Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιγκνάτσι Μοστσίτσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιγκνάτσι Μοστσίτσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Ignacy Mościcki (Πολωνικά)
Γέννηση1  Δεκεμβρίου 1867[1][2][3]
Μιεζανόβο
Θάνατος2  Οκτωβρίου 1946[1][2][3]
Βερσουά[4]
Τόπος ταφήςΚαθεδρικός Ναός της Βαρσοβίας[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
ΘρησκείαΚαθολικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[6][7]
ΣπουδέςΤεχνικό Πανεπιστήμιο Ρίγας
Πολυτεχνείο Ρίγας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταχημικός
πολιτικός
καθηγητής πανεπιστημίου
εφευρέτης
μη μυθοπλαστικός συγγραφέας
διδάσκων πανεπιστημίου[8]
ΕργοδότηςΕθνικό Πολυτεχνικό Πανεπιστήμιο του Λβιβ
Πολυτεχνείο της Βαρσοβίας
Πανεπιστήμιο του Λβιβ[9]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΠρολεταριάτο (πολιτικό κόμμα) και d:Q56328264
Οικογένεια
ΣύζυγοςMichalina Mościcka
ΣυγγενείςAleksander Bobkowski (γαμπρός)
Οικογένειαd:Q63532181
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Πολωνίας (1926–1939)
ΒραβεύσειςΤάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία) (4  Ιουνίου 1926)
Μεγαλόσταυρος με κολάρο του Τάγματος των Τριών Αστέρων (2  Μαΐου 1929)
Διοικητής με Αστέρι του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας‎ (2  Μαΐου 1924)
Σταυρός της Ανεξαρτησίας με Ξίφη (6  Δεκεμβρίου 1930)
Τάγμα του Λευκού Αστέρα της Εσθονίας, τάξη κολάρου (9  Νοεμβρίου 1938)
Τάγμα του Σταυρού του Αετού, 1η κλάση (1930)
Τάγμα 1ης κλάσης του Εσθονικού Ερυθρού Σταυρού (25  Ιουνίου 1935)
Τάγμα των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου (10  Μαρτίου 1928)
Order of Civil Merit (10  Μαρτίου 1928)
Ιπποτικός Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Αγίου Όλαφ (Νοέμβριος 1936)
Βασιλικό Τάγμα των Σεραφείμ (Ιουνίου 1936)
Κυρίαρχο Στρατιωτικό Τάγμα της Μάλτας
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Σταυρού του Νότου (13  Ιουνίου 1935)
Collar of the Order of Merit (4  Απριλίου 1931)
Grand Cross of the Order of Merit of the Kingdom of Hungary (Ιανουάριος 1929)
Μέγας Ταξιάρχης του Στρατιωτικού Τάγματος του Χριστού (21  Οκτωβρίου 1931)
Τάγμα του Παχλαβί (23  Σεπτεμβρίου 1936)
Τάγμα του Αστέρα του Καραγιώργη
Τάγμα του Ευαγγελισμού
Μεγαλόσταυρος Ιππότης του Τάγματος των Αγίων Μαυρικίου και Λαζάρου
Knight Grand Cross with Collar of the Order of Carol I (1929)
Grand Cordon of the Supreme Order of the Chrysanthemum (Αύγουστος 1936)
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[10]
Μεγαλόσταυρος του Σωτήρος (17  Απριλίου 1931)[11]
χάλκινο μετάλλιο για μακρά υπηρεσία (11  Μαρτίου 1938)[12]
Μεγαλόσταυρος με Κολάρο του Τάγματος του Λευκού Ρόδου της Φινλανδίας (1  Μαρτίου 1930)[13]
Τάγμα του Λευκού Αστεριού
Μεγαλόσταυρος της Λεγεώνας της Τιμής (1928)
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Αβίς
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Λεοπόλδου
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Αγίου Καρόλου
Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (30  Νοεμβρίου 1933)
Τιμητικό Μετάλλιο του Πολωνικού Ερυθρού Σταυρού (1935)
Order of Solomon
Τάγμα του Χρυσού Λέοντος του Οίκου του Νάσσαου
doctor honoris causa from the University of Paris (1929)[14]
Doctor honoris causa of the University of Strasbourg (1937)[15]
τάγμα του Χρυσάνθεμου
Υπογραφή
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ιγκνάτσι Μοστσίτσκι (πολωνικά: Ignacy Mościcki, προφέρεται: [iɡˈnatsɨ mɔɕˈtɕitskʲi]) (1 Δεκεμβρίου 1867 - 2 Οκτωβρίου 1946) ήταν Πολωνός χημικός, πολιτικός και Πρόεδρος της Πολωνίας από το 1926 έως το 1939. Ήταν ο μακροβιότερος Πρόεδρος στην ιστορία της Πολωνίας.[16] Υπηρέτησε ως Πρόεδρος της Πολωνίας όταν η Γερμανία εισέβαλε στη χώρα την 1η Σεπτεμβρίου 1939, ξεκινώντας τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Πρώιμη ζωή και καριέρα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μοστσίτσκι γεννήθηκε την 1η Δεκεμβρίου 1867 στο Μιεζανόβο, ένα μικρό χωριό κοντά στο Τσεχάνουφ στο Βασίλειο της Πολωνίας. Μετά την ολοκλήρωση του σχολείου στη Βαρσοβία, σπούδασε χημεία στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο Ρίγας. Εκεί προσχώρησε στην πολωνική υπόγεια αριστερή οργάνωση, Προλεταριάτο.[17]

Μετά την αποφοίτησή του, επέστρεψε στη Βαρσοβία, αλλά απειλήθηκε από την τσαρική μυστική αστυνομία με ισόβια κάθειρξη στη Σιβηρία και αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στο Λονδίνο το 1892. Το 1896, του προσφέρθηκε η θέση του βοηθού στο Πανεπιστήμιο του Φριμπούρ στην Ελβετία. Εκεί κατοχύρωσε μια μέθοδο για φτηνή βιομηχανική παραγωγή νιτρικού οξέος.

Το 1912, ο Μοστσίτσκι μετακόμισε στο Λέμπεργκ (πολωνικά: Lwów, σύγχρονο Λβιβ, Ουκρανία) στο Βασίλειο της Γαλικίας και Λοδομερίας εντός της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, όπου δέχτηκε την έδρα στη φυσικοχημεία και την τεχνική ηλεκτροχημεία στο Πολυτεχνείο του Λέμπεργκ. Το 1925 εξελέγη πρύτανης του Πολυτεχνείου του Λβουφ (όπως αποκαλούταν τότε), αλλά σύντομα μετακόμισε στη Βαρσοβία για να συνεχίσει την έρευνά του στο Πολυτεχνείο της Βαρσοβίας. Το 1926, έγινε Επίτιμο Μέλος της Πολωνικής Χημικής Εταιρείας.[18]

Προεδρία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Μοστσίτσκι απονέμει το μπουλάβα στον Έντβαρντ Ριντζ-Σμίγκουι.

Μετά το πραξικόπημα του Μαΐου του 1926 του Γιούζεφ Πιουσούτσκι, την 1η Ιουνίου 1926, ο Μοστσίτσκι, κάποτε συνεργάτης του Πιουσούτσκι στο Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, εξελέγη Πρόεδρος της Πολωνίας από την Εθνοσυνέλευση ύστερα από σύσταση του Πιουσούτσκι μετά την άρνηση του Πιουσούτσκι να αναλάβει ο ίδιος.[19]

Ως πρόεδρος, ο Μοστσίτσκι ήταν δουλικός στον Πιουσούτσκι και ποτέ δεν έδειξε ανοιχτά διαφωνία από οποιαδήποτε πτυχή της ηγεσίας του Στρατάρχη. Μετά το θάνατο του Πιουσούτσκι το 1935, οι οπαδοί του χωρίστηκαν σε τρεις κύριες φατρίες: εκείνους που υποστήριζαν τον Μοστσίτσκι ως διάδοχο του Πιουσούτσκι, εκείνους που υποστήριζαν τον Στρατηγό Έντβαρντ Ριντζ-Σμίγκουι και εκείνους που υποστήριζαν τον πρωθυπουργό Βαλέρι Σουάβεκ.

Με σκοπό την απομάκρυνση του Σουάβεκ από το παιχνίδι, ο Μοστσίτσκι σύναψε συμφωνία κατανομής ισχύος με τον Ριντζ-Σμίγκουι, το οποίο είδε τον Σουάβεκ να περιθωριοποιήται ως σοβαρός πολιτικός παίκτης μέχρι το τέλος του έτους. Ως αποτέλεσμα της συμφωνίας, ο Ριντζ-Σμίγκουι θα γινόταν ο de facto ηγέτης της Πολωνίας μέχρι το ξέσπασμα του πολέμου και ο Μοστσίτσκι συνέχισε να έχει επιρροή συνεχίζοντας με το αξίωμα του προέδρου.

Ο Μοστσίτσκι ήταν η ηγετική μετριοπαθής προσωπικότητα στο καθεστώς, το οποίο αναφερόταν ως «κυβέρνηση των συνταγματαρχών» λόγω της μεγάλης παρουσίας στρατιωτικών αξιωματικών στην πολωνική κυβέρνηση. Ο Μοστσίτσκι αντιτάχθηκε σε πολλές από τις εθνικιστικές υπερβολές του πιο δεξιού Ριντζ-Σμίγκουι, αλλά το σύμφωνό τους παρέμεινε σχεδόν άθικτο.

Ο Μοστσίτσκι παρέμεινε πρόεδρος μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1939, όταν φυλακίστηκε στη Ρουμανία[20] μετά τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία και αναγκάστηκε από τη Γαλλία να παραιτηθεί από το αξίωμά του. Μεταβίβασε το αξίωμα στο Στρατηγό Μπολέσουαφ Βιενιάβα-Ντουουγκοσόφσκι, ο οποίος το κατείχε για μόνο μία ημέρα, προτού τον εκτοπίσει ο Στρατηγός Βουαντίσουαφ Σικόρσκι και η γαλλική κυβέρνηση, υπέρ του Βουαντίσουαφ Ρατσκιέβιτς.

Ύστερη ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο τάφος του Μοστσίτσκι στο υπόγειο του Καθεδρικού Ναού του Αγίου Ιωάννη της Βαρσοβίας.

Ο Μοστσίτσκι σχεδίαζε να φύγει για την Ελβετία μετά την αποχώρηση του από την προεδρία. Από το 1908 έως το 1920, ήταν πολίτης της Ελβετίας, καθώς επίσης και επίτιμος πολίτης της κοινότητας Φριμπούρ. Οι ρουμανικές αρχές έδωσαν την προσωρινή συγκατάθεσή τους για την αναχώρησή του, αλλά η Γερμανία αντιτάχθηκε. Ο Μοστσίτσκι προσφέρθηκε στον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Φραγκλίνο Ρούζβελτ, ο οποίος ήταν αποφασισμένος να μεταφέρει τον Μοστσίτσκι στην Ελβετία. Η παρέμβαση της κυβέρνησης των ΗΠΑ ανάγκασε τις ρουμανικές αρχές να συμφωνήσουν. Ο στρατηγός Σικόρσκι διέταξε επίσης την πολωνική πρεσβεία στο Βουκουρέστι να παρέχει κάθε βοήθεια στον Μοστσίτσκι. Ο πρόεδρος παρέμεινε στη Ρουμανία μέχρι τον Δεκέμβριο του 1939.[17]

Ο Μοστσίτσκι πήγε στην Ελβετία μέσω του Μιλάνου, όπου συναντήθηκε με τον Μπολέσουαφ Βιενιάβα-Ντουουγκοσόφσκι. Αρχικά, έζησε στο Φριμπούρ, όπου του επετράπη να συνεχίσει το επιστημονικό του έργο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μεταξύ άλλων, έγραψε τις αναμνήσεις του, οι οποίες δημοσιεύθηκαν από το περιοδικό Independence της Νέας Υόρκης. Ο Μοστσίτσκι έκανε δωρεά χρήματα σε στρατιώτες του Πολωνικού Στρατού στη Γαλλία, κατοίκους της Βαρσοβίας σε στρατόπεδα αιχμαλώτων πολέμου, στρατόπεδα εγκλεισμού και στρατόπεδα εργασίας. Για πέντε μήνες, δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Φριμπούρ. Αργότερα, αναγκάστηκε να αναλάβει αμειβόμενη εργασία. Το 1940, μετακόμισε στη Γενεύη, όπου εργάστηκε στο Εργαστήριο Υδρονιτρικής Χημείας.

Η υγεία του Μοστσίτσκι επιδεινώθηκε γρήγορα μετά το 1943. Πέθανε στις 2 Οκτωβρίου 1946, στο Βερσουά, κοντά στη Γενεύη. Το 1984, οι απόγονοί του ζήτησαν τη μεταφορά των λειψάνων του Μοστσίτσκι και της συζύγου του από την Ελβετία στην Πολωνία. Οι αρμόδιες πολωνικές αρχές συμφώνησαν ότι μια κηδεία θα γινόταν στη Βαρσοβία και θα ήταν εντελώς ιδιωτική, χωρίς κρατικές τελετές. Ωστόσο, οι αρχές του καντονίου της Γενεύης στην Ελβετία απέσυραν τη συμφωνία τους για πολιτικούς λόγους μετά από διαμαρτυρίες σχετιζόμενες με την Αλληλεγγύη από μετανάστες. Το 1993, τα λείψανα του Μοστσίτσκι μεταφέρθηκαν, για λογαριασμό του προεδρεύοντος Προέδρου Λεχ Βαλέσα, στην Πολωνία και κατατέθηκαν στην κρύπτη του Καθεδρικού Ναού του Αγίου Ιωάννη της Βαρσοβίας. Ο συμβολικός τάφος του Μοστσίτσκι βρίσκεται στη Λεωφόρο της Δόξας στο κοιμητήριο Ποβόνσκι στη Βαρσοβία, όπου βρίσκεται η δεύτερη σύζυγός του.[17]

Εικόνες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πρόεδρος της Πολωνίας γύρω στο 1928
    Πρόεδρος της Πολωνίας γύρω στο 1928
  • Πρόεδρος της Πολωνίας στο προεδρικό γιοτ στο Αουγκούστουφ, 1932
    Πρόεδρος της Πολωνίας στο προεδρικό γιοτ στο Αουγκούστουφ, 1932
  • Ο Πρόεδρος Μοστσίτσκι στο γραφείο του, 1934
    Ο Πρόεδρος Μοστσίτσκι στο γραφείο του, 1934
  • Το Σύνταγμα του Απριλίου
    Το Σύνταγμα του Απριλίου
  • Σύνοδος της Πολωνικής Ακαδημίας Λογοτεχνίας το 1933
    Σύνοδος της Πολωνικής Ακαδημίας Λογοτεχνίας το 1933
  • Πλάκα που τιμά την παραμονή του Μοστσίτσκι ως πρόσφυγας στο Παλάτι Μιχαήλ Κονσταντίνε στη Ρουμανία.
    Πλάκα που τιμά την παραμονή του Μοστσίτσκι ως πρόσφυγας στο Παλάτι Μιχαήλ Κονσταντίνε στη Ρουμανία.

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12457451v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Ignacy-Moscicki. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ 5,0 5,1 commons.wikimedia.org/wiki/File:FormerGraveIgancyMockicki-CimetiereDeVersoix_RomanDeckert03102024-01.jpg. Ανακτήθηκε στις 8  Οκτωβρίου 2024.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12457451v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2014806978. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  8. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2014806978. Ανακτήθηκε στις 16  Δεκεμβρίου 2022.
  9. ↑ Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  10. ↑ Ανακτήθηκε στις 11  Μαρτίου 2021.
  11. ↑ Ανακτήθηκε στις 25  Μαρτίου 2021.
  12. ↑ Ανακτήθηκε στις 9  Ιανουαρίου 2022.
  13. ↑ Antti Matikkala: «Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat» (Φινλανδικά) Edita. Ελσίνκι. 2017. σελ. 497. ISBN-13 978-951-37-7005-1.
  14. ↑ «Liste des docteurs honoris causa de l'Université de Paris de 1918 à 1933 inclus». (Γαλλικά) Annales de l'Université de Paris. 1934. σελ. 90-95.
  15. ↑ gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k4585731q/f1.item.r=honoris.zoom.
  16. ↑ Ο Άουγκουστ Ζαλέσκι ήταν πρόεδρος της πολωνικής εξόριστης κυβέρνησης για 25 χρόνια, από το 1947 μέχρι το θάνατό του.
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 «Ignacy Mościcki - prezydent Piłsudskiego». https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/682705,Ignacy-Moscicki-prezydent-Pilsudskiego. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2020. 
  18. ↑ «President of honour and honorary members of PTChem». https://ptchem.pl/pl/honors/president-of-honor-and-honorary-members-of-ptchem. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2020. 
  19. ↑ «Ignacy Mościcki (1867-1946)». https://dzieje.pl/postacie/ignacy-moscicki. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2020. 
  20. ↑ Στανίσουαφ Μικοουάιτσικ, The Pattern of Soviet Domination, Σάμπσον Λοβ, Μάρστον & Σία., 1948, σελ. 6.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ιγκνάτσι_Μοστσίτσκι&oldid=10675310"