Ουδέτερες χώρες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου
Οι ουδέτερες δυνάμεις ήταν οι χώρες που παρέμειναν ουδέτερες κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ορισμένες από αυτές τις χώρες διατηρούσαν μεγάλες αποικίες ή είχαν μεγάλη οικονομική δύναμη. Η Ισπανία είχε μόλις αφήσει πίσω της έναν εμφύλιο πόλεμο, ο οποίος έληξε την 1η Απριλίου 1939 (πέντε μήνες πριν από την Εισβολή στην Πολωνία). Στον ισπανικό εμφύλιο συμμετείχαν αρκετές χώρες που συμμετείχαν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι ουδέτερες δυνάμεις δεν τάχθηκαν επίσημα στο πλευρό κανενός, σε μια προσπάθεια να αποφύγουν την εισβολή. Ωστόσο, η Πορτογαλία, η Σουηδία και η Ελβετία βοήθησαν τους Συμμάχους αποστέλλοντας εθελοντικές μεραρχίες που πολέμησαν στο πλευρό του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ η Ισπανία, αν και ουδέτερη επίσημα, είχε ευνοϊκές θέσεις προς τον Άξονα, καθώς μια ισπανική εθελοντική μεραρχία, η Κυανή Μεραρχία, πολέμησε στο πλευρό του Άξονα. Η Ιρλανδία είχε ευνοϊκή θέση υπέρ των Συμμάχων και των ΗΠΑ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέμειναν ουδέτερες μέχρι τις 8 Δεκεμβρίου 1941, μια μέρα μετά την επίθεση της Ιαπωνίας στο Περλ Χάρμπορ.
Η Συνθήκη του Λατερανού, η οποία υπεγράφη το 1929 μεταξύ Ιταλίας και Βατικανού, απαιτούσε από τον Πάπα να διατηρεί "διαρκή ουδετερότητα στις διεθνείς σχέσεις", κάνοντας την Πόλη του Βατικανού ένα ουδέτερο κράτος. Η εν λόγω συνθήκη επίσης μετέτρεψε την Πόλη του Βατικανού σε ανεξάρτητο κράτος υπό την κυριαρχία της Αγίας Έδρας.
Αρκετές χώρες αναγκάστηκαν να διαλέξουν πλευρά σε μεταγενέστερο στάδιο του πολέμου καθώς δέχθηκαν επίθεση παρά την προσπάθεια τους να είναι ουδέτερες. Στις 9 Απριλίου 1940 η Ναζιστική Γερμανία εισέβαλε στη Δανία, στις 10 Μαΐου 1940 εισέβαλε στις χώρες του Μπενελούξ. Την ίδια μέρα, στις 10 Μαΐου 1940, οι Βρετανοί, οι οποίοι είχαν εισβάλει στις νήσους Φερόες τον Απρίλιο, εισέβαλαν στην Ισλανδία και θέσπισαν μια κατοχική δύναμη (η οποία στη συνέχεια αντικαταστάθηκε από τις τότε ουδέτερες Ηνωμένες Πολιτείες). Στα κράτη της Βαλτικής, η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε στη Λιθουανία στις 15 Ιουνίου 1940 και δύο μέρες αργότερα εισέβαλε στη Λετονία και την Εσθονία. Στα Βαλκάνια, ο ιταλοελληνικός πόλεμος άρχισε στις 28 Οκτωβρίου 1940 και τον Απρίλιο του 1941 οι αξονικές δυνάμεις εισέβαλαν στη Γιουγκοσλαβία. Τον Αύγουστο του 1941 οι Βρετανοί και οι Σοβιετικοί εισέβαλαν στο Ιράν.
Ανά ήπειρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ευρώπη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βαλτικές χώρες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εσθονία: Η Εσθονία, μαζί με τις υπόλοιπες βαλτικές χώρες (Λιθουανία και Λετονία) διακήρυξαν την ουδετερότητά τους στις 18 Νοεμβρίου 1938 στη Ρίγα στο περιθώριο του Συνεδρίου Υπουργών Εξωτερικών της Βαλτικής. Αργότερα το ίδιο έτος οι βουλές των τριών χωρών ψήφισαν νόμους ουδετερότητας.[1]
Λετονία: Η Λετονία, μαζί με τις υπόλοιπες βαλτικές χώρες (Εσθονία και Λιθουανία) ανακήρυξαν την ουδετερότητά τους στις 18 Νοεμβρίου 1938 στη Ρίγα στο περιθώριο του Συνεδρίου Υπουργών Εξωτερικών της Βαλτικής. Αργότερα το ίδιο έτος οι βουλές των τριών χωρών ψήφισαν νόμους ουδετερότητας[2].
Λιθουανία: Η Λιθουανία, μαζί με τις υπόλοιπες βαλτικές χώρες (Εσθονία και Λετονία) ανακήρυξαν την ουδετερότητά τους στις 18 Νοεμβρίου 1938 στη Ρίγα στο περιθώριο του Συνεδρίου Υπουργών Εξωτερικών της Βαλτικής. Αργότερα το ίδιο έτος οι βουλές των τριών χωρών ψήφισαν νόμους ουδετερότητας.[3]
- Παρότι ήταν ουδέτερες και οι, τρείς βαλτικές χώρες καταλήφθησαν δύο φορές από τους Σοβιετικούς και μια φορά από τους Γερμανούς. Τελικά το 1945, η Σοβιετική ένωση, εισέβαλε και στις τρεις χώρες, μια και καλή, με αποτέλεσμα, να προσαρτηθούν σε αυτή, τουλάχιστον μέχρι και το 1990, οπότε και ηγήθηκαν εναντίον της, και τελικά επανέκτεισαν, πλήρως την κυριαρχία τους, μετά από χρόνια, το 1991.
Ιβηρική Χερσόνησος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πορτογαλία: Η Πορτογαλία ήταν επίσημα ουδέτερη στον Β΄ Παγκόσμιο. Ωστόσο, διατηρούσε στενή σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο, λόγω της συμμαχίας που διατηρούσαν οι δύο χώρες εδώ και 600 χρόνια (η οποία, είναι η μακροβιότερη στρατιωτική συμμαχία στην ιστορία). Το Νέο Κράτος επεδίωξε την ουδετερότητα για να κρατήσει την Ισπανία ουδέτερη και να την αποτρέψει από το να ενταχθεί στον Άξονα. Στις 28 Νοεμβρίου 1944 η Αμερική και η Πορτογαλία υπογράφουν μια στρατιωτική συμφωνία, σύμφωνα με την οποία η δεύτερη επιτρέπει στην πρώτη να χρησιμοποιήσει το Αεροδρόμιο Σάντα Μαρία στις Αζόρες ως μυστική στρατιωτική βάση. Αυτό παραβίασε την ουδετερότητα της Πορτογαλίας και μετέτρεψε τη Πορτογαλία σε μη ένοπλη συμμαχική χώρα.
Η Πορτογαλία, παρά το μέγεθος της, είχε αρκετές αποικίες, στην Αφρική και την Ασία. Αυτές ήταν οι παρακάτω:
- Αγκόλα (σήμερα ανεξάρτητη
Αγκόλα) - Πράσινο Ακρωτήριο (σήμερα ανεξάρτητο
Πράσινο Ακρωτήριο) - Πορτογαλική Γουινέα (σήμερα ανεξάρτητη
Γουινέα) - Πορτογαλική Ινδία (σήμερα περιοχή Γκόα της
Ινδίας) - Μακάο (σήμερα
Μακάο, ειδική διοικητική περιοχή της 
Κίνας) - Μοζαμβίκη (σήμερα ανεξάρτητη
Μοζαμβίκη) - Άγιος Θωμάς και Πρίγκιπας (σήμερα ανεξάρτητος
Άγιος Θωμάς και Πρίγκιπας) - Πορτογαλικό Τιμόρ (υπό ιαπωνική κατοχή από το 1942 έως το 1945 - αργότερα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο, ολόκληρη η νήσος Τιμόρ, έγινε μέρος της
Ινδονησίας - σήμερα 
Ανατολικό Τιμόρ)
Ισπανία: Αρχικά κινήθηκε προς την επίσημη ουδετερότητα, αλλά μόλις η Ιταλία μπήκε στον πόλεμο στο πλευρό της Γερμανίας τον Ιούλιο του 1940, ο Φρανθίσκο Φράνκο άλλαξε το καθεστώς της χώρας σε μη εμπόλεμη χώρα και κατέλαβε τη Ταγγέρη. Από τον Ιούνιο του 1940 και μέχρι τον Φεβρουάριο του 1941, η χώρα πειραματίστηκε με τον παρεμβατισμό. Ο γνωστός γερμανόφιλος Ραμόν Σεράνο Σούνιερ είχε μεγάλη ανέλιξη στη κυβέρνηση.[4] Ωστόσο, οι συναντήσεις με γερμανούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένης της συνάντησης στο Αντέι μεταξύ του Χίτλερ και του Φράνκο στις 23 Οκτωβρίου 1940, δεν έφεραν την επίσημη είσοδο της Ισπανίας στον πόλεμο.
Όταν ξεκίνησε η Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα και η Μεσόγειος δεν ήταν πλέον το κύριο θέατρο του πολέμου, το ενδιαφέρον της Ισπανίας για την είσοδο στο πόλεμο έπεσε. Αν και ο Σούνιερ περιθωριοποιήθηκε από την κυβέρνηση και έπειτα αποπεύθηκε, ήταν ακόμη ικανός να ιδρύσει την Κυανή Μεραρχία,[5] αποτελούμενη από εθελοντές που πολεμούσαν για τον Άξονα. Αφού πλέον η πλάστιγγα έγερνε προς τους Συμμάχους ανεπιστρεπτί, στις 1 Οκτωβρίου 1943 Φράνκο επέστρεψε το καθεστώς της Ισπανίας, σε καθεστώς "ουδετερότητας σε εγρήγορση".[6]
Η Ισπανία ήταν βασικός προμηθευτής βολφραμίου (στρατηγικού μετάλλου) για τη Ναζιστική Γερμανία. Μετά από ισχυρές διπλωματικές πιέσεις εκ μέρους των Συμμάχων, στις 2 Μαΐου 1944 η Ισπανία, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο υπέγραψαν μυστική συμφωνία. Αυτή η συμφωνία έθετε δραστικό όριο στις εξαγωγές βολφραμίου στη Γερμανία, ενώ οι γερμανοί κατάσκοποι σε ισπανικό έδαφος απελάθηκαν.[7]
Σκανδιναβία και Βόρεια Ευρώπη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιρλανδία: Η πολιτική της ιρλανδικής ουδετερότητας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ψηφίστηκε από το Ιρλανδικό Κοινοβούλιο έπειτα από πρωτοβουλία του Έιμαν ντε Βαλέρα, του Τίσεχ (επικεφαλή της κυβέρνησης) αφού ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες στην Ευρώπη. Η Ιρλανδία παρέμεινε ουδέτερη, παρόλο που η χώρα δέχτηκε αρκετές αεροπορικές επιδρομές από τους Γερμανούς και επιθέσεις στον ιρλανδικό ναυτιλιακό στόλο και από τις δύο πλευρές. Ο ντε Βαλέρα απέφυγε να εντάξει τη χώρα στους Συμμάχους ή τον Άξονα. Αργότερα μετά το τέλος του πολέμου, η Ιρλανδία κατάφερε να διατηρήσει πλήρως την ουδετερότητα της, με αποτέλεσμα μέχρι και σήμερα να μην ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, το οποίο ιδρύθηκε το 1949.
Ισλανδία: Υπό συμμαχική κατοχή από τον Μάιο του 1940. Η Ισλανδία, δεν ήταν ακόμη κυρίαρχο κράτος, και αποτελούσε τότε μέρος του Βασιλείου της Δανίας, μαζί με τις Νήσους Φερόες και τη Γροιλανδία (τα οποία μέχρι και σήμερα είναι υπό την κυριαρχία της, αλλά με προνόμια αυτονομίας). Το 1944, η Ισλανδία, κήρυξε την πλήρη ανεξαρτησία της από τη Δανία, και έγινε νησιωτικό κράτος.
Σουηδία: Η Σουηδία και οι υπόλοιπες σκανδιναβικές χώρες είχαν ανακοινώσει, στις παραμονές του Β΄ ΠΠ, ότι θα είναι ουδέτερες σε οποιαδήποτε μεγάλη ευρωπαϊκή σύγκρουση. Όταν η Φινλανδία δέχθηκε επίθεση από τη Σοβιετική Ένωση, η Σουηδία άλλαξε το καθεστώς της σε ένοπλη ουδέτερη χώρα (της οποίας το καθεστώς δεν οριζόταν από διεθνείς συμφωνίες), ελευθερώνοντάς την από τους περιορισμούς της ουδετερότητας. Μεταξύ άλλων επετράπη στη Σουηδία να υποστηρίξει τη Φινλανδία κατά τη διάρκεια του σοβιετοφινλανδικού πολέμου του 1939 και επέτρεψε σε γερμανούς στρατιώτες σε άδεια να ταξιδέψουν μέσω Σουηδίας, ενώ επέτρεψε σε μια μεραρχία να περάσει από τη Νορβηγία προς τη Φινλανδία μέσω Σουηδίας. Η μεταγενέστερη διέλευση γερμανικών στρατευμάτων μέσω Φινλανδίας και Σουηδίας και η εξόρυξη σουηδικού σιδηρομεταλλεύματος στον Β΄ ΠΠ βοήθησαν τους Γερμανούς. Η Σουηδία είχε αφοπλιστεί μετά τον Β΄ ΠΠ και δεν είχε, το 1940, την ικανότητα να αντισταθεί στη γερμανική στρατιωτική δύναμη.
Το 1943, οι Σουηδικές Ένοπλες Δυνάμεις είχε ενισχυθεί σημαντικότατα και η Σουηδία τερμάτισε τις συμφωνίες με τη Γερμανία. Ο Χίτλερ σκεπτόταν να εισβάλει στη Σουηδία, αλλά ο Γκέρινγκ υπέβαλλε ενστάσεις για το σχέδιο και ο Χίτλερ το απέσυρε. Τα περισσότερα ρουλεμάν που χρησιμοποιούνταν στη Γερμανία παρήγαγε η σουηδική SKF, ενώ τα προϊόντα της ήταν σημαντικά και για την παραγωγή αεροσκαφών από τους Συμμάχους.[8]
Οι σουηδικές μυστικές υπηρεσίες έσπασαν το Geheimschreiber και έστελναν τις αποκρυπτογραφημένες πληροφορίες που λάμβαναν στους Συμμάχους. Ο Στάλιν είχε ενημερωθεί αρκετά πιο πριν για τη σχεδιαζόμενη επίθεση του Χίτλερ κατά της Σοβιετικής Ένωσης αλλά δεν το πίστεψε.
Η δανική αντίσταση συνεργάστηκε με τη Σουηδία και το 1943 οι Εβραίοι της Δανίας διασώθηκαν μέσω της μεταφοράς τους στη Σουηδία μέσω θαλάσσης. Κατά τη διάρκεια της απελευθέρωσης του Φίνμαρκ έστειλε νορβηγικές "αστυνομικές" δυνάμεις στα σύνορα για να συνδεθούν με τις Συμμαχικές δυνάμεις. Στο τέλος του πολέμου το 1945, η Σουηδία ετοιμαζόταν να συμμετάσχει με τους Συμμάχους σε εισβολή στη Νορβηγία και τη Δανία αν η Βέρμαχτ δεν δεχόταν μια γενική ανακωχή. Αργότερα το 1949, και η Σουηδία κατάφερε να διατηρήσει για πολλά χρόνια πλήρως την ουδετερότητα της μέχρι και το 2022, με αποτέλεσμα να μην ενταχθεί ούτε και αυτή χώρα στο ΝΑΤΟ.
Χώρες της Κεντρικής Ευρώπης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ελβετία: Η Ελβετία διατήρησε πλήρως την ουδετερότητα της για να προστατέψει τα τραπεζικά της συμφέροντα, καθώς και την Υγειονομική περίθαλψη της, από τον Άξονα. Εξαρτόταν επίσης από τον γερμανικό άνθρακα, καθώς εισήγαγε 10 εκατομμύρια τόνους άνθρακα κατά τον Β΄ ΠΠ, αποτελώντας το 41% των ενεργειακών προμηθειών της χώρας. Συχνά οι Ελβετοί στρατιώτες άνοιγαν πυρ σε συμμαχικά βομβαρδιστικά που εισέβαλαν στον εναέριο χώρο της. Μάλιστα η Ελβετία είχε καταρρίψει συμμαχικά αεροπλάνα σε αρκετές περιπτώσεις. Κατά τη διάρκεια του πολέμου αρκετές πόλεις της Ελβετίας βομβαρδίστηκαν καταλάθος από συμμαχικά και αξονικά αεροπλάνα. Ο Αδόλφος Χίτλερ είχε σχέδιο για εισβολή στη χώρα, αλλά η Ελβετία είχε χτίσει ένα περίπλοκο σύστημα οχυρώσεων και είχε συγκεντρώσει εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες για να αποτρέψει πιθανή εισβολή από τον Άξονα. Επειδή η Ελβετία είναι μια πολύ ορεινή χώρα, ο Χίτλερ αποφάσισε να βομβαρδίσει το Ηνωμένο Βασίλειο καθώς ο πόλεμος στην Ελβετία θα κόστιζε αρκετά στη Γερμανία. Στο τέλος του πολέμου και η Ελβετία διατήρησε πλήρως την ουδετερότητα της, ενώ μάλιστα τόσο οι κυβερνήσεις της χώρας, άλλα και οι ίδιοι της οι πολίτες, αρνούνται μέχρι και σήμερα να εντάξουν την Ελβετία, σε διεθνείς οργανώσεις όπως την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, ενώ αντίστοιχα στην χώρα εδρεύουν σήμερα, όλες οι παγκόσμιες ενώσεις, ενώ ακόμη η Ελβετία αποτελεί χώρα πρότυπο για την παγκόσμια ειρήνη.
Λίχτενσταϊν: Το Πριγκιπάτο διατήρησε πλήρως την ουδετερότητα του και δεν συμμετείχε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως στην περίπτωση της Ελβετίας, από την οποία εξαρτάται μέχρι και σήμερα και οικονομικά, ενώ η Γερμανία, δεν πτοήθηκε να εισβάλλει σε αυτό, ούτε και με το Άνσλους (Προσάρτηση της της Αυστρίας, στη Γερμανία), για λόγους κόστους.
Μικροκράτη και Περιοχές της Ευρώπης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Άγιο Όρος: Η μοναδική περιοχή της Ελλάδας, που διατήρησε πλήρως την ουδετερότητα της και δεν συμμετείχε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, λόγω του θρησκευτικού χαρακτήρα και της αυτονομίας της, παρότι η Ελλάδα, έλαβε μέρος στον πόλεμο.
Άγιος Μαρίνος: Υπό γερμανική κατοχή από τις 17 έως τις 20 Σεπτεμβρίου 1944. Την επομένη -21 Σεπτεμβρίου- ο Άγιος Μαρίνος κήρυξε πόλεμο στη Γερμανία, αλλά δεν έστειλε ποτέ στρατιώτες, επειδή είναι μικρή χώρα και δεν έχει στρατό, ενώ ανέκαθεν την ευθύνη για τις υπηρεσίες της άμυνας της χώρας, την είχε η Ιταλία, με την οποία μονάχα διαθέτει και σύνορα.
Ανδόρρα: Το Πριγκιπάτο διατήρησε πλήρως την ουδετερότητα του και δεν συμμετείχε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, παρότι συνορεύει με τις Γαλλία και Ισπανία, οι οποίες έλαβαν μέρος στον πόλεμο, ενώ και η Ανδόρρα δεν διαθέτει στρατό. Αξιοσημείωτο όμως, είναι το γεγονός ότι η χώρα παραλείφθηκε από τη συνθήκη του 1919, με αποτέλεσμα να παραμείνει σε εμπόλεμη κατάσταση με τη Γερμανία ως το 1958.
Βατικανό: Βλέπε Ιστορία της Πόλης του Βατικανού στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Καμπιόνε ντ'Ιτάλια: Η μοναδική Ιταλική Κωμόπολη, στις Άλπεις, που διατήρησε πλήρως την ουδετερότητα της και δεν συμμετείχε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ βρίσκεται και εντός Ελβετικής Επικράτειας, και είναι αποσπασμένο έδαφος της Ιταλίας, με αποτέλεσμα οι Ιταλικές αρχές της πόλης, να κάνουν τα στραβά μάτια, προκειμένου να μην πάρει μέρος στον πόλεμο, ενώ κατά την διάρκεια του πολέμου, η περιοχή ήταν υπό την κηδεμονία της Ελβετίας.
Μονακό: Το Πριγκιπάτο, ήταν υπό ιταλική και έπειτα υπό γερμανική κατοχή. Ωστόσο το Μονακό διατήρησε τυπικά πλήρως την ουδετερότητα του και δεν συμμετείχε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Περιοχές υπό Βρετανικό έλεγχο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γιβραλτάρ: Υπό βρετανικό έλεγχο και ουδέτερο στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Κύπρος: H Κύπρος βρισκόταν τότε υπό βρετανική κυριαρχία, η οποία διατηρήθηκε μέχρι το 1960, και διατήρησε τυπικά πλήρως την ουδετερότητα της και δεν συμμετείχε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Μάλτα: H Μάλτα βρισκόταν τότε υπό βρετανική κυριαρχία, η οποία διατηρήθηκε μέχρι το 1964, και διατήρησε τυπικά πλήρως την ουδετερότητα της και δεν συμμετείχε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, παρότι βρίσκεται νοτίως της Ιταλίας.- Εξαρτώμενα από Στέμμα (
Νήσος του Μαν, 
Βαϊλάτο του Γκέρνσεϊ, και 
Βαϊλάτο του Τζέρσεϊ): Πλήρως Ουδέτερα στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, παρότι ο Χίτλερ αποφάσισε να βομβαρδίσει το Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο κοντά στα Βαιλάτα Γκέρνσεϊ και Τζέρσεϊ, έγινε το 1944, η Μάχη της Νορμανδίας, λόγω ότι βρίσκονται κοντά στη Γαλλία, και είχαν καταρρίψει συμμαχικά αεροπλάνα σε αρκετές περιπτώσεις, στα νησιά αυτά.
Ασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αφγανιστάν: Το Αφγανιστάν παρέμεινε ουδέτερο καθ' όλη τη διάρκεια του Β΄ΠΠ, αλλά δυστυχώς δεν το άφησε σε ησυχία η Σοβιετική Ένωση, η οποία είχε για ένα μικρό διάστημα, στον έλεγχο της, ένα μέρος των εδαφών του.
Θιβέτ: Το Θιβέτ παρέμεινε ουδέτερο καθ' όλη τη διάρκεια του Β΄ΠΠ, αλλά αργότερα μετά το τέλος του πολέμου το 1950, η Κίνα, εισέβαλλε σε αυτό, με αποτέλεσμα, να γίνει οριστικά μέρος της Επικράτειας της, επιβάλλοντας σε όλη την Επικράτεια της, τον υπαρκτό σοσιαλισμό και τις κομμουνιστικές αντιλήψεις, και να το μετονομάζει σε Αυτόνομη Δημοκρατία του Ζιζάνγκ, και παράλληλα να επιβάλλει και τον αθεισμό.
Μπουτάν: Το Μπουτάν παρέμεινε ουδέτερο καθ'όλη τη διάρκεια του Β΄ΠΠ, παρότι συνορεύει με τις Ινδία και Κίνα, οι οποίες έλαβαν μέρος στον πόλεμο, αλλά και του ότι είναι ορεινή περίκλειστη χώρα, εβρισκόμενη στα Ιμαλάια.
Ιράν: Το Ιράν ήταν ουδέτερο αλλά δέχτηκε συμμαχική εισβολή, από Αγγλία και Σοβιετική Ένωση (με την οποία συνόρευε), ενώ αντίστοιχα η Σοβιετική Ένωση, είχε για ένα μικρό διάστημα, στον έλεγχο της, ένα μέρος των εδαφών του Ιράν, με αποτέλεσμα η Κασπία Θάλασσα (η μεγαλύτερη λίμνη σε έκταση του πλανήτη), να βρίσκεται εξ ολοκλήρου σε Σοβιετική διοίκηση. Αρκετά χρόνια αργότερα μετά το τέλος του πολέμου, το Ιράν, μετατράπηκε σε θεοκρατικό κράτος.
Σαουδική Αραβία: Η Σαουδική Αραβία διέκοψε τις διπλωματικές επαφές με τη Γερμανία στις 11 Σεπτεμβρίου 1939 και με την Ιαπωνία τον Οκτώβριο του 1941. Παρά το καθεστώς ουδετερότητας, η Σαουδική Αραβία παρείχε μεγάλες ποσότητες πετρελαίου στους Συμμάχους. Το 1943 η Σαουδική Αραβία και οι Ηνωμένες Πολιτείες καθιέρωσαν διπλωματικές σχέσεις. Ο βασιλιάς Ιμπν Σαούντ ήταν προσωπικός φίλος με τον Φράνκλιν Ντ. Ρούζβελτ. Μετά οι Σαουδάραβες επέτρεψαν στους Αμερικανούς να στήσουν αεροπορική βάση κοντά στο Νταχράν.[9] Στις 28 Φεβρουαρίου 1945 η Σαουδική Αραβία κήρυξε πόλεμο στη Γερμανία και στις 1 Απριλίου 1945 κήρυξε πόλεμο στην Ιαπωνία, αλλά δεν έστειλε στρατεύματα.
Τουρκία: Η Τουρκία ήταν πλήρως ουδέτερη μέχρι τους τελευταίους μήνες του πολέμου, όταν και προσχώρησε στους Συμμάχους. Πριν από το ξέσπασμα του πολέμου, η Τουρκία υπέγραψε Σύμφωνο Αλληλοβοήθειας με τη Γαλλία και τη Βρετανία το 1939. Μετά τη γερμανική εισβολή στη Γαλλία η Τουρκία παρέμεινε ουδέτερη, στηριζόμενη σε μια ρήτρα που της επέτρεπε να μην ενεργήσει στρατιωτικά αν μια τέτοια απόφαση έφερνε πόλεμο με την ΕΣΣΔ. Τον Ιούνιο του 1941, αφού η Βουλγαρία είχε προσχωρήσει στον Άξονα και επέτρεψε στη Γερμανία να μετακινήσει στρατεύματα για να εισβάλλουν στη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα, η Τουρκία υπέγραψε σύμφωνο φιλίας με τη Γερμανία. Στις 30 Ιανουαρίου 1943 ο Ουίνστον Τσώρτσιλ και το στρατιωτικό προσωπικό του συναντήθηκε με τον τούρκο πρόεδρο αν και η Τουρκία δεν άλλαξε τη θέση της. Στο τέλος του πολέμου η Τουρκία υπέβαλε αίτηση για ένταξη στο τότε νεοσύστατο ΝΑΤΟ, στο οποίο έγινε κράτος μέλος του, το 1952.
- Η Τουρκία ήταν σημαντικός παραγωγός του χρωμίτη, ενός υλικού στρατιωτικής σημασίας για τη μεταλλουργία, στον οποίο η Γερμανία είχε περιορισμένη πρόσβαση. Οι Γερμανοί ήθελαν να προμηθευτούν χρωμίτη και οι Σύμμαχοι προσπαθούσαν να αποτρέψουν την προμήθεια χρωμίτη από τους Γερμανούς. Έτσι ο χρωμίτης ήταν σημαντικό θέμα στις διαπραγματεύσεις των Τούρκων με τις δύο πλευρές. Τον Απρίλιο του 1944 η Τουρκία σταμάτησε τις πωλήσεις χρωμίτη στη Γερμανία και τον Αύγουστο διέκοψαν τις σχέσεις τους. Τον Φεβρουάριο του 1945, αφού οι Σύμμαχοι προσκάλεσαν την Τουρκία (και πολλά άλλα έθνη) στην παρθενική συνάντηση των Ηνωμένων Εθνών (αλλά λόγω παρέμβασης των Συμμάχων η πρόσκληση θα ίσχυε εφόσον οι προσκεκλημμένες χώρες κήρυτταν πόλεμο στον Άξονα), οι Τούρκοι κήρυξαν πόλεμο στον Άξονα.
Υεμένη: Η Υεμένη παρέμεινε ουδέτερη καθ'όλη τη διάρκεια του Β΄ΠΠ, αλλά δυστυχώς, δέχτηκε λεληλασίες και απειλές από την Ιταλία, η οποία έλεγχε τότε την Ερυθρά Θάλασσα, ενώ στην κατοχή της Φασιστικής Ιταλίας, βρισκόταν δύο σημερινά κράτη της Αφρικής, γειτονικά και πλησίον της Υεμένης: η τότε Ιταλική Σομαλιλάνδη (σήμερα Σομαλία) και η Ερυθραία.
Αμερική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νικαράγουα: Η Νικαράγουα κήρυξε πόλεμο στην Ιαπωνία αμέσως μετά την εισβολή στο Περλ Χάρμπορ. Τρεις μέρες αργότερα κήρυξε πόλεμο στη Γερμανία και την Ιταλία, ενώ στις 19 Δεκεμβρίου κήρυξε πόλεμο στη Βουλγαρία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία. Από τις έξι χώρες, μόνο η Ρουμανία ανταπέδωσε (στις 19 Δεκεμβρίου 1941).
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής: Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέμειναν πλήρως ουδέτερες στο ξέσπασμα του Β΄ΠΠ σε συμμόρφωση με το Σύμφωνο Ουδετερότητας του 1936. Βέβαια έτειναν ευνοϊκά προς τους Συμμάχους. Ωστόσο η ξαφνική ήττα της Γαλλίας την άνοιξη του 1940 οδήγησε τη χώρα στην απόφαση να επεκτείνει σημαντικά τις ένοπλες δυνάμεις της μέσω του Νόμου Επιλεκτικής Κατάρτισης και Υπηρεσίας του 1940. Στις 29 Δεκεμβρίου 1940 ο πρόεδρος Φράνκλιν Ντ. Ρούζβελτ ανακοίνωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα γινόταν το Οπλοστάσιο της δημοκρατίας προμηθεύοντας τους Συμμάχους αλλά παραμένοντας ουδέτερες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ουδέτερες μέχρι τις 8 Δεκεμβρίου 1941 όταν κήρυξαν πόλεμο στην Ιαπωνία, μετά την επίθεση-έκπληξη στο Περλ Χάρμπορ της Χαβάης, την προηγούμενη ημέρα.
Συμπέρασμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιρλανδία, η Σουηδία και η Ελβετία τήρησαν ένοπλη ουδετερότητα, και συνεχώς να μαζέψει τους στρατιώτες για να υπερασπιστούν το έθνος τους είναι κυριαρχίας από πιθανή εισβολή. Έτσι διατηρούσαν το δικαίωμα να πολεμήσουν αν δέχονταν επίθεση ενώ ήταν ουδέτερες. Η έννοια της ουδετερότητας στον πόλεμο ορίζεται στενά και θέτει συγκεκριμένους περιορισμούς στο ουδέτερο μέρος σε αντάλλαγμα της διεθνής αναγνώρισης του ουδέτερου καθεστώτος του. Η βασική συνθήκη για τα ουδέτερα κράτη είναι η Σύμβαση Ε΄ (V) της Χάγης (πλήρης τίτλος: Σύμβαση σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των ουδέτερων δυνάμεων και προσώπων σε περίπτωση χερσαίου πολέμου). Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι μια ουδέτερη χώρα δεν επιλέγει να ενταχθεί στο πλευρό κανενός σε ένα πόλεμο ανάμεσα σε άλλα μέρη, και ως αντάλλαγμα ελπίζει να αποφύγει την επίθεση από κάποιο από τα δύο μέρη. Μια πολιτική ουδετερότητας στοχεύει στην ουδετερότητα σε περίπτωση ένοπλης σύγκρουσης που θα μπορούσε να περιλαμβάνει το εν λόγω μέρος. Ως ουδετεριστής εννοείται ο υπέρμαχος της ουδετερότητας στις διεθνείς σχέσεις. Η έννοια της ουδετερότητας στις συγκρούσεις είναι διαφορετική από τη μη δέσμευση, δηλαδή, η εσκεμμένη αποστασιοποίηση από στρατιωτικές συμμαχίες, προκειμένου να διατηρήσει καθεστώς ουδετερότητας σε περίπτωση πολέμου και ίσως ελπίζοντας να αποτρέψει εξολοκλήρου ένα πόλεμο.
Σε μια μελέτη των αποφάσεων της Ισπανίας, της Ελβετίας και της Σουηδίας κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, ο Έρικ Γκόλσον διαπιστώνει ότι διεξήγαγαν οικονομική ρεαλπολιτίκ, καθώς έκαναν εμπόριο και με τους Συμμάχους αλλά και με τον Άξονα.[10]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Estonian Neutrality Law of December lst, 1938
- ↑ Neiburgs, Uldis. «Soviet occupation». Latvijas Okupācijas muzejs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ Liekis, Šarūnas (2010). 1939: The Year that Changed Everything in Lithuania's History (στα Αγγλικά). New York: Rodopi. σελίδες 119–122. ISBN 978-9042027626.
- ↑ Egido León, Ángeles (2005). «Franco y la Segunda Guerra Mundial». Ayer 57 (1): 105.
- ↑ Egido León 2005, σελ. 116.
- ↑ Egido León 2005, σελ. 122.
- ↑ Moradiellos, Enrique (2016). «España y la segunda guerra mundial, 1939-1945: entre resignaciones neutralistas y tentaciones beligerantes». Στο: Carlos Navajas Zubeldia & Diego Iturriaga Barco. Siglo. Actas del V Congreso Internacional de Historia de Nuestro Tiempo. Logroño: Universidad de la Rioja. σελ. 72–73.
- ↑ «Did Swedish Ball Bearings Keep the Second World War Going? Re‐evaluating Neutral Sweden's Role» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ Jan Romein (1962). The Asian Century: A History of Modern Nationalism in Asia. University of California Press. σελ. 382.
- ↑ Golson, Eric (2016). «Neutrality in War». Economic History of Warfare and State Formation. Studies in Economic History (στα Αγγλικά). Springer, Singapore. σελίδες 259–278. ISBN 9789811016042.
- Karsh, E. "Neutrality and Small States." 1989.
- Gabriel, J. M. "The American Conception of Neutrality After 1941." 1989.