Σημαία της Δημοκρατίας της Βενετίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σημαία της Δημοκρατίας της Βενετίας
Ονομασία Λάβαρο του Αγίου Μάρκου, Μπαντιέρα Κονταρίνα
Αναλογία 1:2
Υιοθετήθηκε 1659, πριν 364 έτη (1659)
Σχεδιασμός Ένας χρυσός Λέων του Αγίου Μάρκου σε φόντο σκούρου κόκκινου και έξι οριζόντια κρόσσια που συμβόλιζαν τις έξι σεστιέρε (συνοικίες) της Βενετίας.
Βενετική σημαία που χρονολογείται στον 17ο αιώνα και βρίσκεται στο Μουσείο Κορέρ.

Η σημαία της Δημοκρατίας της Βενετίας, γνωστή και ως λάβαρο του Αγίου Μάρκου ή μπαντιέρα κονταρίνα (ιταλικά: bandiera contarina, Gonfalone di San Marco) ήταν το εθνικό σύμβολο της Δημοκρατίας της Βενετίας μέχρι την διάλυσή της το 1797.

Το σημαντικότερο σύμβολο της σημαίας, ο Λέων του Αγίου Μάρκου, συμβόλιζε τον Ευαγγελιστή Μάρκο, προστάτη και πολιούχο άγιο της πόλης της Βενετίας. Άλλο χαρακτηριστικό γνώρισμα της σημαίας ήταν τα έξι κρόσσια της, τα οποία προστέθηκαν για να αντιπροσωπεύσουν τις αρχικά έξι σεστιέρε (συνοικίες) της Βενετίας. Τα κρόσσια χρησίμευσαν, επίσης, για την αποτροπή πρόκλησης ζημιών στο κεντρικό τμήμα της σημαίας εξαιτίας του ανέμου.[1]

Σε περιόδους ειρήνης, ο Λέων του Αγίου Μάρκου απεικονιζόταν να φέρει ένα ανοιχτό βιβλίο. Ωστόσο, ενώ όταν η Δημοκρατία βρισκόταν σε πόλεμο, στη θέση του βιβλίου ο Λέων κρατούσε ένα σπαθί σε όρθια θέση. Κατά τη διάρκεια της Πομπής των Δόγηδων, μεταφέρονταν τελετουργικά τέσσερις σημαίες του Αγίου Μάρκου, που έφεραν διαφορετικά χρώματα φόντου (λευκό, μωβ, μπλε και κόκκινο). Εκείνη που βρισκόταν μπροστά από τις υπόλοιπες τρεις αντιπροσώπευε την κατάσταση της Δημοκρατίας την εποχή εκείνη (ειρήνη, ανακωχή, συμμαχία και πόλεμο).[2][3]

Μία παραλλαγή της σημαίας της Δημοκρατίας της Βενετίας χρησιμοποιείται σήμερα ως σημαία της ιταλικής περιφέρειας Βένετο.[4]

History[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν είναι σαφές πότε η Δημοκρατία της Βενετίας υιοθέτησε επίσημα τη σημαία. Ένας χρονικογράφος, ο Ιωάννης ο Διάκονος, περιέγραψε το πως το 998 ο Δόγης Πέτρος Β΄ Ορσεόλο παρουσιάστηκε με ένα «θριαμβικό λάβαρο», πριν ηγηθεί μιας ναυτικής αποστολής εναντίον των Ναρεντίνων πειρατών, οι οποίοι μάστιζαν την ανατολική ακτή της Αδριατικής και παρενοχλούσαν τους Ενετούς ναυτικούς.[5][6] Ωστόσο, αυτό το χρονικό δεν αναφέρει τη χρήση του Λιονταριού του Αγίου Μάρκου στη σημαία, ούτε τα χρώματα αυτής.

Η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση του Λιονταριού του Αγίου Μάρκου σε κόκκινο πεδίο από τους Βενετούς χρονολογείται στα τέλη του δέκατου τρίτου αιώνα.[7] Ο Γενοβέζος εκκλησιαστικός συγγραφέας Ιάκωβος ο Βαραγινός έκανε αναφορά στο Λιοντάρι του Αγίου Μάρκου ως το επίσημο σύμβολο της Βενετίας. Επισήμανε, μάλιστα, πως η σημαία έφερε τη φράση «PAX TIBI MARCE EVANGELISTA MEUS» (Ειρήνη σε σένα, Μάρκε Ευαγγελιστή μου).[5]

Το φτερωτό λιοντάρι επιλέχθηκε ως σύμβολο της Βενετίας λόγω της σύνδεσής του με τον Άγιο Μάρκο. Η βενετική παράδοση αναφέρει πώς όταν ο Άγιος Μάρκος ταξίδευε από την Ακυληία προς τη Ρώμη εμφανίστηκε ένας Άγγελος ενώ βρισκόταν στη λιμνοθάλασσα της Βενετίας και είπε σε εκείνον τη φράση «Pax tibi, Marce, evangelista meus. Hic requiescet corpus tuum». (Ειρήνη σε σένα, Μάρκε Ευαγγελιστή μου. Εδώ θα ξεκουραστεί το σώμα σου.)[8] Ο θρύλος αυτός χρησιμοποιήθηκε το 828 από τους Βενετούς εμπόρους Ρούστικο ντα Τορτσέλο και Μπον ντα Μαλαμόκο για να δικαιολογήσουν το ταξίδι τους στην Αλεξάνδρεια για την μεταφορά των λειψάνων του Αγίου Μάρκου στη Βενετία. Από εκείνη τη στιγμή ο Άγιος Μάρκος έγινε ο πολιούχος της Βενετίας και έτσι ξεκίνησε ο δεσμός της πόλης με το φτερωτό λιοντάρι.[8]

Η βεξιλολόγος Γουίτνεϊ Σμιθ ανέφερε σε μελέτη της ότι τα χρώματα της σημαίας της Βενετίας, κόκκινο και χρυσό, επιλέχθηκαν με βάση τα χρώματα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, που είχε υπό τον έλεγχό της την περιοχή για πολλούς αιώνες.[7]

Για 337 χρόνια, 12 γκονφαλονιέροι, μισθοφόροι από το Πέραστ (του σημερινού Μαυροβουνίου), είχαν οριστεί από την Βενετική Γερουσία προκειμένου να φρουρούν τη σημαία της Δημοκρατίας ανά πάσα χρονική στιγμή. Το 1571, μετά τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου, 8 γκονφαλονιέροι εκτελέστηκαν επειδή δεν την προστάτευσαν επαρκώς.[1]

Μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βενετίας, τον Μάιο του 1797, από την Γαλλία και την Αυστρία, το Λιοντάρι του Αγίου Μάρκου έπαψε να αποτελεί σύμβολο της Βενετίας. Ως αποτέλεσμα, η παραδοσιακή σημαία της Δημοκρατίας της Βενετίας καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε με μία σημαία που αποτελούνταν από δύο ίσες οριζόντιες λωρίδες χρώματος μπλε και κίτρινου.[9]

Η τελευταία τοποθεσία όπου η σημαία χρησιμοποιήθηκε ως σύμβολο της Δημοκρατίας της Βενετίας ήταν το Πέραστ της Δαλματίας, μια περιοχή που παρέμεινε πιστή στο παλαιό καθεστώς. Το Πέραστ συνέχισε να εκφράζει την πίστη τους προς τη Βενετία για αρκετούς μήνες μετά την κατάλυση της Δημοκρατίας, συνεχίζοντας να κυματίζει τη σημαία της. Στις 23 Αυγούστου 1797, το Αυστριακό Πολεμικό Ναυτικό κατέλαβε στην πόλη και το λάβαρο του Αγίου Μάρκου υπεστάλη για τελευταία φορά.[10]

H χρήση του Λέοντα του Αγίου Μάρκου στη σημαία της Βενετίας επέστρεψε το 1848, όταν εμφανίστηκε στην άνω γωνία της σημαίας της Δημοκρατίας του Αγίου Μάρκου.[9]

Σύγχρονη χρήση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σημαία της Δημοκρατίας της Βενετίας χρησιμοποιείται ευρέως στην σύγχρονη πόλη της Βενετίας. Κυματίζει σε μπαλκόνια σπιτιών, ξενοδοχεία ή κυβερνητικά κτίρια. Μερικοί μάλιστα επιλέγουν τη σημαία της πόλης για τα ιδιωτικά τους σκάφη και τις γόνδολες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η σημαία της Δημοκρατίας της Βενετίας κυματίζει σε ένα κοντάρι έξω από το Βασιλική του Αγίου Μάρκου στην Πλατεία του Αγίου Μάρκου.[11]

Αν και δεν είναι η σημαία της περιφέρειας Βένετο, προτιμάται από ανθρώπους και φορείς σε ολόκληρη την περιφέρεια, λόγω της συμβολικής σημασίας της επί του βενετσιάνικου λαού και της ιστορικής κληρονομιάς της Δημοκρατίας της Βενετίας. Η σημαία εμφανίζεται σε πολλές άλλες πόλεις, όπως η Βερόνα και το Τρεβίζο, αλλά και σε ορισμένες πόλεις της περιφέρειας Φριούλι-Βενέτσια Τζούλια, που κάποτε βρίσκονταν υπό την κυριαρχία της Βενετίας.

Η χρήση της σημαίας έχει επίσης υιοθετηθεί ως σύμβολο από ορισμένους που εντάσσονται στο αποσχιστικό κίνημα της Βενετίας.

Η σημαία της Δημοκρατίας της Βενετίας εμφανίζεται δίπλα στη σημαία της Γένοβας, στον Σταυρό της Πίζας και στη σημαία του Δουκάτου του Αμάλφι στη σημαία του Ιταλικού Πολεμικού Ναυτικού.[12]

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιστορικές σημαίες του Δήμου της Βενετίας

Ιστορικές σημαίες της Δημοκρατίας της Βενετίας

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «The Flag of Venice». BANDIERE VENETE. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2019. 
  2. Ambrosini, Federica (1996). «Cerimonie, feste, lusso in "Storia di Venezia"». Treccani (στα Ιταλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2022. 
  3. Esquerdo, Onofre (1600s). «Heráldica». Biblioteca Valenciana Digital (στα Καταλανικά). Generalitat Valenciana. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2022. 
  4. «Consiglio Regionale Veneto - Leggi Regionali». www.consiglioveneto.it (στα Ιταλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2020. 
  5. 5,0 5,1 Griffith, Elizabeth (Σεπτεμβρίου 2005). The Winged Lion of St. Mark: Logo of Venice, Inc. Frankfurt: European Business History Association 2005 Conference. σελ. 9. 
  6. Aldrighetti, Giorgio· De Biasi, Mario (1998). Il Gonfalone di San Marco (στα Ιταλικά). Venice: Filippi Editore. σελ. 18. 
  7. 7,0 7,1 Smith, Whitney (1975). Flags Through the Ages and Across the WorldΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Maidenhead, UK: McGraw-Hill. σελίδες 141. ISBN 9780070590939. 
  8. 8,0 8,1 Norwich, John Julius (1982). A History of Venice. New York: Knopf. σελίδες 28–30. ISBN 0679721975. 
  9. 9,0 9,1 «Venice - Historical flags (Italy)». Flags of the World. 3 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2019. 
  10. Crowley, Roger (21 Οκτωβρίου 2012). «Roger Crowley: Lowering the Venetian flag in Perast». Roger Crowley: Narrative History at its Most Enthralling. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2021. 
  11. «5 things to know about Saint Mark's Square». The Art Post Blog. 21 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2019. 
  12. «Italy - Navy Flags». CRW Flags. 16 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2019.