Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χασάν Πρίστινα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χασάν Πρίστινα
Ο Χασάν Πρίστινα το 1921
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Hasan Prishtina (Αλβανικά)
Γέννηση1873[1][2][3]
Βούτσιτρν/Βουστρρί
Θάνατος13  Αυγούστου 1933[4]
Θεσσαλονίκη
Τόπος ταφήςΚούκεσι
Χώρα πολιτογράφησηςΑλβανία
ΘρησκείαΙσλάμ
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑλβανικά
οθωμανικά Τουρκικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης - Τμήμα Νομικής
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος του κοινοβουλίου της Αλβανίας
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Χασάν Πρίστινα[5] (αλβανικά: Hasan Prishtina‎‎, τουρκικά: Priştineli Hasan Bey, Hasan Bey Priştine‎‎ και Vulçitrnli Hasan Bey[6]), αρχικά γνωστός ως Χασάν Μπερίσα (αλβανικά: Hasan Berisha‎‎, 27 Σεπτεμβρίου 1873 – 14 Αυγούστου 1933), ήταν Αλβανός πολιτικός, ο οποίος υπηρέτησε ως ο 8ος Πρωθυπουργός της Αλβανίας τον Δεκέμβριο του 1921.[6]

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικογένεια και πρώτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα απομνημονεύματά του ο Πρίστινα έγραψε ότι η οικογένειά του καταγόταν από το το χωριό Πολιάντσε στην περιοχή Ντρένιτσα, όπου οι πρόγονοί του έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της αλβανικής κουλτούρας και στις εξεγέρσεις εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Έγραψε ότι ο παππούς του Χατζί Αλί Μπερίσα, ο οποίος μετακόμισε στο Βιτσιτρίν το 1871, ήταν γιος του Αμπντουλάχ Αλί Μπερίσα. Ο μικρότερος γιος του Χατζί, ο Αχμέτ ήταν ο πατέρας του Χασάν. Ο Πρίστινα δήλωσε ότι οι σχέσεις της οικογένειας με την περιοχή της Ντρένιτσα αναφέρονται σε τραγούδια και άλλα έθιμα.[7] Σύμφωνα με τους Ίβο Μπάνατς και Μιράντα Βίκερς, ο Χασάν ήταν μέλος της σερβικής φατρίας Σίσκοβιτς του Βιτσιτρίν,[8] την οποία οι Σέρβοι θεωρούσαν προδότες.[9] Ωστόσο, η αρχειακή έρευνα του Μουχαμέτ Πιρράκου επιβεβαιώνει τα γραπτά του Χασάν Πρίστινα και επισήμανε ότι ορισμένα έγγραφα όριζαν εναλλακτικό όνομα για τον Αμπντουλάχ Αλί Μπερίσα, το Μεχμέτ.[10] Ο Χασάν γεννήθηκε το 1873 στο Βιτσιτρίν και είχε έναν αδελφό τον Ουμέρ.[11] Αφού ολοκλήρωσε το γαλλικό γυμνάσιο στη Θεσσαλονίκη,[6] σπούδασε πολιτική και δίκαιο στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν αρχικά γνωστός ως «Χασάν Μπερίσα».[12][13]

Υποστήριξε αρχικά την Εξέγερση των Νεότουρκων του 1908.[6] Ο Πρίστινα εξελέγη στο οθωμανικό κοινοβούλιο το 1908 και έγινε μέλος του κόμματος των Νεότουρκων (CUP).[14][15] Άλλαξε το επώνυμό του σε Πρίστινα το 1908, όταν εκλέχτηκε ως εκπρόσωπος της Πρίστινα[16] στο οθωμανικό κοινοβούλιο στην Κωνσταντινούπολη κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Συνταγματικής Εποχής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.[17][18] Ενέργειες της οθωμανικής κυβέρνησης κατά των εξεγερθέντων και των αμάχων στο Κοσσυφοπέδιο το 1909 οδήγησαν τον Πρίστινα στη δημοσίευση ενός άρθρου με τίτλο «Αλβανοί» στην εφημερίδα Tanin των Νεότουρκων.[19] Τόνισε ότι η βία ήταν μη παραγωγική και μη ικανή να φέρει ειρήνη και ασφάλεια, ενώ χρειάστηκαν μεταρρυθμίσεις ακολουθώντας το παράδειγμα του Μιντάτ Πασά.[19] Ως βουλευτής, ο Πρίστινα θεωρούσε τους Αλβανούς στην αυτοκρατορία ως εταίρους που είχαν δικαίωμα στη διαδικασία λήψης αποφάσεων που βασιζόταν εν μέρει στην εθνοτική πολιτική.[20] Εξέφρασε αυτό το συναίσθημα σε έναν λόγο που έδωσε στο κοινοβούλιο στις αρχές Μαΐου του 1911.[20] Ο Πρίστινα χαρακτήρισε το οθωμανικό κράτος ως μια «κοινή μετοχική εταιρεία με κοινό συμφέρον ... που κατέχεται από Τούρκους, Αλβανούς και άλλους λαούς, με ίσα μερίδια» και χωρίς κανέναν να «αξίζει προνομιακή μεταχείριση».[20] Στα τέλη του 1911, ο Πρίστινα προσχώρησε στο Κόμμα Ελευθερίας και Συμφωνίας που ιδρύθηκε από αυτόν και δέκα άλλους που ήταν αντίπαλοι των Νεότουρκων και υποστήριζαν τον Οθωμανισμό, την αποκέντρωση της κυβέρνησης και τα δικαιώματα των εθνικών μειονοτήτων.[21] Το 1911, ο Πρίστινα έγραψε ένα κεφάλαιο σχετικά με την εξέγερση των κατοίκων των αλβανικών υψιπέδων (Malësors) της Σκόδρας και υπογράμμισε τα σημαντικά καθήκοντά τους που αφορούσαν την υπεράσπιση των συνόρων σε ένα βιβλίο με τίτλο Musaver Arnavud (Η Επεξήγηση των Αλβανών) στα οθωμανικά τουρκικά από τον Ντερβίς Χίμα.[22]

Αλβανικό Εθνικό Κίνημα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Δεκέμβριο του 1911, ο Πρίστινα και ο Ισμαήλ Κεμάλ συγκάλεσαν μυστικές συναντήσεις Αλβανών πολιτικών αρχόντων στην Κωνσταντινούπολη και αποφάσισαν να οργανώσουν μια αλβανική εξέγερση στο μέλλον.[23] Ο Μωάμεθ Ε΄ διέλυσε το κοινοβούλιο και όρισε νέες εκλογές στις 17 Ιανουαρίου 1912 με τον Πρίστινα να μεταβαίνει σύντομα στο Κοσσυφοπέδιο για να ξεκινήσει την οργάνωση της εξέγερσης.[23] Στις οθωμανικές εκλογές του Απριλίου του 1912, το Κόμμα των Νεότουρκων κέρδισε την πλειοψηφία των εδρών με νοθεία στις κάλπες και εμπόδισε τους Αλβανούς επικριτές του όπως ο Πρίστινα να διατηρήσουν τις έδρες τους.[14][24] Αφού η οθωμανική κυβέρνηση δεν τήρησε τις υποσχέσεις για περισσότερα δικαιώματα και ανεξαρτησία στον λαό της Αλβανίας, ο Χασάν Πρίστινα και αρκετοί άλλοι εξέχοντες Αλβανοί διανοούμενοι άρχισαν να οργανώνουν το Αλβανικό Εθνικό Κίνημα. Αυτός μαζί με τον Ισά Μπολετίνι και τον Μπαϊράμ Τσούρι ανέλαβαν την ευθύνη να στήσουν το Αλβανικό Εθνικό Κίνημα στο Κοσσυφοπέδιο.[25] Το 1912, λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης μεταξύ των Αλβανών και των οθωμανικών αρχών, ο Πρίστινα μαζί με άλλους Αλβανούς ηγέτες ήταν παρόντες σε μια συνάντηση στο Τζούνικ στις 20 Μαΐου όπου δόθηκε μια μπέσα (δέσμευση) για να πολεμήσουν ενάντια στην κυβέρνηση των Νεότουρκων.[26][27]

Ο Πρίστινα συμμετείχε ενεργά στην εξέγερση του 1912 στο Κοσσυφοπέδιο[28][29] και διατύπωσε τα αιτήματα αυτονομίας που υποβλήθηκαν στην τουρκική κυβέρνηση τον Αύγουστο του 1912, τα λεγόμενα δεκατέσσερα σημεία του Χασάν Πρίστινα.

Στα δεκατέσσερα σημεία του Χασάν Πρίστινα αναφέρονται:[30][31]

  1. οι μορφωμένοι υπάλληλοι που εργάζονται στην Αλβανία να γνωρίζουν τη γλώσσα και τα έθιμα της χώρας.
  2. η στρατιωτική θητεία να πραγματοποιείται μόνο στην Αλβανία και τη Μακεδονία, εκτός από περιόδους πολέμου.
  3. οι νόμοι να ψηφίζονται και να εφαρμόζονται βάσει του «νόμου των βουνών» (djibal) για τις περιφέρειες στις οποίες έχει αποδειχθεί ότι τα δικαστικά όργανα δεν θα είναι ποτέ αποτελεσματικά.
  4. οι Αλβανοί πρέπει να έχουν αρκετά σύγχρονα όπλα. Ο τρόπος διανομής τους θα αφεθεί στην κυβέρνηση. Τα οπλοστάσια θα κατασκευαστούν σε ευαίσθητες περιοχές από τις οποίες οι Αλβανοί θα μπορούν να πάρουν όπλα εάν χρειαστεί.
  5. τα δημοτικά σχολεία να ιδρύονται και να ανοίγονται σε όλες τις πόλεις των νομαρχιών του Κοσσυφοπεδίου, του Μοναστηριού, της Σκόδρας και των Ιωαννίνων όπου υπάρχει πληθυσμός άνω των 300.000 ανθρώπων. Να ανοίξουν οι γεωργικές σχολές όπως εκείνη της Θεσσαλονίκης, δεδομένου ότι η χώρα είναι ουσιαστικά γεωργική. Το πρόγραμμα σπουδών θα διδάσκεται στη γλώσσα της χώρας.
  6. να ανοίξουν οι σύγχρονες θεολογικές σχολές όπου χρειάζονται.
  7. να επιτρέπεται σε ιδιωτικά σχολεία να ιδρύονται και να λειτουργούν στην Αλβανία.
  8. η γλώσσα της χώρας να διδάσκεται στα δημοτικά και δευτεροβάθμια σχολεία.
  9. πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στο εμπόριο, τη γεωργία και τα δημόσια έργα και να κατασκευαστούν σιδηρόδρομοι.
  10. να δημιουργηθούν περιφερειακές οργανώσεις. (5)
  11. πρέπει να δοθεί περισσότερη έμφαση από ότι νωρίτερα στη διατήρηση των εθνικών παραδόσεων και εθίμων.
  12. να δηλωθεί αμνηστία χωρίς διάκριση τάξης ή φυλής, για όλους τους Οθωμανούς που συμμετείχαν στην εξέγερση, για διοικητές, αξιωματικούς, δημόσιους υπαλλήλους και στρατιώτες που λιποτάκτησαν και τις πατρίδες τους και για εκείνους που αποφυλακίστηκαν ή έχουν δραπετεύσει από τη φυλακή κατά τη διάρκεια της εξέγερσης.
  13. η τουρκική κυβέρνηση να αποζημιώσει, με βάση την πραγματική αξία, όλες τις οικίες που καταστράφηκαν νωρίτερα και για τις οποίες οι ιδιοκτήτες δεν έλαβαν αποζημίωση, καθώς και για εκείνες που υπέστησαν ζημιές και καταστράφηκαν αυτή τη φορά.
  14. τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου του Χακί και Σαΐντ Πασα να δικαστούν.
Ουσκούπ (Σκόπια), η πρωτεύουσα του βιλαετίου του Κοσσυφοπεδίου, αφότου κατελήφθη από Αλβανούς επαναστάτες

Μέχρι τον Αύγουστο του 1912, ο Πρίστινα καθοδηγούσε τους Αλβανούς αντάρτες στην απόκτηση του ελέγχου του συνόλου του βιλαετίου του Κοσσυφοπεδίου (συμπεριλαμβανομένου των Νόβι Πάζαρ, Σιένιτσα, Πρίστινα και Σκοπίων), μέρος του βιλαετίου της Σκόδρας (συμπεριλαμβανομένων των Ελμπασάν, Πρεμετής, Λεσκοβικίου και Κόνιτσας στο Βιλαέτι των Ιωαννίνων και Δίβρης στο Βιλαέτι του Μοναστηρίου.[32] Ο στρατάρχης Ιμπραήμ Πασάς στάλθηκε από τους Οθωμανούς για να διαπραγματευτεί τους όρους και στις 9 Αυγούστου συναντήθηκε με ηγέτες της εξέγερσης όπου ο Πρίστινα παρουσίασε τα δεκατέσσερα σημεία και ο διοικητής τους έστειλε στη συνέχεια στην Κωνσταντινούπολη και επέστρεψε στον στρατό του.[33] Ωστόσο, ο Πρίστινα υποχώρησε από την επιμονή του στην αυτονομία και απογοήτευσε μερικούς Αλβανούς εθνικιστές.[34] Στις 18 Αυγούστου, η μετριοπαθής παράταξη με επικεφαλής τον Πρίστινα κατάφερε να πείσει τους ηγέτες Μπολετίνι, Τσούρι, Ριζά Μπέη Τζάκοβα και Ιντρίζ Σεφέρι της συντηρητικής ομάδας να δεχθούν τη συμφωνία με τους Οθωμανούς για τα αλβανικά κοινωνικοπολιτικά και πολιτιστικά δικαιώματα.[35] Συμβάλλοντας στη διατύπωση των δεκατεσσάρων σημείων, που εν μέρει εξασφαλίστηκαν από τη στρατιωτική δράση των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου εναντίον των Οθωμανών, ο Πρίστινα, με τον ρόλο του εκπροσώπου των Κοσοβάρων και του Αλβανού πατριώτη, ισορρόπησε τις εθνικές και περιφερειακές ανησυχίες.[36]

Αλβανική Ανεξαρτησία και Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων συνελήφθη από στρατιωτικούς διοικητές του Βασιλείου της Σερβίας.[37] Τον Δεκέμβριο του 1913, μετά τη διακήρυξη της αλβανικής ανεξαρτησίας, υπηρέτησε ως Υπουργός Γεωργίας και τον Μάρτιο του 1914 έγινε Υπουργός Ταχυδρομείων στην κυβέρνηση της Ανεξάρτητης Αλβανίας με επικεφαλής τον Ισμαήλ Κεμάλ.

Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο οργάνωσε τμήματα εθελοντών για να πολεμήσει στο μέρος της Αυστροουγγαρίας.[38] Το 1918, μετά τη σερβική ανακατάληψη του Κοσσυφοπεδίου από την Αυστροουγγαρία, ο Πρίστινα μαζί με τον Μπαϊράμ Τσούρι κατέφυγαν στη Βιέννη και αργότερα στη Ρώμη, όπου ήρθαν σε επαφή με άλλους εκπροσώπους αποσχιστικών και αλυτρωτικών τάσεων εντός του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας, οι οποίοι προέρχονταν από τις περιοχές της Κροατίας, του Μαυροβουνίου και της γιουγκοσλαβικής Μακεδονίας.[38] Ο Χασάν Πρίστινα έγινε επικεφαλής της Επιτροπής Εθνικής Άμυνας του Κοσσυφοπεδίου στη Ρώμη το 1918.[38]

Πολιτική σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μνημείο του Χασάν Πρίστινα στο Πανεπιστήμιο της Πρίστινα

Ο Χασάν Πρίστινα ήταν επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Επιτροπής τον Δεκέμβριο του 1919, η οποία εκπροσώπησε τους Αλβανούς στη Διάσκεψη Ειρήνης του Παρισιού με σκοπό την προστασία των δικαιωμάτων τους, όπου ζήτησε την ενοποίηση του Κοσσυφοπεδίου και της Αλβανίας. Ωστόσο, δεν δόθηκε άδεια στη κοσοβαρική αντιπροσωπεία να συμμετάσχει στις συζητήσεις.

Στη συνέχεια, ο Πρίστινα επέστρεψε στην Αλβανία, όπου τον Ιανουάριο του 1920 βοήθησε στη διοργάνωση του συνεδρίου της Λούσνια και τον Απρίλιο του 1921 έγινε μέλος του κοινοβουλίου της Δίβρης.[38] Συμμετείχε σε πραξικόπημα εκείνο το έτος και υπηρέτησε ως πρωθυπουργός για σύντομο διάστημα διάρκειας πέντε ημερών, από τις 7 έως τις 12 Δεκεμβρίου, αλλά αναγκάστηκε να αποκρυνθεί από τον Αχμέτ Ζόγου, τότε Υπουργό Εσωτερικών, μία ενέργεια που θεωρούσε επιτακτική για την αποφυγή συγκρούσεων με το Βελιγράδι.[38]

Στη συνέχεια, ο Χασάν βοήθησε στην οργάνωση εξεγέρσεων στο Κοσσυφοπέδιο και οδήγησε αρκετές αντικυβερνητικές εξεγέρσεις στην Αλβανία, οι οποίες καταστάλθηκαν εύκολα από τις κυβερνήσεις των Τζαφέρ μπέη Ούπι και Αχμέτ Ζόγου.[38]

Επέστρεψε στα Τίρανα κατά τη διάρκεια της Δημοκρατικής Επανάστασης του 1924 υπό τον Φαν Νόλι, τον οποίο συνόδευσε στην Κοινωνία των Εθνών στη Γενεύη.

Εξορία και θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν ο Ζόγου ανέλαβε την εξουσία το Δεκέμβριο του 1924, ο Πρίστινα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Αλβανία. Καθώς δεν μπορούσε να επιστρέψει στο Κοσσυφοπέδιο, εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη όπου αγόρασε ένα μεγάλο ακίνητο (έπαυλη Χαφήζ Μπέη).[39][38] Ο Πρίστινα ήταν εχθρός του Ζόγου, και οι δύο προσπάθησαν να δολοφονήσουν ο ένας στον άλλον.[38] Φυλακίστηκε από την γιουγκοσλαβική αστυνομία για μια περίοδο, αλλά αποφυλακίστηκε το 1931. Το 1933 σκοτώθηκε από τον Ιμπραήμ Τσέλο[38] σε καφενείο της Θεσσαλονίκης, με εντολή της γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης.[40][41]

Κληρονομιά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χασάν Πρίστινα τιμάται στο Κοσσυφοπέδιο και στην Αλβανία. Το 1993, όταν συνήλθε στην Κόσοβσκα Μιτρόβιτσα μια συνάντηση για την 60ή επέτειο από τον θάνατό του, η αστυνομία της Σερβίας επέδραμε στην περιοχή και έστρεψε πολυβόλα στους συμμετέχοντες. Από τους 80 συμμετέχοντες, 37 συνελήφθησαν και οι υπόλοιποι δεχόταν πυρά για 5 έως 15 λεπτά από την αστυνομία.[42] Το 2012 ένα άγαλμα του Πρίστινα ανεγέρθηκε στα Σκόπια στην πλατεία Σκεντέρμπεη.[43]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 123937388. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 Faceted Application of Subject Terminology. 253163. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12484610q.
  4. ↑ pantheon.world/profile/person/Hasan_Prishtina. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. ↑ Μαντά, Ελευθερία (4 Ιουλίου 2002). «Χασάν Πρίστινα». argolikivivliothiki.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2019. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Gawrych 2006, σελ. 162
  7. ↑ Shala, Xheladin (2014). Hasan Prishtina: veshtrim i shkurtër atdhetarie. Tirana: Instituti Albanologjik. σελίδες 65–70. ISBN 9789951596923. 
  8. ↑ Vickers, Miranda (1998). Between Serb and Albanian : a history of Kosovo. New York: Columbia University Press. σελ. 73. ISBN 978-0-231-11383-0. 
  9. ↑ Banac, Ivo (1988). Nacionalno pitanje u Jugoslaviji : porijeklo, povijest, politika (στα Κροατικά). Zagreb: Globus. σελ. 283. ISBN 978-86-343-0237-0. 
  10. ↑ Pirraku, Muhamet (2013). Hasan Prishtina: vlerë sublime e kombit. Tirana. σελ. 123–124. ISBN 9789951497435. 
  11. ↑ Tahiri, Bedri (2008). Hasan Prishtina: truri i lëvizjes kombëtare shqiptare : monografi. Tirana: Drenusha. σελ. 46. ISBN 9789951419208. 
  12. ↑ Elsie 2010, σελ. 223.
  13. ↑ Bernath & Schroeder 1979.
  14. ↑ 14,0 14,1 Skendi 1967, σελίδες 361, 225–426
  15. ↑ Gawrych 2006, σελίδες 162, 202
  16. ↑ Bernath & Schroeder 1979, σελ. 485.
  17. ↑ Malcolm 1998, σελ. 245.
  18. ↑ Gawrych 2006, σελ. 181
  19. ↑ 19,0 19,1 Gawrych 2006, σελ. 175
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 Gawrych 2006, σελ. 188
  21. ↑ Gawrych 2006, σελίδες 190, 202, 211
  22. ↑ Gawrych 2006
  23. ↑ 23,0 23,1 Gawrych 2006, σελ. 190
  24. ↑ Gawrych 2006, σελίδες 191–192
  25. ↑ Skendi 1967, σελ. 427
  26. ↑ Skendi 1967, σελ. 428
  27. ↑ Gawrych 2006, σελ. 192
  28. ↑ Skendi 1967, σελ. 433
  29. ↑ Gawrych 2006, σελ. 202
  30. ↑ Skendi 1967, σελίδες 436–437
  31. ↑ 2006, σελίδες 194–195
  32. ↑ Bogdanović, Dimitrije (2000) [1984]. «Albanski pokreti 1908-1912.». Στο: Antonije Isaković. Knjiga o Kosovu (στα Σερβικά). 2. Belgrade: Σερβική Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2019. 
  33. ↑ Gawrych 2006, σελ. 194
  34. ↑ Gawrych 2006, σελ. 211
  35. ↑ Gawrych 2006, σελίδες 195, 202
  36. ↑ Gawrych 2006
  37. ↑ Gawrych 2006, σελ. 199
  38. ↑ 38,0 38,1 38,2 38,3 38,4 38,5 38,6 38,7 38,8 Elsie 2010, σελ. 224.
  39. ↑ «Βίλα Χαφίζ Μπέη, σημερινή Σχολή Τυφλών». Thessalonikiartsandculture.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2020. 
  40. ↑ Warrander, Gail· Knaus, Verena (2010). Kosovo, 2nd: The Bradt Travel Guide (2 έκδοση). Connecticut: the globe pequot press. σελ. 87. ISBN 9781841623313. 
  41. ↑ «Οι δημόσιες δολοφονίες που συγκλόνισαν την πόλη». Parallaxi Magazine. 20 Μαΐου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2019. 
  42. ↑ Human Rights Watch/Helsinki (Organization : U.S.) (1993). Open wounds: human rights abuses in Kosovo. New York: Human Rights Watch. σελ. 57–60. 
  43. ↑ «Hasan Prishtina was established in Skopje - ITSH». ISCHA (στα Αγγλικά). 14 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2019. 

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περαιτέρω ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολιτικά αξιώματα


Προκάτοχος
άγνωστος 		Μέλος του Οθωμανικού Κοινοβουλίου
(ως εκπρόσωπος της Πρίστινα)
1908–1912 		Διάδοχος
διάλυση του αξιώματος
Προκάτοχος
Τσαζίμ Κοτσούλι 		Πρωθυπουργός της Αλβανίας
7 Δεκεμβρίου 1921 – 12 Δεκεμβρίου 1921 		Διάδοχος
Ιδομέν Κοστούρι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Χασάν_Πρίστινα&oldid=10207104"