Μπίσκρα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπίσκρα
Πανοραμική άποψη της Μπίσκρα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μπίσκρα
34°51′0″N 5°44′0″E
Θέση της Μπίσκρα στην ομώνυμη επαρχία
ΧώραΑλγερία
Διοικητική υπαγωγήδιαμέρισμα της Μπίσκρα
Έκταση127,55 km²
Υψόμετρο87 μέτρα
Πληθυσμός204.661 (2008)[1]
Ταχ. κωδ.07000
Ζώνη ώραςUTC+01:00
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Μπίσκρα (αραβικά: بسكرة‎‎, βερβερικές γλώσσες: και Σαουίγια Tibeskert) είναι πόλη στη βορειοανατολική Αλγερία, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας, η οποία βρίσκεται περίπου 400 χλμ. νοτιοανατολικά του Αλγερίου. Η πόλη έχει έκταση 127,70 τ.χλμ.. Η πόλη είχε 204.661 κατοίκους το 2008 και ως εκ τούτου είναι η 10η πολυπληθέστερη σε εθνικό επίπεδο.[2] Η πόλη είναι στρατηγικά τοποθετημένη ως πύλη προς την έρημο της Σαχάρας .

Η πόλη περιβάλλεται από τα όρη Ζαμπ. Η γεωργική δραστηριότητα είναι εξαιρετικά σημαντική, ειδικά στην καλλιέργεια χουρμάδων. Αυτοί συνήθως καλλιεργούνται τον Σεπτέμβριο, κατά τη διάρκεια του οποίου ο καρπός έχει ωριμάσει. Υπάρχουν σύκα της Μπαρμπαριάς, ειδικά στους πρόποδες των βουνών. Οι χουρμάδες της Μπίσκρα είναι γνωστοί και εξάγονται σε όλο τον κόσμο, ειδικά στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ευρισκόμενη στον βορρά και στην αρχή της ερήμου της Σαχάρας, η Μπίσκρα έχει θερμό ερημικό κλίμα (Κλιματική ταξινόμηση Κέππεν BWh).

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη της Μπίσκρα έχει έκταση 127,7 τ.χλμ.

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βρίσκεται βόρεια της Σαχάρας, στους πρόποδες της οροσειράς Ωρές και στα όρη Ζαμπ.[3] Η Μπίσκρα αποκαλείται «βασίλισσα των Ζαμπ» (Αρούς-εζιμπανέ στα αραβικά), «πύλη της ερήμου» η «Νίκαια της Σαχάρας».

Η πόλη βρίσκεται 115 χλμ. νοτιοδυτικά της Μπάτνα και 222 χλμ. βόρεια του Τουγκούρτ.

Ανάγλυφο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βρίσκεται σε υψόμετρο 120 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, καθιστώντας την μία από τις χαμηλότερες πόλεις της Αλγερίας. Βρίσκεται στους πρόποδες του περάσματος Σφα (258 μ.) στα όρη Ζαμπ, το οποίο βρίσκεται 7 χλμ. βόρεια της πόλης.

Μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη της Μπίσκρα εξυπηρετείται:

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηλιοβασίλεμα πάνω από τη Μπίσκρα.

Η Μπίσκρα έχει θερμό ερημικό κλίμα (Κλιματική ταξινόμηση Κέππεν BWh) χαρακτηριστικό της περιοχής όπου βρίσκεται. Η πόλη έχει μακρά και εξαιρετικά θερμά καλοκαίρια και σύντομους, θερμούς και ήπιους χειμώνες. Το καλοκαίρι, η ανώτερη θερμοκρασία είναι από τις υψηλότερες στη χώρα με θερμοκρασίες που μπορούν να ξεπεράσουν τους 48° C. Ο πιο θερμός μήνας είναι ο Ιούλιος με μέγιστη θερμοκρασία περίπου 42° C. Κατά μέσο όρο, η πόλη έχει περίπου 92 ημέρες κατά τη διάρκεια των οποίων η θερμοκρασία είναι ίση ή μεγαλύτερη από 38° C και περίπου 20 ημέρες πάνω από 43° C. Οι θερμοκρασίες γενικά αρχίζουν να προσεγγίζουν ή και να υπερβαίνουν τους 35° C από τον Απρίλιο. Η Μπίσκρα είναι μια από τις πιο θερμές πόλεις της χώρας όσον αφορά τις μέγιστες θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Το κλίμα είναι πολύ ξηρό και ως επί το πλείστον αίθριο. Οι βροχοπτώσεις περιορίζονται σε μόλις 128,8 mm ετησίως. Η βροχόπτωση είναι αρκετά σπάνια, εκτός από κάποιες μπόρες, συνήθως κατά τους πιο ψυχρούς μήνες, κυρίως τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο. Οι υψηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού μπορούν να προκαλέσουν έντονες καταιγίδες στο τέλος του καλοκαιριού και συνήθως λαμβάνουν χώρα τον Σεπτέμβριο, όταν η υγρασία του αέρα γίνεται πολύ υψηλότερη από τον ετήσιο μέσο όρο του 41%. Ο μήνας με την υψηλότερη υγρασία στη Μπίσκρα είναι ο Δεκέμβριος με υγρασία που φτάνει το 59%, ενώ ο Ιούλιος είναι ο λιγότερο υγρός μήνας, με μόλις 27%. Κατά τη διάρκεια των βροχερών περιόδων, η Μπίσκρα ενδέχεται να αντιμετωπίσει πλημμύρες. Εκτός από τις βροχοπτώσεις ή την υγρασία, οι αμμοθύελλες εμφανίζονται αρκετές φορές τον μήνα και ακόμη να λάβουν τη μορφή χαμπούμπ, γεγονός που μπορεί να μηδενίσει την ορατότητα. Η Μπίσκρα έχει εκτεταμένη ηλιοφάνεια κατά τη διάρκεια του έτους με κατά μέσο όρο 3.292 ώρες ηλιοφάνειας τον χρόνο. Ο πιο υγρός μήνας είναι ο Νοέμβριος με 20,1 mm, ενώ ο Ιούλιος είναι ο ξηρότερος μήνας με 1,7 mm.

Καταιγίδα στη Μπίσκρα
Κλιματικά δεδομένα Μπίσκρα (1976–2005, ακραίες τιμές 1878–σήμερα)
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 26.0 31.0 34.8 42.0 45.3 47.2 51.0 49.0 46.0 40.5 35.3 27.5 51,0
Μέση Μέγιστη °C (°F) 16.9 19.2 23.4 26.1 31.3 37.6 40.9 40.4 34.7 28.2 22.1 18.5 28,2
Μέση Μηνιαία °C (°F) 11.5 13.6 17.6 21.3 25.8 32.5 34.5 34.2 30.0 23.2 16.8 12.9 22,8
Μέση Ελάχιστη °C (°F) 6.1 7.9 11.7 16.5 20.2 26.6 28.1 27.9 25.3 18.1 11.4 7.2 17,4
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −3 −0.5 1.3 3.0 5.0 12.0 16.1 15.0 11.0 4.2 1.0 −5 −5
Υετός mm (ίντσες) 17,4 10,2 13,6 13,1 11,1 5,1 1,7 5,7 10,4 11,3 20,1 9,1 128,8
υγρασίας 57 50 44 39 34 31 27 31 41 48 55 59 43
Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων (≥ 0.1 mm) 3.7 3.2 3.5 3.3 2.8 2.3 0.6 1.6 3.2 3.8 3.8 3.7 35,5
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας 223.2 223.2 260.4 282.0 319.3 333.0 362.7 328.6 270.0 266.6 213.0 210.8 3.292,8
Μέσες ημερήσιες ώρες ηλιοφάνειας 7.2 7.9 8.4 9.4 10.3 11.1 11.7 10.6 9.0 8.6 7.1 6.8 9,0
Πηγή #1: Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (μέση θερμοκρασία, κλίμα της Αλγερίας) (κατακρημνίσεις, 1976–2005),[4] NOAA (μέση θερμοκρασία, 1965–1990),[5]
Πηγή #2: Arab Meteorology Book (υγρασία και ηλιοφάνεια),[6] Meteo Climat (ακραίες τιμές)[7]

Τοπωνύμιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το τοπωνύμιο «Μπίσκρα» προέρχεται από το όνομα της ρωμαϊκής πόλης Βεσκέρα, το οποίο σύμφωνα με μια πρώτη υπόθεση δεν επιβεβαιώνει την παρουσία των Καρχηδονίων στην περιοχή και σύμφωνα με μια δεύτερη υπόθεση είναι λατινικής προέλευσης, και σημαίνει «σταθμός».

Το πιο πιθανό είναι ότι η Βεσκέρα, προέρχεται από το βερβερικό ρήμα Wesker ή Esker, το οποίο στα Τουαρέγκ σημαίνει «τοποθεσία βάσης», «πάει καλά» ή στα καβυλιακά «κατά μέσο όρο», «μάλλον καλή», «κάνει» ή προέρχεται από τη λέξη taskart των βερβερικών του κεντρικού Μαρόκου που σημαίνει «μικρή πεδιάδα» ή «μικρή επίπεδη γη».[8]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ρωμαϊκή και Βυζαντινή εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη συνέχεια ονομάστηκε Βεσκέρα αλλά και Αντ Πισκίναμ, με αναφορά σε μια πηγή (Χαμάμ Ες-Σαλχίν[9]).

Η Βυζαντινοί εισάγουν χουρμαδιές για καλλιέργεια. Οι Βέρβεροι του Ζεν εγκαταστάθηκαν στην περιοχή και έκαναν τη Μπίσκρα μια ευημερούσα πόλη κατά τον Μεσαίωνα.

Μουσουλμανική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της μουσουλμανικής εποχής, η πόλη είναι η έδρα του Κοτσέιλα, ο οποίος διοικεί την περιοχή Αβερμπά ενώ είχε επίσης εξουσία στους Σαουί και Ζενάτα. Και μετά από αυτή τη διαμάχη, η πόλη βρέθηκε υπό τον έλεγχο των Ομεϋαδών και ο Κοτσέιλα άλλαξε έδρα της και όρισε το Καϊρουάν ως πρωτεύουσα των Βερβερών δηλώνοντας ότι ανήκει στη χριστιανική κοινότητα και επιθυμεί να εξεγερθεί εναντίον της μουσουλμανικής αρχής.[10] Μετά τον θάνατο του διοικητή (Κοτσέιλα), η Καχένα, η οποία έγινε βασίλισσα των Αουρές, εξεγέρθηκε εναντίον των Αράβων και διέταξε τη συνομοσπονδία των Ταχούντα να δολοφονήσει τον Οκμπά ιμπν Ναφί στα περίχωρα της πόλης κάτι που έγινε με επιτυχία. Ένα τζαμί ανεγέρθηκε στον τόπο του θανάτου του και φέρει το όνομά του. Μόλις απομακρύνθηκαν οι εκπρόσωποι των αραβικών και των βερβερικών δυνάμεων, μια νέα εποχή ξεκίνησε με την περίοδο διακυβέρνησης του Ταρίκ ιμπν Ζιγιάντ και η πόλη έγινε συνδετήριο σημείο μεταξύ της ερήμου και πόλεων όπως οι Καϊρουάν, Τλεμσέν, Κωνσταντίνη, Μπετζάγια, Φεζ ή Κόρδοβα (στην Ισπανία). Πολλές δυναστείες και αυτοκρατορίες κυρίευσαν στην πόλη, όπως οι Φατιμίδες, οι Ομεϋάδες ή οι Χαφσίδες.[11]

Στον 12ο αιώνα, οι Χιλαλιανοί εγκαταστάθηκαν στη Μπίσκρα και συνέβαλαν στην αραβοποίηση των γηγενών που δεν είχαν βιώσει το πρώτο κύμα αραβοποίησης κατά τη διάρκεια της Ομεϋαδών.

Υπήρξαν πολλές μάχες και πολλοί άνθρωποι διέφυγαν στα όρη Αουρές για να αποφύγουν τις μάχες. Το 1680, επιδημία πανώλης προκάλεσε τον θάνατο 7.000 ανθρώπων.[12] Κάποιοι Εβραίοι έζησαν στην πόλη γύρω στο 1960. Τα περισσότερα μέλη της κοινότητας ήταν από την πόλη ή τα περίχωρά της: Ουλέντ Τζελάλ, Τόλγκα, Σίντι Όκμπα ή Ελ Ουέν. Κάποιοι έζησαν με τον ίδιο τρόπο όπως οι μουσουλμάνοι, και κάποιοι ήταν επίσης αγρότες, παραγωγοί χουρμάδων, ειδικά στην όαση του Γκάρτα. Η νέα συναγωγή που χτίστηκε τη δεκαετία του 1950 μετατράπηκε σε εμπορικό επιμελητήριο κατά τη διάρκεια της ανεξαρτησίας.[13]

Το δημαρχείο της Μπίσκρα

Η αποικιακή περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη καταλήφθηκε από τον Δούκα του Ωμάλ στις 4 Μαρτίου 1844.[14] Κατά τη διάρκεια του γαλλικού αποικισμού, οι κάτοικοι εξεγέρθηκαν. Ήδη από το 1844, η γαλλική φρουρά σφαγιάστηκε.[15] Το κίνημα εξαπλώθηκε στην περιοχή Ζαάτσα. Ο Εμίρης Αμπντελκαντέρ ιμπν Μουχιεντίν ήταν επικεφαλής σε ολόκληρο το Ζαμπ. Η εξέγερση του Ζαάτσα βρισκόταν υπό την ηγεσία του σεΐχη Μπουζιανέ.[16] Μια «γαλλική πόλη» αναπτύχθηκε δίπλα στην «αραβική πόλη».[14]

Η «αραβική πόλη» έγινε «κοινότητα γηγενών», η οποία διοικούνταν από τους αξιωματούχους των ιθαγενών. Στη συνέχεια περιέλαβε τους σταθμούς Τ'κουτ και του Ουλέντ Τζελάλ. Η «γαλλική πόλη» και η γύρω περιοχή της Μπίσκρα (80 τ.χλμ.) αναπτύχθηκαν σε μικτή κοινότητα με διάταγμα της 6ης Νοεμβρίου 1868,[17] έπειτα σε κοινότητα πλήρους άσκησης με διάταγμα της 22ας Μαΐου 1878[14][17]. Συνδέθηκε με το διαμέρισμα της Μπάτνα (περιφέρεια Κωνσταντίνης). Το Τ'κουτ στη συνέχεια συνδέθηκε με τη μικτή κοινότητα Αουρές (πρωτεύουσα: Αρρίς). Με απόφαση της 12ης Δεκεμβρίου 1905, η υπόλοιπη «κοινότητα γηγενών» συνδέθηκε με την επικράτεια του Τουγκούρτ.[14] Με διάταγμα της 26ης Απριλίου 1933 η «κοινότητα γηγενών» έγινε μικτή κοινότητα.[14]

Το 1956, η Μπάτνα έγινε νομός και η Μπίσκρα υποδιαίρεση της περιφέρειας Μπάτνα (ή «Αουρές»). Ο μικτός δήμος ενσωμάτωσε την περιοχή της Μπίσκρα και τα παλιά ντουάρ έγιναν κοινότητες.[18]

Τη δεκαετία του 1950, η πόλη της Μπίσκρα ήταν η μοναδική σε ολόκληρη τη Σαχάρα με πληθυσμό πάνω από 50.000 κατοίκους.[19]

Ο πόλεμος της ανεξαρτησίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο πλαίσιο της οργάνωσης του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, η Μπίσκρα έγινε πρώτα μέρος της Ζώνης 1 (Αουρές) υπό την ηγεσία του Μοστεφά Μπεν Μπουλαΐντ. Από το Συνέδριο του Σουμάμ και έπειτα (Αύγουστος 1956), εμπίπτει στη Βιλάγια 6 (Σαχάρα).

Το 2009 εγκαινιάστηκε το Ιστορικό Μουσείο της Βιλάγια 6.

Διεθνείς σχέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη της Μπίσκρα είναι αδελφοποιημένη με:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.citypopulation.de/en/algeria/cities/. Ανακτήθηκε στις 7  Οκτωβρίου 2019.
  2. «Algeria: Provinces & Major Cities - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information». www.citypopulation.de. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2019. 
  3. «Encyclopédie Larousse en ligne - monts du Zab ou monts des Ziban». www.larousse.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2019. 
  4. «World Weather Information Service–Biskra». World Meteorological Organization. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2019. 
  5. «Climate Normals for Biskra». Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2019. 
  6. «Appendix I: Meteorological Data» (PDF). Springer. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2019. 
  7. «Station Biskra» (στα Γαλλικά). Meteo Climat. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2019. 
  8. Haddadou, Mohand-Akli (2012). Dictionnaire toponymique et historique de l'Algérie. Tizi Ouzou: Éditions Achab. σελ. 211. ISBN 9789947972250. .
  9. « Les puits artésiens du Sahara », σ. 113, Bulletin de la Société de géographie (France), Delagrave, 1867, Série 5, tome 13. « Note B : Histoire, ethnographie, linguistique » σ. 175
  10. Ιμπν Χαλντούν, Histoire des Berbères
  11. Meredith, Martin (2014). Fortunes of Africa: A 5,000 Year History of Wealth, Greed and Endeavour. London: Simon and Schuster. σελ. 64. ISBN 9781471135460. 
  12. Côte, Marc (2005). La ville et le désert. Hommes et sociétés (στα Γαλλικά). Paris: Karthala. σελ. 27. ISBN 2-84586-733-6. 
  13. Brett, Michael (2013). Approaching African History. Woodbridge: Boydell & Brewer Ltd. σελ. 64. ISBN 9781847010636. 
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 ANOM, Biskra (Algérie).
  15. Cote, M. (1991-04-01). «Biskra» (στα γαλλικά). Encyclopédie berbère: 1517–1522. ISSN 1015-7344. http://journals.openedition.org/encyclopedieberbere/1761. 
  16. «Les causes de la résistance des Zaatchas». www.algerian-history.info. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2019. 
  17. 17,0 17,1 ANOM, Biskra, commune mixte (Algérie).
  18. «Inventaires d'archives, IREL». anom.archivesnationales.culture.gouv.fr. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2019. 
  19. Le dessous des cartes: Atlas d'un monde qui change, Jean-Christophe Victor, Virginie Raisson, Frank Tétart Arte, 2007. σελ. 144