Κατεπάνω
Στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, ο Κατεπάνω ήταν ανώτατος πολιτικός και στρατιωτικός άρχοντας. Η υπ'αυτόν διοικητική περιφέρεια (καθώς και το αξίωμα και η δικαιοδοσία του) ονομάζονταν καπετανάτου
[Σημ. 1] ή κατεπανίκιον[1]. Πριν τη διοικητική μεταρρύθμιση των Κομνηνών ο όρος «κατεπανίκιο» δήλωνε το «μέγα θέμα» και στην ιεραρχική κλίμακα ο «κατεπάνω» βρισκόταν αμέσως μετά τον «δούκα»(δουξ > κατεπάνω > στρατηγός), ενώ αργότερα ο «κατεπάνω» εκπίπτει στο ισοδύναμο ενός «κόμητος», όντας ενίοτε απλά τοποτηρητής στο όνομα του αυτοκράτορα και τίθεται πλέον στην ιεραρχία μετά τον «στρατηγό» αλλά και μετά τους κατώτερούς του[2].
Ο όρος συναντάται σε περιοχές της αυτοκρατορίας, όπως στην Τραπεζούντα, έως και τον 14ο αιώνα[3].
Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Ο όρος «κατεπανάτο» δε συναντάται σε βυζαντινές πηγές, καθώς δημιουργήθηκε από Βυζαντινολόγους. Παρ'όλ'αυτά, οι Νορμανδοί χρησιμοποίησαν το όνομα «Καπιτανάτα» (Capitanata) αναφερόμενοι στη νότιο Ιταλία.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Κίμων Εμμανουήλ Πλακογιαννάκης, Τιμητικοί τίτλοι και ενεργά αξιώματα στο Βυζάντιο: Εθιμοτυπία, Διοίκηση, Στρατός, Εκδόσεις Ιανός, Θεσσαλονίκη, 2001, ISBN 960-7771-57-5, σ.330
- ↑ Γεωργίου Ι.Θεοχαρίδου, Κατεπανίκια της Μακεδονίας:Συμβολή εις την διοικητικήν ιστορίαν και γεωγραφίαν της Μακεδονίας κατά τους μετά την Φραγκοκρατίαν Χρόνους, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη, 1954, σ.i
- ↑ Αλέξανδρος Καζντάν, The Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, New York & Oxford, 1991, ISBN 0-19-504652-8, λήμμα: Katepano