Ελευθεριανή Αιτωλοακαρνανίας
Συντεταγμένες: 38°33′52.6″N 21°51′17.3″E / 38.564611°N 21.854806°E
Η Ελευθεριανή ή Ελευθέριανη, Λευτέριανη και Λευθέριανη, είναι χωριό της ορεινής Ναυπακτίας στους πρόποδες του όρους Παπαδιά, 39 χλμ. βόρεια της Ναυπάκτου[1].
Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Λευτέριανη πρωτοεμφανίζεται σε ιστορικά έγγραφα, βιβλία και μελετήματα περίπου το 1575. Η ονομασία της διαφέρει από έγγραφο σε έγγραφο, αλλά τελικά επικράτησε το «Ελευθεριανή».
Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανατολικά είναι το Τσακαλάκι με 1.713 μ. υψόμετρο, βόρεια η Ψηλή Κορφή με 1.398 μ. υψόμετρο, νότια-νοτιοδυτικά η Μαλαθούνα με 1.417 μ. υψόμετρο. Στο προσκέφαλο του χωριού ανατολικά-νοτιοανατολικά υψώνεται ο Αϊ Λιάς (Αφορισμένο) με 1.210 μ. υψόμετρο, πολύ απότομο βουνό με πυκνό ελατόδασος[1].
Την Ελευθέριανη την διασχίζουν τέσσερα ρέματα: ερχόμενοι από Ναύπακτο 2 χμ έξω από το χωριό είναι ο Κατεργάρης που στην πορεία του συναντάται με το Ματζανόρεμα στην τοποθεσία Αποστόλης, όπου υπήρχε και ο παλιός νερόμυλος[1].
Μέσα από το χωριό περνάνε δύο ρέματα: το Γυφτόρεμα, που χωρίζει τον πέρα μαχαλά από το κυρίως χωριό, και το Βρυσουλόρεμα, που ενώνονται στην θέση Μότσιος και συνεχίζοντας συναντιούνται με το Ματζανόρεμα στην τοποθεσία Τσατάλι στα Νότια του χωριού και στη ρίζα του βουνού Μαλαθούνα. Συνεχίζοντας την πορεία τους και τα τέσσερα ρέματα ενωμένα συναντάνε τη Δρακόβρυση, η οποία είναι πολύ μεγάλη πηγή που ενώνει τα νερά της με τα ρέματα και έτσι δημιουργείται το Λευτεριάνικο ποτάμι το οποίο συναντάται πιο κάτω με τον Κότσαλο, παραπόταμο του Εύηνου.[1]
Η Ελευθέριανη συνορεύει με τα εξής χωριά: Στα νότια με Ποκίστα και Παλαιόπυργο, στα βορειοδυτικά με Μηλιά και Αγία Τριάδα, στα ανατολικά προς το Τσακαλάκι με Άνω Χώρα και Κεντρική, στα βορειοανατολικά με Πόδο, στα βόρεια με Χόμορη, και στα νοτιοδυτικά με Σίμο.
Η Αγία Παρασκευή είναι η πολιούχος του χωριού. Η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στην Ελευθέριανη βρίσκεται στην άκρη του χωριού μέσα στα πλατάνια. Παλαιότερα, βρισκόταν σε διαφορετική θέση και ήταν μικρότερη[2].
Διοικητικές μεταβολές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1835, ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Ποτιδαμίας[3].
Το 1836, ο οικισμός αποσπάται από το δήμο Ποτιδαμίας και προσαρτάται στο δήμο Αποδωτίας, ενώ το 1869 προσαρτάται στο δήμο Πυλήνης[3].
Το 1912, ο οικισμός αποσπάται από το δήμο Πυλήνης και ορίζεται έδρα της κοινότητας Ελευθεριανής. Με το Σχέδιο «Καποδίστριας» το 1997, ο οικισμός αποσπάται από την κοινότητα Ελευθεριανής και προσαρτάται στο δήμο Πυλήνης, ενώ το 2010 με το Σχέδιο Καλλικράτης προσαρτάται στο δήμο Ναυπακτίας[3].
Απογραφές πληθυσμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Απογραφή | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 563[4] | 460[5] | 186[6] | 193[7] | 265[8] | 212[9] | 116 |
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Γεωγραφία». web.archive.org. 3 Μαΐου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2023.
- ↑ «Έθιμα». web.archive.org. 3 Μαΐου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2023.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2023.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 21 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 28 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 28 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 36 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 31 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 29 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| |||||||||||||||||||||||