Βασίλειο της Γαλικίας και Λοδομερίας
| Βασίλειο της Γαλικίας και Λοδομερίας | |||
|---|---|---|---|
| 1772–31 Οκτωβρίου 1918 | |||
| |||
 | |||
| Χώρα | Αυστριακή Αυτοκρατορία και Αυστροουγγαρία | ||
| Διοικητική υπαγωγή | Αυστριακή Αυτοκρατορία και Κισλεϊθανία | ||
| Γεωγραφική υπαγωγή | Γαλικία | ||
| Πρωτεύουσα | Λβιβ | ||
| Ίδρυση | 1772 | ||
| Γλώσσες | Γερμανικά, Πολωνικά και Ουκρανικά | ||
| Πολίτευμα | μοναρχία | ||
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 49°50′31″N 24°1′53″E | ||
 Σχετικά πολυμέσα | |||
| δεδομένα () | |||
.svg)
Το Βασίλειο της Γαλικίας και της Λοδομερίας με το Μεγάλο Δουκάτο της Κρακοβίας και των δουκάτων του Οσβιέτσιμ και του Ζατόρ ( λατινικά: Regnum Galiciae et Lodomeriae Regnum Galiciae και Lodomeriae, γερμανικά: Königreich Galizien und Lodomerien mit dem Großherzogtum Krakau und den Herzogtümern Auschwitz und Zator Königreich Galizien und Lodomerien mit dem Großherzogtum Krakau und den Herzogtümern Auschwitz und Zator, πολωνικά: Królestwo Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim i Księstwami Oświęcimia i Zatoru, Η Κροατική Γαληνοί και οι Λιδομερινοί της Βιελκίμ Κισσούμ Κρακοβσκίμ και Κσιενστάμι Οσβιέτιμιαα Ζατόρου, ουκρανικά: Королівство Галичини та Володимирії з Великим князіством Краківським і князівствами Освенцима і Затору) ήταν βασίλειο στην πρώην ανατολική Αψβούργικη Μοναρχία. Πρωτεύουσα είχε τη Λεμβέργη (Λβιβ), ενώ σχηματίστηκε μετά τον πρώτο διαμελισμό της Πολωνολιθουανικής Κοινοπολιτείας το 1772. Περιλάμβανε τη Γαλικία και την περιοχή της μικρής Πολωνίας. Η περιοχή κάλυπτε τις ουκρανικές περιφέρειες Ιβάνο-Φρανκίβσκ, Λβιβ και Τερνοπόλ (εκτός από τις βόρειες περιοχές) της Ουκρανίας καθώς και δύο βοϊβοδάτα της Πολωνίας: το βοϊβοδάτο Υποκαρπαθίας καθώς και τους περισσότερους δήμους του βοϊβοδάτου Μικρής Πολωνίας της Πολωνίας. Στα δυτικά του βασιλείου ζούσαν Πολωνοί και στα ανατολικά Ουκρανοί. Ωστόσο ζούσαν και μειονότητες άλλων εθνών
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το όνομα του βασιλείου χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στις αρχές του 13ου αιώνα, το 1205. Πρώτος βασιλιάς της Γαλικίας ήταν ο Ρόμαν ο Μέγας, ο οποίος σκοτώθηκε το 1205. Οι απόγονοι του κυβέρνησαν το βασίλειο μέχρι το 1340.
Στο αρχαίο ρωσικό κράτος της Γαλικίας-Βολχινίας, κυβέρνησαν μεταξύ άλλων ο Γιέζι Β΄ 'Μπολεσλάβ, γιος του Τροϊντέν Α΄ της Μαζαβίας και η Μαρία Γιουρέβνι, κόρη του βασιλιά Γιούρι Α΄. Το 1340 ξέσπασαν πόλεμοι για την κληρονομιά της Γαλικίας-Βολχινίας, με αποτέλεσμα η Γαλικία να προσαρτηθεί στην Πολωνία ενώ η Βολχινία πέρασε στους Γκεντιμινίδες. Το 1372, ο βασιλιάς της Ουγγαρίας Λουδοβίκος Α΄, περιέλαβε τη Γαλικία στην Ουγγαρία, αλλά το 1387 η κόρη του Γιαντβίγκα την περιέλαβε στο Βασίλειο της Πολωνίας. Στον 15ο αιώνα η περιοχή πέρασε στην Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία.
Μετά τον πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας το 1772, τα εδάφη του βασιλείου ενσωματώθηκαν στην Αυστριακή Αυτοκρατορία η οποία μετασχηματίστηκε σε Αυστροουγγαρία το 1867. Το 1775 η Μπουκοβίνα προσαρτήθηκε στο βασίλειο της Γαλικίας-Λοδομερίας, αλλά το 1849 αποσπάστηκε από το βασίλειο. Στο βασίλειο υπήρξε ένας συνεχής πολιτικός αγώνας μεταξύ Πολωνών και Ουκρανών.
Συνολικά, σύμφωνα με την απογραφή του 1910, ζούσαν 8 εκατομμύρια άτομα στο βασίλειο. Ζούσαν κυρίως Πολωνοί και Ουκρανοί, αλλά επίσης μεγάλες κοινότητες Εβραίων (περίπου 870.000), Γερμανών και άλλων. Από αυτούς, 5.300.000 άτομα δήλωσαν ως μητρική τους την πολωνική, κάτι που υπονοεί σοβαρές υποψίες για την αξιοπιστία των στατιστικών για τη μητρική γλώσσα, καθώς για παράδειγμα Εβραίοι συμπεριλήφθησαν στους πολωνόφωνους [1].
Μετά την κατάρρευση της Αυστροουγγαρίας, στην επικράτεια του βασιλείου δημιουργήθηκαν βραχύβια κρατίδια όπως η Ρωσική Λαϊκή Δημοκρατία των Λέμκο, η Λαϊκή Δημοκρατία της Δυτικής Ουκρανίας και η Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Γαλικίας. Επίσης έλαβαν χώρα ο σοβιετικοπολωνικός πόλεμος και ο ουκρανοπολωνικός πόλεμος. Όλη η επικράτεια του βασιλείου πέρασε στη Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία.
Διοικητική διαίρεση της Γαλικίας και της Λοδομερίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά τον πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας, τα αυστριακά εδάφη της διαμελισμένης Κοινοπολιτείας προσαρτήθηκαν στο νεοδημιούργητο Βασίλειο της Γαλικίας και της Λοδομερίας. Υπήρξαν τρεις προτάσεις για την πρωτεύουσα της περιοχής: το Γιαροσλάβ (πόλη στο κέντρο του βασιλείου). Εξετάστηκε και η υποψηφιότητα του Πσέμυσλ, ωστόσο οι αρχές αποφάσισαν να ονομάσουν πρωτεύουσα το Λβιβ, τη μεγαλύτερη πόλη της επαρχίας [2].
Το 1774 το βασίλειο διαιρέθηκε σε 6 περιφέρειες και 59 επαρχίες. Το 1777 οι επαρχίες μειώθηκαν σε 19 και το 1782 η διοικητική οργάνωση του βασιλείου μεταρρυθμίστηκε και καθιερώθηκαν 19 περιφέρειες.
Τα τελικά σύνορα του βασιλείου καθορίστηκαν στο συνέδριο της Βιέννης.
Εθνοτική σύνθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με το Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Μπορκχάους και Έφρον, ο πληθυσμός της Γαλικίας στις αρχές του 20ου αιώνα ήταν σε μεγάλο βαθμό σλαβικός. Ζούσαν σε περίπου ίσες αναλογίες Ρουθηνοί (Ουκρανοί) και Πολωνοί (σε συνδυασμένο μερίδιο 86%, ενώ οι Πολωνοί και οι Ουκρανοί κατείχαν το 43% του πληθυσμού έκαστος) [3].
| Εθνότητα | Ανατολική Γαλικία (55.300 τετραγωνικά χιλιόμετρα) |
Δυτική Γαλικία (23.200 τ.χλμ.) |
|---|---|---|
| Ρουθηνοί (και άλλοι Ανατολικοί Σλάβοι) | 64.5% | 13.2% |
| Πολωνοί | 21.0% | 78.7% |
| Εβραίοι | 13.7% | 7.6% |
| Γερμανοί | 0.3% | 0.3% |
| άλλοι | 0.5% | 0.2% |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Piotr Eberhardt. Ethnic groups and population changes in twentieth-century Central-Eastern Europe: history, data, analysis. — M. E. Sharpe, 2003. — P. 92—93. — ISBN 978-07-65606-65-5.
- ↑ F. Persowski. Przemyśl pod rządami austriackimi 1772—1918. / Tysiąc lat Przemyśla. Zarys historyczny. — Kraków, 1974.
- ↑ Piotr Eberhardt. Ethnic groups and population changes in twentieth-century Central-Eastern Europe: history, data, analysis. — M. E. Sharpe, 2003. — P. 92—93. — ISBN 978-0-7656-0665-5.
Λογοτεχνία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Paul Robert Magocsi. Galicia: A Historical Survey and Bibliographic Guide. — Toronto: University of Toronto Press, 1983. Concentrates on the historical, or Eastern Galicia.(Αγγλικά)
- Andrei S. Markovits and Frank E. Sysyn, eds. Nationbuilding and the Politics of Nationalism: Essays on Austrian Galicia. — Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1982.(Αγγλικά)
- Galicia: A Multicultured Land. / Eds.: Christopher Hann and Paul Robert Magocsi. — Toronto: University of Toronto Press, 2005.(Αγγλικά)
- Taylor, A. J. P. The Habsburg Monarchy 1809—1918, 1941 (discusses Habsburg policy toward ethnic minorities).
- Alison Fleig Frank. Oil Empire: Visions of Prosperity in Austrian Galicia. — Cambridge, MA: Harvard University Press, 2005.(Αγγλικά)
- Drdacki, Moritz knight by Ostrow, the glad patents Galziens a contribution to customer of the Unterthanswesens. — Printed with J. P. Sollinger, W., 1838, reprint 1990, Scherer publishing house, Berlin. — ISBN 3-89433-024-4.
- Kratter, F. Letters over itzigen condition of Galicia a contribution to the Staatistik and knowledge of human nature, publishing house G. Ph. of usurer. — Lpz.: 1786, reprint 1990, Scherer publishing house, Berlin. — ISBN 3-89433-001-5.
- Mueller, Sepp, from the settlement to the resettlement, Wiss. contribution to history and regional studies of east Central Europe, hrsg. v. Joh. Gottfr. Herder Joh.-Gottfr.-Herder-Institut Marburg, NR. 54 Rohrer, Josef, remarks on a journey of the Turkish Graenze over the Bukowina by east and west Galicia, Schlesien and Maehren to Vienna, publishing house Anton Pichler, W., 1804. Peprint 1989, Scherer publishing house, Berlin. — ISBN 3-89433-010-4.
- Statistic Central Commission (Hrsg.), local repertory of the Kingdom of Galicia and Lodomerien with the Herzogthume Krakau, publishing house Carl Gerolds son, Шаблон:V., 1874. Reprint 1989, Scherer publishing house, Berlin. — ISBN 3-89433-015-5.
- Stupnicki, Hipolit. The Kingdom of Galicia and Lodomerien sammt the Grossherzogthume Krakau and the Herzogthume Bukowina in geographical-historical-statistic relationship. — Printed with Peter Piller, Lemberg 1853. Reprint 1989, Scherer publishing house Berlin. — ISBN 3-89433-016-3.
- Traunpaur, Alfons Heinrich Chevalier d’Orphanie, Dreyssig of letters over Galicia or observations of a unpartheyischen man. — W., 1787. Reprint 1990, Scherer publishing house Berlin. — ISBN 3-89433-013-9.
- Flag of Galicia