Δρίμισκος Ρεθύμνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 35°10′38″N 24°30′48″E / 35.17722°N 24.51333°E / 35.17722; 24.51333

Δρίμισκος
Άποψη του χωριού
Δρίμισκος is located in Greece
Δρίμισκος
Δρίμισκος
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚρήτης
Περιφερειακή ΕνότηταΡεθύμνης
ΔήμοςΑγίου Βασιλείου
Δημοτική ΕνότηταΛάμπης
Γεωγραφία
ΝομόςΡεθύμνης
Υψόμετρο440
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας740 53
Τηλ. κωδικός28320

Η Δρίμισκος (παλαιότερα γραφόταν και Δρύμισκος)[1][2] είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Αγίου Βασιλείου[3], στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Βρίσκεται σε απόσταση 45 χλμ. νότια από την πόλη του Ρεθύμνου σε υψόμετρο 440 μέτρων.[4] Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της απογραφής του 2011, ο πληθυσμός του οικισμού ανέρχεται σε 32 κατοίκους.[5][3] Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στην Αγία Τριάδα και είναι κτίσμα του 1920.[4]

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχετικά με την ονοματοδοσία του οικισμού υπάρχουν τρεις εκδοχές: σύμφωνα με την πρώτη, η ονομασία Δρίμισκος προέρχεται από έναν δρομίσκο που περνούσε μέσα από το γειτονικό δάσος. Έτερη εκδοχή θέλει το όνομα του χωριού να σχετίζεται με τη λέξη δρυμός, ενώ μια τρίτη θεωρία αναφέρει πως το όνομα προέρχεται από τον δριμύ αέρα που πνέει στην περιοχή.[4][6]

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιστορικά η Δρίμισκος φέρεται να ιδρύθηκε κατά τα πρώτα χρόνια της Βενετοκρατίας. Πρώτη αναφορά στον οικισμό γίνεται το 1577 κατά την απογραφή του Φραντσέσκο Μπαρότσι, ο οποίος τον ανέφερε με την ονομασία Dhrimisco. Λίγα χρόνια αργότερα, σύμφωνα με την απογραφή του Πέτρου Καστροφύλακα ο πληθυσμός της Δριμίσκου ανερχόταν στους 316 κατοίκους, ενώ μνεία γίνεται και κατά την βενετική απογραφή του 1630. Μερικές δεκαετίες αργότερα, σύμφωνα με οθωμανικό κτηματολόγιο που συντάχτηκε λίγο μετά το 1670, η Δρίμισκος διέθετε 38 ιδιοκτήτες γης.[7]

Το 1823 το χωριό πυρπολήθηκε από τα οθωμανικά στρατεύματα, ενώ το 1834 αιγυπτιακή απογραφή βρίσκει στον οικισμό δέκα οικογένειες, από τις οποίες οι μισές ήταν μουσουλμανικού θρησκεύματος.[4] Τα επόμενα χρόνια, η Δρίμισκος ανέδειξε αρκετούς τοπικούς οπλαρχηγούς που έλαβαν μέρος στις κρητικές επαναστάσεις του 19ου αιώνα.

Τον Ιούλιο του 1867 διεξήχθη κοντά στη Δρίμισκο συμπλοκή ανάμεσα σε επαναστάτες και δυνάμεις του οθωμανικού στρατού[8], οι οποίες κατά το ίδιο έτος κατέστρεψαν εκ νέου τον οικισμό.[4] Το 1879 η Δρίμισκος εντάχθηκε στο δήμο Αγίου Πνεύματος της επαρχίας Αγίου Βασιλείου και σύμφωνα με οθωμανική απογραφή που διενεργήθηκε δύο έτη αργότερα, ο πληθυσμός της ανερχόταν στους 170 κατοίκους, άπαντες Έλληνες.[9] Το 1894, σύμφωνα με εκτίμηση του αξιωματικού του ελληνικού στρατού, Νικόστρατου Καλομενόπουλου, στο χωριό ζούσαν 45 ελληνικές οικογένειες[10], ενώ η απογραφή που πραγματοποιήθηκε το 1900 από την Κρητική Πολιτεία αναφέρει πληθυσμό 233 κατοίκων.[11] Μάλιστα, την ίδια εποχή λειτούργησε για πρώτη φορά σχολείο στον οικισμό, στο οποίο κατά το πρώτο έτος λειτουργίας του φοιτούσαν 22 μαθητές. Κατά την περίοδο 1904-1908, δύο κάτοικοι της Δριμίσκου συμμετείχαν ως εθελοντές στον Μακεδονικό Αγώνα με τον έναν από αυτούς να σκοτώνεται το 1905.[4]

Κατά τη διάρκεια της μάχης της Κρήτης και της Κατοχής, σκοτώθηκαν δέκα κάτοικοι του χωριού. Παράλληλα, αρκετές οικογένειες της Δριμίσκου περιέθαλψαν και φυγάδευσαν περίπου 30 Βρετανούς στρατιώτες που είχαν αποκλειστεί στην Κρήτη μετά την κατάκτηση του νησιού από τα γερμανικά στρατεύματα.[4] Κατά τις επόμενες δεκαετίες ο πληθυσμός του οικισμού μειώθηκε σημαντικά με αποτέλεσμα το 1984 να καταργηθεί το σχολείο του χωριού.[4] Παράλληλα, η Δρίμισκος δοκιμάστηκε σημαντικά κατά την καταστροφική πυρκαγιά του 2008.[12]

Διοικητικά, η Δρίμισκος υπήχθη το 1879 στο δήμο Αγίου Πνεύματος της επαρχίας Αγίου Βασιλείου, ενώ με την κατάργηση του προαναφερθέντος δήμου το 1902, εντάχθηκε στον δήμο Λάμπης. Με την ενσωμάτωση της Κρήτης στο ελληνικό κράτος αναγνωρίστηκε ως κοινότητα της επαρχίας Αγίου Βασιλείου, ενώ το 1997 με τη διοικητική μεταρρύθμιση του Σχεδίου Καποδίστρια εντάχθηκε στο δήμο Λαμπής. Από το 2011 αποτελεί Κοινότητα του δήμου Αγίου Βασιλείου.

Στη Δρίμισκο γεννήθηκαν οι οπλαρχηγοί Στυλιανός Περισσάκης, Νικόλαος Κατσογριδάκης και Μιχαήλ Μαράκης, ο επίτιμος αρχηγός του ΠΝ και νομάρχης Κέρκυρας Ηλίας Περισσάκης και ο πανεπιστημιακός Ιάκωβος Φαρσεδάκης.[6]

Μνημεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημαντικό μνημείο του οικισμού αποτελεί ο ιερός ναός της Παναγίας της Γέννησης, οι αγιογραφίες της οποίας χρονολογούνται στις αρχές του 14ου αιώνα. Ο ναός κτίστηκε το 1318 με έξοδα της οικογένειας Μελισσηνού. Η εκκλησία έχει αγιογραφηθεί από τον Μιχαήλ Βενέρη. Οι τοιχογραφίες περιλαμβάνουν σκηνές από τη ζωή της Παναγίας.[13] Άλλοι παλιοί ναοί είναι η Παναγία η Κοίμηση που βρίσκεται στο παλιό νεκροταφείο του χωριού και ο Άγιος Κωνσταντίνος[6], ο οποίος διαθέτει τοιχογραφίες των αρχών του 15ου αιώνα, πολλές μισοκατεστραμμένες,[13] που απεικονίζουν μεταξύ άλλων σκηνές από την τιμωρία των αμαρτωλών στην Κόλαση[14]. Ο ναός του Αγίου Κωνσταντίνου βρίσκεται μακριά από το χωριό, στον δρόμο προς Πρέβελη και η μορφή του έχει αλλοιωθεί από τη χρήση σκυροδέματος.[13]

Διοικητικά - Πληθυσμιακά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε: Κοινότητα Δριμίσκου

Ο Δριμίσκος αναφέρεται επίσημα, γραμμένος Δρυμίσκος (με "υ"), ως οικισμός το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να προσαρτάται στην κοινότητα Κεραμέ και στο ΦΕΚ 148Α - 13/06/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Το 1940 το όνομά του διορθώθηκε σε Δριμίσκος.[15]

Απογραφές πληθυσμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απογραφή 1583 1881 1900 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 316[4] 170[9] 233[11] 225[16] 197[16] 162[16] 143[16] 100[16] 93[16] 80[16] 56[17] 32[5]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Σύγχρονος Εγκυκλοπαιδεία Ελευθερουδάκη, τ. 8, σ. 780.
  2. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2022. 
  3. 3,0 3,1 «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού Αρχειοθετήθηκε 2017-11-24 στο Wayback Machine.», σελ. 10881 (σελ. 407 του pdf)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Δήμος Αγίου Βασιλείου: Δρύμισκος
  5. 5,0 5,1 Ρεθεμνιώτικα Νέα: Αλματώδης η αύξηση του πληθυσμού στα προάστια του Ρεθύμνου.
  6. 6,0 6,1 6,2 Ρεθεμνιώτικα Νέα: Δρύμισκος Αγ. Βσιλείου
  7. Ευαγγελία Μπαλτά, Μουσταφά Ογκούζ (επιμ.), Το Οθωμανικό Κτηματολόγιο του Ρεθύμνου. Tapu-Tahrir 822, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών (ΕΙΕ) - 98, Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Ρεθύμνου, Ρέθυμνο 2007, σελ. 42.
  8. Ιωάννου Π. Μαμαλάκη, Η Κρητική Επανάστασις του 1866 - 1869, Ιστορική Λαογραφική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης, Χανιά 1983, σελ. 229.
  9. 9,0 9,1 Κρήτης Ανθρωπογεωγραφία, Ένθετο εφημερίδας Πατρίς, Φεβρουάριος 2008, τόμος Β', σ. 131.
  10. Κρήτης Ανθρωπογεωγραφία, τόμος Β', σ. 148.
  11. 11,0 11,1 Κρήτης Ανθρωπογεωγραφία, τόμος Β', σ. 166.
  12. Made in Creta: «Οι συνταξιούχοι των 300 ευρώ θα ξεκάμουνε το Σαμαρά…».
  13. 13,0 13,1 13,2 Σπαθαράκης, Ιωάννης (1999). Βυζαντινές τοιχογραφίες Νομού Ρεθύμνου. Ρέθυμνο: Μίτος. σελίδες 106–107. ISBN 960-7857-02-X. 
  14. Γεωργίου Αντουράκη, Τοιχογραφημένοι βυζαντινοί ναοί της Κρήτης. Ιστορική και Αρχαιολογική Μελέτη, β΄ έκδοση, Αθήναι 1987, σ. 26.
  15. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2022. 
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 16,5 16,6 Μιχαήλ Σταματελάτος,Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σ. 203.
  17. «Απογραφή 2001, σ. 276» (PDF). Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2015.