Σερβική Αυτοκρατορία

Σερβική Αυτοκρατορία
16  Απριλίου 1346–1371
Σημαία Έμβλημα
Πρωτεύουσα	Σκόπια και Πρίζρεν
Ίδρυση	16  Απριλίου 1346
Πολίτευμα	απόλυτη μοναρχία και μοναρχία
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Η Σερβική Αυτοκρατορία (σερβικά: Српско царство) είναι ιστοριογραφικός όρος για την ομώνυμη αυτοκρατορία στη Βαλκανική Χερσόνησο, που προέκυψε από το μεσαιωνικό Βασίλειο της Σερβίας. Ιδρύθηκε το 1346 από τον Βασιλιά Στέφανο Δουσάν, γνωστό ως «Ισχυρό», που επεξέτεινε σημαντικά το κράτος. Προήγαγε επίσης τη Σερβική Εκκλησία σε Ορθόδοξο Πατριαρχείο. Ο γιος και διάδοχός του, Ούρος ο Αδύναμος, έχασε το μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας (εξ ου και το επίθετο του). Η αυτοκρατορία της Σερβίας τερματίστηκε ουσιαστικά με τον θάνατο του Στέφανου Ε΄ το 1371 και τη διάλυση του σερβικού κράτους. Μερικοί διάδοχοι του Στέφανου Ε΄ διεκδίκησαν τον τίτλο του Αυτοκράτορα σε τμήματα της Σερβίας μέχρι το 1402.

Ιστορία

Ίδρυση

Ο Στέφανος Δουσάν έγινε βασιλιάς της Σερβίας εκθρονίζοντας τον πατέρα του Στέφανο Ντέτσανι. Μέχρι το 1345 ο Δουσάν ο Ισχυρός είχε επεκτείνει το κράτος του στο ήμισυ των Βαλκανίων, σε εδάφη περισσότερα τόσο από τη Βυζαντινή όσο και από τη Δεύτερη Βουλγαρική Αυτοκρατορία. Έτσι το 1345 στις Σέρρες ο Δουσάν ανακήρυξε τον εαυτό του «Τσάρο» («Καίσαρα»). Στις 16 Απριλίου του 1346 στα Σκόπια έστεψε τον εαυτό του «Αυτοκράτορα των Σέρβων και των Ελλήνων», τίτλος που υποδήλωνε αξίωση διαδοχής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η τελετή έγινε από τον πρόσφατα ανακηρυχθέντα Σέρβο Πατριάρχη Ιωαννίκιο Β΄, τον Πατριάρχη Βουλγαρίας Συμεών και τον Νικόλαο, Αρχιεπίσκοπο της Οχρίδας.

Βασιλεία του Στέφανου Δουσάν

Ο Σέρβος Αυτοκράτορας Στέφανος Δουσάν

Το Φρούριο των Σκοπίων, όπου ο Δουσάν έλαβε τον τίτλο του Αυτοκράτορα κατά τη στέψη του

Η κεντρική πύλη του Κάστρου του Πρίζρεν, που ο Δουσάν είχε ως πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας

Ο τσάρος Στέφανος Δ΄ δημιούργησε το 1349 και το 1354 μια σειρά από νόμους, γνωστούς ως "Κώδικας του Δουσάν". Ο κώδικας βασίστηκε στο ρωμαϊκό και βυζαντινό δίκαιο και ήταν το πρώτο σερβικό Σύνταγμα, Νομοκανόνας του Αγίου Σάββα. Ήταν ένα αστικό δίκαιο, βάσει των Οικουμενικών Συνόδων για τη λειτουργία του κράτους και της εκκλησίας. Η Σερβική Αυτοκρατορία άκμασε για να γίνει μία από τις πιο αναπτυγμένες χώρες και πολιτισμούς στην Ευρώπη.

Ο τσάρος διπλασίασε το μέγεθος του πρώην βασιλείου του με την προσάρτηση εδαφών στα νότια, ανατολικά και νοτιοανατολικά εις βάρος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η Σερβία κατείχε εδάφη της σύγχρονης Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, της Σερβίας του Μοράβα, το Κοσσυφοπέδιο, τη Ζέτα, τη σύγχρονη Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία, τη βόρεια Κεντρική Ελλάδα καθώς και τα διαμερίσματα της Μακεδονίας και της Ηπείρου, με τη Βουλγαρία υποτελή της. Δεν πολεμούσε σε πεδία μάχης, αντιθέτως διεύρυνε την αυτοκρατορία του πολιορκώντας πόλεις. Ο Δουσάν ανέλαβε μια εκστρατεία εναντίον της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, που προσπαθούσε να αποτρέψει μια επιδείνωση της κατάστασής της μετά την καταστροφή που είχε υποστεί από την Τέταρτη Σταυροφορία. Ο Δουσάν κατέλαβε γρήγορα τη Θεσσαλία, την Αλβανία, την Ήπειρο και το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας.

Αφού πολιορκούσε τον αυτοκράτορα στη Θεσσαλονίκη το 1340, επέβαλε μια συνθήκη που εξασφάλιζε την κυριαρχία της Σερβίας σε περιοχές που εκτείνονταν από τον Δούναβη μέχρι τον Κορινθιακό κόλπο, από την Αδριατική Θάλασσα μέχρι τον ποταμό Έβρο και περιελάμβανε όλη τη Βουλγαρία μέχρι τα περίχωρα της Αδριανούπολης. Η Βουλγαρία δεν είχε συνέλθει από την ήττα της από τους Σέρβους στη Μάχη του Βελμπούζντ και ο Βούλγαρος τσάρος, του οποίου την αδελφή ο Δουσάν αργότερα παντρεύτηκε, έγινε υποτελής του, με τη Δεύτερη Βουλγαρική Αυτοκρατορία κράτος υποτελές στη Σερβία μεταξύ 1331 και 1365. Έτσι ο Δουσάν κυβερνούσε σχεδόν το σύνολο της Βαλκανικής χερσονήσου, με εκτός της εξουσία του μόνο τη νότια Ελλάδα, τη Θεσσαλονίκη και τη Θράκη. Έδωσε άσυλο στον πρώην αντιβασιλέα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, Ιωάννη ΣΤ΄ Καντακουζηνό, όταν εξεγέρθηκε κατά της κυβέρνησης και συνήψαν συμμαχία.

Το 1349 και το 1354 ο Δουσάν θέσπισε ένα σύνολο νόμων γνωστό ως Κώδικα Δουσάν. Ο κώδικας βασίστηκε στο Ρωμαϊκό-Βυζαντινό δίκαιο και στο πρώτο Σερβικό σύνταγμα, τον Νομοκανόνα του Αγίου Σάββα (1219). Ήταν ένα σύστημα Αστικού και Κανονικού Δικαίου, που βασιζόταν στις Οικουμενικές Συνόδους, για τη λειτουργία του κράτους και της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Το 1355 ο Δουσάν άρχισε στρατιωτικές προετοιμασίες, συγκεντρώνοντας ένα στρατό 80.000 ανδρών, τεράστιο αριθμό για την εποχή. Βάδισε προς την Κωνσταντινούπολη, καταλαμβάνοντας την Αδριανούπολη μετά από σκληρή μάχη. Ο Σερβικός στρατός προχωρούσε προς την Κωνσταντινούπολη, που βρισκόταν 65 χιλιόμετρα ανατολικότερα, όταν ο Δουσάν ξαφνικά πέθανε από άγνωστη ασθένεια σε ηλικία 46 ετών. Η εκστρατεία τερματίστηκε και ο στρατός υποχώρησε μεταφέροντας το νεκρό σώμα του ανθρώπου που είχε ανυψώσει τη Σερβία στην κατηγορία των μεγάλων δυνάμεων.

Βασιλεία του Στέφανου Ούρου Ε΄

Τον Δουσάν διαδέχθηκε ο γιος του Στέφανος Ούρος Ε΄, που ονομάστηκε «ο Ανίσχυρος», όρος που περιγράφει επίσης την αυτοκρατορία, καθώς σταδιακά διολίσθησε σε φεουδαρχική αναρχία. Ο συνδυασμός των αιφνίδιων κατακτήσεων, της οπισθοδρομικής διοίκησης και η αποτυχία να παγιώσεις τις κτήσεις της οδήγησαν στον κατακερματισμό της αυτοκρατορίας. Η περίοδος σημαδεύτηκε από την άνοδο μιας νέας απειλής: το Οθωμανικό Τουρκικό σουλτανάτο σταδιακά εξαπλώθηκε από την Ασία στην Ευρώπη και κατέλαβε πρώτα τη Βυζαντινή Θράκη και στη συνέχεια τα υπόλοιπα Βαλκανικά κράτη. Παντελώς ανίκανος να διατηρήσει τη μεγάλη αυτοκρατορία που δημιούργησε ο πατέρας του, ο Στέφανος Ε΄ δεν μπορούσε ούτε να αποκρούσει τις επιθέσεις των ξένων εχθρών, ούτε να αντιμετωπίσει την ανεξαρτησία των ευγενών του. Η Σερβική Αυτοκρατορία του Στέφανου Ε΄ κατακερματίστηκε σε ένα συνονθύλευμα από ηγεμονίες μερικές από τις οποίες ούτε καν κατ' όνομα δεν αναγνώριζαν την εξουσία του. Ο Στέφανος Ούρος Ε΄ πέθανε άτεκνος στις 4 Δεκεμβρίου 1371, ενώ μεγάλο μέρος της Σερβικής αριστοκρατίας είχε σκοτωθεί από τους Οθωμανούς κατά τη Μάχη του Έβρου.

Επακόλουθα και κληρονομιά

Εσωτερική υποδιαίρεση της Σερβικής Αυτοκρατορίας μετά το 1360

Η καταρρέουσα Σερβική Αυτοκρατορία με τον Στέφανο Ε΄ παρέταξε μικρή αντίσταση στους ισχυρούς Οθωμανούς. Στον απόηχο των εσωτερικών συγκρούσεων και της αποκέντρωσης του κράτους οι Οθωμανοί νίκησαν τους Σέρβους υπό τον Βούκασιν στη Μάχη του Έβρου το 1371 καθιστώντας υποτελείς τις νότιες περιοχές της αυτοκρατορίας και αμέσως μετά ο Αυτοκράτορας πέθανε. Επειδή ο Στέφανος Ε΄ ήταν άτεκνος και οι ευγενείς δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν στον νόμιμο κληρονόμο του η αυτοκρατορία συνέχισε να κυβερνάται από ημιανεξάρτητους επαρχιακούς άρχοντες, που συχνά ήταν σε διαμάχη μεταξύ τους. Ο ισχυρότερος από αυτούς, ο Λάζαρος, Δούκας της σημερινής κεντρικής Σερβίας (που δεν είχε περιέλθει ακόμα υπό οθωμανική κυριαρχία) αντιστάθηκε στους Οθωμανούς στη Μάχη του Κοσσυφοπεδίου το 1389. Το αποτέλεσμα ήταν ουδέτερο αλλά οδήγησε στη συνέχεια στην πτώση της Σερβίας. Ο Στέφανος Λαζάρεβιτς, γιος του Λαζάρου, τον διαδέχθηκε ως ηγεμόνας αλλά το 1394 έγινε υποτελής των Οθωμανών. Το 1402 αποκήρυξε την Οθωμανική κυριαρχία και έγινε σύμμαχος των Ούγγρων. Τα επόμενα χρόνια χαρακτηρίζονται από την πάλη για την εξουσία των Οθωμανών και της Ουγγαρίας επί του εδάφους της Σερβίας. Το 1453 οι Οθωμανοί κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη και το 1458 την Αθήνα. Το 1459 κατακτήθηκε η Σερβία και ένα χρόνο αργότερα η Ελλάδα.

Με την πτώση της Σερβίας άρχισαν μεταναστεύσεις προς τα βόρεια. Οι Σέρβοι έγιναν μισθοφόροι σε ξένους στρατούς και πολεμούσαν σε παραστρατιωτικές ομάδες και ανταρτικές μονάδες Χαυδούκων και Ουσκόκων μέσα στα Βαλκάνια (Μοναρχία των Αψβούργων), ενώ άλλοι εντάχθηκαν στους Ουσάρους, τους Σεϊμένους και τους Stratioti.

Ο Γιοβάν Νενάντ, Σέρβος στρατιωτικός διοικητής στην υπηρεσία της Ουγγαρίας αυτοανακηρύχθηκε Αυτοκράτορας το 1527, κυβερνώντας μια περιοχή της νότιας Παννονίας.

Διοίκηση

Νομοθεσία

Κώδικας του Δουσάν του 1349

Οταν ολοκλήρωσε τις περισσότερες από τις κατακτήσεις του ο Στέφανος Δουσάν αφοσιώθηκε στην εποπτεία της διοίκησης της αυτοκρατορίας. Ένας βασικός στόχος ήταν να δημιουργήσει ένα γραπτό νομικό κώδικα, προσπάθεια που οι προκάτοχοί του είχαν μόνο αρχίσει. Μια συνέλευση των επισκόπων, των ευγενών και των κυβερνητών των επαρχιών επιφορτίσθηκε με τη δημιουργία ενός κώδικα νόμων, που θα περιλάμβανε τα έθιμα των σλαβικών χωρών.

Ο Κώδικας του Δουσάν τέθηκε σε ισχύ σε δύο κρατικά συνέδρια, το πρώτο στις 21 Μαίου 1349 στα Σκόπια, ενώ το δεύτερο τροποποίησε τον κώδικα το 1354 στις Σέρρες. Ο νόμος ρύθμιζε όλες τις κοινωνικές σφαίρες, έτσι θεωρείται ένα μεσαιωνικό σύνταγμα. Ο κώδικας περιλαμβάνει 201 άρθρα, με βάση το Ρωμαϊκό-Βυζαντινό δίκαιο Η νομική μεταφύτευση είναι χαρακτηριστική στα άρθρα 171 και 172 του Κώδικα του Δουσάν, που ρύθμιζαν τη δικαστική ανεξαρτησία και είχαν ληφθεί από τον Βυζαντινό κώδικα Βασιλικά (βιβλίο VII, 1, 16-17). Ο κώδικας είχε τις ρίζες του στο πρώτο σύνταγμα στη Σερβία - τον Νομοκανόνα του Αγίου Σάββα (σερβικά : Zakonopravilo). Ο Νομοκανόνας ήταν ένας συνδυασμός του Αστικού δικαίου, που βασιζόταν στο Ρωμαϊκό Δίκαιο και του Κανονικού δικαίου που βασιζόταν στις Οικουμενικές Συνόδους. Βασικός σκοπός του ήταν να οργανώσει τη λειτουργία του νέου Σερβικού βασιλείου και της Εκκλησίας της Σερβίας. Έτσι οι Σέρβοι απέκτησαν τόσο πολιτική όσο και θρησκευτική ανεξαρτησία.Οικουμενικές Συνόδους. Βασικός σκοπός του ήταν να οργανώσει τη λειτουργία του νέου Σερβικού βασιλείου και της Εκκλησίας της Σερβίας.

Η νομοθεσία έμοιαζε με το φεουδαρχικό σύστημα που επικρατούσε τότε στη Δυτική Ευρώπη, με μια αριστοκρατική βάση και την καθιέρωση σαφούς διάκριση μεταξύ των ευγενών και των χωρικών. Ο μονάρχης είχε ευρείες εξουσίες, αλλά τον περιέβαλε και τον συμβούλευε ένα μόνιμο συμβούλιο αρχόντων και ιεραρχών. Η αυλή, η καγκελαρία και η διοίκηση ήταν χονδροειδή αντίγραφα εκείνων της Κωνσταντινούπολης.

Ο κωδικός απαριθμούσε τη διοικητική ιεραρχία ως εξής: «εδάφη, πόλεις, "ζούπα" και "κράλιστε". Οι "ζούπα" και "κράλιστε" ήταν ένα και το αυτό, όπου οι "ζούπα" στα σύνορα ονομάζονταν "κράλιστε" (σύνορα). Η "ζούπα" αποτελείτο από χωριά και το καθεστώς τους, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις τους ρυθμίζονταν από το σύνταγμα. Η κυβερνώσα αριστοκρατία κατείχε κληρονομικά ιδιόκτητα κτήματα, που τα καλλιεργούσαν εξαρτημένοι σέμπροι, το αντίστοιχο των Ελλήνων "παροίκων": αγρότες που πρόσφεραν την εργασία τους, επίσημα δεσμευμένοι με διάταγμα. Ο παλαιότερος τίτλος ζουπάν καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από τον προερχόμενο από τα ελληνικά kefalija (κεφαλή).

Οικονομία

Το εμπόριο ήταν ένα ακόμη αντικείμενο ενδιαφέροντος του Δουσάν. Έδωσε αυστηρές διαταγές για την καταπολέμηση της πειρατείας και για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια των ταξιδιωτών και των ξένων εμπόρων. Οι παραδοσιακές σχέσεις με τη Βενετία επαναλήφθηκαν και το λιμάνι της Ραγούσας (Ντουμπρόβνικ) έγινε σημαντικό σημείο συναλλαγών. Αξιόλογους πόρους παρείχε η εκμετάλλευση των μεταλλείων.

Ποικιλία προϊόντων μεταφερόταν μεταξύ Ανατολής-Δύσης μέσω των Ρωμαϊκών δρόμων μέσα από την αυτοκρατορία έφερε: κρασί, αντικείμενα και είδη πολυτελείας από την ακτή και μέταλλα, βοοειδή, ξυλεία, μαλλί και δέρματα, ακατέργαστα και κατεργασμένα, από το εσωτερικό. Αυτή η οικονομική ανάπτυξη κατέστησε εφικτή τη δημιουργία της Αυτοκρατορίας. Σημαντικοί εμπορικοί δρόμοι ήταν η αρχαία Ρωμαϊκή Βία Μιλιτάρις, η Εγνατία Οδός, η Βία ντε Ζέντα και ο δρόμος του Κοπαονίκ, μεταξύ άλλων. Έμποροι, ιδίως από τη Ραγούσα, είχαν εμπορικά προνόμια σε όλο το βασίλειο.

Η Σρεμπρένιτσα, το Ρούντνικ, η Τρέπτσα, το Νόβο Μπρντο, το Κοπαονίκ, Μάτζτανπεκ, το Μπρσκόβο και το Σάμοκοβ ήταν τα κύρια κέντρα ορυχείων μεταλλευμάτων σιδήρου, χαλκού, μολύβδου, αργύρου και χρυσού. Τα μεταλλεία αργύρου παρείχαν μεγάλο μέρος των βασιλικών εισοδημάτων και εκεί εργάζονταν σκλάβοι-εργάτες, υπό τη διεύθυνση Σαξόνων. Μια παροικία Σαξόνων λειτουργούσε τα ορυχεία του Νόβο Μπρντο και εμπορευόταν καυστήρες ξυλάνθρακα. Τα μεταλλεία αργύρου είχαν ετήσια έσοδα 500.000 δολάρια (σε τιμές του 1919). Η Ανατολική Σερβία είχε κυρίως ορυχεία χαλκού.

Το νόμισμα που χρησιμοποιείτο ονομαζόταν δηνάριο, ενώ εναλλακτικό όνομα ήταν το πέρπερ, που προέρχεται από το βυζαντινό υπέρπυρον. Το χρυσό δηνάριο ήταν η μεγαλύτερη μονάδα και ο αυτοκρατορικός φόρος ήταν ένα δηνάριο, ανά κατοικία τον χρόνο.

Στρατός

Σερβική μεσαιωνική πανοπλία

Η σερβική στρατιωτική τακτική συνίστατο σε από σφηνοειδείς επιθέσεις βαρέος ιππικού με έφιππους τοξότες στα πλευρά. Στον Σερβικό Στρατό υπήρχαν πολλοί ξένοι μισθοφόροι, κυρίως Γερμανοί ως ιππικό και Ισπανοί ως πεζικό. Ο στρατός είχε επίσης προσωπικούς μισθοφόρους φρουρούς για τον τσάρο, κυρίως Γερμανούς ιππότες. Ένας Γερμανός ευγενής, ο Πάλμαν, έγινε διοικητής της Σερβικής "Αλαμανικής Φρουράς" το 1331 κατά τη διέλευσή του από τη Σερβία καθ' οδόν προς την Ιερουσαλήμ, οπότε έγινε αρχηγός όλων των μισθοφόρων του Σερβικού Στρατού. Η κύρια δύναμη του Σερβικού Στρατού ήταν οι θωρακισμένοι ιππότες, φοβεροί για τις άγριες επιθέσεις και τη μαχητική τους ικανότητα.

Σημαίες

Χάρτης του 1339 του Αντζελίνο Ντούλτσερτ απεικονίζει μια σειρά από σημαίες και η Σερβία εκπροσωπείται από μια σημαία τοποθετημένη πάνω στα Σκόπια (Skopi) με το όνομα Σερβία, που ήταν χαρακτηριστικό για πρωτεύουσες την εποχή που παρήχθη ο χάρτης. Η σημαία, που απεικονίζει ένα κόκκινο δικέφαλο αετό, αντιπροσώπευε το βασίλειο του Στέφανου Δουσάν. Μια σημαία στη Μονή Χιλανδαρίου, που την είδε ο Ντιμίτριγιε Αβράμοβιτς (1815 — 1855), υποστηρίχτηκε από την αδελφότητα ότι ήταν σημαία του Αυτοκράτορα Δουσάν. Είχε τρεις λωρίδες, κόκκινες την επάνω και την κάτω και λευκή τη μεσαία. Ο Αυτοκράτορας Δουσάν υιοθέτησε επίσης το Βυζαντινό Αυτοκρατορικό διβέλλιον, που ήταν μωβ και είχε ένα χρυσό σταυρό στο κέντρο. Μια άλλη από τις σημαίες του Δουσάν ήταν η σημαία του Αυτοκρατορικού ιππικού, που φυλάσσεται στη Μονή Χιλανδαρίου στο Άγιο Όρος, μια τριγωνική δίχρωμη σημαία, κόκκινη και κίτρινη.

Εικόνες

• 
  Σημαία της Σερβίας στον χάρτη του Αντζελίνο Ντούλτσερτ (1339).
• 
  Αναπαράσταση, Βυζαντινή εκδοχή
• 
  Διβέλλιον
• 
  Σημαία Αυτοκρατορικού ιππικού, Μονή Χιλανδαρίου
• 
  Υποτιθέμενη σημαία, Μονή Χιλανδαρίου
• 
  Η Σερβική Αυτοκρατορία το 1358, σύμφωνα με τον Λουί Ετιέν Ντυσιέ στον Atlas General De Geographie Physique του 1857. Η παλαιότερη ιστοριογραφία τείνει να περιλαμβάνει τη Βουλγαρία και τη Βοσνία στην αυτοκρατορία του Δουσάν.

Πολιτισμός

Εκπαίδευση

Η εκπαίδευση, στην οποία ο Άγιος Σάββας είχε δώσει την πρώτη ώθηση, προόδευσε εντυπωσιακά κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Δουσάν. Τα σχολεία και τα μοναστήρια εξασφάλισαν τη βασιλική εύνοια. Αληθινές έδρες του πολιτισμού, έγιναν όργανα διαιώνισης της σερβικής εθνικής παράδοσης. Οι καλές τέχνες, υπό την επίδραση των Ιταλών δεν παραμελήθηκαν. Αποσπάσματα τοιχογραφιών και ψηφιδωτών μαρτυρούν το καλλιτεχνικό επίπεδο που επιτεύχθηκε αυτή την περίοδο.

Θρησκεία

Επηρεασμένος από τον κλήρο, ο Δουσάν έδειξε ακραία αυστηρότητα προς τον Ρωμαιοκαθολικισμό. Οσοι υιοθέτησαν το Λατινικό τελετουργικό καταδικάστηκαν να εργαστούν στα ορυχεία και οι άνθρωποι που την προπαγάνδιζαν απειλήθηκαν με θάνατο. Ο παπισμός ανησύχησε από αυτό και από την αυξανόμενη δύναμη του Δουσάν και προκάλεσε την παλιά αντιπαλότητα των Καθολικών Ούγγρων εναντίον των Ορθοδόξων Σέρβων. Για άλλη μια φορά ο Δουσάν κατέβαλε τους εχθρούς του, από τους οποίους απέσπασε τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, γεγονός που σηματοδότησε το ζενίθ της Μεσαιωνικής Σερβικής Αυτοκρατορίας. Ωστόσο η σοβαρότερη απειλή ήρθε από την Ανατολή, από τους Τούρκους. Αφού εδραιώθηκαν στις ακτές των Δαρδανελίων, οι Τούρκοι ήταν ο κοινός εχθρός της Χριστιανοσύνης. Τότε προέκυψε το ζήτημα της ενοποίησης και κατεύθυνσης εναντίον τους όλων των δυνάμεων στα Βαλκάνια για τη σωτηρία της Ευρώπης από την εισβολή. Η Σερβική Αυτοκρατορία περιλάμβανε ήδη το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής αυτής και για να μετατρέψει τη χερσόνησο σε ένα συνεκτικό σύνολο υπό την εξουσία ενός μόνο ηγεμόνα απαιτείτο κατάληψη της Κωνσταντινούπολης για να προστεθεί στη Σερβία ό,τι είχε απομείνει από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Ο Δουσάν σκόπευε να καταστήσει τον εαυτό του αυτοκράτορα και υπερασπιστή του χριστιανισμού κατά του ισλαμικού κύματος.

Αυτοκράτορες

• Στέφανος Ούρος Δ΄ Δουσάν (1346-1355)
• Στέφανος Ούρος Ε΄ (1355-1371)

Πηγές

• John V.A. Fine. (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. The University of Michigan Press. ISBN 0-472-08260-4
• George C. Soulis, The Serbs and Byzantium during the reign of Emperor Stephen Dusan (1331-1355) and his successors, Athens, 1995. ISBN 0-88402-137-8
• Jean W. Sedlar, East Central Europe in the Middle Ages, 1000-1500, University of Washington Press, 1996.
• Ljubomir Maksimovic, «Η εποχή της Άλωσης και οι Σέρβοι», Πανεπιστήμιο Κρήτης-τμ.Ιστορίας και Αρχαιολογίας, 1453 Η άλωση της Κωνσταντινουπόλης και η μετάβαση από τους μεσαιωνικούς στους νεώτερους χρόνους, επιστημ. επιμ. Τόνια Κιουσοπούλου, εκδ.Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης,Ηράκλειο 2005, σελ.197-207