Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χειμερινό Κοζάνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 40°20′24″N 21°22′30″E / 40.34000°N 21.37500°E / 40.34000; 21.37500

Χειμερινό Κοζάνης
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Χειμερινό Κοζάνης
40°20′24″N 21°22′30″E
ΧώραΕλλάδα
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Βοΐου
Πληθυσμός44 (2021)

Το Χειμερινό είναι χωριό της επαρχίας Βοΐου του Νομού Κοζάνης και βρίσκεται περίπου τρία χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Νεάπολης.

Είναι κτισμένο στη νότια πλευρά λόφου, που στους πρόποδες του ανατολικά του ρέει ο ποταμός Αλιάκμονας και νότια ρέει το Λιμπίνι, παραπόταμος του Αλιάκμονα. Το μέσο υψόμετρο είναι περίπου 660 μέτρα.

Η έκταση μεταξύ των διοικητικών του ορίων είναι περίπου 7.600 στρέμματα.

Ο οικισμός του Χειμερινού καλύπτει περίπου 170 στρέμματα, 6.000 στρέμματα είναι η καλλιεργήσιμη έκταση και τα υπόλοιπα είναι βοσκότοποι, δάση, ρέματα και κοινόχρηστες εκτάσεις.

Συνορεύει με Νεάπολη – ΒελανιδιάΜολόχαΔρυόβουνο - Μελιδόνι.

Ο οικισμός στη σημερινή θέση είναι νέος. Υπάρχουν ενδείξεις και ευρήματα ότι υπήρχε αρχαίος οικισμός, που καταστράφηκε με την κατάληψη της Μακεδονίας από τους Οθωμανούς. Ίχνη υπάρχουν στο εξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου και στη θέση Παλιά Μνήματα.

Στα τέλη του 19ου αιώνα και μέχρι τις αρχές του 20ού, το χωριό ήταν εξ ολοκλήρου ελληνόφωνο αλλά θρησκευτικά μεικτό στον καζά Νασέλισκα, όπου ζούσαν 160 Μωαμεθανοί Έλληνες και 160 Χριστιανοί Έλληνες.[1] Το χωριό ονομάζεται Βάιπες[2][3] και οι μουσουλμάνοι κάτοικοι είναι Βαλαάδες[4], απόγονοι εξισλαμισμένων Ελλήνων χριστιανών, οι οποίοι διατήρησαν την Ελληνική γλώσσα.

Τον Οκτώβριο του 1912, το χωριό απελευθερώνεται και περιέρχεται στην Ελλάδα.

Στις 31 Δεκεμβρίου 1918 δημιουργείται η κοινότητα Βάιπες με έδρα τον ομώνυμο οικισμό, αποτελούμενη από τους οικισμούς Βάιπες και Γκινοσίου.

Το 1923, με την ανταλλαγή πληθυσμών στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λωζάνης, ο μουσουλμανικός πληθυσμός του χωριού αποχωρεί για την Τουρκία και στη θέση του εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τον Πόντο και τη Μικρά Ασία. Η εγκατάσταση των προσφύγων έγινε από το 1923 έως το 1927 και εγκαταστάθηκαν 61 οικογένειες συνολικά 216 κάτοικοι[5].

Στις 20/8/1927, άλλαξε το όνομα του οικισμού και της Κοινότητας Βάιπες σε οικισμό και κοινότητα Χειμερινού[2].

Το 1937-1938 κτίζεται το Δημοτικό Σχολείο. Το 1941 με 1944 κατά τη διάρκεια της διπλής κατοχής από Γερμανούς και Ιταλούς, το Χειμερινό κάηκε από τους

κατακτητές δύο φορές και πλήρωσε την αντιστασιακή δράση με εκτελέσεις κατοίκων του. Το 1952 κτίζεται η εκκλησία Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Στις 7 Αυγούστου 1986[6], η Κοινότητα Χειμερινού συνενώνεται με την Κοινότητα Νεάπολης για τη δημιουργία του Δήμου Νεάπολης και ονομάζεται Δημοτικό Διαμέρισμα Χειμερινού. Από την 1 Ιανουαρίου 2011, το Δημοτικό Διαμέρισμα Χειμερινού ανήκει διοικητικά στον διευρυμένο Δήμου Βοΐου[6] με έδρα τη Σιάτιστα.

Δημογραφικά στοιχεία - Μεταβολές πληθυσμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έτος απογραφής Πληθυσμός
1913 321 (174 άνδρες + 147 γυναίκες)
1920 361 (191 άνδρες + 170 γυναίκες)
1928 217 (105 άνδρες + 112 γυναίκες)
1940 354 (178 άνδρες + 176 γυναίκες)
1951 249
1961 216
1971 160
1981 123
1991 84
2001 87 (34 άνδρες + 53 γυναίκες)
2011 50

Η οικονομία του χωριού βασίζεται στη γεωργία και στην κτηνοτροφία.

Έχει καλλιεργήσιμη έκταση περίπου 6.000 στρέμματα, όπου καλλιεργούνται σιτηρά, ψυχανθή, μηδική, παλαιότερα καπνός, αμπέλια και οπωροφόρα δένδρα.

Στο κέντρο του οικισμού βρίσκεται Μνημείο Πεσόντων υπέρ της Πατρίδας.

Στον οικισμό βρίσκεται επίσης ο Ιερός ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου και η Αίθουσα Πολιτιστικού και Μορφωτικού Συλλόγου Χειμερινό στο κτίριο του Δημοτικού Σχολείου.

  1. Kŭnchov, Vasil· Кънчов, Васил (1996). Makedonii︠a︡ : etnografii︠a︡ i statistika (2., fototipno izd έκδοση). Sofii︠a︡. ISBN 954-430-424-X. 37858933. 
  2. 2,0 2,1 «Πανδέκτης: Vaipes -- Cheimerinon». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2023. 
  3. «Η εγκατάσταση των προσφύγων στη Μακεδονία 1912-1924». www.lithoksou.net. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2023. 
  4. Σπανός, Κωνσταντίνος. "Η απογραφή του Σαντζακίου των Σερβίων", "Ελιμειακά", 48-49, 2001.
  5. «Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2023. CS1 maint: Unfit url (link)
  6. 6,0 6,1 «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των ΟΤΑ». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2023. 
  • «Γνωριμία με τον Νομόν Κοζάνης», Νομαρχία Κοζάνης, Θεσσαλονίκη 1970