Βέλος Εύβοιας
Συντεταγμένες: 38°23′28.00″N 24°5′36.38″E / 38.3911111°N 24.0934389°E
| Βέλος | |
|---|---|
  Βέλος | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα[1] |
| Περιφέρεια | Στερεά Ελλάδα |
| Δήμος | Κύμης-Αλιβερίου |
| Γεωγραφία και στατιστική | |
| Νομός | Εύβοιας |
| Υψόμετρο | 120 |
| Πληθυσμός | 602 (2011) |
| Άλλα | |
| Παλαιά ονομασία | Βελούσια |
Το Βέλος είναι χωριό του δήμου Κύμης-Αλιβερίου της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 602 κατοίκους. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 120 μ.[2]
Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κοντά στο χωριό βρέθηκε το 1907 θολωτός τάφος της μυκηναϊκής εποχής ο οποίος χρησιμοποιούταν ως αποθήκη. Στη θέση του ναού της Αγίας Τριάδας έχουν εντοπιστεί αρχιτεκτονικά μέλη της κλασσικής εποχής. Ο σημερινός οικισμός στη θέση φαίνεται να δημιουργήθηκε επί Φραγκοκρατίας. Σε φορολογικό πίνακα του 15ου αιώνα, παρουσιάζεται και η κοινότητα Αμπελουσία. Το όνομα του οικισμού προέρχεται από την παραφθορά της λέξης αμπέλια > αμπελούσι > βελούσια και αναφέρεται στα αμπέλια που καλλιεργούνται στην περιοχή.[3]
Το 1836 τα Βελούσια προσαρτήθηκαν στον δήμο Δυστίων. Με την κατάργηση των δήμων το 1912 ορίστηκαν έδρα ομώνυμης κοινότητας η οποία περιλάμβανε μέχρι το 1931 το χωριό Λέπουρα. Το 1954 μετονομάστηκε σε Βέλος. Η ονομασία αυτή δεν ανταποκρίνεται στην αρχική ονομασία ούτε σε κανένα άλλο στοιχείο της κοινότητας. Με το σχέδιο Καποδίστριας η κοινότητα καταργήθηκε και το Βέλος προσαρτήθηκε στον δήμο Δυστίων, του οποίου ορίστηκε έδρα, και με το σχέδιο Καλλικράτης προσαρτήθηκε στον δήμο Κύμης-Αλιβερίου.[3][4]
Απογραφές πληθυσμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πορεία του πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές:
| Απογραφή | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 339[2] | 403[2] | 448[2] | 469[2] | 503[2] | 532[2] | 617[2] | 623 | 602 |
Σημεία ενδιαφέροντος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σε λόφο δυτικά του οικισμού βρίσκεται πολύ καλά διατηρημένος βενετσιάνικος πύργος, κτισμένος τον 15ο αιώνα, γνωστός ως πύργος του Κουτουμουλά ή πύργος Βέλους. Ο πύργος φτάνει σε ύψος τα 23 μέτρα, γεγονός που τον κατατάσσει ως τον ψηλότερο σωζόμενο πύργο στην Εύβοια. Γύρω του υπήρχε κατά τους φραγκικούς χρόνους οικισμός.[5]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Σταματελάτος, Μιχαήλ· Βάμβα-Σταματελάτου, Φωτεινή (2006). Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας. Αθήνα: Ερμής. σελ. 131. ISBN 9603201332.
- ↑ 3,0 3,1 «Κριεζά». Δήμος Κύμης - Αλιβερίου. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ «Βέλος (Ευβοίας)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ Παπαθανασίου, Μανώλης. «Πύργος Κουτουμουλά». Καστρολόγος. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2019.
| ||||||||||||||||||||