Άνω Χώρα Αιτωλοακαρνανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Άνω Χώρα)

Συντεταγμένες: 38°35′28.0″N 21°55′25.0″E / 38.591111°N 21.923611°E / 38.591111; 21.923611

Άνω Χώρα
Άποψη της Άνω Χώρας
Άνω Χώρα is located in Greece
Άνω Χώρα
Άνω Χώρα
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
Περιφερειακή ΕνότηταΑιτωλοακαρνανίας
ΔήμοςΝαυπακτίας, Δημοτική Κοινότητα Άνω Χώρας Αιτωλοακαρνανίας
Δημοτική ΕνότηταΑποδοτίας
Γεωγραφία
ΝομόςΑιτωλοακαρνανίας
Υψόμετρο1.060 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος114
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΜεγάλη Λομποτινά
Ταχ. κώδικας300 23
Τηλ. κωδικός2634
δεδομένα

Η Άνω Χώρα είναι ορεινό χωριό του νομού Αιτωλοακαρνανίας στην περιοχή της ορεινής Ναυπακτίας. Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.060 μέτρων στις δυτικές απολήξεις των Βαρδουσίων, στις πλαγιές του υψώματος που ονομάζεται Κερασοβούνι, και είναι ένα από τα ορεινότερα χωριά της Αιτωλοακαρνανίας. Απέχει περίπου 52 χιλιόμετρα από την Ναύπακτο, που είναι και η κοντινότερη μεγάλη πόλη. Στο παρελθόν ονομαζόταν Μεγάλη Λομποτινά ενώ τη σημερινή της ονομασία την απέκτησε το 1930[1]. Η Άνω Χώρα αποτελεί την Τοπική κοινότητα Άνω Χώρας της Δημοτικής Ενότητας Αποδοτίας που ανήκει στον δήμο Ναυπακτίας και ο πληθυσμός της σύμφωνα με την απογραφή του 2011 είναι 225 κάτοικοι[2].

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Άνω Χώρα υπήρξε κεφαλοχώρι της ορεινής Ναυπακτίας και κύριο διοικητικό και πνευματικό κέντρο της περιοχής. Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας στην Άνω Χώρα λειτούργησε η μοναδική οργανωμένη σχολή της ορεινής Ναυπακτίας, η οποία αναφέρεται ως Σχολή της Λομποτινάς.[3] Η σχολή λειτούργησε υπό την προστασία των Καναβαίων, παλιάς εύπορης Βυζαντινής οικογένειας, που αργότερα υπήρξαν κοτζαμπάσηδες στην περιοχή των Κραβάρων. Στη σχολή φοίτησε για δύο χρόνια ο Κοσμάς ο Αιτωλός. Στο διάστημα αυτό δάσκαλος στη σχολή ήταν ο μοναχός Ανανίας Δερβισιάνος.[4]

Μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους η Άνω Χώρα υπήρξε πρωτεύουσα του τοπικού δήμου της περιοχής, του Δήμου Αποδοτίας, ο οποίος λειτούργησε αρχικά στο διάστημα 1835 - 1912.[3] Το 1912 ο δήμος καταργήθηκε και η Άνω Χώρα έγινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Το 1996 επανασυστάθηκε ο δήμος Αποδοτίας με έδρα του πάλι την Άνω Χώρα.[5] Ο δήμος καταργήθηκε για δεύτερη φορά το 2011 με το πρόγραμμα Καλλικράτης και αποτέλεσε μέρος του Δήμου Ναυπακτίας.

Κατά την διάρκεια του 20ου αιώνα ο πληθυσμός της Άνω Χώρας παρουσίασε μείωση, ακολουθώντας παρόμοια τύχη με τα περισσότερα ορεινά χωριά. Τα τελευταία χρόνια όμως γνωρίζει σημαντική τουριστική ανάπτυξη, συγκρατώντας τον πληθυσμό της. Το χωριό διαθέτει σήμερα ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και εστιατόρια ενώ ως πρώην έδρα δήμου διαθέτει και Κέντρο Υγείας.

Απογραφές πληθυσμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απογραφή 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 730[6] 638[7] 330[8] 381[9] 489[10] 404[11] 225

Πολιτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα πλαίσια της πολιτιστικής προβολής του χωριού λειτουργεί από το 2016 λαογραφικό μουσείο[12] ενώ από το 1999 διεξάγεται κάθε Οκτώβρη η επονομαζόμενη "Γιορτή κάστανου και τσίπουρου"[13] με πλήθος επισκεπτών από τις γύρω περιοχές.Ένα κτίσμα με ιστορία αποτελεί ο παλιός νερόμυλος[14] της εκκλησίας που μετρά πολλούς αιώνες παρουσίας στο χωριό. Αδιάψευστος μάρτυρας ο λίθος στην τοιχοποιία του που αναγράφει το έτος 1729. Αναπαλαιώθηκε το 2019 και αποτελεί ένα από τα σημαντικά σημεία αναφοράς του χωριού.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Πανδέκτης - Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
  2. ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού Απογραφής 2011», σελ. 10721 (σελ. 247 του pdf)
  3. ↑ 3,0 3,1 Ιστορική εξέλιξη του δήμου Αποδοτίας[νεκρός σύνδεσμος]
  4. ↑ «Κοσμάς ο Αιτωλός». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2011. 
  5. ↑ Διοικητικές μεταβολές ΟΤΑ, Άνω Χώρα
  6. ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 20 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf. 
  7. ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 28 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf. 
  8. ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 28 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf. 
  9. ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 36 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf. 
  10. ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 31 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf. 
  11. ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 24 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf. 
  12. ↑ Άνοιξε τίς πύλες του τό εντυπωσιακό Λαογραφικό Μουσείο Άνω Χώρας, e-nafpaktia.gr. 19 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε: 16/10/2016.
  13. ↑ Γιορτή καστάνου & τσίπουρου Αρχειοθετήθηκε 2020-08-13 στο Wayback Machine., nafpaktos.gr. Ανακτήθηκε: 16/10/2016.
  14. ↑ jk. «Στον παλιό νερόμυλο της Εκκλησίας στην Άνω Χώρα Ναυπακτίας-Γνωριμία με την ιστορία του τόπου μας - Nafpaktia News». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Άνω_Χώρα_Αιτωλοακαρνανίας&oldid=10484225"