Δαμάστα Ηρακλείου
Συντεταγμένες: 35°21′12″N 24°55′23″E / 35.35333°N 24.92306°E
| Δαμάστα | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κρήτης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ηρακλείου |
| Δήμος | Μαλεβιζίου |
| Δημοτική Ενότητα | Γαζίου |
| Δημοτική Κοινότητα | Δαμάστας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Κρήτη |
| Νομός | Ηρακλείου |
| Υψόμετρο | 410 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 114 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 715 00 |
Η Δαμάστα είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Μαλεβιζίου στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης. Ανήκε στην Επαρχία Μαλεβιζίου του νομού Ηρακλείου. Σήμερα αποτελεί την έδρα του ομώνυμου Δημοτικού Διαμερίσματος του Δήμου Τυλίσου.
Η θέση του είναι στο 27ο χλμ. της κεντρικής αρτηρίας προς Ρέθυμνο. Είναι κτισμένο αμφιθεατρικά στις βόρειες πλαγιές του υψώματος Κοίτη (υψομέτρου 729 μέτρων), στο ορεινό συγκρότημα του Ψηλορείτη. Το χωριό υδρεύεται από πηγή που βρίσκεται στη θέση Πλατάνι, του υψώματος Βασιλικό.
Ιστορικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ονομασία προέρχεται, κατά τον ιστορικό Νικόλαο Πλάτωνα, από το Δα Μα= Μήτηρ Γη. Η Μητέρα Γη ήταν προελληνική θεότητα.
Το 1583 στην απογραφή του Καστροφύλακα[1] αναφέρεται Damasta με 338 κατοίκους. Κατά την Ενετοκρατία υπαγόταν στην επαρχία Μυλοποτάμου. Το 1881 δεν υπήρχαν Τούρκοι στο χωριό, σύμφωνα με την τότε απογραφή (αριθμούσε 222 Χριστιανούς). Στην επαρχία Μυλοποτάμου υπαγόταν έως και τις αρχες του 20ου αιώνα.
Την περίοδο της Ναζιστικής Κατοχής, οι κάτοικοι οργάνωσαν την Εθνική Αντίσταση. Για το λόγο αυτό η Δαμάστα καταστράφηκε από τους Γερμανούς και 37 της κάτοικοι εκτελέστηκαν στη θέση Κερατίδι. Εκεί βρίσκεται το μνημείο με τα ονόματα των εκτελεσθέντων από τους Γερμανούς κατά τη ναζιστική Κατοχή. [2]
Διοικητικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δείτε και Κοινότητα Δαμάστας
Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1925 με το ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[3] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι μαζί με τον οικισμό Αστρινό, αποτελούν την κοινότητα Δαμάστας που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Γαζίου του Δήμου Μαλεβιζίου και σύμφωνα την απογραφή του 2021 έχει πληθυσμό 114 κατοίκους. Στο ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα υπάγεται και ο ακατοίκητος σχεδόν οικισμός Αστρινό, με 2 κατοίκους το 2001.
Δημογραφική εξέλιξη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πληθυσμιακή εξέλιξη του οικισμού κατά τις τελευταίες δεκαετίες είναι η εξής:
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1991 | 189 |
| 2001 | 152 |
| 2011 | 245[4] |
| 2021 | 114 |
Απασχόληση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και τη μελισσοκομία. Εκτός από μέλι παράγονται και κτηνοτροφικά προϊόντα. Ονομαστά είναι και τα καρπούζια της Δαμάστας. Στα δυτικά του χωριού βρίσκεται ο Κάμπος, εύφορη περιοχή, όπου παράγονται επιτραπέζια σταφύλια, σταφίδα και κηπευτικά.
Πολιτισμός και Αθλητισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στον οικισμό δραστηριοποιείται πολιτιστικός σύλλογος και ο Αθλητικός Όμιλος Δαμάστας, ο οποίος αγωνίζεται στο πρωτάθλημα στην Γ΄ εθνική κατηγορία. Υπάρχει επίσης γήπεδο ποδοσφαίρου, χωρητικότητας 300 ατόμων.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Καστροφύλακας, Κ 173, 1583.
- ↑ Ιστότοπος Δήμου Τυλίσου
- ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού Αρχειοθετήθηκε 2021-10-04 στο Wayback Machine.», σελ. 10866 (σελ. 392 του pdf)
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Το Ηράκλειον και ο νομός του. Ηράκλειο: Νομαρχία Ηρακλείου. 1971.