Δρυόβουνο Κοζάνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 40°22′14″N 21°26′36″E / 40.37056°N 21.44333°E / 40.37056; 21.44333

Δρυόβουνο
Δρυόβουνο is located in Greece
Δρυόβουνο
Δρυόβουνο
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΠεριφέρεια Δυτικής Μακεδονίας
ΔήμοςΒοΐου, Τοπική Κοινότητα Μαυροπηγής
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονία
ΝομόςΝομός Κοζάνης
Υψόμετρο800 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος211
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας500 03
Τηλ. κωδικός2465
δεδομένα

Το Δρυόβουνο είναι ημιορεινό χωριό και τοπική κοινότητα του Δήμου Βοΐου. Την περίοδο του σχεδίου Καποδίστριας από το 2001 μέχρι το 2011 ήταν μέρος του Δήμου Νεάπολης, του οποίου αποτελούσε δημοτικό διαμέρισμα. Η απογραφή του 2011 κατέγραψε 251 κατοίκους στο χωριό.[1] Βρίσκεται σε υψόμετρο 800 μέτρων.[2]

Το χωριό υπάγεται διοικητικά στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης (πρώην Νομός Κοζάνης). Γειτνιάζει με τις Τοπικές Κοινότητες (χωριά) Σισανίου, Πελεκάνου, Αλιάκμονα, Μελιδονίου, Μολόχας και Πλατανιάς της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης και τις Τοπικές Κοινότητες (χωριά) Βογατσικού και Γέρμα της Περιφερειακής Ενότητας Καστοριάς. Εκκλησιαστικά υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Σισανίου και Σιατίστης.

Ονομασία - Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το όνομα του χωριού βγαίνει από την αρχαία ελληνική λέξη Δρυς που σημαίνει βελανιδιά. Η ονομασία του χωριού προήλθε από το φυσικό τοπίο το οποίο το περιβάλλει και συγκεκριμένα από το πανέμορφο και πλούσιο δάσος βελανιδιάς που βρίσκεται βορείως του οικισμού.

Στον παλιό κώδικα της Ιεράς Μονής Οσίου Νικάνορα (Ζάβορδας) του έτους 1534 μ.Χ. το χωριό μνημονεύεται ως Τριάνοβον.

Στην πρόθεση 421 της Μονής του Μεγάλου Μετεώρου σε χειρόγραφο 114 σελίδων αναφέρονται ονόματα διαφόρων συνδρομητών της Επισκοπής Σισανίου κατά τα έτη 1592/93 μ.Χ. και συγκεκριμένα το χωριό φέρει την ονομασία Τράνοβω (όπως αναφέρεται στο φ. 85β).[3]

Επίσης το χωριό ονομαζόταν Δρι(υ)άνοβο και προφερόταν κατά την τοπική διάλεκτο της ελληνικής γλώσσας ως Ντρ(ι)άνοβο. Ως Δριάνοβον αναφέρεται και στον κατάλογο του Μητροπολίτη Σισανίου Νεόφυτου κατά το έτος 1797 μ.Χ..

Με το αριθμ. 179/1927 τεύχος Α ΦΕΚ μετονομάστηκε από Δρυάνοβο σε Δρυόβουνο, ονομασία που φέρει έως σήμερα.[4]

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό βρίσκεται στην αριστερή όχθη του ποταμού Αλιάκμονα στους δυτικούς πρόποδες του βουνού Άσκιο νοτιοανατολικά της Καστοριάς και βορειοδυτικά της Σιάτιστας.

Η πρόσβαση στο χωριό είναι εφικτή μέσω του σύγχρονου αυτοκινητοδρόμου 29 κάνοντας χρήση είτε του κόμβου του Αλιάκμονα είτε του κόμβου του Βογατσικού. Επίσης συνδέεται οδικώς μέσω του υφιστάμενου επαρχιακού οδικού δικτύου με όλα τα ανωτέρω αναφερόμενα γύρωθεν ευρισκόμενα χωριά.

Το χωριό απέχει χιλιομετρικά από την πόλη της Κοζάνης 50,8 χιλιόμετρα, από την πόλη της Καστοριάς 29,3 χιλιόμετρα, από την έδρα του Δήμου Βοϊου, Σιάτιστα, 22,1 χιλιόμετρα ενώ τέλος από την ομώνυμη έδρα του Καποδιστριακού Δήμου Νεάπολης Κοζάνης, 11,1 χιλιόμετρα.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαιότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την αρχαιότητα η περιοχή πιθανότατα αποτέλεσε συνοριακή περιοχή μεταξύ δυο αρχαίων μακεδονικών βασιλείων της Άνω Μακεδονίας, του Βασιλείου της Ελίμειας και του Βασιλείου της Ορεστίδος.

Περιμετρικά της σημερινής τοποθεσίας του χωριού έχουν έρθει στην επιφάνεια αρχαιολογικά ευρήματα που μαρτυρούν την ύπαρξη οικισμών πέριξ της σημερινής του τοποθεσίας από αρχαιοτάτων χρόνων. Χαρακτηριστικά βρέθηκαν πιθάρια στην περιοχή με το τοπωνύμιο "Σαϊτα" και ενδείξεις πρότερων οικισμών στις περιοχές με τα τοπωνύμια "Βακούφκα", "Βαϊνάθκα" και "Μπέστιανη".

Στην περιοχή "Σαϊτα" πιθανολογείται η πρότερη ύπαρξη του χωριού ήτοι πριν το 1500 μ.Χ.. Η θέση είναι στρατηγική καθώς είναι πέρασμα ήδη από αρχαιοτάτων χρόνων και περιβάλλεται από τα υψώματα με τα τοπωνύμια "Άγιος Γεώργιος¨και "Ριζός" όπου έχουν βρεθεί ίχνη οχυρώσεων. Οι οχυρώσεις χρονολογούνται στην προΒυζαντινή περίοδο ενώ αν μελετηθούν σε συνδυασμό με τα Πελασγικά Τείχη του γειτονικού χωριού της Εράτυρας η χρονολόγηση ανάγεται στην περίοδο προ του 700 π.Χ.. Οι οχυρώσεις πρέπει να επανακτίσθηκαν κατά την εποχή του Ιουστινιανού καθώς ο ιστορικός Προκόπιος μνημονεύει το φρούριο που βρίσκεται στο ύψωμα του "Αγίου Γεωργίου" με την ονομασία "Πέλεκα". Το στρατηγικό πλεονέκτημα της τοποθεσίας επαναβεβαιώνεται κατά την εποχή της τουρκοκρατίας όταν και στο ύψωμα αυτό υπήρχε τουρκικό φυλάκιο.

Όπως αναφέρεται ανωτέρω η τοποθεσία "Σαϊτα" ήταν πέρασμα ήδη από αρχαιοτάτων χρόνων το οποίο ένωνε τις σημερινές περιοχές της Καστοριάς με την περιοχή της Κοζάνης και την περιοχή του Μοναστηρίου (Μπίτολα) Πελαγονίας με την περιοχή της Ανασέλιτσας και κατ' επέκταση των Ιωαννίνων. Άλλωστε η μετέπειτα ονομασία της περιοχής ως "Ντερβένι" καθώς και το γεγονός ότι εξωτερικά του χωριού περνούσε οδός την οποία οι κάτοικοι του χωριού ονόμαζαν "τουρκόστρατα" και η οποία συνέχιζε στην περιοχή "Σαϊτα" φανερώνει τον κομβικό χαρακτήρα της τοποθεσίας.

Αυτός ο καθοριστικής σημασίας χαρακτήρας της πρότερης τοποθεσίας του χωριού στην περιοχή "Σαϊτα" ήταν πιθανότατα και ο λόγος εγκατάλειψης αυτής της τοποθεσίας λόγω της εύκολης πρόσβασης επιδρομέων και η μεταφορά του στην λιγότερο ορατή και προσβάσιμη τοποθεσία του σημερινού χωριού.

Τέλος ο στρατηγικός χαρακτήρας της περιοχής της "Σαϊτας" φανερώνεται και από ένα ακόμα περιστατικό. Κατά τον Αντώνη Κεραμόπουλο (ακαδημαϊκό, συγγραφέα και αρχαιολόγο) υποστηρίζεται ότι σε αυτή την τοποθεσία έλαβε χώρα μάχη μεταξύ δυο ρωμαϊκών ιστορικών προσωπικοτήτων κατά το 48 π.Χ. και συγκεκριμένα μεταξύ του Μέτελλου Σκιπίωνα και του Δομιτίου Καλβίνου που είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή μέρους του ιππικού του Σκιπίωνα. Η επιχειρηματολογία του Αντωνίου Κεραμόπουλου ως προς την σύνδεση της περιοχής "Σαϊτας" με το πεδίο σύγκρουσης των στρατευμάτων των ανωτέρω αναλύεται στην μελέτη του "Ανασκαφαί και Έρευναι εν τη Άνω Μακεδονία" στο περιοδικό Αρχαιολογική Εφημερίδα τόμος 72 του έτους 1933 σελ 37 επόμ.[5]

Την ύπαρξη του οικισμού από αρχαιοτάτων χρόνων και την στρατηγική τοποθεσία αυτού συνηγορούν μεταξύ άλλων και τα ίχνη κάστρων τα οποία έχουν ευρεθεί στους παρακείμενους λόφους με τις ονομασίες Αη-Γιώργης και Ριζός. Η ύπαρξη αυτών σε συνδυασμό με την ύπαρξη ιχνών κάστρων και οχυρώσεων στα γειτονικά χωριά του Πελεκάνου και της Ερατύρας καταδεικνύει την ύπαρξη οχυρώσεων από την αρχαιότητα έως την περίοδο του Βυζαντίου με σκοπό την προστασία του πληθυσμού και τον έλεγχο των εμπορικών δρόμων. Η μελέτη και πιστοποίηση ύπαρξης των κάστρων αυτών αναφέρεται από τον Αντώνιο Κεραμόπουλο στην μελέτη του "Ανασκαφαί και Έρευναι εν την Άνω Μακεδονία" στο περιοδικό Αρχαιολογική Εφημερίδα τόμος 71 του έτους 1932 σελ 80 επόμ.[6] Η ύπαρξη δε οχυρώσεων επί του λόφου με το τοπωνύμιο Ριζός επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι επί του λόφου αυτού ευρίσκεται περιοχή με την ονομασία "Πόρτες". Η ονομασία δε αυτή, όπως προκύπτει και από τις μελέτες του Αντωνίου Κεραμόπουλου, συγκεκριμένα "Έρευναι και Ανασκαφαί εν Δυτική Μακεδονία" στο περιοδικό Πρακτικά της Αρχαιολογικής Εταιρείας τόμος 87 έτους 1932 σελ 44 επόμ.[7] και "Ανασκαφαί και Έρευναι εν την Άνω Μακεδονία" στο περιοδικό Πρακτικά της Αρχαιολογικής Εταιρείας τόμος 90 έτους 1935 σελ 42 επόμ.[8], συνάγεται ότι είναι δηλωτική ύπαρξης οχυρής τοποθεσίας και περάσματος στρατηγικής σημασίας.

Βυζαντινή Περίοδος - Τουρκοκρατία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό σε άγνωστη χρονικά περίοδο, πιθανότητα μετά από κάποια επιδρομή, μετακινήθηκε από την τοποθεσία "Σαϊτα" στην λιγότερο ορατή και προσβάσιμη σημερινή του θέση. Χρονολογικές ενδείξεις για την μεταφορά του χωριού μπορούν να συναχθούν από την χρονολόγηση της εκκλησίας του χωριού. Η σημερινή κεντρική εκκλησία του χωριού είναι δισυπόστατη καθώς είναι αφιερωμένη τόσο στον Πολιούχο του χωριού Άγιο Μηνά όσο και στον Άγιο Δημήτριο. Η εκκλησία με την σημερινή της μορφή χρονολογείται από τις 18 Απριλίου 1859 στον ίδιο χώρο όπου προϋπήρχε ο ναός του Αγίου Δημητρίου με χρονολογία ίδρυσης στις 18 Απριλίου 1509.

Σε γειτονική τοποθεσία του χωριού βρίσκεται η Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος της οποίας η ίδρυσης ανάγεται στο 1592 και η αγιογράφηση στο 1652. Ενώ μαρτυρίες επιβεβαιώνουν την ύπαρξη επιγραφής που δεν διασώθηκε με χαραγμένο το έτος 1101 ως έτος θεμελίωσης του καθολικού.[9]

Επίσης σχεδόν στα όρια του σημερινού οικισμού βρίσκεται το έτερο μοναστήρι του χωριού, η Ιερά Μονή Γενέσιον της Θεοτόκου, του οποίου η ίδρυση πιθανολογείται κατά τον 13ο αιώνα και λειτουργούσε έως το έτος 1835.[10]

Στις αρχές του 19ου αιώνα, άνοιξη του 1806, κατά την περιήγηση του στην Μακεδονία ο Γάλλος περιηγητής Φρανσουά Πουκεβίλ ευρίσκεται στην Δυτική Μακεδονία και κατά την διαδρομή του από το Βογατσικό προς την Σιάτιστα διήλθε εξωτερικά του χωριού προσφέροντας την κάτωθι περιγραφή: ".... Οι εκτάσεις που διατρέχαμε κι όπου παρεμβάλλονται χείμαρροι με κοκκινωπό βυθό, ήταν την εποχή εκείνη σπαρμένες με σιτάρι, και σε απόσταση μιάμισης λεύγας από το Βογατσικό, αφού αναρριχηθήκαμε σε κάμποσες ραχούλες του Βερμίου, φτάσαμε στον ποταμό Σάδοβο, που πηγάζει δυόμιση λεύγες ανατολικότερα, πάνω στην ακρώρεια του βουνού. Από τις όχθες εκείνου του ποταμού, όπου υπάρχουν δυο μύλοι, κάναμε μισή λεύγα μέχρι να φτάσουμε λίγο πιο κάτω από το Δρένοβο, ένα χωριό με σαράντα χριστιανικές οικογένειες, όπου τα σπίτια είναι κτισμένα κοντά σε πάμπολλες πηγές με γάργαρα νερά, τα οποία διοχετεύονται σε δυο ξεχωριστά ποταμάκια για να εκβάλλουν στον Αλιάκμονα. Μετά από μισή λεύγα, διακρίνουμε τον Πέλκα..." .[11] Από την ανωτέρω περιγραφή μπορούμε να εξάγουμε τα εξής: ο περιηγητής αποδίδει το χωριό με την ονομασία "Δρένοβο" προφανώς ως παραφθορά της ονομασίας Ντρ(ι)άνοβο - Δρ(ι)άνοβο, επίσης αναφέρεται στο τοπωνύμιο Σάδ(ντ)οβο το οποίο έχει διασωθεί έως σήμερα και βρίσκεται εντός των ορίων της κτηματικής περιοχής Δρυοβούνου και συγκεκριμένα στα σύνορα αυτής με τά όρια των γειτονικών χωριών Βογατσικού και Γέρμα. Ο περιηγητής αναφέρει και την ύπαρξη μύλων στην περιοχή Σάντοβο λόγω της ύπαρξης χειμάρρου γεγονός το οποίο έρχεται σε απόλυτη συμφωνία με την μετέπειτα ιστορική πραγματικότητα καθώς και στα νεότερα χρόνια στην περιοχή λειτουργούσαν μύλοι και δριστέλλες. Τέλος από την αφήγηση αυτή συνάγεται η θρησκευτική σύνθεση του χωριού η οποία ήταν αποκλειστικά χριστιανική καθώς και η ύπαρξη άφθονων πηγών νερού γεγονός το οποίο επιβεβαιώνεται και στις μέρες μας.

Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας το χωριό αποτελούσε μέρος του καζά Ανασελίτσης του Σαντζακίου Σερβίων, διοικητικές υποδιαιρέσεις οι οποίες άνηκαν στο Βιλαέτι του Μοναστηρίου.

Νεότεροι χρόνοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα το χωριό αποτέλεσε καταφύγιο των ελληνικών αντάρτικων σωμάτων τα οποία απολάμβαναν την φιλοξενία τόσο των κατοίκων του χωριού όσο και του μοναστηριού της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Από προφορικές πηγές κάτοικοι του χωριού αναφέρουν την διαμονή στο χωριό του μακεδονομάχου Παύλου Μελά (Μίκης Ζέζας) καθώς και του μακεδονομάχου Γεωργίου Δικώνυμου ( καπετάν Μακρής).

Το έτος 1912 μ.Χ., κατά τη διάρκεια του Πρώτου Βαλκανικού Πολέμου, το χωριό απελευθερώθηκε όπως και η υπόλοιπη περιοχή του Βοϊου (Ανασέλιτσας) από τον ελληνικό στρατό και ενώθηκε με τον εθνικό κορμό.

Τον Απρίλιο του 1943 το Δρυόβουνο κάηκε από τα Ιταλικά κατοχικά στρατεύματα ως αντίποινα για μια ενέδρα ανταρτών που έλαβε χώρα στην θέση "Δραγασιά" εντός της κτηματικής περιοχής του χωριού. Η καταστροφή αφορούσε τόσο υλικές ζημίες όσο και ανθρώπινες απώλειες. Από το μένος των Ιταλικών κατοχικών στρατευμάτων δεν γλύτωσε ούτε η Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος την οποία πυρπόλησαν καταστρέφοντας το σύνολο των κτιριακών της συγκροτημάτων πλην του Καθολικού της Μονής. Εξαιτίας της πυρπόλησης καταστράφηκε η πλούσια βιβλιοθήκη της Μονής καθώς και διάφορα κειμήλια αυτής.

Εκκλησιαστικά μνημεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ιερός Ναός Αγίου Μηνά και Αγίου Δημητρίου (Δισυπόστατος)[12][13][14][15]

Αποτελεί την κεντρική εκκλησία του χωριού. Η ίδρυση του Ιερού Ναού Αγίου Μηνά ανάγεται στις 12 Απριλίου 1859, όπως μαρτυρά επιγραφή δεξιά της εισόδου του ναού. Παλαιότερα υπήρχε ο Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου του οποίου η χρονολογία ίδρυσης ανάγεται στις 18 Απριλίου 1509. Ο υπάρχων Ιερός Ναός είναι δισυπόστατος και προέκυψε μετά την ανάγκη των κατοίκων του χωριού για μεγαλύτερο λατρευτικό χώρο λόγω αύξησης του πληθυσμού του χωριού. Η λαϊκή παράδοση διασώζει ότι ο υπάρχων Ιερός Ναός αφιερώθηκε και στον Άγιο Μηνά κατόπιν εύρεσης εικόνας του Αγίου στην είσοδο του Ναού. Η εικόνα αυτή προερχόταν από το γειτονικό χωριό Βογατσικό. Η εύρεση και επανεμφάνιση της εικόνας του Αγίου αποδίδεται σε θαύμα καθώς διασώζεται ότι κάθε φορά που η εικόνα αποδιδόταν στο γειτονικό χωριό, αυτή επέστρεφε στο Δρυόβουνο. Η εικόνα θεωρείται θαυματουργή και ο Άγιος Μηνάς αποτελεί τον πολιούχο και προστάτη του χωριού. Η διάσωση των κατοίκων του χωριού από την σφαγή κατά την πυρπόληση του χωριού από τα ιταλικά κατοχικά στρατεύματα αποδίδεται στον Άγιο Μηνά.

Η ίδρυση της Ιεράς Μονής ανάγεται στον 13ο αιώνα μ.Χ. και έπαυσε να λειτουργεί κατά το έτος 1835 μ.Χ. όταν μέσα από τις βίαιες ταραχές και τις πολεμικές συρράξεις στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας καταστρέφεται ολοκληρωτικά και σώζεται μόνο το Καθολικό στο οποίο υπήρχαν ιδιαίτερης αξίας και σημαντικότητας βυζαντινές τοιχογραφίες στο ιερό βήμα του. Εν τέλει κατά το έτος 1960 μ.Χ. καταστράφηκε και το Καθολικό και από το 1969 μ.Χ. ξεκίνησαν οι εργασίες ανοικοδόμησης νέου Ναού από τον τότε ιερέα του χωριού Δρυοβουνο τον αείμνηστο πατέρα Ανδρέα Λαζαρόπουλο. Κατά την ανέγερση δε του νέου Ναού αυτού βρέθηκαν στην θέση του παλαιού Ναού 4 λαξευτοί τάφοι καθώς και νομίσματα του 18ου αιώνα, κάτι που πιθανολογείται ότι ήταν τάφοι Νεομαρτύρων και σημαντικών εν γένει ανθρώπων αφού μέσα σε Ναό ενταφιάζονταν μόνο πνευματικοί κι άγιοι. Η παράδοση μάλιστα αναφέρει ότι ένας εκ των ενταφιασμένων ήταν δεσπότης από το τότε Δεσποτάτο της Ηπείρου κάτι που αναδεικνύει και την γενικότερη μεγάλη φήμη του μοναστηριού.[25]

Τελευταίος Ηγούμενος της Μονής πριν την παύση της λειτουργίας της κατά το έτος 1835 μ.Χ. φέρεται ο Ιερομόναχος Διονύσιος ο Βατοπεδινός, λόγω του τόπου ασκήσεως του, ή Σιατιστεύς, λόγω της καταγωγής του από την πόλη της Σιάτιστας, ο οποίος θεωρείται εγνωσμένης και αναγνωρισμένης αξίας τόσο από τους σύγχρονους του όσο και από τους μεταγενέστερους αυτού.[26]

Ο Ιερομόχανος Διονύσιος ασκήτευσε στην σκήτη του Αγίου Δημητρίου της Μεγίστης Μονής Βατοπεδίου όπου λόγω της πνευματικής του καλλιέργειας και εξέλιξης έλαβε τον τίτλο "Πνευματικός" ο οποίος σημαίνει εξομολόγος και αποτελούσε μέγιστη τιμή και αναγνώριση της αξίας και της αρετής του. Κατά την περίοδο 1810-1820 εγκαθίσταται στην Ιερά Μονή Γενεσίου της Θεοτόκου στο Δρυόβουνο όπου και αναπτύσσει ιδιαίτερο πνευματικό έργο μεταξύ και του οποίου η λειτουργία σχολείου για τον υπόδουλο ελληνισμό. Βρήκε μαρτυρικό θάνατο σε ηλικία 80-85 ετών μετά από βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκε από στρατιώτες του γειτνιάζοντος τουρκικού φυλακίου το οποίο ευρισκόταν στην κορυφή του λόφου στους πρόποδες του οποίου ευρίσκεται ακόμα και σήμερα η Ιερά Μονή. Στον τόπο του μαρτυρίου του εντός του περιβόλου του καθολικού της Μονής ευρίσκεται η βελανιδιά από την οποία κρεμάστηκε και αναθηματική πλάκα.

Η Ιερά Μονή με την σημερινή της μορφή ξεκίνησε να οικοδομείται το 1990. Ο θεμέλιος λίθος τέθηκε από τον μακαριστό μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης κ. Αντώνιο Κόμπο, με δωρεές των κατοίκων του χωριού αλλά και των απανταχού πιστών και με πρωτεργάτη της προσπάθειας αυτής, τον σημερινό Ιερέα του Δρυοβούνου και πρωτοπρεσβύτερο Στέφανο Τσαντίρη. Κατά το έτος 1993 μ..Χ η Μονή ανακηρύσσεται γυναικεία και στις μέρες μας εγκαταβιεί μια μοναχή.[25]

  • Ιερός Ναός Αγίου Τρύφωνα[27][28]
  • Ιερός Ναός Αγίου Λογγίνου του Εκατόνταρχου και Τριανταφύλλου του Νεομάρτυρος[29], κτισμένος στην κορυφή λόφου που στις μέρες μας φέρει το τοπωνύμιο «Λόφος του Γολγοθά».[30][31]
  • Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου

Πληθυσμιακή εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος 1878 1904 1913 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 420 500 666 546 650 740 656 717 537 510 531 332 251
Πηγές [32] [33] [34] [35] [36] [37] [38] [39] [40] [41] [1]

Διοικητικές μεταβολές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σήμερα, μετά τη τελευταία μεταβολή του 2010 (πρόγραμμα Καλλικράτης), αποτελεί έδρα της Τοπικής Κοινότητας Δρυόβουνου, που υπάγεται στην Δημοτική Ενότητα Νεάπολης, του Δήμου Βοΐου, της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης, της Δυτικής Μακεδονίας.[1]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού Αρχειοθετήθηκε 2017-11-24 στο Wayback Machine.», σελ. 10540 (σελ. 66 στο pdf), και σε μορφή Excel «Πίνακας αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ Πληθυσμού-Απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2015-11-13 στο Wayback Machine.» στην ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ Αρχειοθετήθηκε 2018-07-06 στο Wayback Machine.. Αρχειοθετήθηκε 24/11/2017. Ανακτήθηκε 9/1/2018.
  2. ↑ «Δρυόβουνο» από buk.gr. Αρχειοθετήθηκε 30 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε 2 Φεβρ. 2018.
  3. ↑ Βαρσαμίδης, Αθανάσιος (2004). Οικονομικός Βίος και Επαγγελματική Κίνηση της Περιοχής Βοϊου (19ος - Αρχές 20ου Αιώνα). Ιωάννινα. σελ. 15. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Απόσπασμα από το ΦΕΚ Α 179/1927 σελ. 1258, { 174 ) Ἡ κοινότης Δρυανόβου μετονομάζεται εἰς «κοινότητα Δρυοβούνου» καί ὁ ὁμώνυμος αὐτῇ συνοικισμός Δρυάνοβον εἰς «Δρυόβουνον» }. Δημοσιεύθηκε 30 Αυγούστου 1927. Ανακτήθηκε 2 Φεβρ. 2018 από «Αναζήτηση ΦΕΚ Αρχειοθετήθηκε 2018-03-12 στο Wayback Machine.»
  5. ↑ Δ., Κεραμόπουλλος, Αντ. (1935). Ανασκαφαί και έρευναι εν τη Άνω Μακεδονία. http://ir.lib.uth.gr/handle/11615/3590. 
  6. ↑ Τόμος 71, 1932. 1932. http://ir.lib.uth.gr:80//handle/11615/2360. 
  7. ↑ Τόμος 87, 1932. 1932. http://ir.lib.uth.gr:80//handle/11615/3283. 
  8. ↑ Τόμος 90, 1935. 1935. http://ir.lib.uth.gr:80//handle/11615/3685. 
  9. ↑ «Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, Δρυόβουνο Κοζάνης» από GreekOrthodoxReligiusTourism. Δημοσιεύθηκε 19 Μαρτίου 2015. Αρχειοθετήθηκε 4 Οκτ. 2016. Ανακτήθηκε 3 Φεβρ. 2018
  10. ↑ «Ιερά Μονή Γενέσιον της Θεοτόκου, Δρυόβουνο Κοζάνης» από GreekOrthodoxReligiusTourism. Δημοσιεύθηκε 19 Μαρτίου 2015. Αρχειοθετήθηκε 23 Απρ. 2017. Ανακτήθηκε 3 Φεβρ. 2018
  11. ↑ «Η γελαστή γη της Μακεδονίας [Περιηγήσεις του Καρόλου Πουκεβίλ στη Βόρεια Ελλάδα, αρχές 19ου αι. (Ι)»]. Ερανιστής. 2013-04-07. http://eranistis.net/wordpress/2013/04/07/%CE%B7-%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AE-%CE%B3%CE%B7-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B7%CE%B3%CE%AE%CF%83%CE%B5-2/. Ανακτήθηκε στις 2018-02-10. 
  12. ↑ «Ιερός Ναός Αγίου Μηνά στο Δρυόβουνο και στην Σιάτιστα Βοΐου 11 Νοεμβρίου». www.tovoion.com. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2018. [νεκρός σύνδεσμος]
  13. ↑ «Ιερός Ναός Αγίου Μηνά, Δρυόβουνο Κοζάνης». greekorthodoxreligioustourism.blogspot.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2018. 
  14. ↑ «Το Δρυόβουνο Βοΐου Κοζάνης (φωτο)». vimavoiou.blogspot.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2018. 
  15. ↑ «Πανηγύρισε ο ιστορικός Ιερός Ναός του Αγίου Μηνά στο Δρυόβουνο». Ἐνορία Ἁγίου Νικολάου Σιάτιστας. 2015-11-11. https://siatistaagiosnikolaos.gr/2015/11/12/%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B7%CE%B3%CF%8D%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B5-%CE%BF-%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%B9%CE%B5%CF%81%CF%8C%CF%82-%CE%BD%CE%B1%CF%8C%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-2/. Ανακτήθηκε στις 2018-02-19. 
  16. ↑ «ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΔΡΥΟΒΟΥΝΟΥ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ - Μοναστήρια της Ελλάδος». Μοναστήρια της Ελλάδος. 2013-01-15. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-02-02. https://web.archive.org/web/20180202174123/http://www.monastiria.gr/makedonia/nomos-kozanis/iera-moni-metamorfosis-siatista/. Ανακτήθηκε στις 2018-02-19. 
  17. ↑ «ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΣΤΟ ΔΡΥΟΒΟΥΝΟ ΚΟΖΑΝΗΣ». lyk-neapol.koz.sch.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2018. [νεκρός σύνδεσμος]
  18. ↑ ««Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος»:Τo περίφημο μοναστήρι στο Δρυόβουνο Κοζάνης(ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ) - giapraki.com» (στα αγγλικά). giapraki.com. 2015-08-02. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-01-30. https://web.archive.org/web/20180130024327/http://www.giapraki.com/125368-iera-moni-metamorfoseos-tou-sotirosto-perifimo-monastiri-sto-driovouno-kozanisfotografies. Ανακτήθηκε στις 2018-02-19. 
  19. ↑ «Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, Δρυόβουνο Κοζάνης». greekorthodoxreligioustourism.blogspot.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2018. 
  20. ↑ Νίκος, Τσαντίρης (19 Μαρτίου 2015). «Greek Orthodox Religious Tourism: Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, Δρυόβουνο Κοζάνης». Greek Orthodox Religious Tourism. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2019. 
  21. ↑ «Ιερά Μονή Γενέσιον της Θεοτόκου, Δρυόβουνο Βοΐου -8 Σεπτεμβρίου». www.tovoion.com. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2018. [νεκρός σύνδεσμος]
  22. ↑ «Ιερά Μονή Γενέσιον της Θεοτόκου, Δρυόβουνο Κοζάνης». greekorthodoxreligioustourism.blogspot.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2018. 
  23. ↑ «ΤΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΒΟΪΟΥ  :: ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ». www.agiosdimitriossiatistas.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2018. 
  24. ↑ «Greek Orthodox religious tourism». www.facebook.com. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2018. 
  25. ↑ 25,0 25,1 Τσαντίρης, Νίκος (19 Μαρτίου 2015). «Greek Orthodox Religious Tourism: Ιερά Μονή Γενέσιον της Θεοτόκου, Δρυόβουνο Κοζάνης». Greek Orthodox Religious Tourism. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2019. 
  26. ↑ «Ο Άγνωστος Διονύσιος ο Βατοπεδινός: O Αγράμματος Εξομολόγος των Πατριαρχών - ΕΚΚΛΗΣΙΑ ONLINE». ΕΚΚΛΗΣΙΑ ONLINE. 2017-08-18. https://www.ekklisiaonline.gr/ekklisiaonline/o-agnostos-dionysios-o-vatopedinos-o-agrammatos-exomologos-ton-patriarchon/. Ανακτήθηκε στις 2018-02-19. 
  27. ↑ ix8ys. «Ορθόδοξος Συναξαριστής :: Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας». www.saint.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2018. 
  28. ↑ Administrator. «Ο ΑΓΙΟΣ ΤΡΥΦΩΝ Ο προστάτης άγιος των γεωργών και αμπελουργών». www.imchiou.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2018. 
  29. ↑ «Ο άγιος Τριαντάφυλλος, ο νεομάρτυς (+ 1680). Ο ιερός ναός του στο Δρυόβουνο Κοζάνης». fos-kastoria.blogspot.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2018. 
  30. ↑ «Δρυόβουνο Βοΐου: Ιερός Ναός του Αγίου Λογγίνου του Εκατοντάρχου». tovoion.com. 16 Οκτωβρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2018. 
  31. ↑ «Η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης του Εσταυρωμένου στο Δρυόβουνο Βοΐου την Μεγάλη Παρασκευή». tovoion.com. 29 Απριλίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2018. 
  32. ↑ Αναφέρεται με την παλαιότερη ονομασία Δρυάνοβον «Απαρίθμησις των κατοίκων των νέων επαρχιών της Ελλάδος του έτους 1913», σελ. 31 (σελ. 34 στο pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 25/4/2017. Ανακτήθηκε 23/2/2018.
  33. ↑ Αναφέρεται με την παλαιότερη ονομασία Δρυάνοβον «Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την απογραφή της 19 Δεκεμβρίου 1920», σελ. 166 (σελ. 187 στο pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 7/6/2015. Ανακτήθηκε 8/1/2018.
  34. ↑ «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 15-16 Μαϊου 1928», σελ. 194 (σελ. 214 στο pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 4/3/2016. Ανακτήθηκε 8/1/2018.
  35. ↑ «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940», σελ. 222 (σελ. 246 στο pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 25/4/2017. Ανακτήθηκε 8/1/2018.
  36. ↑ «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογαφήν της 7ης Απριλίου 1951», σελ. 109 (σελ. 109 στο pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 4/3/2017. Ανακτήθηκε 8/1/2018.
  37. ↑ «Αποτελέσματα της απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 19ης Μαρτίου 1961», Πίνακας 1, σελ. 223 (σελ. 293 στο pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 6/3/2017. Ανακτήθηκε 8/1/2018
  38. ↑ «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971», σελ. 107 (σελ. 107 στο pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 24/10/2014. Ανακτήθηκε 8/1/2018.
  39. ↑ «Αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 5ης Απριλίου 1981», σελ. 388 (σελ. 388 στο pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 8/1/2018. Ανακτήθηκε 8/1/2018.
  40. ↑ «Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991 κατά νομούς, επαρχίες, δήμους, κοινότητες και οικισμούς», σελ. 137 (σελ. 139 στο pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 20/8/2017. Ανακτήθηκε 8/1/2018.
  41. ↑ 41,0 41,1 «Απογραφή πληθυσμού - κατοικιών της 18ης Μαρτίου 2001», σελ. 232 (σελ. 234 στο pdf) και σελ. 403 (σελ. 405 στο pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 29/7/2017. Ανακτήθηκε 8/1/2018.
  42. ↑ «ΦΕΚ 260Α - 31/12/1918» παράγραφος (68), σελ. 1728 (σελ. 8 του pdf), από ΕΕΤΑΑ. Αρχειοθετήθηκε 13/04/2018. Ανακτήθηκε 13/04/2018.
  43. ↑ «ΦΕΚ 179Α - 30/08/1927» παράγραφος (174), σελ. 1258 (σελ. 4 του pdf), από ΕΕΤΑΑ. Αρχειοθετήθηκε 16/03/2018. Ανακτήθηκε 16/03/2018.
  44. ↑ «ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997» παράγραφος (27.12) στη σελ. 8813 (σελ. 25 του pdf), από ΕΕΤΑΑ. Αρχειοθετήθηκε 30/03/2017. Ανακτήθηκε 27/02/2018.
  45. ↑ «ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010» παράγραφος (27.2), σελ. 1790 (σελ. 6 του pdf ), από ΕΕΤΑΑ-Δ. Νεάπολης και ΕΕΤΑΑ-Δ. Βοΐου. Αρχειοθετήθηκε 27/02/2018. Ανακτήθηκε 27/02/2018.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Δρυόβουνο_Κοζάνης&oldid=10344639"