Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν
Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν | |
---|---|
![]() Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το 2022 | |
Πρόεδρος της Τουρκίας | |
Εν ενεργεία Ανέλαβε καθήκοντα 28 Αυγούστου 2014 | |
Προκάτοχος | Αμπντουλάχ Γκιουλ |
Πρωθυπουργός της Τουρκίας | |
Περίοδος 14 Μαρτίου 2003 – 28 Αυγούστου 2014 | |
Πρόεδρος | Αχμέτ Νετζντέτ Σεζέρ Αμπντουλάχ Γκιούλ |
Προκάτοχος | Αμπντουλάχ Γκιούλ |
Διάδοχος | Αχμέτ Νταβούτογλου |
Αρχηγός του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης | |
Περίοδος 14 Αυγούστου 2001 – 27 Αυγούστου 2014 | |
Προκάτοχος | Η θέση δημιουργήθηκε |
Διάδοχος | Αχμέτ Νταβούτογλου |
Δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης | |
Περίοδος 27 Μαρτίου 1994 – 06 Νοεμβρίου 1998 | |
Προκάτοχος | Νουρεττίν Σοζέν |
Διάδοχος | Αλί Μιυφίτ Γκιούρτουνα |
Προσωπικά στοιχεία | |
Γέννηση | 26 Φεβρουαρίου 1954Κωνσταντινούπολη, Τουρκία | ,
Εθνότητα | Τούρκος |
Υπηκοότητα | Τουρκική |
Πολιτικό κόμμα | Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (2001-2014) (2017 - σήμερα) Κόμμα Αρετής (1998-2001) Κόμμα Ευημερίας (1983-1998) Κόμμα Εθνικής Σωτηρίας (πριν το 1981) |
Σύζυγος | Εμινέ Γκιουλμπαράν (1978-σήμερα) |
Παιδιά | 4 |
Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Μαρμαρά |
Βραβεύσεις | - |
Θρήσκευμα | Σουννίτες |
Υπογραφή | ![]() |
Ιστοσελίδα | Επίσημη ιστοσελίδα Πρόεδρος της Τουρκίας |
![]() | |
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (τουρκ. Recep Tayyip Erdoğan, προφέρεται [ɾeˈdʒep tajˈjip ˈæɾdoaan] ( ακούστε), Κωνσταντινούπολη, 26 Φεβρουαρίου 1954) είναι Τούρκος πολιτικός τουρκικής, λαζικής και γεωργιανής καταγωγής, πρόεδρος της Τουρκίας από τον Αύγουστο του 2014. Διετέλεσε επίσης πρωθυπουργός της χώρας από το 2003 έως το 2014, για τρεις συνεχόμενες θητείες, ενώ υπηρέτησε και ως δήμαρχος Κωνσταντινούπολης (1994 - 1998). Υπήρξε ο Ιδρυτής και πρώτος αρχηγός του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Με τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές τον Αύγουστο του 2014 ο Έρντογαν έγινε ο πρώτος Τούρκος πρόεδρος που εκλέχθηκε από το λαό, μετά τον Γκιούλ.
Ο Έρντογαν είναι γνωστός για τις συντηρητικές του θέσεις στο θέμα των σχέσεων Κράτους και Ισλαμικής θρησκείας, οι οποίες οδήγησαν στις αιματηρές διαδηλώσεις στην Τουρκία το 2013, την υιοθέτηση των θέσεων του Νέο-Οθωμανισμού στην εξωτερική πολιτική, τη σύγκρουσή του με τον Στρατό της χώρας και την αναπτυξιακή του οικονομική πολιτική, που τον βοήθησε να έχει μια άνετη πολιτική επικράτηση στις συνεχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Επί των ημερών του η Τουρκία ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 45 χρόνια μετά το πρώτο αίτημα της για αυτό.
Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 1954, στην εργατική συνοικία της Κωνσταντινούπολης, Κασίμπασα. [1]
Η καταγωγή της οικογένείας του ήταν από την περιοχή της Ατζαρίας, στη Γεωργία[εκκρεμεί παραπομπή]. Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε στην Ρίζε στον Εύξεινο Πόντο, όπου ο πατέρας του υπηρετούσε στην τουρκική Ακτοφυλακή. Στην αρχή της εφηβείας του, η οικογένεια Ερντογάν εγκαταστάθηκε και πάλι στην Κωνσταντινούπολη. Φοίτησε σε δευτεροβάθμια θρησκευτική σχολή, ενώ παράλληλα αναγκαζόταν να δουλεύει στον δρόμο για να εξασφαλίσει περισσότερα χρήματα. [2]
Παράλληλα υπήρξε και ερασιτέχνης ποδοσφαιριστής, στην τοπική ομάδας της περιοχής του. Προς τιμή του το στάδιο της γειτονιάς του Κασίμπασα, έδρα της τοπικής ομάδας Κασίμπασα Σπορ Κουλουμπού, έχει πάρει το όνομα του. [3]
Σύμφωνα με το επίσημο βιογραφικό του, σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων στη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών της Ανωτάτης Εμπορικής Σχολής του Ακσαράι, σχολή ενταγμένη πλέον ως «Σχολή Οικονομικών και Διοικητικών Επιστημών» του Πανεπιστημίου του Μαρμαρά.[4] Ωστόσο υπάρχουν αρκετοί που αμφισβητούν είτε ότι φοίτησε [5] είτε ότι αποφοίτησε [6], καθώς δεν έχει επιδειχθεί - αν και έχει ζητηθεί - το πτυχίο από το Πανεπιστήμιο.[7]
Είναι παντρεμένος με την Εμινέ Γκιουλμπαράν από τις 4 Ιουλίου 1978 και έχει 2 γιους και 2 κόρες.
Πολιτική σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Την περίοδο των σπουδών του, το 1976 έγινε μέλος Εθνικής Τουρκικής Φοιτητικής Ένωσης ενώ λίγο αργότερα έγινε μέλος του Κόμματος Εθνικής Σωτηρίας. [8] Μετά το πραξικόπημα του 1980 ακολούθησε μαζί με τους υποστηρικτές του Ερμπακάν το Ισλαμιστικό Κόμμα της Ευημερίας, με το οποίο συμμετείχε στο τοπικό συμβούλιο του διαμερίσματος Μπέγιογλου της Κωνσταντινούπολης.
Φυλάκιση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως δήμαρχος Κωνσταντινούπολης το Κόμμα της Ευημερίας κρίθηκε παράνομο από το Τουρκικό Συνταγματικό Δικαστήριο. Στις διαδηλώσεις που ακολούθησαν ο Ερντογάν έγινε ένας από τους κύριους ομιλητές. Τον Δεκέμβριο του 1997, σε διαδήλωση στην περιοχή του Σιίρτ, ο Ερντογάν απήγγειλε ένα ποίημα του Τούρκου εθνικιστή ποιητή των αρχών του 20ού αιώνα Ζιγιά Γκιοκάλπ. Η δημόσια ανάγνωση του συγκεκριμένου ποιήματος θεωρήθηκε από το δικαστήριο ως προτροπή για τέλεση αδικήματος και υποκίνηση σε θρησκευτικό ή φυλετικό μίσος (άρθρο 312/2 του Τουρκικού Ποινικού Κώδικα).[9] Ο Ερντογάν ωθήθηκε σε παραίτηση από την θέση του δημάρχου το 1998 και τελικά καταδικάστηκε το 1999 σε δεκάμηνη φυλάκιση, που συνοδεύτηκε από αφαίρεση των πολιτικών του δικαιωμάτων για το συγκεκριμένο διάστημα. Η ποινή του ολοκληρώθηκε στις 24 Ιουλίου 1999.Το ποίημα έλεγε: "Οι μιναρέδες είναι οι ξιφολόγχες μας, οι θόλοι είναι τα κράνη μας και οι πιστοί οι στρατιώτες μας Αυτόν τον στρατό περιμένει η θρησκεία μου."
Αρχηγός του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και Πρωθυπουργός της Τουρκίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ερντογάν ήταν μέλος πολιτικών κομμάτων που απαγορευόταν συνεχώς από τον στρατό ή τους δικαστές. Την περίοδο που ήταν μέλος στο κόμμα της Αρετής (1997 - 2001) υπήρχε έντονος προβληματισμός ως προς την επίτευξη ισορροπίας ανάμεσα στις παραδοσιακές πολιτικές και τις μεταρρυθμιστικές. Ο Ερντογάν ήθελε ένα κόμμα που θα μπορούσε να λειτουργεί εντός των ορίων του συστήματος, και επομένως να μην απαγορευθεί όπως οι προκάτοχοί του, το Κόμμα Εθνικής Τάξης, Κόμμα Εθνικής Σωτηρίας και Κόμμα Ευημερίας. Ήθελε να δώσει στο κόμμα τον χαρακτήρα ενός συνηθισμένου συντηρητικού κόμματος με τα μέλη του να είναι Μουσουλμάνοι Δημοκράτες ακολουθώντας το παράδειγμα των Χριστιανοδημοκράτες της Ευρώπης. [10]
Όταν το Κόμμα της Αρετής απαγορεύτηκε και αυτό με τη σειρά του, το 2001, έλαβε χώρα μια οριστική διάσπαση: οι οπαδοί του Νετσμετίν Ερμπακάν ίδρυσαν το Κόμμα Ευτυχίας (SP) και οι μεταρρυθμιστές ίδρυσαν το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) υπό την ηγεσία του Αμπντουλάχ Γκιουλ και του Ταγίπ Ερντογάν.
Οι φιλο-μεταρρυθμιστικοί πολιτικοί συνειδητοποίησαν ότι ένα ισλαμικό κόμμα δεν θα γινόταν ποτέ αποδεκτό ως κυβερνών κόμμα από τον κρατικό μηχανισμό έχοντας ταυτόγχρονα και περιορισμένη επιρροή στο εκλογικό σώμα. Το κόμμα AK τοποθετήθηκε εμφατικά ως ένα ευρύ δημοκρατικό συντηρητικό κόμμα με νέους πολιτικούς από το κέντρο (όπως ο Αλί Μπαμπατζάν και ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου), ενώ σέβεται τους ισλαμικούς κανόνες και αξίες, αλλά χωρίς ρητό θρησκευτικό πρόγραμμα. Αυτό αποδείχθηκε επιτυχές καθώς το νέο κόμμα κέρδισε το 34% των ψήφων στις γενικές εκλογές του 2002.
Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης κέρδισε στις εκλογές του 2002, αλλά ο ίδιος δεν μπόρεσε να γίνει άμεσα Πρωθυπουργός, λόγω κωλύματος εκλογιμότητας. Πρωθυπουργός ορίστηκε αρχικά ο στενός του συνεργάτης Αμπντουλάχ Γκιουλ. Ο Ερντογάν έγινε ο 57ος πρωθυπουργός της Τουρκίας στις 14 Μαρτίου 2003.[11]
Τον Μάιο του 2004, έγινε ο πρώτος Τούρκος Πρωθυπουργός που επισκέφθηκε επίσημα την Ελλάδα από το 1988 και ο πρώτος που είδε τους μουσουλμάνους της Θράκης από το 1952.
Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης πέτυχε μεγάλη νίκη στις βουλευτικές εκλογές που έγιναν πρόωρα στις 22 Ιουλίου 2007, αποσπώντας ποσοστό 46,54% και καταλαμβάνοντας 340 έδρες.[12] Το κεμαλιστικό Ρεμπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα έλαβε το 20,79% των ψήφων και 112 έδρες, ενώ 14,25% και 71 έδρες πήραν οι Γκρίζοι Λύκοι του ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης.[13] Κατόπιν της νίκης αυτής, ο Ερντογάν ορκίστηκε ξανά πρωθυπουργός.
Το κόμμα του Ερντογάν ήρθε πρώτο στις δημοτικές εκλογές, που διενεργήθηκαν στις 29 Μαρτίου του 2009, αλλά με μειωμένη τη δύναμή του σε σχέση με τις βουλευτικές του 2007. Οι εκλογές αμαυρώθηκαν από επεισόδια βίας στις κουρδικές επαρχίες, με απολογισμό έξι νεκρούς και πολλούς τραυματίες.[14]
Επίσημες επισκέψεις στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 14 Μαΐου 2010 ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συνοδευόμενος από τον υπουργό εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου και από 320 Τούρκους επιχειρηματίες, ξεκίνησε επίσημη διήμερη επίσκεψη στην Ελλάδα, χαρακτηριζόμενη ιστορική. Στο διεθνές αεροδρόμιο Αθηνών, κατά την εθιμοτυπία τον υποδέχθηκε ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης της Ελλάδας Θ. Πάγκαλος και στη συνέχεια επισκέφθηκε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου και στη συνέχεια τον Πρόεδρο της Βουλής.[15]
Κατά την παραμονή του συνομολογήθηκαν 21 συμφωνίες-μνημόνια συνεργασίας των δύο χωρών σε διάφορα θέματα. Επίσης πραγματοποιήθηκε η ιδρυτική συνεδρίαση του «Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδος Τουρκίας». [16]
Αποτυχημένο πραξικόπημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 15 Ιουλίου 2016, μέρος του τουρκικού στρατού οργάνωσε πραξικόπημα για την ανατροπή της κυβέρνησης. Οι πραξικοπηματίες προσπάθησαν να συλλάβουν τον Ερντογάν, ο οποίος εκείνη την ημέρα ήταν σε ξενοδοχείο στη Μαρμαρίδα, αλλά δεν τα κατάφεραν. Μέσω τηλεφώνου κάλεσε το λαό να μην υπακούσει τους πραξικοπηματίες, την ώρα που στρατιωτικές δυνάμεις πιστές στην κυβέρνηση αναλάμβαναν σταδιακά τον έλεγχο.[17] Για το πραξικόπημα ο Ερντογάν, όπως και άλλοι κρατικοί αξιωματούχοι, κατηγόρησε ως υπαίτιο τον Φετουλάχ Γκιουλέν.[18]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ M. Hakan Yavuz, "Secularism and Muslim Democracy in Turkey", Cambridge University Press, 19 Φεβ 2009 p. 123. Available on the web.
- ↑ «Turkey's charismatic pro-Islamic leader». BBC News. 4 November 2002. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/2270642.stm. Ανακτήθηκε στις 23 July 2006.
- ↑ «Recep Tayyip Erdoğan». Britannica Online Encyclopedia. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/913988/Recep-Tayyip-Erdogan. Ανακτήθηκε στις 29 August 2008.
- ↑ «Profile: Recep Tayyip Erdogan». BBC News. 18 July 2007. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6900616.stm. Ανακτήθηκε στις 29 August 2008.
- ↑ «The curious case of the Turkish President's degree» (στα αγγλικά). BBC News. 3 June 2016. https://www.bbc.com/news/blogs-trending-36436200. Ανακτήθηκε στις 2022-11-27.
- ↑ «Erdoğan'ın diploması aslında hangi okuldan» [Which school is Erdoğan's diploma from] (στα Τουρκικά). odaTV. 25 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Who's who in Politics in Turkey» (PDF). Heinrich Böll Stiftung. σελ. 215. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 15 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ Mustafa Akyoldate=31 October 2010. «The making of Turkey's prime minister». Hürriyet Daily News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2010.
- ↑ https://www.huffingtonpost.gr/2017/04/17/diethnes-erdogan-vios-politeia_n_16055228.html
- ↑ Sontag, Deborah (11 May 2003). «The Erdogan Experiment». The New York Times. https://www.nytimes.com/2003/05/11/magazine/the-erdogan-experiment.html?pagewanted=all&src=pm. Ανακτήθηκε στις 3 December 2014.
- ↑ «Erdogan's Towering Role in the AKP» (στα αγγλικά). turkeyanalyst.org. 12 March 2008. https://www.turkeyanalyst.org/publications/turkey-analyst-articles/item/115-erdogans-towering-role-in-the-akp.html. Ανακτήθηκε στις 11 January 2020.
- ↑ Turan Yılmaz (23 July 2007). «Mesajı anladık» (στα tr). Hürriyet Daily News (Ankara). http://www.hurriyet.com.tr/secim/6942407.asp. Ανακτήθηκε στις 30 July 2012.
- ↑ Σαρωτική επικράτηση Ερντογάν στις εκλογές της Τουρκίας, in.gr, 22-7-2007.
- ↑ in.gr Αρχειοθετήθηκε 2009-04-02 στο Wayback Machine., Βίαια επεισόδια με νεκρούς κατά τις δημοτικές εκλογές στην Τουρκία, 29 Μαρτίου 2009.
- ↑ FLASH TEAM (13 Μαΐου 2010). «Ιστορική επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα». FLASH GR. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ https://www.mfa.gr/zitimata-ellinotourkikon-sheseon/eidikotera-keimena/koino-anakoinothen-ellados-tourkias.html
- ↑ Shaheen, Kareem (18 Ιουλίου 2016). «Military coup was well planned and very nearly succeeded, say Turkish officials». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016.
- ↑ «Ερντογάν στο Al Jazeera: Μπορεί να υπήρξε ξένος δάκτυλος στο πραξικόπημα». Το Βήμα. 20 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016.
![]() |
Αυτό το λήμμα σχετικά με ένα/μία πολιτικό χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |
|
|
|