Μεσογειακός κυκλώνας
Οι Μεσογειακοί κυκλώνες, επίσης γνωστοί ως Μεσογειακοί τυφώνες (διεθνής ονομασία: Medicane, από τις λέξεις Mediterranean / Μεσογειακός και hurricane / τυφώνας), είναι σπάνια μετεωρολογικά φαινόμενα που παρατηρούνται στη Μεσόγειο Θάλασσα. Λόγω της ξηράς φύσης της περιοχής της Μεσογείου, ο σχηματισμός τροπικών και υποτροπικών κυκλώνων είναι σπάνιος, με μόνο 100 καταγεγραμμένες τροπικές καταιγίδες από το 1947 ως και το 2011. Τα περισσότερα συστήματα παραμένουν στην ένταση τροπικής καταιγίδας ή κάτω από αυτήν, αλλά σε μερικές σπάνιες περιπτώσεις ορισμένες καταιγίδες έχουν φτάσει επίπεδο τυφώνα Κατηγορίας 1,[1] και μία μόνο, ο Μεσογειακός κυκλώνας Ιανός, τον Σεπτέμβριο του 2020, έφτασε οριακά το επίπεδο 2 της κλίμακας αυτής.
Δεν υπάρχει επίσημος οργανισμός για την παρακολούθηση του σχηματισμού και πορείας τους. Η τροπική γένεση κυκλώνων παρουσιάζεται συνήθως μέσα σε δύο ξεχωριστές θάλασσες. Η πρώτη περιοχή περιλαμβάνει περιοχές της δυτικής Μεσογείου που ευνοούν περισσότερο την ανάπτυξη τους, ενώ στα ανατολικά περιοχή που ευνοεί την ανάπτυξη τους είναι το Ιόνιο Πέλαγος. Ωστόσο, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, παρόμοιες τροπικές καταιγίδες μπορούν επίσης να αναπτυχθούν στη Μαύρη Θάλασσα.[2] Η τραχιά ορεινή γεωγραφία της περιοχής δημιουργεί πρόσθετες δυσκολίες παρά ευνοϊκές για την ανάπτυξη ακραίων καιρικών φαινομένων και κατακόρυφης δραστηριότητας σε γενικές γραμμές. Οι εν λόγω κυκλώνες μπορούν να σχηματιστούν μόνο σε ανώμαλες μετεωρολογικές συνθήκες. Έχουν διεξαχθεί πολυάριθμες μελέτες για τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη στο σχηματισμό μεσογειακών κυκλώνων, οι οποίες γενικά συμφωνούν ότι στο μέλλον θα σχηματίζονται λιγότερες αλλά πιο έντονες καταιγίδες.
Η ανάπτυξη τροπικών ή υποτροπικών κυκλώνων στη Μεσόγειο Θάλασσα συνήθως μπορεί να συμβεί μόνο υπό κάπως ασυνήθιστες περιστάσεις. Η χαμηλή διάτμηση ανέμου και η ατμοσφαιρική αστάθεια που προκαλείται από τις επιδρομές κρύου αέρα είναι συχνά απαραίτητη. Η πλειοψηφία τους συνοδεύεται από γούρνες ανώτερου επιπέδου, που τους παρέχει την απαιτούμενη ενέργεια για την εντατικοποίηση της ατμοσφαιρικής μεταφοράς—καταιγίδες και έντονες βροχοπτώσεις. Οι βαροκλινικές ιδιότητες της περιοχής της Μεσογείου, με τις κλίσεις υψηλής θερμοκρασίας, παρέχουν επίσης την αναγκαία αστάθεια για το σχηματισμό τροπικών κυκλώνων. Ένας άλλος παράγοντας, η αύξηση του δροσερού αέρα, παρέχει την απαραίτητη υγρασία. Οι υψηλές θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας είναι ως επί το πλείστον περιττές ως παράγοντας, καθώς οι περισσότεροι μεσογειακοί κυκλώνες τροφοδοτούνται με ενέργεια προερχόμενη από υψηλότερες θερμοκρασίες αέρα. Η ανάπτυξη των κυκλώνων στη Μεσόγειο μπορεί να συμβεί όλο το χρόνο, αλλά παρατηρείται κυρίως μεταξύ Σεπτεμβρίου και Ιανουαρίου.[3][4]
Κλιματολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πλειονότητα των μεσογειακών τροπικών κυκλώνων (τροπική κυκλονογένεση) σχηματίζεται σε δύο ξεχωριστές περιοχές. Η πρώτη, η οποία είναι πιο ευνοϊκή για την ανάπτυξη κυκλώνων, περιλαμβάνει την περιοχή της δυτικής Μεσογείου που συνορεύει με τις Βαλεαρίδες Νήσους, τη νότια Γαλλία και τις ακτές των νησιών της Κορσικής και της Σαρδηνίας. Η δεύτερη αναγνωρισμένη περιοχή ανάπτυξης είναι στο Ιόνιο Πέλαγος, μεταξύ Σικελίας και Ελλάδας, και εκτείνεται νότια έως τη Λιβύη, όμως θεωρείται λιγότερο ευνοϊκή για την τροπική κυκλογένεση. Σε δύο περαιτέρω περιοχές, στο Αιγαίο και στην Αδριατική, δημιουργούνται λιγότεροι κυκλώνες, ενώ η δραστηριότητα είναι ελάχιστη στην περιοχή της Λεβαντίνης. Η γεωγραφική κατανομή των μεσογειακών τροπικών κυκλώνων είναι σαφώς διαφορετική από αυτήν των άλλων κυκλώνων, με το σχηματισμό κυκλώνων που επικεντρώνονται στις οροσειρές των Πυρηναίων και του Άτλαντα, στον Κόλπο της Γένοβας και στο νησί της Κύπρου στο Ιόνιο Πέλαγος.[5] Παρόλο που οι μετεωρολογικοί παράγοντες είναι ευνοϊκοί στην Αδριατική και στο Αιγαίο, η κλειστή φύση της γεωγραφίας της περιοχής, που περιβάλλεται από τη στεριά δεν επιτρέπει την περαιτέρω εξέλιξη του φαινομένου.[6]
Η γεωγραφία των οροσειρών που περιβάλλουν τη Μεσόγειο είναι ευνοϊκή για έντονα καιρικά φαινόμενα και καταιγίδες, με την κεκλιμένη φύση των ορεινών περιοχών να επιτρέπει την ανάπτυξη δραστηριότητας μεταφοράς.[7] Αν και η γεωγραφία της περιοχής της Μεσογείου, καθώς και ο ξηρός αέρας της, συνήθως εμποδίζουν το σχηματισμό τροπικών κυκλώνων, όταν προκύπτουν ορισμένες μετεωρολογικές συνθήκες, υπερπηδώνται οι δυσκολίες που επηρεάζονται από τη γεωγραφία της περιοχής.[8] Η εμφάνιση τροπικών κυκλώνων στη Μεσόγειο Θάλασσα είναι γενικά εξαιρετικά σπάνια, με κατά μέσο όρο 1,57 κυκλώνες ετησίως και μόνο 99 τροπικές καταιγίδες έχουν καταγραφεί μεταξύ 1948 και 2011 σε μια σύγχρονη μελέτη, χωρίς να παρατηρείται κάποια συγκεκριμένη τάση στη δραστηριότητα εκείνη την περίοδο.[9] Λίγοι μεσογειακοί κυκλώνες σχηματίζονται κατά τη θερινή περίοδο, αν και η δραστηριότητα αυξάνεται συνήθως το φθινόπωρο, κορυφώνεται τον Ιανουάριο και σταδιακά μειώνεται από τον Φεβρουάριο έως τον Μάιο.[5] Στην περιοχή ανάπτυξης στη δυτική Μεσόγειο σχηματίζονται κατά μέσον όρο 0,75 κάθε χρόνο, σε σύγκριση με 0,32 στην περιοχή του Ιονίου.[10] Ωστόσο, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, παρόμοιες τροπικές καταιγίδες μπορεί επίσης να αναπτυχθούν στη Μαύρη Θάλασσα.[2]
Μελέτες έχουν εκτιμήσει ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη μπορεί να οδηγήσει σε τροπικούς κυκλώνες μεγαλύτερης έντασης ως αποτέλεσμα αποκλίσεων στην επιφανειακή ενεργειακή ροή και στην ατμοσφαιρική σύνθεση, οι οποίες και οι δύο επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη και των μεσογειακών κυκλώνων. Σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές, η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας αυξήθηκε κατά 0,2 °C εντός μιας περιόδου 50 ετών, και στις λεκάνες των τροπικών κυκλώνων του Βόρειου Ατλαντικού και του Βορειοδυτικού Ειρηνικού, η πιθανή καταστροφικότητα και η ενέργεια των καταιγίδων σχεδόν διπλασιάστηκε εντός της ίδιας διάρκειας, αποδεικνύοντας σαφή συσχέτιση μεταξύ της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της έντασης των τροπικών κυκλώνων.[11] Σε μία αντιστοίχως πρόσφατη περίοδο 20 ετών,[12] η επιφανειακή θερμοκρασία στη Μεσόγειο Θάλασσα αυξήθηκε κατά 0,6 με 1°C,[11] αν και δεν έχει παρατηρηθεί αισθητή αύξηση της δραστηριότητας των μεσογειακών κυκλώνων, όσον αφορά το 2013.[9] Το 2006, ένα υπολογιστικό ατμοσφαιρικό μοντέλο υπολόγισε τη μελλοντική συχνότητα των μεσογειακών κυκλώνων μεταξύ 2071 και 2100, προβλέποντας μείωση της δραστηριότητας των κυκλώνων το φθινόπωρο, το χειμώνα και την άνοιξη και παράλληλα σημαντική αύξηση της δραστηριότητας κοντά στην Κύπρο, αποτελέσματα τα οποία αποδόθηκαν αμφότερα σε υψηλότερες θερμοκρασίες ως αποτέλεσμα της υπερθέρμανσης του πλανήτη.[13] Σε μια άλλη μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι περισσότερες τροπικές θύελλες στη Μεσόγειο θα μπορούσαν να φθάσουν στην κατηγορία 1 έως τα τέλη του 21ου αιώνα, με τις περισσότερες από τις ισχυρότερες καταιγίδες να εμφανίζονται το φθινόπωρο, αν και τα μοντέλα έδειξαν ότι ορισμένες καταιγίδες θα μπορούσαν ενδεχομένως να φτάσουν στην κατηγορία έντασης 2.[14] Άλλες μελέτες, ωστόσο, ήταν ασαφείς, προβλέποντας τόσο αυξήσεις όσο και μειώσεις στη διάρκεια, τον αριθμό και την ένταση.[15] Τρεις ανεξάρτητες μελέτες, χρησιμοποιώντας διαφορετικές μεθοδολογίες και δεδομένα, αξιολόγησαν ότι ενώ η δραστηριότητα των μεσογειακών κυκλώνων πιθανότατα θα μειωνόταν με ρυθμό ανάλογο με το κλιματικό σενάριο που εξετάστηκε, μεγαλύτερο ποσοστό αυτών που θα σχηματιστούν θα είχε μεγαλύτερη ισχύ.[16][17][18]
Ανάπτυξη και χαρακτηριστικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ανάπτυξη τροπικών ή υποτροπικών κυκλώνων στη Μεσόγειο μπορεί να συμβεί συνήθως μόνο υπό κάπως ασυνήθιστες συνθήκες. Απαιτούνται συχνά χαμηλή διάτμηση ανέμου και ατμοσφαιρική αστάθεια που προκαλείται από εισβολές ψυχρού αέρα. Η πλειοψηφία των μεσογειακών κυκλώνων συνοδεύεται επίσης από τάφρους ανώτερου επιπέδου, παρέχοντας ενέργεια που απαιτείται για την εντατικοποίηση της ατμοσφαιρικής μεταφοράς - καταιγίδες - και έντονης βροχόπτωσης. Οι βαροκλινείς ιδιότητες της περιοχής της Μεσογείου, με μεγάλες διαφορές θερμοκρασίας, παρέχουν επίσης την απαραίτητη αστάθεια για το σχηματισμό τροπικών κυκλώνων. Ένας άλλος παράγοντας, η ανύψωση ψυχρού αέρα, παρέχει την απαραίτητη υγρασία επίσης. Οι θερμές θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας είναι ως επί το πλείστον περιττές, καθώς το μεγαλύτερο τμήμα της ενέργειας των μεσογειακών κυκλώνων προέρχεται από τις θερμές μάζες αέρα. Όταν συμπίπτουν αυτές οι ευνοϊκές συνθήκες, η γένεση των θερμοπυρηνικών τροπικών κυκλώνων της Μεσογείου, συχνά από υπάρχοντα ψυχρά βαρομετρικά χαμηλά, είναι δυνατή σε ένα ευνοϊκό περιβάλλον.
Οι παράγοντες που απαιτούνται για το σχηματισμό του μεσογειακού κυκλώνα, είναι κάπως διαφορετικοί από αυτόν που αναμένεται συνήθως από τους τροπικούς κυκλώνες. Είναι γνωστό ότι δημιουργούνται σε περιοχές με θερμοκρασίες επιφανείας κάτω των 26°C και συχνά απαιτούν εισβολές ψυχρότερου αέρα για να προκαλέσουν ατμοσφαιρική αστάθεια.[5] Η πλειονότητα των μεσογειακών κυκλώνων αναπτύσσεται πάνω από τις περιοχές της Μεσογείου με θερμοκρασία 15 με 26 °C, με το άνω όριο να βρίσκεται μόνο στα νοτιότερα άκρα της θάλασσας. Παρά τις χαμηλές θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας, η αστάθεια που προκαλείται από τον ψυχρό ατμοσφαιρικό αέρα μέσα σε μια βαροκλινική ζώνη - περιοχές με υψηλές διαφορές θερμοκρασίας και πίεσης - επιτρέπει τον σχηματισμό κυκλώνων, σε αντίθεση με τις τροπικές περιοχές που στερούνται υψηλού βαροκλινούς, αλλά χρειάζονται αυξημένες επιφανειακές θερμοκρασίες.[19] Ενώ έχουν σημειωθεί σημαντικές αποκλίσεις στη θερμοκρασία του αέρα γύρω από την εποχή του σχηματισμού τροπικών κυκλώνων της Μεσογείου, μερικές ανωμαλίες στη θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας συμπίπτουν με την ανάπτυξή τους, υποδεικνύοντας ότι ο σχηματισμός μεσογειακών κυκλώνων επηρεάζεται κυρίως από υψηλότερες θερμοκρασίες αέρα, όχι από ανώμαλες θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας.[20] Παρόμοια με τους τροπικούς κυκλώνες, η ελάχιστη διάτμηση του ανέμου - η διαφορά στην ταχύτητα και την κατεύθυνση του ανέμου σε μια περιοχή - καθώς και η άφθονη υγρασία και στροβιλισμός ενθαρρύνουν τη γένεση τροπικών κυκλώνων στη Μεσόγειο.[21]
Λόγω του κλειστού χαρακτήρα της Μεσογείου και της περιορισμένης ικανότητας ροών θερμότητας - στην περίπτωση των μεσογειακών κυκλώνων, αέρα - μεταφορά θερμότητας στη θάλασσα - τροπικοί κυκλώνες με διάμετρο μεγαλύτερη από 300 χιλιόμετρα δεν είναι εφικτή στη Μεσόγειο.[22] Παρά το γεγονός ότι είναι μια σχετικά βαροκλινική περιοχή με μεγάλες κλίσεις θερμοκρασίας, η πρωτογενής πηγή ενέργειας που χρησιμοποιείται από τους τροπικούς κυκλώνες της Μεσογείου προέρχεται από υποκείμενες πηγές θερμότητας που παράγονται από την παρουσία της καταιγίδας σε ένα υγρό περιβάλλον, παρόμοιο με τους τροπικούς κυκλώνες αλλού εκτός της Μεσογείου.[23] Σε σύγκριση με άλλες τροπικές λεκάνες κυκλώνων, η Μεσόγειος Θάλασσα αποτελεί ένα δύσκολο περιβάλλον για ανάπτυξη. Αν και η πιθανή ενέργεια που απαιτείται για την ανάπτυξη δεν είναι ασυνήθιστα μεγάλη, η ατμόσφαιρά της χαρακτηρίζεται από την έλλειψη υγρασίας, μειώνοντας το δυναμικό σχηματισμού. Η πλήρης ανάπτυξη ενός κυκλώνα συχνά απαιτεί τον σχηματισμό μεγάλης διαταραχής του βαροκλινούς, μεταβαίνοντας αργά στον κύκλο ζωής του σε ένα τροπικό σύστημα, σχεδόν πάντα υπό την επίδραση ενός χαμηλού αποκομμένου ψυχρού πυρήνα εντός της μεσαίας προς άνω τροπόσφαιρας, που συχνά προκύπτει από ανωμαλίες σε ένα ευρέως διαδεδομένο κύμα Rossby - μεγάλους μαιάνδρους στους ανώτερους ατμοσφαιρικούς ανέμους.[24]
Η ανάπτυξη μεσογειακών κυκλώνων προκύπτει συχνά από την κατακόρυφη μετατόπιση του αέρα στην τροπόσφαιρα, με αποτέλεσμα τη μείωση της θερμοκρασίας του που συμπίπτει με την αύξηση της σχετικής υγρασίας, δημιουργώντας ένα περιβάλλον πιο ευνοϊκό για το σχηματισμό τροπικών κυκλώνων. Αυτό, με τη σειρά του, οδηγεί σε αύξηση της δυνητικής ενέργειας, παράγοντας αστάθεια αέρα-θάλασσας που προκαλείται από θερμότητα. Ο υγρός αέρας αποτρέπει την εμφάνιση κατακόρυφης καταβατικής κίνησης του αέρα που συχνά εμποδίζει την έναρξη τροπικών κυκλώνων,[24] και σε ένα τέτοιο σενάριο, η διάτμηση του ανέμου παραμένει ελάχιστη. Συνολικά, τα αποκομμένα ψυχρά βαρομετρικά χαμηλά αποτελούν πυρήνες για τον μετέπειτα σχηματισμό μεσογειακών κυκλώνων. Η τακτική παρουσία αποκομμένων ψυχρών βαρομετρικών χαμηλών και η σπανιότητα των μεσογειακών τροπικών κυκλώνων, ωστόσο, δείχνουν ότι πρόσθετες ασυνήθιστες περιστάσεις απαιτούνται για την εμφάνιση κυκλώνων. Οι αυξημένες θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας, σε αντίθεση με τον κρύο ατμοσφαιρικό αέρα, ενθαρρύνουν την ατμοσφαιρική αστάθεια, ειδικά εντός της τροπόσφαιρας.[19]
Γενικά, οι περισσότεροι μεσογειακοί κυκλώνες αποκτούν ακτίνα 70 με 200 χιλιόμετρα, διαρκούν από 12 ώρες και 5 ημέρες, διανύουν μεταξύ 700 και 3.000 χιλιομέτρων, αναπτύσσουν μάτι για λιγότερο από 72 ώρες και διαθέτουν ταχύτητες ανέμου έως και 144 km/h.[25] Επιπλέον, η πλειονότητα χαρακτηρίζεται σε δορυφορικές εικόνες ως ασύμμετρα συστήματα με ευδιάκριτο στρογγυλό μάτι που περικυκλώνεται από ατμοσφαιρική μεταφορά.[22] Η αδύναμη περιστροφή, παρόμοια με αυτήν στους περισσότερους τροπικούς κυκλώνες, παρατηρείται συνήθως στα αρχικά στάδια ενός μεσογειακού κυκλώνα, αυξάνοντας με την ένταση.[26] Ωστόσο, οι μεσογειακοί κυκλώνες έχουν συχνά λιγότερο χρόνο για να αυξήσουν την έντασή τους, παραμένοντας ασθενέστεροι από τους περισσότερους τυφώνες του Βορείου Ατλαντικού και διαρκούν μόνο λίγες μέρες.[27] Η θεωρητική μέγιστη δυναμική ένταση ενός μεσογειακού κυκλώνα είναι ισοδύναμη με τη χαμηλότερη ταξινόμηση στην κλίμακα ανέμου Σαφίρ-Σίμπσον, του τυφώνα κατηγορίας 1. Ενώ ολόκληρη η διάρκεια ζωής ενός κυκλώνα μπορεί να περιλαμβάνει αρκετές ημέρες, οι περισσότεροι θα διατηρήσουν τροπικά χαρακτηριστικά μόνο για λιγότερο από 24 ώρες.[28] Οι περιστάσεις επιτρέπουν μερικές φορές το σχηματισμό μεσογειακών κυκλώνων μικρότερης κλίμακας, αν και οι απαιτούμενες συνθήκες διαφέρουν ακόμη και από αυτές που απαιτούνται για τους υπόλοιπους κυκλώνες. Η ανάπτυξη ασυνήθιστα μικρών τροπικών κυκλώνων στη Μεσόγειο συνήθως απαιτεί ατμοσφαιρικούς κυκλώνες ανώτερου επιπέδου που προκαλούν κυκλογένεση στην κατώτερη ατμόσφαιρα, οδηγώντας στο σχηματισμό βαρομετρικών χαμηλών θερμού πυρήνα, που υποστηρίζονται από ευνοϊκή υγρασία, θερμότητα και άλλες περιβαλλοντικές συνθήκες.[29]
Οι μεσογειακοί κυκλώνες έχουν συγκριθεί με πολικά βαρομετρικά χαμηλά – κυκλωνικές καταιγίδες που συνήθως αναπτύσσονται στις πολικές περιοχές του Βόρειου και Νότιου Ημισφαιρίου– για το παρόμοιο μικρό τους μέγεθος και την αστάθεια που σχετίζεται με τη θερμότητα. Ωστόσο, ενώ οι μεσογειακοί κυκλώνες διαθέτουν σχεδόν πάντα βαρομετρικά χαμηλά θερμού πυρήνα, τα πολικά χαμηλά είναι κυρίως ψυχρού πυρήνα. Η παρατεταμένη διάρκεια ζωής των μεσογειακών κυκλώνων και η ομοιότητα με τα πολικά χαμηλά επίπεδα προκαλείται κυρίως από τις απαρχές τους ως συνοπτικά χαμηλά βαρομετρικά και αστάθεια που σχετίζεται με τη θερμότητα.[7] Οι έντονες βροχοπτώσεις εντός ενός αναπτυσσόμενου μεσογειακού τροπικού κυκλώνα συνήθως υποκινούνται από την προσέγγιση ενός ανώτερου χαμηλού μετώπου - μία επιμήκη περιοχή αέρα χαμηλής πίεσης-φέρνοντας κάτω ψυχρό αέρα, περικυκλώνοντας ένα υπάρχον σύστημα χαμηλής πίεσης. Αφού συμβεί αυτό, ωστόσο, σημειώνεται σημαντική μείωση των ποσοστών βροχόπτωσης παρά την περαιτέρω οργάνωση,[30] και συμπίπτει με τη μείωση της προηγουμένως υψηλής κεραυνικής δραστηριότητας.[31] Παρόλο που τα μέτωπα συχνά συνοδεύουν τον κυκλώνα στην πορεία του, ο διαχωρισμός τελικά συμβαίνει, συνήθως στο μεταγενέστερο μέρος του κύκλου ζωής ενός μεσογειακού τροπικού κυκλώνα.[30] Ταυτόχρονα, υγρός αέρας, κορεσμένος και δροσισμένος ενώ ανεβαίνει στην ατμόσφαιρα, στη συνέχεια συναντά τον κυκλώνα, επιτρέποντας περαιτέρω ανάπτυξη και εξέλιξη σε τροπικό κυκλώνα. Πολλά από αυτά τα χαρακτηριστικά είναι επίσης εμφανή σε πολικά χαμηλά επίπεδα, εκτός από την παρουσία του θερμού πυρήνα.[32]
Αξιοσημείωτοι κυκλώνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στα τελευταία 50 χρόνια έχουν λάβει χώρα διάφοροι αξιοσημείωτοι μεσογειακοί κυκλώνες. Τον Σεπτέμβριο του 1969, ένας μεσογειακός τροπικός κυκλώνας στη Βόρεια Αφρική δημιούργησε πλημμύρες, σκοτώνοντας σχεδόν 600 άτομα, αφήνοντας 250.000 άστεγους και καταστρέφοντας τις τοπικές οικονομίες. Ένας μεσογειακός κυκλώνας τον Σεπτέμβριο του 1996 που αναπτύχθηκε στη περιοχή των Βαλεαρίδων Νήσων, γέννησε έξι σίφωνες και πλημμύρισε μέρη των νησιών. Αρκετοί μεσογειακοί κυκλώνες έχουν επίσης αποτελέσει αντικείμενο εκτεταμένης μελέτης, όπως αυτοί του Ιανουαρίου του 1982, του Ιανουαρίου του 1995, του Σεπτεμβρίου του 2006, του Νοεμβρίου του 2011 και του Νοεμβρίου του 2014. Η καταιγίδα του Ιανουαρίου 1995 είναι ένα από τα καλύτερα μελετημένα συστήματα μεσογειακών κυκλώνων, έχοντας στενή ομοιότητα με τους τροπικούς κυκλώνες σε άλλες περιοχές. Επίσης υπήρχε διαθεσιμότητα παρατηρήσεων. Ο μεσογειακός κυκλώνας του Σεπτεμβρίου 2006 είναι καλά μελετημένος λόγω της διαθεσιμότητας υφιστάμενων παρατηρήσεων και δεδομένων. Τον Νοέμβριο του 2011 το τμήμα Δορυφορικής Ανάλυση της NOAA παρακολούθησε έναν μεσογειακό κυκλώνα, ο οποίος ονομάστηκε Ρολφ από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, αν και σταμάτησε τις παρατηρήσεις τον επόμενο μήνα. Το 2015, η NOAA συνέχισε να εκδίδει προειδοποιήσεις για τροπικά συστήματα στην περιοχή της Μεσογείου.
22–27 Σεπτεμβρίου 1969
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ένας ασυνήθιστα σοβαρός μεσογειακός τροπικός κυκλώνας αναπτύχθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1969 νοτιοανατολικά της Μάλτας, προκαλώντας σοβαρές πλημμύρες.[33] Οι απότομες κλίσεις πίεσης και θερμοκρασίας πάνω από την οροσειρά του Άτλαντα ήταν εμφανείς στις 19 Σεπτεμβρίου, αποτέλεσμα του δροσερού θαλάσσιου αέρα που προσπαθεί να διεισδύσει στην ενδοχώρα. Νότια των βουνών, αναπτύχθηκε μια ένα βαρομετρικό χαμηλό σε μια ορεινή περιοχή. Υπό την επίδραση του ορεινού εδάφους, το χαμηλό αρχικά κινήθηκε βορειοανατολικά. Μετά την είσοδο του δροσερού θαλάσσιου αέρα, ωστόσο, επανήλθε στη νοτιοανατολική πορεία πριν από τη μετάβαση σε μια καταβύθιση της Σαχάρας που σχετίζεται με ένα ξεχωριστό ψυχρό μέτωπο τις 22 Σεπτεμβρίου. Κατά μήκος της διαδρομής του μετώπου του, ο αέρας της ερήμου μετακινήθηκε προς βορρά, ενώ ο κρύος αέρας παρασύρει προς την αντίθετη κατεύθυνση, και στο βόρειο τμήμα της Λιβύης, θερμές στεγνές αέριας μάζες συγκρούστηκαν τον ψυχρό λεβάντε της Μεσογείου. Η οργάνωση της αναταραχής βελτιώθηκε ελαφρώς προτού αναδυθεί στη Μεσόγειο Θάλασσα στις 23 Σεπτεμβρίου, όταν το σύστημα υπέστη άμεση κυκλογένεση,[34] εντάθηκε ταχέως όσο βρισκόταν νοτιοανατολικά της Μάλτας ως αποκομμένο χαμηλό ψυχρού πυρήνα,[35] και αποκτώντας τροπικά χαρακτηριστικά.[33] Στη δυτική Αφρική, εν τω μεταξύ, πολλές διαταραχές συγκλίνουν προς τη Μαυριτανία και την Αλγερία, ενώ ο μεσογειακός κυκλώνας κινήθηκε νοτιοδυτικά πίσω προς την ακτή, χάνοντας την κλειστή κυκλοφορία του και αργότερα διαλύθηκε.[35]
Ο κυκλώνας προκάλεσε σοβαρές πλημμύρες σε όλες τις περιοχές της Βόρειας Αφρικής. Στη Μάλτα σημειώθηκαν 123 χιλιοστά βροχοπτώσεων στις 23 Σεπτεμβρίου, στο Σφαξ μετρήθηκαν 45 χιλιοστά στις 24 Σεπτεμβρίου, στη Τίζι Ουζού 55 χιλιοστά στις 25 Σεπτεμβρίου, η Γκάφσα έλαβε 79 χιλιοστά και στην Κωνσταντινούπολη μετρήθηκαν 46 χιλιοστά στις 26 Σεπτεμβρίου και η Μπισκρά κατέγραψε 122 χιλιοστά στις 28 Σεπτεμβρίου.[36] Στη Μάλτα, ένα δεξαμενόπλοιο 20000 τόνων προσάραξε έναν ύφαλο και χωρίστηκε σε δύο, ενώ στη Γκάφσα της Τυνησίας, ο κυκλώνας πλημμύρισε ορυχεία φωσφορικών, αφήνοντας πάνω από 25.000 ανθρακωρύχους ανέργους και στοίχησε στην κυβέρνηση πάνω από 2 £ εκατομμύρια την εβδομάδα. Χιλιάδες καμήλες και φίδια, πνίγηκαν από πλημμύρες και παρασύρθηκαν στη θάλασσα, ενώ κατέρρευσαν ογκώδεις ρωμαϊκές γέφυρες, οι οποίες είχαν αντέξει σε όλες τις πλημμύρες από την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας . Συνολικά, οι πλημμύρες στην Τυνησία και την Αλγερία σκότωσαν σχεδόν 600 άτομα, άφησαν 250.000 αστέγους και κατέστρεψαν τις τοπικές οικονομίες.[37] Λόγω προβλημάτων επικοινωνίας, ωστόσο, τα ταμεία ανακούφισης από τις πλημμύρες συστάθηκαν σχεδόν ένα μήνα αργότερα.[36]
Λευκωσία (24-27 Ιανουαρίου 1982)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ασυνήθιστη μεσογειακή τροπική καταιγίδα του Ιανουαρίου του 1982, που ονομάστηκε Λευκωσία, εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε ύδατα βόρεια της Λιβύης.[33] Η καταιγίδα πιθανότατα έφτασε στην οροσειρά του Άτλαντα ως περιοχή χαμηλής πίεσης κατά 23 Ιανουαρίου 1982, ενισχυμένη από ένα επίμηκες, αργά κινούμενο μέτωπο πάνω από την Ιβηρική Χερσόνησο. Τελικά, ένα κέντρο κλειστής κυκλοφορίας αναπτύχθηκε μέχρι τις 1310 UTC,[38] σε μέρη της Μεσογείου με θερμοκρασίες επιφανείας στη θάλασσα περίπου 16°C και θερμοκρασία αέρα 12°C.[39] Ένα σύννεφο σε σχήμα αγκίστρου αναπτύχθηκε μέσα στο σύστημα λίγο μετά, περιστρεφόμενο και αποκτώντας μήκος 150 χιλιομέτρων. Αφού πέρασε γύρω από τη Σικελία, μετατοπίστηκε προς τα ανατολικά μεταξύ του νησιού και της Πελοποννήσου, επανερχόμενο στην πορεία του,[40] εμφανίζοντας σαφώς κυρτή σπειροειδή λωρίδα πριν συρρικνωθεί ελαφρώς.[41] Ο κυκλώνας έφτασε στο μέγιστο της έντασης τις 1800 UTC την επόμενη ημέρα, διατηρώντας ατμοσφαιρική πίεση 992 mbar (29.30 inHg ), και ακολούθησε μια περίοδος σταδιακής αποδυνάμωσης, με την πίεση του συστήματος τελικά να αυξάνεται στα 1009 mbar (29,80 σεHg). Ωστόσο, το σύστημα επανεντάθηκε ελαφρώς για περίοδο έξι ωρών στις 26 Ιανουαρίου. Οι αναφορές σκαφών έδειξαν ανέμους 93 χλμ / ώρα (57,7 mph ή 50,2 kt) παρόντες στον κυκλώνα εκείνη τη στιγμή, τροπικοί άνεμοι στην κλίμακα Σαφίρ-Σίμπσον,[38] πιθανότατα κοντά στο μάτι του κυκλώνα, όπου βρίσκονται οι ταχύτεροι άνεμοι σε έναν τροπικό κυκλώνα.[39]
Η μεταφορά ήταν πιο έντονη στον ανατολικό τομέα του κυκλώνα καθώς κινούταν ανατολικά-βορειοανατολικά. Στις υπέρυθρες δορυφορικές εικόνες, το ίδιο το μάτι είχε διάμετρο 58,5 χιλιόμετρα,[39] αλλά μειώθηκε στα 28 χιλιόμετρα πριν φτάσει στη στεριά.[42] Ο κυκλώνας πέρασε από τη Μάλτα, την Ιταλία και την Ελλάδα πριν εξαφανιστεί αρκετές ημέρες αργότερα στην ακραία ανατολική Μεσόγειο. Οι παρατηρήσεις που σχετίζονται με τον κυκλώνα, ωστόσο, ήταν ανεπαρκείς και παρόλο που το σύστημα διατηρούσε πολλά τροπικά χαρακτηριστικά, είναι πιθανό ότι ήταν απλώς ένας συμπαγής αλλά ισχυρός εξωτροπικός κυκλώνας που εμφανίζει διακριτό μάτι, σπειροειδείς λωρίδες, πανύψηλους σωρειτομελανίες και ισχυρούς ανέμους κατά μήκος του ματιού.[33]
Celeno (14-17 Ιανουαρίου 1995)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μεταξύ των πολλών τεκμηριωμένων μεσογειακών κυκλώνων, ο κυκλώνας του Ιανουαρίου του 1995, ο οποίος ονομάστηκε Celeno (Τσελένο),[43] θεωρείται γενικά ο καλύτερα τεκμηριωμένος του 20ού αιώνα. Αναδυόμενος από τις ακτές της Λιβύης στην κεντρική Μεσόγειο Θάλασσα προς την ακτή του Ιονίου της Ελλάδας στις 13 Ιανουαρίου ως μια συμπαγής περιοχή χαμηλής πίεσης, οι πρόδρομοι χαμηλοί διατηρημένοι άνεμοι έφτασαν τα 108 km/h καθώς διέσχισε το Ιόνιο Πέλαγος,[44] ενώ το γερμανικό ερευνητικό πλοίο Meteor κατέγραψε ανέμους 135 km/h.[45] Κατά την προσέγγιση του χαμηλού κοντά στην Ελλάδα, άρχισε να εμφανίζει μια περιοχή ατμοσφαιρικής μεταφοράς. Εν τω μεταξύ, στη μέση τροπόσφαιρα, μια κοιλότητα εκτεινόταν από τη Ρωσία έως τη Μεσόγειο, φέρνοντας μαζί της εξαιρετικά κρύες θερμοκρασίες.[46] Δύο περιοχές χαμηλής πίεσης υπήρχαν κατά μήκος του μονοπατιού, με τη μία να βρίσκεται πάνω από την Ουκρανία και η άλλη πάνω από την κεντρική Μεσόγειο, πιθανώς να συνδέονται με χαμηλό επίπεδο κυκλώνα πάνω από τη δυτική Ελλάδα. Με την αποδυνάμωση και την εξάλειψή του στις 14 Ιανουαρίου, ένα δεύτερο χαμηλό, που θα εξελιχθεί σε τροπικό κυκλώνα της Μεσογείου, αναπτύχθηκε στη θέση του στις 15 Ιανουαρίου.[45]
Τη στιγμή του σχηματισμού, τα υψηλά σύννεφα υποδείκνυαν την παρουσία έντονης μεταφοράς,[45] και ο κυκλώνας παρουσίαζε αξονοσυμμετρική δομή νέφους, με ένα ξεχωριστό, χωρίς σύννεφα μάτι και ζώνες βροχής να περιστρέφονται γύρω από την διαταραχή στο σύνολό της.[47] Λίγο αργότερα, το γονικό χαμηλό χωρίστηκε εντελώς από τον μεσογειακό κυκλώνα και συνέχισε προς τα ανατολικά,[46] κινούμενο προς το Αιγαίο και την Τουρκία.[44] Αρχικά παρέμεινε στάσιμο μεταξύ Ελλάδας και Σικελίας με ελάχιστη ατμοσφαιρική πίεση 1002 mbar, όμως το νεοσυσταθέν σύστημα άρχισε να κινείται νοτιοδυτικά προς νότια τις επόμενες μέρες, επηρεασμένο από τη βορειοανατολική ροή που προκλήθηκε από το αρχικό χαμηλό, πλέον μακριά ανατολικά, και από μια περιοχή υψηλής πίεσης πάνω από την κεντρική και ανατολική Ευρώπη.[46] Η ατμοσφαιρική πίεση του συστήματος αυξήθηκε σε όλο τις 15 Ιανουαρίου λόγω του γεγονότος ότι ενσωματώθηκε σε ένα περιβάλλον μεγάλης κλίμακας, με την αυξανόμενη πίεση του λόγω της γενικής επικράτησης των υψηλότερων πιέσεων του αέρα σε ολόκληρη την περιοχή, και δεν ήταν ένδειξη εξασθένισης.[47]
Οι αρχικές ταχύτητες ανέμου στο νεαρό τυφώνα ήταν γενικά χαμηλές, με παρατεταμένους ανέμους μόνο 28 με 46 km/h, με την υψηλότερη καταγεγραμμένη τιμή που σχετίζεται με τη διαταραχή να είναι τα 63 km/h τις 0000 UTC στις 16 Ιανουαρίου, ελαφρώς κάτω από το κατώφλι για τροπική καταιγίδα στην Κλίμακα Σαφίρ-Σίμπσον. Η δομή του αποτελείται πλέον από ένα ευδιάκριτο μάτι που περικυκλώνεται από περιστρεφόμενους αριστερόστροφα σωρειτομελανίες με θερμοκρασίες κορυφής νέφους πιο κρύες από -50°C, που αποδεικνύει τη βαθιά μεταφορά και ένα συνηθισμένο χαρακτηριστικό που παρατηρείται στους περισσότερους τροπικούς κυκλώνες.[48] Στις 1200 UTC στις 16 Ιανουαρίου, ένα πλοίο κατέγραψε ανατολικούς-νοτιοανατολικούς ανέμους που έφτασαν τα 93 km/h περίπου 50 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του κέντρου του κυκλώνα.[49] Η έντονη μεταφορά συνέχισε να ακολουθεί ολόκληρο το μονοπάτι του συστήματος καθώς διασχίζει τη Μεσόγειο και ο κυκλώνας έφτασε στη βόρεια Λιβύη περίπου το 1800 UTC στις 17 Ιανουαρίου και αποδυναμώθηκε γρήγορα πάνω από την ξηρά.[46] Καθώς κινήθηκε στην ενδοχώρα, καταγράφηκε ελάχιστη ατμοσφαιρική πίεση 1012 mbar, συνοδευόμενη από ταχύτητες ανέμου 93 km/h καθώς επιβραδύνθηκε μετά τη διέλευση από τον κόλπο της Σύρτης.[50] Παρόλο που το σύστημα διατήρησε την ισχυρή του μεταφορά για αρκετές ακόμη ώρες, οι κορυφές του κυκλώνα άρχισαν να θερμαίνονται, αποδεικνύοντας χαμηλότερα σύννεφα, πριν χάσει πλήρως τα τροπικά χαρακτηριστικά του στις 17 Ιανουαρίου.[51] Οι εκθέσεις υπεράκτιων πλοίων ανέφεραν ότι ο κυκλώνας παρήγαγε ισχυρούς ανέμους, άφθονη βροχόπτωση και ασυνήθιστα θερμές θερμοκρασίες.[52]
6-11 Οκτωβρίου 1996
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο τρίτος μεγάλος μεσογειακός τροπικός κυκλώνας του 1996 σχηματίστηκε βόρεια της Αλγερίας και ενισχύθηκε ενώ κινούνταν μεταξύ των Βαλεαρίδων Νήσων και της Σαρδηνίας, με ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα που μοιάζει με μάτι να διακρίνεται δορυφορικώς. Η καταιγίδα ονομάστηκε ανεπίσημα Cornelia.[53] Το μάτι της καταιγίδας παραμορφώθηκε και εξαφανίστηκε μετά τη διέλευση από τη νότια Σαρδηνία όλο το απόγευμα της 8ης Οκτωβρίου, με το σύστημα να εξασθενεί στο σύνολό του. Το πρωί της 9 Οκτωβρίου ένα μικρότερο μάτι εμφανίστηκε καθώς το σύστημα πέρασε πάνω από την Τυρρηνική Θάλασσα, σταδιακά ενισχύθηκε, με αναφορές 100 χιλιόμετρα από το κέντρο της καταιγίδας να κάνουν λόγο για ανέμους 90 km/h. Σοβαρές καταστροφές αναφέρθηκαν στις Αιολίδες νήσους αφού ο τροπικός κυκλώνας πέρασε βόρεια της Σικελίας, αν και το σύστημα εξασθένησε όταν στράφηκε νότια πάνω από την Καλαβρία. Συνολικά, η χαμηλότερη εκτιμώμενη ατμοσφαιρική πίεση ήταν 998 mbar.[54] Και τα δύο συστήματα του Οκτωβρίου παρουσίαζαν ξεχωριστές σπειροειδείς ζώνες, έντονη μεταφορά, ταχείς ανέμους και άφθονη βροχόπτωση.[33]
Querida (25–27 Σεπτεμβρίου 2006)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ένας βραχύβιος κυκλώνας, που ονομάστηκε Querida από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, αναπτύχθηκε κοντά στα τέλη Σεπτεμβρίου 2006, κατά μήκος των ακτών της Ιταλίας. Η προέλευση του κυκλώνα μπορεί να εντοπιστεί στην οροσειρά Άτλαντα το βράδυ της 25ης Σεπτεμβρίου,[55] όπου πιθανότατα σχηματίζεται ως κανονικός κυκλώνας.[56] Στις 0600 UTC στις 26 Σεπτεμβρίου, οι αναλύσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μετεωρολογικών Προγνώσεων Καιρού (ECMWF) έδειξαν την ύπαρξη δύο περιοχών χαμηλής πίεσης κατά μήκος της ακτογραμμής της Ιταλίας, μία στη δυτική ακτή, που κινούταν ανατολικά κατά μήκος του Τυρρηνικού, ενώ η άλλη, ελαφρώς πιο έντονη, βρισκόταν πάνω από το Ιόνιο Πέλαγος.[57] Καθώς το δεύτερο χαμηλό πλησίαζε το Στενό της Σικελίας, συνάντησε ένα ψυχρό μέτωπο που κινούμενο προς τα ανατολικά, με αποτέλεσμα σημαντική εντατικοποίηση, ενώ το σύστημα μειώθηκε ταυτόχρονα σε μέγεθος.[56] Στη συνέχεια καταγράφηκε ελάχιστη ατμοσφαιρική πίεση περίπου 986 mbar μετά τη διέλευση προς βορειο-βορειοανατολικά πάνω από τη χερσόνησο του Σαλέντο κατά τη διάρκεια περίπου 30 λεπτών στις 0915 UTC την ίδια ημέρα.[57]
Οι ριπές ανέμου που ξεπερνούσαν τα 144 km/h καταγράφηκαν καθώς πέρασε πάνω από το Σαλέντο λόγω μιας απότομης κλίσης πίεσης που σχετίζεται με αυτό, και επιβεβαιώθηκαν από τοπικές παρατηρήσεις ραντάρ που υποδηλώνουν την παρουσία ματιού.[57] Οι ισχυροί άνεμοι προκάλεσαν μέτριες ζημιές σε ολόκληρη τη χερσόνησο, αν και περισσότερες λεπτομέρειες είναι άγνωστες.[55] Περίπου στις 1000 UTC,[57] τόσο τα ραντάρ όσο και ο δορυφόρος κατέγραψαν την είσοδο του συστήματος στην Αδριατική Θάλασσα και τη σταδιακή βορειοδυτική καμπή του προς την ιταλική ακτή. Μέχρι το 1700 UTC, ο κυκλώνας πέρασε στη βόρεια Απουλία διατηρώντας την έντασή του, με ελάχιστη ατμοσφαιρική πίεση στα 988 mbar. Ο κυκλώνας αποδυναμώθηκε ενώ παρασύρθηκε περαιτέρω στην ενδοχώρα της Ιταλίας και τελικά εξαφανίστηκε καθώς κινήθηκε δυτικά-νοτιοδυτικά. Μια μεταγενέστερη μελέτη το 2008 αξιολόγησε ότι ο κυκλώνας είχε πολλά χαρακτηριστικά που παρατηρούνται σε τροπικούς κυκλώνες αλλού, με σπειροειδή εμφάνιση, παρουσία ματιού, ταχεία πτώση της ατμοσφαιρικής πίεσης πριν περάσει από τη στεριά και οι έντονοι παρατεταμένοι άνεμοι, συγκεντρωμένοι κοντά στο μάτι της καταιγίδας.[58][59] Ωστόσο, η δομή που μοιάζει με το μάτι του κυκλώνα ήταν δυσδιάκριτη.[52] Από τότε, οι μεσογειακοί κυκλώνουν αποτελούν αντικείμενο μελέτης ως αποτέλεσμα της διαθεσιμότητας επιστημονικών παρατηρήσεων και αναφορών σχετικά με τον κυκλώνα.[57] Συγκεκριμένα, αναλύθηκαν η ευαισθησία αυτού του κυκλώνα στις θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας,[60] αρχικές συνθήκες, το μοντέλο,[61] και τα σχήματα παραμετροποίησης που χρησιμοποιήθηκαν στις προσομοιώσεις.[62] Μελετήθηκε επίσης η συνάφεια διαφορετικών δεικτών αστάθειας για τη διάγνωση και την πρόβλεψη αυτών των συμβάντων.[63]
Ρολφ (6-9 Νοεμβρίου 2011)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τον Νοέμβριο του 2011, σχηματίστηκε ο πρώτος επίσημα χαρακτηρισμένος μεσογειακός τροπικός κυκλώνας από την Εθνική Ωκεάνια και Ατμοσφαιρική Διοίκηση (NOAA) και βαφτίστηκε ως Τροπική Καταιγίδα 01M,[64] και πήρε το όνομα Rolf από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου (FU Berlin),[65][66][67][68] παρά το γεγονός ότι κανένας οργανισμός δεν είναι επίσημα υπεύθυνος για την παρακολούθηση της δραστηριότητας των τροπικών κυκλώνων στη Μεσόγειο.[69] Στις 4 Νοεμβρίου του 2011, ένα μετωπικό σύστημα που συνδέεται με μια άλλη περιοχή χαμηλής πίεσης που παρακολουθείται από το Πανεπιστήμιο Βερολίνου δημιούργησε ένα δεύτερο σύστημα χαμηλής πίεσης στην ενδοχώρα κοντά στη Μασσαλία, το οποίο στη συνέχεια ονομάστηκε Rolf από το πανεπιστήμιο. Έντονες βροχοπτώσεις σημειώθηκαν σε περιοχές της νότιας Γαλλίας και της βορειοδυτικής Ιταλίας, με αποτέλεσμα εκτεταμένες κατολισθήσεις και πλημμύρες. Στις 5 Νοεμβρίου, ο Rolf επιβραδύνθηκε ενώ ήταν βρισκόταν πάνω από το Μασίφ Σαντράλ, διατηρώντας πίεση 1000 mbar. Ένα στατικό μέτωπο μεταξύ Μαδρίτης και Λισαβόνας, πλησίασε τον Ρόλφ την ίδια μέρα, με το κρύο μέτωπο να συναντά αργότερα και να συσχετίζεται με τον Ρολφ, το οποίο θα συνεχιστεί για αρκετές ημέρες.[66]
Στις 6 Νοεμβρίου, ο κυκλώνας μετακινήθηκε προς τη Μεσόγειο από τη νότια ακτή της Γαλλίας και συρρικνώθηκε σε διάμετρο μόλις 150 χιλιομέτρων. Ελαφρώς εξασθενημένος, ο Ρολφ πλησίασε στις Βαλεαρίδες Νήσους στις 7 Νοεμβρίου και συνδέθηκε με δύο μέτωπα που παρήγαγαν ισχυρή βροχή σε όλη την Ευρώπη, πριν από τον πλήρη διαχωρισμό και τη μετάβαση σε αποκομμένο χαμηλό.[66] Την ίδια ημέρα, το NOAA άρχισε να παρακολουθεί το σύστημα, χαρακτηρίζοντάς το ως 01Μ, σηματοδοτώντας την πρώτη φορά που παρακολούθησε επίσημα ένα μεσογειακό κυκλώνα. Ένα χαρακτηριστικό που έμοιαζε με μάτι αναπτύχθηκε ενώ έγινε εμφανής η σπειροειδής λωρίδα και η έντονη μεταφορά. Στην μέγιστη ισχύ, η τεχνική Dvorak ταξινόμησε το σύστημα ως T3.0. Στη συνέχεια μειώθηκε σταδιακά η συναγωγή και παρατηρήθηκε κακή ευθυγράμμιση των κέντρων μεσαίου και ανώτερου επιπέδου. Ο κυκλώνας έφτασε στις 9 Νοεμβρίου κοντά στην Υέρ στη Γαλλία[70] και συνέχισε να εξασθενεί γρήγορα.[66] Ο βαθύς θερμός πυρήνας αυτού του κυκλώνα παρέμεινε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε σύγκριση με άλλους τροπικούς κυκλώνες στη Μεσόγειο.[31]
Στη μέγιστη ένταση, η ταχύτητα του ανέμου έφτασε τα 83 χλμ/ώρα με ελάχιστη πίεση 991 hPa.[70] Ο κυκλώνας προκάλεσε συνολικά 600mm βροχής στη νοτιοδυτική Ευρώπη σε περίοδο 72 ωρών μεταξύ 6-8 Νοεμβρίου 2011.[70] Το άθροισμα των θανάτων ανήλθε σε 11 άτομα από την Ιταλία και τη Γαλλία.[70]
Ζήνων (16-19 Νοεμβρίου 2017)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 11 Νοεμβρίου 2017, το κατάλοιπο της Τροπικής Θύελλας Ρίνα από τον Ατλαντικό συνέβαλε στη δημιουργία ενός νέου εξωτροπικού κυκλώνα, δυτικά των Βρετανικών Νήσων, ο οποίος αργότερα απορρόφησε τη Ρίνα την επόμενη μέρα. Στις 12 Νοεμβρίου, η νέα καταιγίδα ονομάστηκε Numa από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου . Στις 14 Νοεμβρίου 2017, ο εξωτροπικός κυκλώνας Numa εμφανίστηκε στην Αδριατική Θάλασσα. Την επόμενη μέρα, ενώ διέσχιζε την Ιταλία, η Numa άρχισε να υφίσταται υποτροπική μετάβαση, αν και το σύστημα ήταν ακόμη εξωτροπικό έως τις 16 Νοεμβρίου.[71] Η καταιγίδα άρχισε να επηρεάζει την Ελλάδα ως ισχυρή καταιγίδα στις 16 Νοεμβρίου και έλαβε το όνομα Ζήνων από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία. Ορισμένα μοντέλα υπολογιστών προέβλεπαν ότι ο Ζήνων θα μπορούσε να μεταβεί σε έναν υποτροπικό ή τροπικό κυκλώνα θερμού πυρήνα μέσα στις επόμενες ημέρες.[72] Στις 17 Νοεμβρίου, ο Ζήνων έχασε τελείως το σύστημα μετώπου.[73] Τις επόμενες ώρες, ο Ζήνων συνέχισε να ενισχύεται, προτού φτάσει στο μέγιστο της έντασης στις 18 Νοεμβρίου, ως ισχυρή υποτροπική καταιγίδα.[74] Σύμφωνα με το ESTOFEX, ο Ζήνων παρουσίασε σταθερό άνεμο δεκαλέπτου 80 km/h σε δορυφορικά δεδομένα.[75] Μεταξύ 18:00 UTC στις 17 Νοεμβρίου και 5:00 UTC στις 18 Νοεμβρίου, ο Ζήνων απέκτησε εμφανή τροπικά χαρακτηριστικά και άρχισε να εμφανίζει δομή τύπου τυφώνα.[76] Το ESTOFEX ανέφερε και πάλι ανέμους 80 χλμ/ώρα. Αργότερα την ίδια μέρα, ο Ζήνων έφτασε στην Ελλάδα με έναν σταθμό στην Κεφαλονιά να καταγράφει ριπές ανέμων 110 km/h και 998 hPa ατμοσφαιρική πίεση. Ο κυκλώνας αποδυναμώθηκε γρήγορα σε περιοχή χαμηλής πίεσης, πριν αναδυθεί στο Αιγαίο στις 19 Νοεμβρίου.[77] Στις 20 Νοεμβρίου, ο Ζήνων απορροφήθηκε σε μια άλλη εξωτροπική καταιγίδα που πλησίαζε από το Βορρά.[78]
Ζορμπάς (27 Σεπτεμβρίου - 1 Οκτωβρίου 2018)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 27 Σεπτεμβρίου 2018 μια εξωτροπική καταιγίδα αναπτύχθηκε στην ανατολική Μεσόγειο. Οι θερμοκρασίες νερού γύρω στους 27 °C ευνόησαν τη μετάβαση της καταιγίδας σε υβριδικό κυκλώνα, με θερμό θερμικό πυρήνα στο κέντρο (κοινώς, μάτι του κυκλώνα). Η θύελλα κινήθηκε προς τα βορειοανατολικά προς την Ελλάδα, ενώ γινόταν βαθμιαία εντονότερη και αναπτύσσοντας χαρακτηριστικά τροπικού κυκλώνα. Στις 29 Σεπτεμβρίου, η καταιγίδα μπήκε στη ξηρά στην Πελοπόννησο δυτικά της Καλαμάτας, όπου αναφέρθηκε ελάχιστη κεντρική πίεση 989,3 mbar.[79] Τα ανεπίσημα ονόματα περιλαμβάνουν τα Ξενοφών και Ζορμπάς.[80][81][82][83]
Κατά τη διάρκεια της φάσης σχηματισμού, η καταιγίδα προκάλεσε πλημμύρες στην Τυνησία και τη Λιβύη, καθώς πυροδότησε ακραίες βροχοπτώσεις της τάξης των 200 χιλιοστών την ώρα. Οι πλημμύρες σκότωσαν τέσσερις ανθρώπους στην Τυνησία, ενώ παράλληλα προκάλεσαν σοβαρές ζημιές σε σπίτια, δρόμους και χωράφια. Η κυβέρνηση της Τυνησίας δεσμεύτηκε οικονομική βοήθεια σε κατοίκους των οποίων τα σπίτια υπέστησαν ζημιές.[84][85]
Πριν την άφιξη της καταιγίδας στην Ελλάδα, η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία εξέδωσε επείγον δελτίο επιδείνωσης καιρού. Πολλές πτήσεις ακυρώθηκαν και τα σχολεία έκλεισαν.[86] Τα παράκτια νησιά Στροφάδες και Ρόδος ανέφεραν δυνατούς ανέμους κατά τη διάρκεια της διαδρομής της καταιγίδας. Ένας ιδιωτικός μετεωρολογικός σταθμός στον Βουτσάρα μέτρησε ριπές ανέμου 105 χιλιομέτρων την ώρα, δηλαδή 11 Μποφόρ. Η καταιγίδα προκάλεσε ένα πλημμυρίδα που εισχώρησε στην ξηρά.[79] Οι άνεμοι στην Αθήνα χτύπησαν δέντρα και καλώδια μεταφοράς ενέργειας. Ένα πεσμένο δέντρο κατέστρεψε τη στέγη ενός σχολείου στη δυτική Αθήνα.[86] Αρκετοί δρόμοι έκλεισαν λόγω πλημμυρών.[83] Στα Ιωάννινα, η καταιγίδα προκάλεσε ζημιές στο μιναρέ στη κορυφή του Τζαμιού Ασλάν Πασά, το οποίο χρονολογείται από το 1614.[81]
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Τροπικός κυκλώνας
- Κλιματική αλλαγή
- Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
- Τροπικοί κυκλώνες και κλιματική αλλαγή
- Κλίμακα Σαφίρ-Σίμπσον
- Κλίμακα Μποφόρ
- Επιπτώσεις τροπικών κυκλώνων στην Ευρώπη
- Ευρωπαϊκή ανεμοθύελλα
- Λεκάνες τροπικών κυκλώνων
- Τροπική κυκλογένεση
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Angela Fritz (16 November 2017). «This is what’s behind the dramatic, deadly flooding in Greece». Washington Post. https://www.washingtonpost.com/news/capital-weather-gang/wp/2017/11/16/this-is-whats-behind-the-dramatic-deadly-flooding-in-greece/. Ανακτήθηκε στις 17 November 2017.
- ↑ 2,0 2,1 «Miscellaneous Images». Met Office. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2015.
- ↑ Nastos P.T.· Karavana-Papadimou K.· Matsangouras I.T. (5 Σεπτεμβρίου 2015). «Tropical-like Cyclones in the Mediterranean: Impacts and Composite Daily Means and Anomalies of Synoptic Conditions» (PDF). University of Athens. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ Sarah Fecht (22 Νοεμβρίου 2017). «What we know about medicanes—hurricane-like storms in the Mediterranean». Phys.org. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Cavicchia et al. 2013, p. 7
- ↑ Cavicchia et al. 2013, p. 18
- ↑ 7,0 7,1 Homar et al. 2003, p. 1470
- ↑ Emanuel 2005, p. 220
- ↑ 9,0 9,1 Cavicchia et al. 2013, p. 6
- ↑ Cavicchia et al. 2013, p. 8
- ↑ 11,0 11,1 Tous & Romero 2013, p. 9
- ↑ Tous & Romero 2013, p. 10
- ↑ Anagnostopoulou et al. 2006, p. 13
- ↑ Liza Lestor (13 February 2019). «Mediterranean hurricanes expected to increase in strength by end of century». Phys.org. https://phys.org/news/2019-02-mediterranean-hurricanes-strength-century.html. Ανακτήθηκε στις 22 April 2019.
- ↑ Gaertner et al. 2007, p. 4
- ↑ Cavicchia et al. 2014, p. 7493
- ↑ Romero & Emanuel 2013, p. 6000
- ↑ Walsh et al 2014, p. 1059
- ↑ 19,0 19,1 Tous & Romero 2013, p. 8
- ↑ Cavicchia et al. 2013, p. 14
- ↑ Cavicchia et al. 2013, p. 15
- ↑ 22,0 22,1 Tous & Romero 2013, p. 3
- ↑ Tous & Romero 2013, p. 5
- ↑ 24,0 24,1 Tous & Romero 2013, p. 6
- ↑ Cavicchia & von Storch 2012, p. 2276
- ↑ Fita et al. 2007, p. 43
- ↑ Fita et al. 2007, p. 53
- ↑ Miglietta et al. 2013, p. 2402
- ↑ Homar et al. 2003, p. 1469
- ↑ 30,0 30,1 Claud et al. 2010, p. 2211
- ↑ 31,0 31,1 Miglietta et al. 2013, p. 2404
- ↑ Emanuel 2005, p. 217
- ↑ 33,0 33,1 33,2 33,3 33,4 Pytharoulis et al. 2000, p. 262
- ↑ Winstanley 1970, p. 393
- ↑ 35,0 35,1 Winstanley 1970, p. 396
- ↑ 36,0 36,1 Winstanley 1970, p. 392
- ↑ Winstanley 1970, p. 390
- ↑ 38,0 38,1 Ernst & Matson 1983, p. 333
- ↑ 39,0 39,1 39,2 Ernst & Matson 1983, p. 334
- ↑ Reed et al. 2001, p. 187
- ↑ Reed et al. 2001, p. 189
- ↑ Ernst & Matson 1983, p. 337
- ↑ Jeff Masters (7 Νοεμβρίου 2014). «Rare Medicane Hits Malta and Sicily With Tropical Storm-Like Conditions». Weather Underground. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ 44,0 44,1 Cavicchia & von Storch 2012, p. 2280
- ↑ 45,0 45,1 45,2 Pytharoulis et al. 2000, p. 263
- ↑ 46,0 46,1 46,2 46,3 Pytharoulis et al. 1999, p. 628
- ↑ 47,0 47,1 Pytharoulis et al. 2000, p. 264
- ↑ Pytharoulis et al. 2000, p. 265
- ↑ Blier and Ma 1997
- ↑ Pytharoulis et al. 2000, p. 266
- ↑ Pytharoulis et al. 2000, p. 267
- ↑ 52,0 52,1 Cavicchia & von Storch 2012, p. 2281
- ↑ Andrea Buzzi· Piero Malguzzi· Guido Cioni (2014). «Thermal structure and dynamical modeling of a Mediterranean Tropical-like cyclone». University of Bologna. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ Cavicchia & von Storch 2012, p. 2284
- ↑ 55,0 55,1 Cavicchia & von Storch 2012, p. 2282
- ↑ 56,0 56,1 Claud et al. 2010, p. 2203
- ↑ 57,0 57,1 57,2 57,3 57,4 Moscatello et al. 2008, p. 4374
- ↑ Moscatello et al. 2008, p. 4375
- ↑ Jean-Pierre Chaboureau· Florian Pantillon· Dominique Lambert· Evelyne Richard· Chantal Claudb (10 Νοεμβρίου 2011). «Tropical transition of a Mediterranean storm by jet crossing» (PDF). Royal Meteorological Society. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ Miglietta et al. 2011
- ↑ Davolio et al. 2009
- ↑ Miglietta et al. 2015
- ↑ Conte et al. 2010
- ↑ Marc Schwartz (7 Νοεμβρίου 2011). «01M (Noname) Tropical Bulletin: 11/07 at 1800Z». Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ «2011 Tropical Bulletin Archive». National Oceanic and Atmospheric Administration. National Environmental Satellite, Data, and Information Service. 30 Δεκεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2014.
- ↑ 66,0 66,1 66,2 66,3 Ilmer, P. (8 Δεκεμβρίου 2011). «Lebensgeschichte: Tiefdruckgebiet Rolf». Freie Universität Berlin (στα German). Institut für Meteorologie. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2014.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Europe Weather Analysis on 2011-11-05». Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. 5 Νοεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2013.
- ↑ Stephen Davenport (10 Νοεμβρίου 2011). «"Medicane" hits the western Med». WeatherCast. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ «TCFAQ F1) What regions around the globe have tropical cyclones and who». National Oceanic and Atmospheric Administration. Hurricane Research Division, Atlantic Oceanographic and Meteorological Laboratory. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2014.
- ↑ 70,0 70,1 70,2 70,3 «Development of a tropical storm in the Mediterranean Sea (6–9 November 2011)». EUMETSAT. 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2018.
- ↑ «Europe Weather Analysis on 2017-11-16». Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. 16 Νοεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ Ben Henson (16 Νοεμβρίου 2017). «More Heavy Rain—and a Medicane—Are Possible as Cyclone Numa Churns Near Greece». Weather Underground. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ «Europe Weather Analysis on 2017-11-17». Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. 17 Νοεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ «Rare Mediterranean tropical-like cyclone forms, heading toward Greece». The Watchers. 18 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ Tuschy (18 Νοεμβρίου 2017). «Mesoscale Discussion: Sat 18 Nov 2017, 11:08 UTC». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ «'Medicane NUMA, un ciclone tropicale nel Mediterraneo». 21 Νοεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ «Europe Weather Analysis on 2017-11-19». Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. 19 Νοεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ «Europe Weather Analysis on 2017-11-20». Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. 20 Νοεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ 79,0 79,1 Jeff Masters (29 Σεπτεμβρίου 2018). «Tropical Storm-Like Medicane Hits Greece». Weather Underground. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2018.
- ↑ «Αυτός είναι ο "Ξενοφών"! Εντυπωσιακή δορυφορική εικόνα της NASA!». AlfaVita. 29 Σεπτεμβρίου 2018. http://www.alfavita.gr/arthron/kosmos/koinonia/aytos-einai-o-xenofon-entyposiaki-doryforiki-eikona-tis-nasa.
- ↑ 81,0 81,1 «Xenophon Storm Could Turn into Mediterranean Hurricane, Meteo Warns». The National Herald. September 27, 2018. https://www.thenationalherald.com/214669/xenophon-storm-could-turn-into-mediterranean-hurricane-meteo-warns/. Ανακτήθηκε στις September 29, 2018.
- ↑ «Storm Zorba bears down on Greece, Athens area also alerted». The Washington Post. Associated Press. September 28, 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-09-28. https://web.archive.org/web/20180928120254/https://www.washingtonpost.com/world/europe/powerful-storm-rolls-across-south-greece-outages-reported/2018/09/28/f312b35e-c2f4-11e8-9451-e878f96be19b_story.html. Ανακτήθηκε στις September 29, 2018.
- ↑ 83,0 83,1 «Storm hits Greek capital with downpours, gale-force winds as it continues east». Kathimerini English Edition. September 29, 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-09-29. https://web.archive.org/web/20180929172946/http://www.ekathimerini.com/233110/article/ekathimerini/news/storm-hits-greek-capital-with-downpours-gale-force-winds-as-it-continues-east-live. Ανακτήθηκε στις September 29, 2018.
- ↑ Jonathan Belles (29 Σεπτεμβρίου 2018). «A Medicane Is Swirling in the Mediterranean Sea Into Greece: Here's What That Means». The Weather Channel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2018.
- ↑ «Tunisia floods kill at least 4, cause major damage». Associated Press. September 23, 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-09-29. https://web.archive.org/web/20180929194615/https://apnews.com/dfddd2fd48384414a4f66eba6fd94609. Ανακτήθηκε στις September 29, 2018.
- ↑ 86,0 86,1 Elinda Labropoulou; Brandon Miller. «'Medicane', a rare, hurricane-like storm, is on track to hit Europe». CNN. https://www.cnn.com/2018/09/27/world/medicane-mediterranean-hurricane-europe-wxc/index.html. Ανακτήθηκε στις September 29, 2018.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Anagnostopoulou, C.; Tolika, K.; Flocas, H.; Maheras, P. (January 2006). «Cyclones in the Mediterranean region: present and future climate scenarios derived from a general circulation model (HadAM3P)» (PDF). Advances in Geosciences (European Geosciences Union) 7: 9–14. doi: . Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-12-02. https://web.archive.org/web/20171202220414/https://www.adv-geosci.net/7/9/2006/adgeo-7-9-2006.pdf. Ανακτήθηκε στις 2018-09-27.
- Bakkensen, L. A. (Ιανουαρίου 2016). «Estimating the Damages of Mediterranean Hurricanes» (PDF). University of Arizona. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 1 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2017.
- .
- Cavicchia, L.; von Storch, H. (November 2012). «The simulation of medicanes in a high-resolution regional climate model» (PDF). Climate Dynamics (Springer Science+Business Media) 39 (9–10): 2273–2290. doi: . Bibcode: 2012ClDy...39.2273C. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-08-10. https://web.archive.org/web/20170810113212/http://www.hvonstorch.de/klima/pdf/cavicchia-2011.pdf. Ανακτήθηκε στις 2018-09-27.
- Cavicchia, L.; von Storch, H.; Gualdi, S. (September 2014). «A long-term climatology of medicanes» (PDF). Climate Dynamics (Springer Science+Business Media) 43 (5–6): 1183–1195. doi: . Bibcode: 2014ClDy...43.1183C. http://www.hvonstorch.de/klima/pdf/medicanes_clim.pdf.
- Cavicchia, L.; von Storch, H.; Gualdi, S. (October 2014). «Mediterranean tropical-like cyclones in present and future climate». Journal of Climate (American Meteorological Society) 27 (19): 7493–7501. doi: . Bibcode: 2014JCli...27.7493C. https://www.researchgate.net/profile/Leone_Cavicchia/publication/273607179_Mediterranean_Tropical-Like_Cyclones_in_Present_and_Future_Climate/links/55f20c5908ae199d47c47a41/Mediterranean-Tropical-Like-Cyclones-in-Present-and-Future-Climate.pdf.
- Cerrai, D. (Ιανουαρίου 2015). «Moisture and Potential Vorticity in Medicanes: Theoretical Approach and Case Studies» (PDF). University of Bologna. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 2 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2017.
- Claud, C.; Alhammoud, B.; Funatsu, B.M.; Chaboureau, J.-P. (October 2010). «Mediterranean hurricanes: large-scale environment and convective and precipitating areas from satellite microwave observations» (PDF). Natural Hazards and Earth System Sciences (European Geosciences Union) 10 (10): 2199–2213. doi: . Bibcode: 2010NHESS..10.2199C. http://www.nat-hazards-earth-syst-sci.net/10/2199/2010/nhess-10-2199-2010.pdf.
- Conte, D.; Miglietta, M.M.; Levizzani, V. (July 2011). «Analysis of instability indices during the development of a Mediterranean tropical-like cyclone using MSG-SEVIRI products and the LAPS model». Atmospheric Research (Elsevier) 101 (1–2): 264–279. doi: . Bibcode: 2011AtmRe.101..264C.
- Dafis, S.; Rysman, J.F.; Claud, C.; Flaounas, E. (July 2018). «Remote sensing of deep convection within a tropical‐like cyclone over the Mediterranean Sea» (PDF). Atmospheric Science Letters (Royal Meteorological Sosciety) 19 (6): 283–286. doi:. https://rmets.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1002/asl.823.
- Davolio, S.; Miglietta, M.M.; Moscatello, A.; Pacifico, A.; Buzzi, A.; Rotunno, R. (April 2009). «Numerical forecast and analysis of a tropical-like cyclone in the Ionian Sea» (PDF). Natural Hazards and Earth System Sciences (European Geosciences Union) 9 (2): 551–562. doi:. http://www.nat-hazards-earth-syst-sci.net/9/551/2009/nhess-9-551-2009.pdf.
- Emanuel, K. (June 2005). «Genesis and maintenance of 'Mediterranean hurricanes'» (PDF). Advances in Geosciences (European Geosciences Union) 2: 217–220. doi:. http://www.adv-geosci.net/2/217/2005/adgeo-2-217-2005.pdf.
- Ernst, J.A.; Matson, M. (November 1983). «A Mediterranean tropical storm?». Weather (Royal Meteorological Society) 38 (11): 332–337. doi: . Bibcode: 1983Wthr...38..332E.
- Fita, L.; Romero, R.; Luque, A.; Emanuel, K.; Ramis, C. (January 2007). «Analysis of the environments of seven Mediterranean tropical-like storms using an axisymmetric, nonhydrostatic, cloud resolving model» (PDF). Natural Hazards and Earth System Sciences (European Geosciences Union) 7 (1): 41–56. doi:. http://www.nat-hazards-earth-syst-sci.net/7/41/2007/nhess-7-41-2007.pdf.
- Fita, L.· Romero, R.· Luque, A.· Emanuel, K.· Ramis, C. (2007). «Tropical-like Mediterranean Storms: an analysis from satellite» (PDF). Balearic Islands University. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2017.
- Gaertner, M.A.; Jacob, D.; Gil, V.; Domínguez, M.; Padorno, E.; Sánchez, E.; Castro, M. (July 2007). «Tropical cyclones over the Mediterranean Sea in climate change simulations». Geophysical Research Letters (American Geophysical Union) 34 (14): L14711. doi: . Bibcode: 2007GeoRL..3414711G. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/2007GL029977/pdf.
- Homar, V.; Romero, R.; Stensrud, D.J.; Ramis, C.; Alonso, S. (April 2003). «Numerical diagnosis of a small, quasi-tropical cyclone over the western Mediterranean: Dynamical vs. boundary factors». Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society (Royal Meteorological Society) 129 (590): 1469–1490. doi: . Bibcode: 2003QJRMS.129.1469H. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1256/qj.01.91/pdf.
- Lagouvardos, K.; Kotroni, V.; Nickovic, S.; Kallos, D.; Tremback, C.J. (July 1999). «Observations and model simulations of a winter sub‐synoptic vortex over the central Mediterranean» (PDF). Meteorological Applications (Royal Meteorological Sosciety) 6 (4): 371–383. doi:. https://rmets.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1017/S1350482799001309.
- Levizzani, V.· Laviola, S.· Malvaldi, A.· Miglietta, M.M.· Cattani, E. (20 Οκτωβρίου 2012). «Severe storms over the Mediterranean Sea: A satellite and model analysis» (PDF). Institute of Atmospheric Sciences and Climate. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2017.
- Mazon, J.· Lupo, A. (20 Μαΐου 2017). «Sensitivity of a Mediterranean Tropical-Like Cyclone to Different Model Configurations and Coupling Strategies». MDPI. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2017.
- Miglietta, M.M.; Moscatello, A.; Conte, D.; Mannarini, G.; Lacorata, G.; Rotunno, R. (July 2011). «Numerical analysis of a Mediterranean 'hurricane' over south-eastern Italy: Sensitivity experiments to sea surface temperature». Atmospheric Research (Elsevier) 101 (1–2): 412–426. doi: . Bibcode: 2011AtmRe.101..412M.
- Miglietta, M.M.; Mastrangelo, D.; Conte, D. (February 2015). «Influence of physics parameterization schemes on the simulation of a tropical-like cyclone in the Mediterranean Sea». Atmospheric Research (Elsevier) 153 (1): 360–375. doi: . Bibcode: 2015AtmRe.153..360M.
- Miglietta, M.M.; Laviola, S.; Malvaldi, A.; Conte, D.; Levizzani, V.; Price, C. (May 2013). «Analysis of tropical-like cyclones over the Mediterranean Sea through a combined modeling and satellite approach». Geophysical Research Letters (American Geophysical Union) 40 (10): 2400–2405. doi: . Bibcode: 2013GeoRL..40.2400M. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/grl.50432/pdf.
- Moscatello, A.; Miglietta, M.M.; Rotunno, R. (October 2008). «Observational analysis of a Mediterranean 'hurricane' over southeastern Italy» (PDF). Weather (Royal Meteorological Society) 63 (10): 306–311. doi: . Bibcode: 2008Wthr...63..306M. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/wea.231/pdf.
- Moscatello, A.; Miglietta, M.M.; Rotunno, R. (November 2008). «Numerical analysis of a Mediterranean 'hurricane' over southeastern Italy» (PDF). Monthly Weather Review (American Meteorological Society) 136 (11): 4373–4397. doi: . Bibcode: 2008MWRv..136.4373M. http://journals.ametsoc.org/doi/pdf/10.1175/2008MWR2512.1.
- Pantillon, F.-P.· Chaboureau, J-P.· Mascart, P.J. (3 Ιουνίου 2013). «Predictability of a Mediterranean Tropical-Like Storm Downstream of the Extratropical Transition of Hurricane Helene (2006)». American Meteorological Society. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2017.
- Pedro C. Fernández Sanz. «Los medicanes o bajas mesoescalares con apariencia de ciclón tropical en la cuenca mediterránea: algunos casos de 2007» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2010.
- Picornell, M.A.· Campins, J.· Jansà, A. (7 Μαΐου 2014). «Detection and thermal description of medicanes from numerical simulation» (PDF). Copernicus Publications. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 2 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2017.
- Pytharoulis, I.; Craig, G.C.; Ballard, S.P. (June 1999). «Study of a hurricane-like Mediterranean cyclone of January 1995». Physics and Chemistry of the Earth (Elsevier B.V.) 24 (6): 627–632. doi: . Bibcode: 1999PCEB...24..627P.
- Pytharoulis, I.; Craig, G.C.; Ballard, S.P. (September 2000). «The hurricane-like Mediterranean cyclone of January 1995». Meteorological Applications (Royal Meteorological Society) 7 (3): 261–279. doi: . Bibcode: 2000MeApp...7..261P. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1017/S1350482700001511/pdf.
- Reale, O.· Atlas, R. (Φεβρουαρίου 1998). «A Tropical-Like Cyclone in the Extratropics» (PDF). ICTP. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2017.
- Reed, R.J.; Kuo, Y.-H.; Albright, M.D.; Gao, K.; Guo, Y.-R.; Huang, W. (April 2001). «Analysis and modeling of a tropical-like cyclone in the Mediterranean Sea». Meteorology and Atmospheric Physics (Springer Science+Business Media) 76 (3–4): 183–202. doi: . Bibcode: 2001MAP....76..183R.
- Romero, R.; Emanuel, K. (June 2013). «Medicane risk in a changing climate» (PDF). Journal of Geophysical Research: Atmospheres (American Geophysical Union) 118 (12): 5992–6001. doi: . Bibcode: 2013JGRD..118.5992R. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-02-27. https://web.archive.org/web/20140227055137/http://www.uib.es/depart/dfs/meteorologia/METEOROLOGIA/ROMU/formal/medicane_risk_synthetic/medicane_risk_synthetic.pdf. Ανακτήθηκε στις 2018-09-27.
- Tous, M.· Romero, R. (2011). «Meteorological environments associated with medicane development» (PDF). Tethys. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 29 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2017.
- Tous, M.; Romero, R. (January 2013). «Meteorological environments associated with medicane development». International Journal of Climatology (Royal Meteorological Society) 33 (1): 1–14. doi: . Bibcode: 2013IJCli..33....1T. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/joc.3428/pdf.
- Walsh, K.; Giorgi, F.; Coppola, E. (September 2014). «Mediterranean warm-core cyclones in a warmer world». Climate Dynamics (Springer Science+Business Media) 42 (3–4): 1053–1066. doi: . Bibcode: 2014ClDy...42.1053W.
- Winstanley, D. (September 1970). «The North African flood disaster, September 1969». Weather (Royal Meteorological Society) 25 (9): 390–403. doi: . Bibcode: 1970Wthr...25..390W.