Σαιν-Τζον Περς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σαιν-Τζον Περς
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Saint-John Perse (Γαλλικά)
ΨευδώνυμοSaint-John Perse[1] και Saint Leger Leger
Γέννηση31  Μαΐου 1887[2][3][4]
Πουάντ-α-Πιτρ[5]
Θάνατος20  Σεπτεμβρίου 1975[6][2][3]
Υέρ[5]
Τόπος ταφήςcemetery of Giens
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[7]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Μπορντό και Lycée Louis-Barthou
Ιδιότηταποιητής[8], μεταφραστής, διπλωμάτης[8] και συγγραφέας
ΣύζυγοςDorothy Russel[9][10]
ΓονείςRenée Dormoy-Léger
Σημαντικά έργαAnabase, Amers, Praises και d:Q48748337
ΒραβεύσειςΒραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (1960)[11][12], Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής (1935), Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (1924), Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (1933), Μέγας Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (1960) και Grand prix national des Lettres
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Σαιν-Ζον Περς ή Σαιν-Λεζέ Λεζέ (Saint-John Perse ή Saint-Leger Leger[13]) ήταν το λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Αλεξίς Λεζέ (Alexis Leger, 31 Μαΐου 188720 Σεπτεμβρίου 1975), Γάλλου ποιητή και διπλωμάτη. Ο Σαιν-Ζον Περς τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1960. Υπήρξε ενεργός και σημαντικός Γάλλος διπλωμάτης από το 1914 μέχρι το 1940, ενώ στη συνέχεια έζησε κυρίως στις ΗΠΑ μέχρι το 1967.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λεζέ γεννήθηκε στο Πουάντ-α-Πιτρ της Γουαδελούπης, όπου είχε εγκατασταθεί ο προπάππους του ως δικηγόρος το 1815. Ο παππούς και ο πατέρας του ήταν επίσης δικηγόροι/νομικοί σύμβουλοι, με τον πατέρα του να είναι επιπλέον και μέλος του δημοτικού συμβουλίου. Η οικογένεια είχε μία φυτεία καφέ (La Joséphine) και μία φυτεία ζαχαροκάλαμων (Bois-Debout).

Το 1897 ο Ετζεζίπ Λετζιτιμύ, ο πρώτος ιθαγενής που εκλέχθηκε πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου της Γουαδελούπης, πήρε εκδικητικά μέτρα κατά των αποίκων, οπότε η οικογένεια Λεζέ επέστρεψε στη μητροπολιτική Γαλλία το 1899 και εγκαταστάθηκε στο Πω. Εκεί ο νεαρός Αλεξίς περνούσε πολλές ώρες περπατώντας, ιππεύοντας και κάνοντας ιστιοπλοΐα στον Ατλαντικό. Αποφοιτώντας από το λύκειο με άριστα, άρχισε να σπουδάζει νομική στο πανεπιστήμιο του Μπορντώ. Όταν ο πατέρας του πέθανε το 1907, διέκοψε προσωρινά τις σπουδές του για οικονομικούς λόγους, αλλά τελικώς πήρε το πτυχίο του το 1910.

Το 1904 συνάντησε τον ποιητή Φρανσίς Ζαμ στο Ορτέζ, που έγινε καλός φίλος του. Ο Λεζέ σύχναζε σε πολιτιστικούς συλλόγους, όπου γνώρισε τους Πωλ Κλωντέλ, Οντιλόν Ρεντό, Βαλερύ Λαρμπώ και Αντρέ Ζιντ.[14] Αρχικώς έγραψε σύντομα ποιήματα εμπνευσμένα από την ιστορία του Ροβινσώνα Κρούσου (Images à Crusoe) και ανέλαβε μία μετάφραση του Πινδάρου. Εξέδωσε το την πρώτη συλλογή ποιημάτων του, την Éloges, το 1911.

Το 1914 ο Αλεξίς Λεζέ εισήλθε στη γαλλική διπλωματική υπηρεσία και υπηρέτησε κάποια χρόνια στην Ισπανία, στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η έναρξη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου τον βρήκε στη θέση του ακόλουθου τύπου. Από το 1916 μέχρι το 1921 διετέλεσε γραμματέας της γαλλικής πρεσβείας στο Πεκίνο. Το 1921, καθώς συμμετείχε σε ένα παγκόσμιο συνέδριο για τον αφοπλισμό στην Ουάσινγκτον, τον ξεχώρισε ο τότε πρωθυπουργός της Γαλλίας Αριστίντ Μπριάν, ο οποίος τον στρατολόγησε ως βοηθό του. Στο Παρίσι ο ποιητής γνώρισε τον συνάδελφό του Πωλ Βαλερύ, που με την επιρροή του κατόρθωσε να εκδοθεί το ποίημα Anabase, που είχε γράψει ο Λεζέ κατά την παραμονή του στην Κίνα. Επίσης ο Λεζέ συμπαθούσε την κλασική μουσική και γνώριζε τους Ιγκόρ Στραβίνσκι, Νάντια Μπουλανζέ και τους «6».

Το Anabase ήταν το πρώτο εκτεταμένο ποίημα του Λεζέ και δημοσιεύθηκε το 1924 με το ψευδώνυμο Σαιν-Ζον Περς, το οποίο και κράτησε για όλη την υπόλοιπη ζωή του. Στη συνέχεια δεν δημοσίευσε τίποτα επί δύο δεκαετίες, επειδή δεν θεωρούσε πρέπον για ένα διπλωμάτη να δημοσιεύει λογοτεχνία. Μετά τον θάνατο του Μπριάν το 1932, ο ποιητής υπηρέτησε ως γενικός γραμματέας του γαλλικού Υπουργείου Εξωτερικών ως το 1940, σε μία περίοδο δηλαδή κατά την οποία η γαλλική κυβέρνηση επηρεαζόταν από μακρά αστάθεια και αναστάτωση. Συνόδευσε τον Γάλλο υπουργό εξωτερικών στην υπογραφή της Συμφωνίας του Μονάχου το 1938, όπου συμφωνήθηκε η παραχώρηση της Τσεχοσλοβακίας στη Γερμανία. Αμέσως μετά τηνκατάληψη της Γαλλίας τον Μάιο του 1940 παύθηκε από τη θέση του, καθώς ήταν γνωστές οι αντιναζιστικές του πεποιθήσεις. Στα μέσα Ιουλίου του 1940 άρχισε η μακρά διαμονή του στην Ουάσινγκτον. Η κυβέρνηση του Βισύ του αφαίρεσε επίσης τη γαλλική υπηκοότητα (την απέκτησε και πάλι μετά τον πόλεμο).

Ο ποιητής δοκίμασε κάποιες οικονομικές δυσκολίες ως εξόριστος στην Ουάσινγκτον, μέχρι που ο `Αρτσιμπαλντ Μακλής, διευθυντής της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου και ποιητής ο ίδιος, εξασφάλισε αρκετές ιδιωτικές δωρεές ώστε να μπορέσει η Βιβλιοθήκη να δημιουργήσει μία θέση για τον Περς μέχρι το 1947.

Κατά την αμερικανική περίοδο του βίου του ο Περς δημιούργησε τα μακρά του ποιήματα Exil, Vents, Pluies, Neiges, Amers και Chroniques. Παρέμεινε στις ΗΠΑ πολλά χρόνια μετά το τέλος του πολέμου, ταξιδεύοντας αρκετά και παρατηρώντας τη φύση. Διατηρούσε καλές σχέσεις με τον γενικού γραμματέα του ΟΗΕ και συγγραφέα Νταγκ Χάμαρσκελντ. Το 1957 Αμερικανοί φίλοι του του δώρισαν ένα εξοχικό στο Giens της Προβηγκίας, και από τότε μοίραζε τον χρόνο του ανάμεσα στη Γαλλία και στις ΗΠΑ. Το 1958 νυμφεύθηκε μία Αμερικανίδα, την Ντόροθυ Μίλμπερν Ράσελ.

Μετά τη βράβευσή του με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1960, ο Περς έγραψε τα μεγάλα ποιήματα Chronique, Oiseaux, Chant pour un équinoxe και τα βραχύτερα Nocturne και Sécheresse. Το 1962 ο Ζωρζ Μπρακ συνεργάσθηκε με τον ταλαντούχο βαθυεκτυπωτή Aldo Crommelynck για τη δημιουργία μιας σειράς χαρακτικών και υδατογραφημάτων με τίτλο L’Ordre des Oiseaux[15], που εκδόθηκε με το κείμενο του Oiseaux από τον εκδοτικό οίκο Au Vent d'Arles[16].

Λίγους μήνες πριν πεθάνει, ο ποιητής δώρισε την προσωπική βιβλιοθήκη του, τα χειρόγραφα και έγγραφά του στο ερευνητικό κέντρο-ίδρυμα Fondation Saint-John Perse, στο Cité du Livre του Αιξ-αν-Προβάνς, το οποίο παραμένει ενεργό μέχρι σήμερα. Απεβίωσε σε ηλικία 88 ετών στο εξοχικό του στο Giens και βρίσκεται θαμμένος εκεί κοντά.

Τα έργα του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Éloges (1911)
  • Anabase (1924, αγγλ. μετάφραση του Τόμας Στερνς Έλιοτ το 1930)
  • Exil (1942)
  • Pluies (1943)
  • Poème à l'étrangère (1943)
  • Neiges (1944)
  • Vents (1946)
  • Amers (1957)
  • Chronique (1960)
  • Poésie (1961)
  • Oiseaux (1963)
  • Pour Dante (1965)
  • Chanté par celle qui fut là (1969)
  • Chant pour un équinoxe (1971)
  • Nocturne (1973)
  • Sécheresse (1974)
  • Œuvres complètes (τα άπαντά του, 1972), σειρά Bibliothèque de la Pléiade, εκδ. Gallimard. Η πλήρης έκδοση των έργων του. Ο ποιητής σχεδίασε και επιμελήθηκε αυτό τον τόμο, που περιλαμβάνει λεπτομερές χρονολόγιο της ζωής του, τους λόγους και τις διαλέξεις που έδωσε, τις συνεισφορές του σε περιοδικά και εφημερίδες, εκατοντάδες επιστολές, σημειώσεις και δευτερογενή βιβλιογραφία. Επαυξημένη έκδοση το 1982.
  • Στην αγγλική έχουν εκδοθεί τα Collected Poems (1971) στη σειρά Bollingen Series, Princeton University Press.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.nobelprize.org/prizes/facts/facts-on-the-nobel-prize-in-literature/. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2021.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w6bz679s. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) Discogs. 833348. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. saint-john-perse.
  5. 5,0 5,1 birth certificate. anom.archivesnationales.culture.gouv.fr/caomec2/osd.php?territoire=GUADELOUPE&commune=POINTE-A-PITRE&annee=1887&typeacte=AC_NA. Ανακτήθηκε στις 8  Μαΐου 2023. σελ. 35.
  6. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2021.
  8. 8,0 8,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/24188. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  9. 197972495.
  10. id.loc.gov/authorities/names/n90711512.
  11. www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1960/.
  12. www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
  13. Σε όλη τη ζωή του επιθυμούσε να γίνει πιστευτό ότι το «Saint-Leger Leger» ήταν το αληθινό του όνομα.
  14. Αυτές και άλλες φιλίες με διανοούμενους σε όλη τη διάρκεια της ζωής του τεκμηριώνονται από την αλληλογραφία του, που δημοσιεύθηκε στα άπαντά του.
  15. Grimes, William (29/1/2009). «Aldo Crommelynck, Master Printer for Prominent Artists, Is Dead at 77». The New York Times. http://www.nytimes.com/2009/01/29/arts/design/29crommelynck.html?_r=1. Ανακτήθηκε στις 2012-05-27. 
  16. Mellby, Julie L. (30 Νοεμβρίου 2011). «L'ordre des oiseaux». Highlights from the Graphic Arts Collection, Princeton University Library. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2012. 

Δευτερογενής βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επιλεγμένη, στην αγγλική γλώσσα.

  • S.A. Rhodes, "Poetry of Saint-John Perse", The Sewanee Review, τόμος XLIV, no. 1, Ιαν.-Μάρτιος 1936
  • Paul Rosenfeld, "The Poet Perse", The Nation, Νέα Υόρκη, τόμος CLVIII, no. 20, 15/5/1944
  • John Gould Fletcher, "On the Poetry of Alexis Saint-Leger Leger", Quarterly Review of Literature, τόμος II, φθινόπωρο 1944
  • Edouard Roditi, "Éloges and other poems, Saint-John Perse", Contemporary Poetry, Βαλτιμόρη, τόμος IV, no. 3, φθινόπωρο 1944
  • Hubert Creekmore, "An Epic Poem of the Primitive Man", New York Times Book Review, 25/12/1949
  • Allen Tate, "Hommage to Saint-John Perse", Poetry, τόμος LXXV, Σικάγο, Ιανουάριος 1950
  • Harold W. Watts, "Anabase: The Endless Film", University of Toronto Quarterly, τόμος XIX, no. 3, Απρίλιος 1950
  • Stephen Spender, "Tribute to Saint-John Perse", Cahiers de la Pléiade, Paris, καλοκαίρι-φθινόπωρο 1950
  • Amos Wilder, "Nature and the immaculate world in Saint-John Perse", in Modern Poetry and the Christian tradition, Νέα Υόρκη 1952
  • Katherine Garrison Chapin, "Saint-John Perse. Notes on Some Poetic Contrasts", The Sewanee Review
  • Gabriel Bounoure, "St.-John Perse and poetic ambiguity", μετάφραση W.R. Trask, ένθ. ανωτ., 1η έκδ. στα Les Cahiers de la Pléiade, no. 10, θέρος-φθινόπωρο 1950.
  • Wallace Fowlie, "The Poetics of Saint-John Perse", Poetry, Σικάγο, τόμος LXXXII, no. 6, Σεπτέμβριος 1953
  • "Tribute to Saint-John Perse", The Berkeley Review (Arthur J. Knodel, René Girard, Georges Huppert), τόμος I, no. 1, Berkeley 1956
  • Archibald MacLeish, "Saint-John Perse. The Living Spring", in A continuing journey. Essays and Addresses, Βοστώνη 1957
  • Wallace Fowlie, "Saint-John Perse", in A Guide to Contemporary french Literature, from Valéry to Sartre, Νέα Υόρκη 1957
  • Martin Turnell, "The Epic of Saint-John Perse", The Commonweal, LXX, 17/7/1958
  • Melvin Maddocks, "Perse as Cosmologist", Christian Science Monitor, 4 Σεπτεμβρίου 1958
  • John Marshall, "The greatest Living French Poet", The Yale Review, XLVIII, Σεπτέμβριος 1958
  • Katherine Garrison Chapin, "Perse on the sea with Us: Amers", The New Republic, CXXXIX, Ουάσινγκτον, 27/10/1958
  • H.-J. Kaplan, "Saint-John Perse: The Recreation of the World", The Reporter, XV, 22/1/1959
  • Raymond Mortimer, "Mr Eliot and Mr Perse: Two fine Poets in tandem", Sunday Times, Λονδίνο, Μάιος 1959
  • Philip Toynbee, "A great modern Poet", The Observer, Λονδίνο, 31/5/1959
  • Joseph Henry McMahon, A Bibliography of works by and about Saint-John Perse, Stanford University, 1959
  • Stanley Burnshaw, "Saint-John Perse" στο The Poem Itself, Νέα Υόρκη 1960
  • Byron Colt, "Saint-John Perse", Accent, Νέα Υόρκη, XX, 3, καλοκαίρι 1960
  • Joseph Barry, "Science and poetry merge in the crucial stage of creation", New York Post, 12/12/1960
  • Anthony Hartley, "Saint-John Perse", Encounter, Λονδίνο, no. 2, Φεβρουάριος 1961
  • Octavio Paz, "Saint-John Perse as Historian", The Nation, Νέα Υόρκη, 17 Ιουνίου 1961
  • Léon-S. Roudiez, "The Epochal Poetry of Saint-John Perse", Columbia University Forum, Νέα Υόρκη, τόμος IV, 1961
  • Amos Wilder, "St-John Perse and the future of Man", Christianity and Crisis, Νέα Υόρκη, τόμος XXI, no. 24, 22/1/1962
  • Ronald Gaskell, "The Poetry of Saint-John Perse", The London Magazine, τόμος I, no. 12, Μάρτιος 1962
  • Peter Russel, "Saint-John Perse's Poetical works", Agenda, Λονδίνο, Μάιος–Ιούνιος 1962
  • Eugenia Vassylkivsky, The Main Themes of Saint-John Perse, Columbia University 1964
  • Arthur J. Knodel, Saint-John Perse. A Study of his Poetry, Εδιμβούργο 1966
  • Roger Little, Word Index of the Complete Poetry and Prose of Saint-John Perse, Durham 1966 και 1967
  • M. Owen de Jaham, An Introduction to Saint-John Perse, University of South Western Louisiana, 1967
  • Richar O. Abel, The Relationship between the Poetry of T.S. Eliot and Saint-John Perse, University of Southern California, 1970
  • Ruth N. Horry, Paul Claudel and Saint-John Perse. Parallels and Contrasts, University of North Carolina Press, Chapel Hill, 1971
  • Candace Uter De Russy, Saint-John Perse's Chronique: a study of Kronos and other themes through imagery, Tulane University, Ν. Ορλεάνη 1971
  • René Galand, Saint-John Perse, Νέα Υόρκη 1972
  • Roger Little, Saint-John Perse, University of London, 1973
  • Carol Nolan Rigolot, The Dialectics of Poetry: Saint-John Perse, University of Michigan, 1973
  • Edith Jonssen-Devillers, Cosmos and the Sacred in the poetics of Octavio Paz and Saint-John Perse, University of California, San Diego 1976
  • John M. Cocking, "The Migrant Muse: Saint-John Perse", Encounter, Λονδίνο, τόμος XLVI, Μάρτιος 1976
  • Elizabeth Jennings, "Saint-John Perse: the worldly seer", in Seven Men of Vision: an appreciation, Λονδίνο 1976
  • Roger Little, "The World and the Word in Saint-John Perse", in Sensibility and Creation: Essays in XXth Century French Poetry, Λονδίνο και Νέα Υόρκη 1977
  • Reino Virtanen, "Between Saint-John and Persius: Saint-John Perse and Paul Valéry", Symposium, καλοκαίρι 1978
  • Steven Winspur, "Saint-John Perse's Oiseaux: the Poem, the Painting and beyond", L'Esprit Créateur, Columbia University, XXII, no. 4, χειμώνας1982
  • Joseph T. Krause, "The Visual Form of Saint-John Perse's Imagery", Aix-en-Provence, 1983
  • Erika Ostrovsky, Under the Sign of Ambiguity: Saint-John Perse/Alexis Leger, Νέα Υόρκη, 1985
  • Steven Winspur, Saint-John Perse and the Imaginary Reader, Γενεύη 1988
  • Peter Baker, Obdurate Brilliance: Exteriority and the Modern Long Poem, University of Florida Press, 1991
  • Luigi Fiorenzato, Anabasis/Anabase: T.S. Eliot translates Saint-John Perse, Πάντοβα 1991–1992
  • Josef Krause, "The Two Axes of Saint-John Perse's Imagery", Studi Francesi, τόμος XXXVI, no. 106, Τορίνο 1992
  • Richard L. Sterling, The Prose Works of Saint-John Perse. Towards an Understanding of His Poetry, Νέα Υόρκη 1994
  • Richard A. York, "Saint-John Perse, the diplomat", Claudel Studies, τόμος XXIII, 1-2, 1996
  • Judith Urian, The Biblical context in Saint-John Perse's work, Hebrew University of Jerusalem, 1997
  • Pierre Lastenet, Saint-John Perse and the Sacred, University of London, 2001
  • Marie-Noëlle Little, The Poet and the Diplomat [Correspondence Saint-John Perse/Dag Hammarskjöld], Syracuse University Press, 2001
  • Carol Rigolot, Forged Genealogies: Saint-John Perse's Conversations with Culture, The University of North Carolina Press, 2002
  • Henriette Levillain, Saint-John Perse, Ministère des Affaires étrangères, Παρίσι 2005
  • Carol Rigolot, "Blood Brothers: Archibald MacLeish and Saint-John Perse", Archibald MacLeish Journal, καλοκαίρι 2005
  • Carol Rigolot, "Saint-John Perse", στο Transtlantic relations, France and the Americas, Culture, Politics, History, Οξφόρδη και Santa Barbara 2005
  • Harris Feinsod, "Reconsidering the 'Spiritual Economy': Saint-John Perse, his translators and the limits of internationalism", "Benjamin, Poetry and Criticism", Telos, no. 38, Νέα Υόρκη 2007
  • Jeffrey Meyers, "The Literary Politics of the Nobel Prize", Antioch Review, τόμος 65, no. 2, 2007

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]