Λαγκαδοχώρι Κιλκίς

Λαγκαδοχώρι
Λαγκαδοχώρι Λαγκαδοχώρι
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Κεντρική Μακεδονία
Δήμος	Κιλκίς
Γεωγραφία
Νομός	Κιλκίς
Υψόμετρο	477
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Τσιφλίκ Μαχαλάς
Ταχ. κώδικας	61100
Τηλ. κωδικός	23410

Το Λαγκαδοχώρι ήταν μικρός ορεινός οικισμός στα Κρούσια όρη, σήμερα ακατοίκητος.

Ιστορικά στοιχεία

Ο Τσιφλίκ Μαχαλάς, όπως ήταν η παλαιά του ονομασία του Λαγκαδοχωρίου, ήταν ένα μικρό μικτό χωριό χριστιανών και μουσουλμάνων κατά την Οθωμανική περίοδο κτισμένο σε μια ηλιόφωτη βατή λοφώδη ράχη, στην καρδιά του ορεινού συγκροτήματος του Καραντάγ (όρη Κρούσσια), σε υψόμετρο 500 περίπου μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας .

Ήταν έδρα ενός από τα τσιφλίκια κατά τον 18ο και 19ο αιώνα της σημερινής επαρχίας Κιλκίς, που ανήκαν στον Γιουσούφ Μουχλίς πασά, γιο του Ισμαήλ μπέη από τις Σέρρες

.Μέχρι τους Βαλκανικούς πολέμους κατοικούνταν από μουσουλμάνους Γιουρούκους Τούρκους, οι περισσότεροι από τους οποίους στη συνέχεια και την ανταλλαγή των πληθυσμών ως ανταλλάξιμοι εγκαταστάθηκαν και ζουν στην εύφορη περιοχή της Μαινεμένης Σμύρνης Τουρκίας.

Ανεπτυγμένη ήταν στον Τσιφλίκ Μαχαλά η δενδροκομία με εκλεκτές ποικιλίες οπωροφόρων δένδρων, ενώ από τις σπουδαιότερες ασχολίες των πρώην κατοίκων των οικισμών του τσιφλικιού ήταν η σηροτροφία (μεταξοσκωληκοτροφία), όπως δείχνουν οι εκτεταμένες φυτείες μορεοδένδρων (μουριών) και τα σχετικά τοπωνύμια (τουτλούκια), όπως στο Χότζα Μαχαλά (Παρόχθιο), Μουζτερέκ (Μελισσουργείο), Μουτούλοβο (Μεταξοχώρι) και Κάτω Θεοδωράκι με τις σχετικές υπερυψωμένες για αερισμό κατασκευές κλπ.

Ο μικρός οικισμός Τσιφλίκ Μαχαλάς διέθετε άριστο για την εποχή δίκτυο ύδρευσης με πήλινες σωληνώσεις για μεταφορά καθαρού υγιεινού πόσιμου νερού, ενώ διέθεταν σε διάφορα σημεία τσιεσμιέδες (πηγές, μπουνάρια) για να ξεδιψά ο κάθε οδοιπόρος στην περιοχή (υπολείμματα των πηγών αυτών ανευρίσκονται ακόμη σε διάφορες ρεματιές, όπως και η κεντρική πηγή ύδρευσης (πεγάδ' στα ποντιακά), που ανακατασκευάστηκε το 1936 με το από βράχου καθαρό και δροσερό νερό της.

Ο Τσιφλίκ Μαχαλάς διέθετε άνετες διώροφες με άνοιγμα στη μέση (αέτι) λιθόκτιστες κεραμοσκεπείς κατοικίες, επίσης μικρό νεόκτιστο τζαμί (χωρίς μιναρέ) για τις θρησκευτικές τους ανάγκες, υδρόμυλους κάτω στον Χότζια- μαχαλά, ως και κεραμουργείο, για κατασκευή ειδών από πηλό ( πήλινα σκεύη, κεραμίδια για στέγες κλπ, με φανερά τα υπολείμματα, νότια του οικισμού).

Οι Χριστιανοί κάτοικοι των ορεινών οικισμών του Τσιφλικιού εκκλησιαστικά υπάγονταν στην επισκοπή Πολυανής (Δοϊράνης) της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης.

Ελληνική επανάσταση του 1821

Ο Ελληνισμός του Τσιφλικιού συρρικνώθηκε, εξ αιτίας των εκδικητικών βιαιοτήτων των Οθωμανικών αρχών, ως αντίποινα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, καθώς οι χριστιανοί κάτοικοι του Τσιφλίκ Μαχαλά ξεσηκώθηκαν κατά του Οθωμανικού ζυγού. Πολλοί κάτοικοι του τότε, αναγκάσθηκαν να εκπατρισθούν, ενώ άλλοι λίγοι εξισλαμίσθηκαν. Εις αναπλήρωση του δημιουργηθέντος δημογραφικού κενού σταδιακά οι ανάγκες των καλλιεργειών του Τσιφλικιού καλύφθηκαν από βουλγάρους αγροτοεργάτες γης (Παπακκυριάκου: Ιστορία του νομού Σερρών). Ο Τσιφλίκ Μαχαλάς, ως έδρα, μετατράπηκε πλέον σε μικρό αμιγή μουσουλμανικό οικισμό στα επόμενα μέχρι την ανταλλαγή των πληθυσμών χρόνια (1923).

Απελευθέρωση

Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους και την απελευθέρωση της Μακεδονίας, στον συνοικισμό Τσιφλίκ Μαχαλά εγκαταστάθηκαν το Φθινόπωρο του 1923, 5 - 6 οικογένειες Ποντίων προσφύγων προερχόμενων από το ανύπαρκτο σήμερα ορεινό χωριό Γιάτζιουλου κοντά στην κωμόπολη Μπαϊνταρλί- Ρεσατιάς-Τουρκίας , με μακρινή καταγωγή από την μεταλλοφόρο περιοχή της Αργυρούπολης (Κιουμουσχανάς). Ήταν όλοι ελληνόφωνοι του ποντιακού γλωσσικού ιδιώματος των Κοτυώρων (Ορντούς). (Οικογένειες των αδελφών Σολομών, Δημητρίου και Ιωάννη Αμανατίδη, Λεόντιου Λαζαρίδη, Σταύρου Πουρσανίδη, Λάζαρου και Αχιλλέα Αμανατίδη, Πολύκαρπου (Χάιτα) Αμανατίδη).

Στον Τσιφλίκ Μαχαλά οι πρώτοι αυτοί κάτοικοι ασχολήθηκαν με λίγες καλλιέργειες σιτηρών (σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη, καλαμπόκι) και μικρή οικόσιτη κτηνοτροφία, κυρίως όμως με την απέραντη δενδροκομία με τις εκλεκτές ποικιλίες οπωροφόρων δένδρων. (Ονομαστές παραμένουν ακόμη οι εκλεκτής ποικιλίας κερασιές, οι αχλαδιές και όλων των λογιών απιδιές, οι συκιές, οι αναρριχώμενες κληματαριές, οι μοσχοβολούσες βερικοκιές, οι αμυγδαλιές, οι καρυδιές, ακόμη και οι μουσμουλιές, πέραν των αυτοφυών 'άγριων' κρανών, αγριομηλιών, κοκκύμελων - ερίκιων, κλπ). Τα μικρά κτήματά τους ήταν περιφραγμένα με ατέλειωτους τοίχους ξερολιθιών (οι περισσότερες ξερολιθιές παραμένουν ακόμη) για προστασία των καλλιεργειών από ζημιογόνα ζώα (αγριογούρουνα κλπ).

Από το 1913, ο Τσιφλίκ Μαχαλά έπαψε πλέον να λειτουργεί ως έδρα τσιφλικιού και εντάχθηκε ως συνοικισμός της γειτονικής Χότζια- μαχαλάς (Παροχθίου) στην κοινότητα Παπράτ, (Ποντοκερασιάς) της επαρχίας Κιλκίς, του νομού Θεσσαλονίκης

Ο Τσιφλίκ Μαχαλάς, το 1928 με τις αθρόες αλλαγές των ξενικών ονομασιών (λατινικών, τουρκικών, σλαβικών), μετονομάσθηκε σε Λαγκαδοχώριο.

Σήμερα

Το Λαγκαδοχώριο (Τσιφλίκ Μαχαλάς) είναι ακατοίκητο από το 1947, εξ αιτίας των εμφύλιων πολεμικών συγκρούσεων,που διεξάγονταν στην περιοχή (Κρούσσια όρη). Σήμερα μόλις διακρίνονται ερείπια κτισμάτων, λιθόστρωτες διαβάσεις και ξερολιθιές, παλαιότερων εποχών. Επίσης διατηρείται το φρεάτιο του δροσερού πόσιμου νερού και ελάχιστα από τα άλλοτε πάμπολλα οπωροφόρα δένδρα, όλων των κατηγοριών. (κυρίως κερασιές, αχλαδιές, απιδιές, συκιές, βερικοκιές, αμυγδαλιές, καρυδιές, αναρριχώμενα κλήματα, δαμασκηνιές, αγριομηλιές, ελληνικές μουσμουλιές κλπ).

Από τον συνοικισμό αυτόν του πάλαι ποτέ Τσιφλίκ Μαχαλά των Κρουσσίων-Κιλκίς, έλκουν την καταγωγή ο υφυπουργός εξωτερικών (2016), βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης, εκπαιδευτικός Γιάννης Αμανατίδης, ο δήμαρχος Κιλκίς (1990 - 1998) ιατρός Αναστάσιος Αμανατίδης, ο μηχανικός Γιάννης Σ. Αμανατίδης, ο επίσης μηχανικός Σολομών Ι. Αμανατίδης, οι νομικοί Δέσποινα Σ. Αμανατίδη, Μαρία Ι. Αμανατίδη, Μαρία Μιλτ. Αμανατίδη, ο εκπαιδευτικός Γιώργος Ι. Αμανατίδης και άλλοι κοινωνικοί παράγοντες του Κιλκίς και της Θεσσαλονίκης.