Αντρέ Ζιντ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αντρέ Ζιντ
Γέννηση22 Νοεμβρίου 1869
Παρίσι
Θάνατος19 Φεβρουαρίου 1951
Παρίσι
Επάγγελμα/
ιδιότητες
δημοσιογράφος, παραγωγός ταινιών, δοκιμιογράφος, θεατρικός συγγραφέας[1], μυθιστοριογράφος, ημερολογιογράφος, ταξιδιωτικός συγγραφέας, μεταφραστής[2], αυτοβιογράφος, συγγραφέας[1], πεζογράφος και σεναριογράφος
ΥπηκοότηταΓαλλία
Σχολές φοίτησηςΛύκειο Ερρίκος Δ' και École alsacienne
Αξιοσημείωτα έργαThe Immoralist, Strait is the Gate, La Symphonie Pastorale, Οι κιβδηλοποιοί, Corydon, The Fruits of the Earth, Τα υπόγεια του Βατικανού, Si le grain ne meurt, Travels in the Congo, Retour de L'U.R.S.S., d:Q1216094, Η έγκλειστη του Πουατιέ, d:Q3201527 και d:Q3226237
Σύζυγος(οι)Μαντλέν Ζιντ (1938)
ΤέκναΚατρίν Ζιντ
Commons page Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα

Ο Αντρέ Ζιντ (André Gide, 22 Νοεμβρίου 186919 Φεβρουαρίου 1951)[3] ήταν Γάλλος μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Το 1947 του απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ της Λογοτεχνίας.

Ο Αντρέ Ζιντ

Η ζωή του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1893 και το 1894 ταξίδεψε στη βόρεια Αφρική κι εκεί ανεφάνησαν οι ομοφυλοφιλικές του τάσεις, που εδραιώθηκαν λίγο αργότερα με τη γνωριμία του Όσκαρ Ουάιλντ και του λόρδου Άλφρεντ Ντάγκλας.

Παρά ταύτα, νυμφεύθηκε μια εξαδέλφη του, τη Μαντλέν Ροντώ.

Το 1916 δημιουργεί ερωτική σχέση με τον μετέπειτα σκηνοθέτη Μαρκ Αλλεγκρέ, δεκαπέντε μόλις ετών, γιο στενού φίλου του. Ακόμη σκανδαλωδέστερη ήταν η απολογία της παιδεραστίας Κορυντόν (1924), που επέσυρε γενική καταδίκη.

Το 1923 έγινε πατέρας μιας κόρης από την πολύ νεότερή του Ελίζαμπετ βαν Ρύσσελμπέργκε, κόρη του Βέλγου ζωγράφου Τεό βαν Ρύσσελμπέργκε, φίλου του επίσης. Ήταν το μοναδικό του παιδί.

Από τον Ιούλιο του 1926 μέχρι τον Μάιο του 1927 ταξίδεψε στη Γαλλική Ισημερινή Αφρική με τον Αλλεγκρέ, οι σχέσεις του με τον οποίον είχαν διαταραχτεί προς στιγμή από το «επεισόδιο Ρύσσελμπέργκε». Μετά την επιστροφή, η ερωτική τους σχέση τερματίστηκε γιατί στο ταξίδι αυτό ο Αλλεγκρέ ανακάλυψε τις γυναίκες του Κογκό και τις γυναίκες εν γένει.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1930 ο Ζιντ προσέγγισε τον κομμουνισμό και το 1936 δέχθηκε πρόσκληση των σοβιετικών αρχών να επισκεφθεί τη Σοβιετική Ένωση.

Τα έργα του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζίντ άρχισε τη συγγραφική σταδιοδρομία του με το αυτοβιογραφικό έργο Τα τετράδια του Αντρέ Βαλτέρ το 1891.

Από το 1891 μέχρι το 1893 έγραψε επηρεασμένος από τις θεωρίες του συμβολισμού.

Ενώ τα μέχρι το 1900 έργα του ασχολούνται με προβλήματα ατομικότητας, ο Ανηθικολόγος και η Στενή Πύλη εξετάζουν τις ανθρώπινες σχέσεις, ακόμη κι αυτές του γάμου (ο δικός του φαίνεται πως δεν ολοκληρώθηκε). Αποκορύφωμα της νέας αυτής δημιουργικής περιόδου ήταν οι Κιβδηλοποιοί, περιγραφή της εξεγερμένης νεότητας και της σύγκρουσης των γενεών.

Με το ταξίδι του στην ισημερινή Γαλλική Αφρική άρχισε να έρχεται σε επαφή με ευρύτερα κοινωνικά προβλήματα. Το Ταξίδι στο Κογκό και ο Γυρισμός από το Τσαντ επικρίνουν τη γαλλική αποικιοκρατική πολιτική. Όταν γύρισε στη Γαλλία εξέφρασε την απογοήτευσή του στα δύο σύντομα έργα του Επιστροφή από την ΕΣΣΔ και Διορθώσεις της Επιστροφής.

Τελευταίο του σημαντικό έργο ήταν ο Θησέας, όπου εκφράζει την εμπιστοσύνη του στον άνθρωπο και στην αξία του παρελθόντος.

Σε όλο το έργο του Ζιντ, και ιδιαίτερα στο Ημερολόγιό του, καθώς και στη ζωή του την ίδια, φαίνεται καθαρά ότι βρισκόταν κάτω από την πίεση των αντίρροπων δυνάμεων της προτεσταντικής πειθαρχίας και απόλυτης ελευθερίας, της παράδοσης και ανταρσίας, του ασκητισμού και αισθησιασμού. Ο επιτυχής συγκερασμός όλων αυτών των τάσεων τον κατέστησε έναν από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της Γαλλίας.

Επιλογή έργων και ελληνικές μεταφράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Les cahiers d'André Walter («Τα τετράδια του Αντρέ Βαλτέρ», 1891)
  • Paludes («Τέλματα», 1895)
—μτφ. Γεωργία Ζακοπούλου (εκδ. "Δελφίνι", Αθήνα, 1993)
  • Les nourritures terrestres («Οι γήινες τροφές», 1897)
    —μτφ. Μανώλης Γιαλουράκης (εκδ. "Φοντάνα", 1971)
  • Le Prométhée mal enchaîné («Ο Προμηθέας κακοαλυσσοδεμένος», 1899)
  • Le roi Candaule («Ο βασιλιάς Κανδαύλης», 1901, δράμα)
  • L'immoraliste («Ὁ ἀνηθικολόγος», 1902)
—μτφ. Αιμίλιος Χουρμούζιος (ἐκδ. "Γλάρος", 1945)
—μτφ. Γιάννης Λὸ Σκόκκο (ἐκδ. "Κοράλι", 1968)
—μτφ. Ντίνα Κοραντζάνη (εκδ. "Άγκυρα", 1975)
  • Saül («Σαούλ», 1903, δράμα)
  • Prétextes («Προφάσεις», 1903)
  • Le retour de l'enfant prodigue («Η επιστροφή του ασώτου», 1907)
    —μτφ. Αντρέας Καραντώνης (εκδ. "Ίκαρος', 1945)
  • La porte étroite («Η στενή πύλη», 1909)
—μτφ. Ελένη Δ. Γαζή (εκδ. "Δημητρακοπούλου - Τσιροπούλου, 1935)
—μτφ. Μίνα Ζωγράφου - Μεραναίου (εκδ. "Π.Γ.", 1954)
—μτφ. Θεόδωρος Ι. Αποστολόπουλος (εκδ. "Αριστ. Μαυρίδη", 1957)
—μτφ. Βαγγέλης Χατζηδημητρίου (εκδ. "Γαλαξίας", 1970)
—μτφ. Σάκης Παπαδημητρίου (εκδ. "Ηριδανός", 1977)
—μτφ. Ανδρέας Κατσαμακίδης (εκδ. "Ζαχαρόπουλος", 1984)
—μτφ. Κ. Νικολάου (εκδ. "Δραστηριότητα", 1993)
—μτφ. Λίλα Κονομάρα (εκδ. "Μεταίχμιο", 2006)
  • Isabelle («Ἰσαβέλλα», 1911)
—μτφ. Γιάννης Λὸ Σκόκκο & Φούλα Ζησιμάτου ("Άγκυρα", 1974)
  • Les caves du Vatican («Τα υπόγεια του Βατικανού», 1914)
—μτφ. Στέφανος Κουμανούδης (εκδ. "Οδυσσέας", 1982)
—μτφ. Ανδρέας Κατσαμακίδης (εκδ. "Ζαχαρόπουλος", 1983)
  • La symphonie pastorale («Η ποιμενική συμφωνία», 1919)
—μτφ. Δ. Βεζύρογλου (εκδ. "Χ. Γανιάρη", 1925)
—μτφ. Μίνα Ζωγράφου - Μεραναίου (εκδ. "Π.Γ.", 1954)
—μτφ. Γιάννης Λὸ Σκόκκο & Φούλα Ζησιμάτου (εκδ. "Άγκυρα", 1974)
—μτφ. Δημήτρης Ζορμπαλάς (εκδ. "Ψυχογιός", 1984)
  • Corydon («Κορύδων», 1920)
    —μτφ. Νίκος Σπάνιας (εκδ. "Δεσμός", 1965)
    —μτφ. Ν. Κ. (εκδ. "Ζαχαρόπουλος", 1995)
  • Dostoïevsky («Ντοστογιέφσκι», 1923 )
  • Incidences («Συμπτώσεις», 1924)
  • Les faux-monnayeursΟι κιβδηλοποιοί», 1925)
— μτφ. Γιώργος Κοτζιούλας (περιοδικό «Νεοελληνικά Γράμματα», Μάιος - Ιούλιος 1938)
— μτφ. Άρης Δικταίος (εκδ. "Κ. Μ.", 1955 και εκδ. "Δωδώνη", Αθήνα 1977, 383 σελ., ISBN 978-960-248-216-2)
— μτφ. Ανδρέας Παππάς (εκδ. "Πόλις", Αθήνα 2014, 528 σελ., ISBN 978-960-435-454-2)
  • Si le grain ne meurt («Αν δεν πεθάνει ο σπόρος», 1926)
    —μτφ. Δημήτρης Ζορμπαλάς (εκδ. "Ροές", 1992)
  • Le journal des faux-monnayeurs («Το ημερολόγιο των Κιβδηλοποιών», 1926)
— μτφ. Άρης Δικταίος (εκδ. "Δωδώνη", Αθήνα 1977, 383 σελ., ISBN 978-960-248-216-2)
— μτφ. Ανδρέας Παππάς (εκδ. "Πόλις", Αθήνα 2014, 528 σελ., ISBN 978-960-435-454-2)
  • Voyage au Congo («Ταξίδι στο Κογκό», 1927)
  • Le retour de Tchad («Ο γυρισμός από το Τσαντ», 1928 )
  • L'école des femmes («Το σχολείο των γυναικών», 1929)
— μτφ. Νίκος Αθανασιάδης (εκδ. "Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος", 1984)
  • Œdipe («Οιδίπους», 1931), θεατρικό
— μτφ. Βασίλης Βασιλικός ("Νέα Εστία" 1978 Α΄)
  • Les nouvelles nourritures («Οι νέες [γήινες] τροφές», 1935)
    —μτφ. Μανώλης Γιαλουράκης (εκδ. "Φοντάνα", 1971)
  • Retour de l'U. R. S. S. («Επιστροφή από την ΕΣΣΔ», 1936)
  • Retouches à mon retour de l'U.R.S.S.(«Διορθώσεις στην Επιστροφή μου από την ΕΣΣΔ», 1937)
    — μτφ. Κ. Γ. Παππά («Τι είδα στη Ρωσία») (εκδ. "Αναγέννηση", 1945)
  • Le Treizième Arbre («Το 13ο δέντρο»), θεατρικό
— μτφ. Ἰάνης Λὸ Σκόκκο ("Θέατρο του Ονείρου", πρόγραμμα + μετάδοση ἀπὸ τὸ Θέατρο στὸ Ραδιόφωνο ΕΡΤ)
  • Thésée («Θησέας», 1946)
— μτφ. Δάφνη Πετρίδου (εκδ. "Παρατηρητής", 1983)
  • Journal 1889 –1949 («Ημερολόγιο 1889-1949», 1950)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]