Ναυτικά τατουάζ

Ένα τατουάζ με σκοινί και άγκυρα μαζί με το σκίτσο του

Ναύτης με τατουάζ στο πλοίο USS New Jersey

Τα Ναυτικά τατουάζ αναφέρονται σε ένα είδος τατουάζ που παραδοσιακά προτιμούσαν οι ναυτικοί, τόσο για τα ίδια τα τατουάζ όσο και για τις παραδόσεις που τα συνόδευαν. Τα τατουάζ της παλιάς σχολής ήταν συνηθισμένα ανάμεσα στους ναυτικούς και απεικόνιζαν εικόνες όπως χελιδόνια που έκαναν σε κάθε πλευρά του θώρακα, κορίτσια με ναυτικά καπέλα και ζεύγη ζαριών. Το έργο του Ναύτη Τζέρι (Sailor Jerry) είναι που χαρακτήρισε αυτό το είδος τατουάζ κατά τη διάρκεια της αρχής του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα. Αφού βγήκε εκτός μόδας για αρκετές δεκαετίες, αυτό το στυλ τατουάζ άρχισε να γίνεται ξανά δημοφιλές ανάμεσα στους νέους είτε ήταν ναυτικοί ή όχι. Είναι ιδιαίτερα αγαπητό ανάμεσα στους ίδιους τους καλλιτέχνες τατουάζ. Η επιστροφή αυτής της τάσης έγινε επίσης αισθητή λόγω της αυξημένης ζήτησης που έχουν τα παραδοσιακά σχέδια του Ναύτη Τζέρι, τα ναυτικά τατουάζ και τα είδη ρουχισμού που έχουν πάνω τους εικόνες με τέτοια τατουάζ.

Προέλευση του τατουάζ

Υπάρχει η πεποίθηση πως η συνήθεια να κάνουν τατουάζ οι ναυτικοί που προέρχονταν από την Ευρώπη, έχει τις καταβολές της στο πλήρωμα του καπετάνιου Τζέιμς Κουκ ύστερα από την άφιξή του στον Ειρηνικό. Τα ναυτικά τατουάζ κατέληξαν να είναι ένα στοιχείο αναγνώρισης ενός ναυτικού. Πολλοί άλλοι πολιτισμοί τα χρησιμοποιούσαν από καιρό ως μέσο ταυτοποίησης ή για αισθητικούς λόγους, όπως οι Ιάπωνες, οι Κινέζοι και οι κάτοικοι των Νησιών του Ειρηνικού, ωστόσο η επιρροή που είχε η ναυτική ζωή στον Ευρωπαϊκό πολιτισμό ανέπτυξε ένα ξεχωριστό είδος τατουάζ.

Τατουάζ (PSF)

Οι δυτικοευρωπαίοι ναυτικοί γρήγορα απέκτησαν τη συνήθεια να κάνουν τατουάζ με θρησκευτικά θέματα:

Οι ναυτικοί όντας διαρκώς στο έλεος των στοιχείων της φύσης, συχνά νιώθουν την ανάγκη να έχουν θρησκευτικές εικόνες πάνω στο σώμα τους ώστε να κατευνάζουν τα αγριεμένα πνεύματα που προκαλούν τις καταιγίδες και τον πνιγμό τους μακριά από τα σπίτια τους.

— Αρχεία τατουάζ

Η σχέση του τατουάζ και των ναυτικών εντοπίζεται χρονικά στα 1700, όταν ο Καπετάνιος Τζέιμς Κουκ συνάντησε τη φυλή Μαορί (Tā moko) του Νότιου Ειρηνικού όταν το πλήρωμά του αποφάσισε να κάνει τατουάζ ως αναμνηστικά της επίσκεψής τους. Ύστερα από αυτό το γεγονός η προτίμηση των ναυτικών στα τατουάζ ολοένα κέρδιζε έδαφος. Η στοχευμένη προσπάθεια περιορισμού των τατουάζ ξεκίνησε στις αρχές του 1900 όταν η Αμερικανική κυβέρνηση αποφάσισε πως όποιος είχε «άσεμνο» τατουάζ δεν θα γινόταν δεκτός στο Αμερικανικό ναυτικό. Πολλοί νεαροί προσπάθησαν να επωφεληθούν αυτής της απόφασης ώστε να μην υπηρετήσουν, κάνοντας τατουάζ γυμνές γυναίκες. Κάτι που προκάλεσε την αύξηση της ζήτησης αυτού του είδους. Ωστόσο αν αργότερα άλλαζαν γνώμη και αποφάσιζαν πως ήθελαν να καταταγούν στο ναυτικό, το μόνο που έπρεπε να κάνουν ήταν να απευθυνθούν σε έναν καλλιτέχνη τατουάζ ώστε να «ντύσει» τις γυμνές γυναίκες στα τατουάζ τους.

Ναύτης Τζέρι

Ο Νόρμαν Κόλινς, περισσότερο γνωστός ως Ναύτης Τζέρι ήταν ένας παραγωγικός καλλιτέχνης τατουάζ που η δουλειά του είναι συνυφασμένη με τους ναυτικούς. Κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου στην Χονολουλού της Χαβάης, η περιοχή των «κόκκινων φαναριών» έσφυζε από ναύτες και στρατιώτες που επρόκειτο να σαλπάρουν και στο επίκεντρό της ήταν ο Κόλινς. Οι ικανότητές του και η παραγωγική δουλειά του συνέβαλαν ώστε τα τατουάζ να γίνουν μια μορφή τέχνης στην Αμερική, παρά να είναι απλώς ένα μόνιμο αναμνηστικό για μεθυσμένους ναύτες. Κατά ειρωνικό τρόπο, η δημοτικότητα της δουλειάς του, του απέφερε τόση φήμη που σχεδόν τον κατέστρεψε. Ο έλεγχος που ασκούσε η κυβέρνηση τον οδήγησε προσωρινά να παραιτηθεί από τη δημιουργία τατουάζ τη δεκαετία του 1950, ύστερα από καριέρα σχεδόν είκοσι χρόνων. Ο Κόλινς απεχθανόταν καλλιτέχνες τατουάζ που συνειδητά επιζητούσαν την προβολή, όπως ο Λούκ Τούτλ στο Σαν Φραντσίσκο για το γεγονός ότι αυτή η επίδειξη οδηγούσε στην πιο έντονη προσοχή της κυβέρνησης στις επιχειρήσεις τατουάζ.

Κλασικά τατουάζ του Ναύτη Τζέρι

• Μπουκάλια αλκοόλ
• Φίδια
• Αγριόγατες
• Την «aloha» μαϊμού
• Αρπακτικά πουλιά
• Χελιδόνια
• Κινητήρες και έμβολα
• Ναυτικά αστέρια
• Όπλα, όπως πιστόλια και μαχαίρια
• Ζάρια

Συνήθεια, παράδοση και δεισιδαιμονία

Η ναυτική κουλτούρα είναι πλούσια σε παραδόσεις. Με την πάροδο του χρόνου, τα τατουάζ έγιναν μία από τις πιο δημοφιλείς παραδόσεις ανάμεσα στους ναυτικούς. Από την εμφάνισή τους τα τατουάζ αναγνωρίζονταν σαν μια γραφική γλώσσα επικοινωνίας και ένας τρόπος έκφρασης για τους ναυτικούς μέσω της τέχνης του σώματος, καθώς και ένας τρόπος οπτικής αναγνώρισης μέσα σε μια ευρύτερη κοινωνική ομάδα. Ο σκοπός των ναυτικών τατουάζ ήταν επίσης η καταγραφή σημαντικών γεγονότων ή εμπειριών όπως ένα ταξίδι, επιτεύγματα, ναυτική ιεραρχία, κατάταξη, κατάσταση, ιδιότητα, και/ή όποιο άλλο σημαντικό γεγονός στη ζωή. Παραδείγματα από δημοφιλή σύμβολα που χρησιμοποιούνται στα ναυτικά τατουάζ είναι:

• Η άγκυρα: Αναφέρεται σ' έναν ναύτη που έχει γίνει λοστρόμος ή καπετάνιος, αν και ιστορικά υποδείκνυε το πέρασμα του Ατλαντικού.
• Ο δράκος: Αναφέρεται σε έναν ναυτικό που έχει υπηρετήσει στην Ασία.
• Πλήρως αρματωμένο πλοίο: Αντιπροσωπεύει τη διάσχιση του Ακρωτηρίου Χορν.
• Χρυσός δράκος: Αναφέρεται σ' έναν ναυτικό που έχει διασχίσει τη Διεθνή Γραμμή Ημερομηνίας.
• Το καμάκι: Παραπέμπει σε ένα μέλος αλιευτικού στόλου.
• Το Χούλα (Hula) κορίτσι: Δείχνει την τοποθέτηση στη ναυτική βάση της Χαβάης ή το ταξίδι εκεί.
• Το σκοινί γύρω από το χέρι/Χόλντ φαστ (Hold Fast) γύρω από τους αστραγάλους: Αντιπροσωπεύει έναν ναύτη που είναι ή ήταν μούτσος.
• Το χελιδόνι: Αρχικά γινόταν με τον πρώτο απόπλου, τώρα γίνεται παραδοσιακά για κάθε επιπλέον 5000 μίλια που έχει διανύσει ο ναυτικός.

Τα ναυτικά τατουάζ είναι επίσης ένας τρόπος διατήρησης της κουλτούρας των ναυτικών προλήψεων. Καθ' όλη τη διάρκεια της ιστορίας οι ναυτικοί ήταν ιδιαίτερα προληπτικοί και είχαν την πεποίθηση πως συγκεκριμένα σύμβολα και φυλακτά θα τους βοηθούσαν στην αντιμετώπιση ορισμένων γεγονότων. Είχαν την πεποίθηση πως αυτά τα σύμβολα θα προκαλούσαν καλή τύχη ή κακή τύχη στην χειρότερη των περιπτώσεων. Για παράδειγμα, οι εικόνες ενός χοίρου και μιας κότας εκλαμβάνονταν ως μέσα προστασίας ενάντια στον πνιγμό. Και τα δύο αυτά ζώα δεν μπορούν να κολυμπήσουν και σύμφωνα με την πρόληψη, ο Θεός κοιτάζοντας κάτω σε ένα ναυάγιο και βλέποντας την εικόνα ενός ζώου ανίκανου να κολυμπήσει σε τατουάζ, θα έσωζε τον ναύτη που το είχε, παίρνοντάς τον στα χέρια του και τοποθετώντας τον στην ξηρά. Άλλο ένα παράδειγμα είναι ο Πολικός Αστέρας (North Star) (Ναυτικό αστέρι ή Ανεμολόγιο (compass rose)), που οι ναυτικοί είχαν την πεποίθηση πως έχοντας αυτό το σύμβολο σε τατουάζ θα τους βοηθούσε να βρουν τον δρόμο πίσω στο σπίτι τους.

Τα τατουάζ αναπτύχθηκαν στα κατώτερα στρώματα των ναυτικών. Μέσα στο χρόνο, έγιναν δημοφιλή στις περιοχές των λιμανιών που σύχναζαν οι εν λόγω ναυτικοί. Κατά συνέπεια, τα τατουάζ συσχετίστηκαν με τους εγκληματίες, τις πόρνες και τις συμμορίες που κατοικούσαν σε αυτές τις περιοχές. Τα ναυτικά τατουάζ διαφοροποιήθηκαν καθώς οι ναυτικοί συνέχισαν να σχεδιάζουν μόνοι τους νέα ναυτικά μοτίβα δημιουργώντας μια δική τους ξεχωριστή κουλτούρα τατουάζ. Μέχρι τον 19ο αι., περίπου το 90% των Αμερικανών ναυτικών είχαν τατουάζ. Το 2003 το Αμερικανικό Ναυτικό εξέδωσε αναθεωρημένες οδηγίες σχετικά με τα ναυτικά τατουάζ, απαγορεύοντας τα τατουάζ που είναι πάνω από τους ώμους ή είναι ορατά μέσα από τα ρούχα και απαγόρευσε συγκεκριμένη θεματολογία που εκλαμβάνεται ως «επιζήμια για την εύρυθμη λειτουργία».

Δείτε ακόμα

• Τατουάζ
• Τατουάζ χελιδόνι