Παγκόσμιος πληθυσμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο παγκόσμιος πληθυσμός από το 1800 έως το 2100, βασισμένος σε στοιχεία και προβλέψεις του 2004 από τον ΟΗΕ (μπλε και κόκκινο-πορτοκαλί-πράσινο αντίστοιχα), καθώς και σε εκτιμήσεις για τους ιστορικούς χρόνους από το Γραφείο Απογραφών των ΗΠΑ (μαύρο)

Ο παγκόσμιος πληθυσμός είναι ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που ζουν στον πλανήτη Γη. Υπολογίστηκε ότι ξεπέρασε τα 8 δισεκατομμύρια τον Νοέμβριο του 2022.[1] Χρειάστηκαν πάνω από διακόσιες χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης προϊστορίας και ιστορίας για να φτάσει ο ανθρώπινος πληθυσμός το ένα δισεκατομμύριο και μόλις 219 χρόνια ακόμα για να αυξηθεί στα 8 δισεκατομμύρια.[1]

Ο παγκόσμιος πληθυσμός σημειώνει συνεχή αύξηση από τον 14ο αιώνα, μετά το τέλος της μεγάλης επιδημίας πανούκλας και του μεγάλου λιμού των ετών 1315–1317. Οι υψηλότεροι ρυθμοί στην αύξηση του πληθυσμού, πάνω από 1,8% ανά έτος, καταγράφηκαν για λίγα χρόνια τη δεκαετία του 1950 και επί λίγο μεγαλύτερο διάστημα την εικοσαετία 1960-1980 (με μέγιστο ετήσιο ρυθμό 2,2% το 1963). Στη συνέχεια μειώθηκαν ως το 1,1% μέχρι το 2012. Ο ετήσιος αριθμός των γεννήσεων έχει μειωθεί σε 140 εκατομμύρια από ένα μέγιστο 173 εκατομμυρίων στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και προβλέπεται να παραμείνει σταθερός, ενώ οι θάνατοι αριθμούν 57 εκατομμύρια κάθε χρόνο και προβλέπεται να αυξηθούν σε 80 εκατομμύρια τον χρόνο έως το έτος 2040. Οι τρέχουσες προβολές δείχνουν συνεχιζόμενη αύξηση πληθυσμού (αλλά με σταθερή πτώση του ποσοστού στην ετήσια αύξηση) με τον πληθυσμό να φθάνει μεταξύ 9,4 και 10,1 δισεκατομμυρίων το έτος 2050.[2][3][4]

Ο παγκόσμιος πληθυσμός κατά ήπειρο το 2023[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στατιστικές πληθυσμού για 6 ηπείρους και 10 χώρες

Στην Ασία κατοικεί το 59,1% του παγκόσμιου πληθυσμού, περίπου 4,75 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Η Κίνα και η Ινδία μαζί έχουν το 35,5% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η Αφρική ακολουθεί με 1,46 δισεκατομμύρια, το 18,2% του παγκόσμιου πληθυσμού. Τα 742 εκατομμύρια άνθρωποι της Ευρώπης αντιπροσωπεύουν μόλις το 9,2% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η Κεντρική και Νότια Αμερική με την Καραϊβική φιλοξενούν 665 εκατομμύρια (8,3%), η Βόρεια Αμερική 379 εκατομμύρια (4,7%) και η Ωκεανία 46 εκατομμύρια (0,6%).[5]

Ορόσημα ανά δισεκατομμύριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτιμήσεις παγκόσμιου πληθυσμού
Πληθυσμός
(σε δισεκατομμύρια)
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Έτος 1804 1927 1960 1974 1987 1999 2011 2023 2035
Αριθμός ετών που πέρασαν από το προηγούμενο δισεκατομμύριο - 123 33 14 13 12 12 12 12

Σύμφωνα με εκτιμήσεις βασισμένες σε μαθηματικά μοντέλα, ο πληθυσμός της Γης έφθασε το ένα δισεκατομμύριο το 1804, τα δύο δισεκατομμύρια το 1927, τα τρία το 1960, τα τέσσερα το 1974, τα πέντε το 1987 και τα έξι δισεκατομμύρια το 1999. Προβλέπεται να φθάσει τα επτά δισεκατομμύρια τον Οκτώβριο του 2011 και περί τα οκτώ δισεκατομμύρια μεταξύ 2025 και 2030. Μεταξύ 2045 και 2050 ο παγκόσμιος πληθυσμός προβλέπεται (με τις σημερινές εκτιμήσεις) να φθάσει τα εννέα δισεκατομμύρια, με εναλλακτικά σενάρια να κυμαίνονται από 7,4 έως 10,6 δισεκατομμύρια.[6][7][8][9] Οι προβλέψεις ποικίλλουν ανάλογα με τις υποκείμενες παραδοχές και ανάλογα με το ποιες μεταβλητές επιδέχονται διακύμανση στους υπολογισμούς, ιδίως η γονιμότητα. Τέτοιες διακυμάνσεις σε πιο μακροπρόθεσμες προβλέψεις δίνουν παγκόσμιο πληθυσμό το 2150 από 3,2 δισεκατομμύρια έως 24,8 δισεκατομμύρια. Αν η γονιμότητα παρέμενε στα επίπεδα του 1995, ο πληθυσμός το 2150 θα ήταν 256 δισεκατομμύρια.[10]

Δεν υπάρχει εκτίμηση για το σε ποια ημέρα ή μήνα ο παγκόσμιος πληθυσμός ξεπέρασε το ένα ή τα δύο δισεκατομμύρια. Η Διεθνής Βάση Δεδομένων του Γραφείου Απογραφών των ΗΠΑ τοποθετεί την ημέρα που ξεπεράστηκαν τα τρία και τα 4 δισεκατομμύρια τον Ιούλιο του 1959 και τον Απρίλιο του 1974, αντιστοίχως. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών προσδιόρισε και «εόρτασε» την «Ημέρα των 5 δισεκατομμυρίων» ως την 11η Ιουλίου 1987 και την «Ημέρα των 6 δισεκατομμυρίων» ως την 12η Οκτωβρίου 1999. Ο Τομέας Διεθνών Προγραμμάτων του Γραφείου Απογραφών των ΗΠΑ, αντιθέτως, εκτίμησε ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός ξεπέρασε τα 6 δισεκατομμύρια στις 21 Απριλίου 1999, δηλαδή αρκετούς μήνες νωρίτερα. Η «Ημέρα των 7 δισεκατομμυρίων» έχει προβλεφθεί από το ίδιο Γραφείο ότι θα είναι τον Μάρτιο του 2012,[11] ενώ ο Τομέας Πληθυσμού του ΟΗΕ προτείνει την 31η Οκτωβρίου 2011.[12]

Ορόσημα κατά περιοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πρώτο ημισφαίριο της Γης που απέκτησε πληθυσμό άνω του 1 δισεκατομμυρίου ήταν το Βόρειο Ημισφαίριο, για να ακολουθήσει σύντομα το Ανατολικό Ημισφαίριο, όχι πολύ μετά το 1804 (βλ. ανωτ.). Μετά αυτό συνέβη για την Ασία, κατόπιν για την Ανατολική Ασία και τη Νότιο Ασία, και στη συνέχεια για την Κίνα το 1980, την Ινδία το 1999, το Δυτικό Ημισφαίριο τη δεκαετία του 2000 και την Αφρική το 2010. Τα επόμενα ορόσημα του 1 δισεκατομμυρίου που προβλέπονται από τους δημογράφους είναι η Αμερική ως σύνολο (με σημερινό πληθυσμό περί τα 920 εκατομμύρια), το Νότιο Ημισφαίριο και η Υποσαχάρια Αφρική (αμφότερες οι περιοχές με περίπου 850 εκατομμύρια σήμερα. Δεν είναι γνωστό αν η Ευρώπη, η Νοτιοανατολική Ασία και η Βόρειος Αμερική θα υπερβούν ποτέ το 1 δισεκατομμύριο πληθυσμού.

Ως προς τα 2, 3 και 4 δισεκατομμύρια, μόνο το Βόρειο Ημισφαίριο, το Ανατολικό Ημισφαίριο και η Ασία έχουν υπερβεί αυτούς τους αριθμούς.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαιότητα και Μεσαίωνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά το 70.000 π.Χ. περίπου και μέχρι την ανάπτυξη της γεωργίας εκτιμάται ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός ήταν σταθεροποιημένος σε περίπου 1 εκατομμύριο ανθρώπους, των οποίων η επιβίωση εξαρτιόταν από το κυνήγι και τη συλλογή τροφής, ένας τρόπος ζωής που από τη φύση του εξασφάλιζε μια χαμηλή και σταθερή πυκνότητα πληθυσμού σε απόλυτη ισορροπία και αρμονία με το φυσικό περιβάλλον. Ο συνολικός παγκόσμιος πληθυσμός πιθανότατα ποτέ δεν ξεπέρασε τα 15 εκατομμύρια πριν την εφεύρεση της καλλιέργειας της Γης.[13] Αντίθετα, υπολογίζεται ότι πάνω από 55 εκατομμύρια ζούσαν στη Δυτική και Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία τον 4ο αιώνα μ.Χ.[14]

Η Πανώλη του Ιουστινιανού σκότωσε περί τον μισό πληθυσμό της Ευρώπης μεταξύ του 541 και του 8ου αιώνα.[15] Ο πληθυσμός της Ευρώπης ήταν λίγο πάνω από τα 70 εκατομμύρια το 1340.[16] Η πανδημία του 14ου αιώνα που είναι γνωστή ως ο Μαύρος Θάνατος πιθανώς να μείωσε τον παγκόσμιο πληθυσμό από 450 εκατομμύρια σε 350 έως 375 εκατομμύρια το 1400.[17] Χρειάστηκαν περί τα 200 χρόνια για να φθάσει ο πληθυσμός της Ευρώπης τα επίπεδα του 1340.[18] Από την άλλη πλευρά, η Κίνα βίωσε μια μείωση πληθυσμού από (κατ΄ εκτίμηση) 123 εκατομμύρια περί το 1200 σε 65 εκατομμύρια το 1393,[19] που οφειλόταν όπως φαίνεται σε ένα συνδυασμό των επιδρομών των Μογγόλων και επιδημιών πανούκλας.[20]

Στην αρχή της Δυναστείας των Μινγκ το 1368 ο πληθυσμός της Κίνας αναφέρεται ότι προσέγγιζε τα 60 εκατομμύρια, ενώ προς το τέλος της δυναστείας το 1644 ίσως πλησίαζε τα 150 εκατομμύρια.[21] Ο πληθυσμός της Αγγλίας έφθασε τα 5,6 εκατομμύρια το 1650 από 2,6 το 1500[22] Νέες καλλιέργειες που εισήχθησαν στην Ασία και στην Ευρώπη από την Αμερική υπό των Ισπανών και Πορτογάλων κατακτητών-αποικιστών τον 16ο αιώνα συνεισέφεραν στην αύξηση του πληθυσμού:[23][24] Μετά την εισαγωγή τους, το καλαμπόκι και η μανιόκα αντικατέστησαν σταδιακά τις παραδοσιακές αφρικανικές καλλιέργειες στη θέση των σημαντικότερων προμηθευτών τροφής για την ήπειρο.[25]

Ο πληθυσμός της Αμερικής το 1500 εκτιμάται ανάμεσα στα 50 και 100 εκατομμύρια.[26] Ο προκολομβιανός πληθυσμός της Βόρειας Αμερικής είναι πρακτικά άγνωστος, αφού οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 2 εκατομμύρια μέχρι 18 εκατομμύρια.[27] Οι συναντήσεις μεταξύ Ευρωπαίων εξερευνητών και ιθαγενών πληθυσμών συχνά προκαλούσαν τοπικές επιδημίες με ασυνήθιστα υψηλές θνησιμότητες[28]. Αρχαιολογικά στοιχεία υποδεικνύουν ότι ο θάνατος του 90% περίπου του ιθαγενούς πληθυσμού του Νέου Κόσμου προκλήθηκε από αρρώστιες του Παλαιού Κόσμου όπως η ευλογιά, η ιλαρά και η γρίπη.[29] Με την πάροδο των αιώνων οι Ευρωπαίοι είχαν αναπτύξει ισχυρή ανοσία σε αυτές τις ασθένειες, σε αντίθεση με τους ιθαγενείς.[30]

Νεότερη εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την αγροτική και βιομηχανική επανάσταση στην Αγγλία το μέσο προσδόκιμο ζωής των παιδιών αυξήθηκε δραματικά[31]. Το ποσοστό των παιδιών που γεννήθηκαν στο Λονδίνο και πέθαναν πριν την ηλικία των 5 ετών μειώθηκε από 74,5% το 1730-1749 σε 31,8% το 1810-1829[32][33]. Ο πληθυσμός της Ευρώπης αυξήθηκε από περίπου 100 εκατομμύρια το 1700 σε 400 εκατομμύρια το 1900[34], με φυσική συνέπεια τον ταχύ εποικισμό των νέων ηπείρων από Ευρωπαίους.

Η αύξηση του πληθυσμού επιταχύνθηκε μετά την εισαγωγή του υποχρεωτικού εμβολιασμού και τις βελτιώσεις στην ιατρική και την υγιεινή[35]: Καθώς οι συνθήκες διαβιώσεως και η φροντίδα υγείας βελτιώθηκαν κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, ο πληθυσμός του Ηνωμένου Βασιλείου διπλασιαζόταν κάθε 50 χρόνια[36] Το 1801 ο πληθυσμός της Αγγλίας είχε φθάσει τα 8,3 εκατομμύρια και το 1901 είχε αυξηθεί στα 30,5 εκατομμύρια[37] Από την άλλη, τα πρώτα 50 χρόνια του εικοστού αιώνα στη Ρωσία και τη Σοβιετική Ένωση σημαδεύτηκαν από καταστροφές και πολέμους που επέφεραν μεγάλης κλίμακας πληθυσμιακές απώλειες[38]. Κατά συνέπεια το 1945 ο πληθυσμός ήταν περίπου 90 εκατομμύρια μικρότερος από αυτόν που θα μπορούσε να είναι[39].

Ο πληθυσμός της Ινδικής υποηπείρου, περίπου 125 εκατομμύρια το 1750, είχε φθάσει τα 389 εκατομμύρια το 1941[40]. Σήμερα η ίδια περιοχή φιλοξενεί 1,18 δισεκατομμύριο κατοίκους[41]. Ο συνολικός αριθμός των κατοίκων της Ιάβας αυξήθηκε από περίπου 5 εκατομμύρια το 1815 σε πάνω από 130 σήμερα[42]. Ο πληθυσμός του Μεξικού έχει αυξηθεί από 13,6 εκατομμύρια το 1900 σε 112 εκατομμύρια το 2009[43]. Μέσα σε 80 χρόνια ο πληθυσμός της Κένυας αυξήθηκε από 2,9 σε 37 εκατομμύρια[44].

Υπερπληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Υπερπληθυσμός

Οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν ότι η σημερινή αύξηση πληθυσμού και η συνακόλουθη αύξηση στη χρήση φυσικών πόρων συνδέεται με κινδύνους για το οικοσύστημα[45][46]. Η «Ανακοίνωση για την αύξηση του πληθυσμού» της Δι-ακαδημαϊκής Επιτροπής (IAP, InterAcademy Panel), η οποία επικυρώθηκε από 58 εθνικές Ακαδημίες το 1994, αποκαλεί την αύξηση του ανθρώπινου πληθυσμού «χωρίς προηγούμενο» ("unprecedented") και υποστηρίζει ότι πολλά περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως τα αυξανόμενα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και η κλιματική αλλαγή, η ρύπανση και άλλα, επιδεινώνονται από την πληθυσμιακή αύξηση[47]. Τότε ο παγκόσμιος πληθυσμός ήταν 5,5 δισεκατομμύρια και τα μετριοπαθέστερα μοντέλα προέβλεπαν ένα μέγιστο 7,8 δισεκατομμυρίων το 2050, αριθμός που σύμφωνα με τις σημερινές εκτιμήσεις θα επιτευχθεί περί το 2030[48].

Ο έλεγχος του ανθρώπινου πληθυσμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τεχνητή μεταβολή του ρυθμού αυξήσεως ενός ανθρώπινου πληθυσμού ονομάζεται έλεγχος του πληθυσμού.

Ιστορικά ο έλεγχος πληθυσμού έχει εφαρμοσθεί μέσω του περιορισμού των γεννήσεων με αντισύλληψη ή με κυβερνητικές διατάξεις, και έχει αναληφθεί ως απόκριση σε παράγοντες όπως υψηλά ή αυξανόμενα επίπεδα φτώχειας, περιβαλλοντικές ανησυχίες, θρησκευτικούς λόγους και υπερπληθυσμός.

Μεγαλύτεροι πληθυσμοί ανά χώρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα 10 κράτη με τον μεγαλύτερο ολικό πληθυσμό:
Θέση Χώρα / Έδαφος Πληθυσμός Ημερομηνία Ποσοστό % του παγκοσμίου πληθυσμού Πηγή
1 Κίνα[49] 1.411.778.724 1 Νοεμβρίου 2020 17,93% Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού Κίνας
2 Ινδία 1.393.409.000 1 Ιουλίου 2021 17,69% Μέση Εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το 2020[50]
3 Ηνωμένες Πολιτείες 331.449.281 1 Απριλίου 2020 4,21% Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού ΗΠΑ
4 Ινδονησία 272.248.500 2021 3,46% Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού Ινδονησίας
5 Πακιστάν 225.200.000 1 Ιουλίου 2021 2,86% Μέση Εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το 2020[50]
6 Βραζιλία 213.317.639 1 Ιουλίου 2021 2,71% Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού Βραζιλίας
7 Νιγηρία 211.401.000 1 Ιουλίου 2021 2,68% Μέση Εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το 2020[50]
8 Μπανγκλαντές 166.303.000 1 Ιουλίου 2021 2,11% Μέση Εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το 2020[50]
9 Ρωσία 146.171.000 1 Ιανουαρίου 2021 1,86% Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού Ρωσίας
10 Μεξικό 126.014.024 2 Μαρτίου 2020 1,60% Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού Μεξικού

Περίπου 4,50 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε αυτές τις δέκα χώρες, αριθμός που αντιπροσωπεύει το 57,1% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Πιο πυκνοκατοικημένες χώρες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παγκόσμιος χάρτης πυκνότητας πληθυσμού (κάτοικοι ανά τ.χλμ.) το 1994
Τα 10 πιο πυκνοκατοικημένα κράτη: (με πληθυσμό πάνω από 1 εκατομμύριο)
Σειρά Κράτος/έδαφος Πληθυσμός Έκταση (τ.χλμ.) Πυκνότητα
(κατ. ανά τ.χλμ.)
Σημειώσεις
1 Σιγκαπούρη 5.637.000 733,2 7.688
2 Μπαχρέιν 1.504.365 786,5 1.913
3 Μπανγκλαντές 170.260.000 147.570 1.153,8
4 Ταϊβάν 23.361.084 36.197 645,4 [51]
5 Μαυρίκιος 1.261.196 2.040 618,2
6 Νότια Κορέα 51.558.034 100.284 514,1 [52]
7 Λίβανος 5.354.000 10.452 512,2
8 Ρουάντα 13.246.394 26.338 502,9
9 Ισραήλ 9.714.000 20.770 467,7
10 Μπουρούντι 12.837.740 27.834 461,2
Χώρες που έρχονται πρώτες τόσο σε πληθυσμό (πάνω από 15 εκατομ.) όσο και σε πυκνότητα πληθυσμού (πάνω από 250 κάτοικοι ανά τετρ. χιλιόμετρο):
Κράτος Πληθυσμός Εμβαδόν (τ.χλμ.) Πυκνότητα πληθ.
(κατ./τ.χλμ.)
Σημειώσεις
Μπανγκλαντές 170.260.000 147.570 1.153,8 Ταχέως αναπτυσσόμενη χώρα
Ταϊβάν 23.361.084 36.197 645,4 Σταθερός πληθυσμός
Νότια Κορέα 51.558.034 100.284 514,1 Σταθερός πληθυσμός
Ολλανδία 17.861.351 41.543 429,9 Σταθερός πληθυσμός
Ινδία 1.387.284.855 3.287.263 422,0 Αναπτυσσόμενη χώρα
Φιλιππίνες 109.991.095 300.000 366,6 Ταχέως αναπτυσσόμενη χώρα
Σρι Λάνκα 22.181.000 65.610 338,1 Αναπτυσσόμενη χώρα
Ιαπωνία 124.520.000 377.972 329,4 Μείωση πληθυσμού
Πακιστάν 240.486.000 796.095 302,1 Αναπτυσσόμενη χώρα
Βιετνάμ 99.460.000 331.689 299,9 Αναπτυσσόμενη χώρα

Αύξηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξέλιξη του πληθυσμού σε διαφορετικές ηπείρους. Ο κάθετος άξονας είναι λογαριθμικός σε εκατομμύρια.

Διαφορετικές περιοχές έχουν διαφορετικούς ρυθμούς πληθυσμιακής αύξησης. Σύμφωνα με τον πίνακα, η πληθυσμιακή αύξηση των περιοχών από το 2000 έως το 2005 ήταν:

237,771 εκατομμύρια στην Ασία
92,293 εκατομμύρια στην Αφρική
38,052 εκατομμύρια στη Λατινική Αμερική
16,241 εκατομμύρια στη Βόρειο Αμερική
3,264 εκατομμύρια στην Ευρώπη
1,955 εκατομμύρια στην Ωκεανία
383,047 εκατομμύρια σε όλη τη Γη

Τον εικοστό αιώνα ο κόσμος γνώρισε τη μεγαλύτερη αύξηση στον πληθυσμό του σε ολόκληρη την ανθρώπινη ιστορία εξαιτίας των μειώσεων στη θνησιμότητα σε πολλές χώρες εξαιτίας προόδων στην ιατρική και μεγάλης αυξήσεως στην αγροτική παραγωγικότητα που αποδίδεται στην «Πράσινη επανάσταση»[53][54][55].

Το έτος 2000 ο ΟΗΕ έδωσε στοιχεία για αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού με ρυθμό 1,14% ή περίπου 75 εκατομμύρια άνθρωποι ανά έτος[56], μετά από ένα μέγιστο 88 εκατομμυρίων ανά έτος το 1989. Στους λίγους τελευταίους αιώνες ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν στη Γη έχει πολλαπλασιαστεί αρκετές φορές: Το 2000 υπήρχαν δεκαπλάσιοι άνθρωποι πάνω στη Γη από ό,τι τριακόσια χρόνια πριν. Το 2005 ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξανόταν κατά of 203.800 ανθρώπους κάθε ημέρα[57], αριθμός που αυξήθηκε σε 211.090 ανθρώπους την ημέρα το 2007 και σε 220.980 ανθρώπους την ημέρα το 2009.

Παγκόσμιος χάρτης χωρών κατά γονιμότητα, 2005-2010.[εκκρεμεί παραπομπή]

Ωστόσο, ο παγκόσμιος ετήσιος ρυθμός στην αύξηση του πληθυσμού μειώνεται σταθερά από τον μέγιστο 2,19% το έτος 1963. Ο ρυθμός παραμένει υψηλός στη Λατινική Αμερική, στη Μέση Ανατολή και στην Υποσαχάριο Αφρική[58].

Σε ορισμένες χώρες υπάρχει καθαρή μείωση του πληθυσμού, ιδίως στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη (κυρίως εξαιτίας του μικρού αριθμού γεννήσεων). Μέσα στην επόμενη δεκαετία η Ιαπωνία και κάποιες χώρες στη Δυτική Ευρώπη αναμένεται επίσης να γνωρίσουν μείωση του πληθυσμού τους εξαιτίας μικρής γονιμότητας.

Το 2006 Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι ο ρυθμός αυξήσεως του παγκόσμιου πληθυσμού μειώνεται εξαιτίας του φαινομένου που είναι γνωστό ως δημογραφική μετάβαση. Αν αυτή η τάση συνεχιστεί, ο ρυθμός αυξήσεως μπορεί να αγγίξει το μηδέν το έτος 2050, με παγκόσμιο πληθυσμό 9,2 δισεκατομμύρια[59]. Ωστόσο, αυτή είναι μόνο μία από πολλές διαφορετικές εκτιμήσεις που δημοσιεύθηκαν από τα Ηνωμένα Έθνη. Το 2009 οι προβλέψεις του ΟΗΕ για το 2050 κυμαίνονται από περίπου 8 δισεκατομμύρια μέχρι 10,5 δισεκατομμύρια[60].

Προβλέψεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτιμήσεις του ΟΗΕ (μέσες, αναθ. 2022) και του Γραφείου Απογραφών των ΗΠΑ (Ιούλιος 2023)[5][61]
Έτος Εκτίμηση ΟΗΕ
(δισεκατ.)
Αύξηση Εκτίμηση ΗΠΑ
(δισεκατ.)
Αύξηση
2000 6,149 - 6,132 -
2010 6,986 0,837 6,940 0,808
2020 7,841 0,855 7,757 0,817
2030 8,546 0,705 8,488 0,731
2040 9,188 0,642 9,162 0,674
2050 9,709 0,521 9,741 0,579

Η μελλοντική αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού σε βάθος χρόνου είναι δύσκολο να προβλεφθεί και οι διάφορες πηγές δίνουν διαφορετικές εκτιμήσεις. Σύμφωνα με το Γραφείο Απογραφών των ΗΠΑ, ο παγκόσμιος πληθυσμός θα φθάσει τα 7 δισεκατομμύρια τον Ιούλιο του 2012[62], ενώ κατά τον ΟΗΕ στα τέλη του 2011[63].

Οι ρυθμοί γεννήσεων μειώνονται ελαφρώς κατά μέσο όρο, αλλά ποικίλλουν πολύ ανάμεσα στις αναπτυγμένες και στις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και ανάμεσα σε διαφορετικές εθνότητες. Η θνησιμότητα μπορεί να μεταβληθεί απότομα και απροσδόκητα εξαιτίας επιδημιών, πολέμων και φυσικών καταστροφών, ή εξαιτίας νέων προόδων στην ιατρική.

Ο ΟΗΕ έχει δημοσιεύσει πολλές προβλέψεις για τον μελλοντικό παγκόσμιο πληθυσμό, βασισμένες πάνω σε διαφορετικές παραδοχές. Σε ορισμένα πρότυπα καταστροφές που πυροδοτούνται από την απαίτηση του αυξανόμενου πληθυσμού για όλο και μειούμενους πόρους οδηγούν τελικά σε μια αιφνίδια πτώση, ή ακόμα και μια «Μαλθουσιανή καταστροφή».

Εκτιμήσεις του ΟΗΕ (2022) και μέσες προβολές διακυμάνσεων (σε εκατομμύρια)[5]
Έτος Κόσμος Ασία Αφρική Ευρώπη Λατινική Αμερική/Καραϊβική Βόρειος Αμερική Ωκεανία
2000 6.149 3.736 (60,8%) 819 (13,3%) 727 (11,8%) 523 (8,5%) 313 (5,1%) 31 (0,5%)
2005 6.558 3.980 (60,7%) 928 (14,2%) 729 (11,1%) 558 (8,5%) 329 (5,0%) 34 (0,5%)
2010 6.986 4.221 (60,4%) 1.055 (15,1%) 736 (10,5%) 591 (8,5%) 345 (4,9%) 37 (0,5%)
2015 7.427 4.459 (60,0%) 1.201 (16,2%) 742 (10,0%) 623 (8,4%) 360 (4,8%) 40 (0,5%)
2020 7.841 4.664 (59,5%) 1.361 (17,4%) 746 (9,5%) 652 (8,3%) 374 (4,8%) 44 (0,5%)
2025 8.192 4.816 (58,8%) 1.530 (18,7%) 741 (9,0%) 675 (8,2%) 383 (4,7%) 47 (0,6%)
2030 8.546 4.959 (58,0%) 1.711 (20,0%) 737 (8,6%) 698 (8,2%) 393 (4,6%) 49 (0,6%)
2035 8.879 5.079 (57,2%) 1.899 (21,4%) 730 (8,2%) 717 (8,1%) 403 (4,5%) 52 (0,6%)
2040 9.188 5.176 (56,3%) 2.093 (22,8%) 723 (7,9%) 732 (8,0%) 411 (4,5%) 54 (0,6%)
2045 9.468 5.249 (55,4%) 2.290 (24,2%) 714 (7,5%) 743 (7,8%) 417 (4,4%) 56 (0,6%)
2050 9.709 5.293 (54,5%) 2.485 (25,6%) 703 (7,2%) 749 (7,7%) 421 (4,3%) 58 (0,6%)
2055 9.908 5.305 (53,5%) 2.676 (27,0%) 690 (7,0%) 752 (7,6%) 425 (4,3%) 60 (0,6%)
2060 10.068 5.290 (52,5%) 2.861 (28,4%) 676 (6,7%) 751 (7,5%) 429 (4,3%) 61 (0,6%)
2065 10.196 5.255 (51,5%) 3.038 (29,8%) 662 (6,5%) 746 (7,3%) 432 (4,2%) 63 (0,6%)
2070 10.297 5.204 (50,5%) 3.206 (31,1%) 648 (6,3%) 738 (7,2%) 436 (4,2%) 64 (0,6%)
2075 10.371 5.141 (49,6%) 3.362 (32,4%) 636 (6,1%) 728 (7,0%) 440 (4,2%) 65 (0,6%)
2080 10.415 5.063 (48,6%) 3.504 (33,6%) 624 (6,0%) 714 (6,9%) 442 (4,2%) 66 (0,6%)
2085 10.431 4.974 (47,7%) 3.633 (34,8%) 614 (5,9%) 699 (6,7%) 444 (4,3%) 69 (0,7%)
2090 10.424 4.878 (46,8%) 3.746 (35,9%) 604 (5,8%) 682 (6,5%) 446 (4,3%) 67 (0,6%)
2095 10.396 4.778 (46,0%) 3.843 (37,0%) 595 (5,7%) 665 (6,4%) 447 (4,3%) 68 (0,7%)
2100 10.349 4.674 (45,2%) 3.924 (37,9%) 587 (5,7%) 647 (6,3%) 448 (4,3%) 69 (0,7%)

Πληθυσμός κατά ήπειρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ακολουθεί ένας πίνακας με την ιστορική και μελλοντική εξέλιξη των πληθυσμών των ηπείρων της Γης σε εκατομμύρια[64][65][66][67].
Η διαθεσιμότητα στοιχείων για τον πληθυσμό πριν τον εικοστό αιώνα ποικίλλει κατά ήπειρο.

Ιστορική και μελλοντική εξέλιξη πληθυσμών (σε εκατομμύρια)[68][69]
`Ηπειρος 1500 1600 1700 1750 1800 1850 1900 1950 1999 2008 2050 2150
Κόσμος 458 580 682 791 978 1.262 1.650 2.521 5.978 6.707 8.909 9.746
Αφρική 86 114 106 106 107 111 133 221 767 973 1.766 2.308
Ασία 243 339 436 502 635 809 947 1.402 3.634 4.054 5.268 5.561
Ευρώπη 84 111 125 163 203 276 408 547 729 732 628 517
Λατινική Αμερική & Καραϊβική 39 10 10 16 24 38 74 167 511 577 809 912
Βόρειος Αμερική 3 3 2 2 7 26 82 172 307 337 392 398
Ωκεανία 3 3 3 2 2 2 6 13 30 34 46 51
Ιστορική και μελλοντική εξέλιξη κατανομής πληθυσμών ανά ήπειρο (%) [68][69][εκκρεμεί παραπομπή]
`Ηπειρος 1500 1600 1700 1750 1800 1850 1900 1950 1999 2008 2050 2150
Κόσμος 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100
Αφρική 18,8 19,7 15,5 13,4 10,9 8,8 8,1 8,8 12,8 14,5 19,8 23,7
Ασία 53,1 58,4 63,9 63,5 64,9 64,1 57,4 55,6 60,8 60,4 59,1 57,1
Ευρώπη 18,3 19,1 18,3 20,6 20,8 21,9 24,7 21,7 12,2 10,9 7,0 5,3
Λατινική Αμερική & Καραϊβική 8,5 1,7 1,5 2,0 2,5 3,0 4,5 6,6 8,5 8,6 9,1 9,4
Βόρειος Αμερική 0,7 0,5 0,3 0,3 0,7 2,1 5,0 6,8 5,1 5,0 4,4 4,1
Ωκεανία 0,7 0,5 0,4 0,3 0,2 0,2 0,4 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5
Εκτιμώμενοι ανθρώπινοι πληθυσμοί από την αρχή της Ιστορίας (σε εκατομμύρια)
Έτος Κόσμος Αφρική Ασία Ευρώπη Λατινική Αμερική Βόρειος Αμερική Ωκεανία Notes
70.000 π.Χ. < 0,015 [70]
10.000 π.Χ. 1
9000 π.Χ. 3
8000 π.Χ. 5 [71]
7000 π.Χ. 7
6000 π.Χ. 10
5000 π.Χ. 15
4000 π.Χ. 20
3000 π.Χ. 25
2000 π.Χ. 35
1000 π.Χ. 50 [71]
500 π.Χ. 100 [71]
1 μ.Χ. 200 [72]
1000 310
1750 791 106 502 163 16 2 2
1800 978 107 635 203 24 7 2
1850 1.262 111 809 276 38 26 2
1900 1.650 133 947 408 74 82 6
1950 2.519 221 1.398 547 167 172 13
1955 2.756 247 1.542 575 191 187 14
1960 2.982 277 1.674 601 209 204 16
1965 3.335 314 1.899 634 250 219 18
1970 3.692 357 2.143 656 285 232 19
1975 4.068 408 2.397 675 322 243 21
1980 4.435 470 2.632 692 361 256 23
1985 4.831 542 2.887 706 401 269 25
1990 5.263 622 3.168 721 441 283 27
1995 5.674 707 3.430 727 481 299 29
2000 6.070 796 3.680 728 520 316 31
2005 6.454 888 3.917 725 558 332 33
2008 6.707 973 4.054 732 577 337 34 [3] Αρχειοθετήθηκε 2006-12-15 στο Wayback Machine.
Έτος Κόσμος Αφρική Ασία Ευρώπη Λατινική Αμερική Βόρειος Αμερική Ωκεανία Σημειώσεις

Η Βόρειος Αμερική συμπεριλαμβάνει τον Καναδά, τις ΗΠΑ, τη Γροιλανδία, τις Βερμούδες και τον Άγιο Πέτρο και Μικελόν. Η Λατινική Αμερική συμπεριλαμβάνει το Μεξικό, την Κεντρική Αμερική, τα νησιά της Καραϊβικής και τη Νότιο Αμερική.

Οι πληθυσμοί για τη Βόρειο Αμερική αναφέρονται μόνο στους εποίκους μετά την ανακάλυψη από τους Ευρωπαίους και όχι στους ιθαγενείς πληθυσμούς πριν από αυτή.

Ο σημερινός παγκόσμιος πληθυσμός κατά ήπειρο (2023)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήπειρος Πυκνότητα πληθυσμού (κάτοικοι/τ.χλμ.) Πληθυσμός (Εκτιμήσεις ΟΗΕ, 2023)[5] Πολυπληθέστερη χώρα Πολυπληθέστερη πόλη
Ασία 106,6 4.753.080.000 Ινδία (1.428.628.000 κάτοικοι) Τόκιο (37.832.892 κάτοικοι)
Αφρική 48,3 1.460.482.000 Νιγηρία (223.805.000 κάτοικοι) Λάγος (21.000.000 κάτοικοι)
Ευρώπη 72,9 742.273.000 Ρωσία (144.444.000 κάτοικοι) Μόσχα (17.100.000 κάτοικοι)
Βόρεια Αμερική 24,7 604.182.000 Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (339.997.000 κάτοικοι) Πόλη του Μεξικού (21.497.029 κάτοικοι)
Νότια Αμερική 24,7 439.719.000 Βραζιλία (216.422.000 κάτοικοι) Σάο Πάολο (21.242.939 κάτοικοι)
Ωκεανία 5,3 45.576.000 Αυστραλία (26.439.000 κάτοικοι) Σίδνεϋ (5.029.768 κάτοικοι)
Ανταρκτική 0,0 3.687 (μη μόνιμος) Ανταρκτική (3.687 μη μόνιμοι κάτοικοι) Δεν υπάρχουν πόλεις

Μαθηματικά προσεγγιστικά πρότυπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χέρνερ (Hoerner) πρότεινε το 1975 μία μαθηματική σχέση για την αύξηση του πληθυσμού[73], η οποία αντιστοιχούσε σε μία υπερβολή με πληθυσμό να τείνει στο άπειρο για το 2025.

Σύμφωνα με τον Σεργκέι Καπίτσα (1997), ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξήθηκε μεταξύ του 67.000 π.Χ. και του 1965 σύμφωνα με τη σχέση:

όπου:

  • N είναι ο σημερινός πληθυσμός
  • T είναι το σημερινό έτος
  • C = (1,86±0,01)•1011
  • T0 = 2007±1
  • = 42±1

Η μετάβαση σε βραδύτερους ρυθμούς αυξήσεως σχετίζεται με τη δημογραφική μετάβαση.

Χρόνια που χρειάζονται για κάθε διπλασιασμό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χρησιμοποιώντας γραμμική παρεμβολή, βρίσκεται ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός κατά τη δεύτερη χιλιετία διπλασιαζόταν σε χρονικά διαστήματα που μειώνονταν στο μισό κάθε φορά, συμπίπτοντας έτσι με το μοντέλο της υπερβολικής ανάπτυξης που αναφέρθηκε παραπάνω. Είναι ωστόσο απίθανο ότι θα υπάρξει και άλλος διπλασιασμός μέσα στον 21ο αιώνα[74].

Χρόνια που χρειάζονται για κάθε διπλασιασμό του παγκόσμιου πληθυσμού
Αρχίζοντας από 500 εκατομμύρια
Πληθυσμός
(σε δισεκατομμύρια)
0,5 1 2 4 8
Έτος 1500 1804 1927 1974 2025
Έτη μεταξύ
διπλ/μών
304 123 47 51
Αρχίζοντας από 375 εκατομμύρια
Πληθυσμός
(σε δισεκατομμύρια)
0,375 0,75 1,5 3 6
Έτος 1171 1715 1881 1960 1999
Έτη μεταξύ
διπλ/μών
544 166 79 39

Δημογραφικές παράμετροι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εθνικότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ανθρωπότητα περιλαμβάνει χιλιάδες εθνότητες. Οι Κινέζοι Χαν αντιπροσωπεύουν περίπου το 17% του παγκόσμιου πληθυσμού[75].

Ηλικία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η διάμεση ηλικία κατά χώρα. Μεγάλες συγκεντρώσεις νεαρών ηλικιών παρατηρούνται στην Αφρική και σε μικρότερο βαθμό στη Νότιο και Νοτιοανατολική Ασία, καθώς και στην Κεντρική Αμερική

Το έτος 2018 περί το 25,3% του παγκόσμιου πληθυσμού είχε ηλικία κάτω των 15 ετών[76].

Γενικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανεξάρτητα από τη θνησιμότητα, η δεκαετία του 1990 γνώρισε τον μεγαλύτερο απόλυτο αριθμό γεννήσεων παγκοσμίως, ιδιαίτερα τα έτη μετά το 1995, παρά το γεγονός ότι ο ρυθμός γεννήσεων ήταν χαμηλότερος από αυτόν της δεκαετίας του 1960. Στην πραγματικότητα, εξαιτίας των 163 εκατομμυρίων γεννήσεων τον χρόνο μετά το 1995, ο χρόνος που χρειάσθηκε για να προστεθεί ένα ακόμα δισεκατομμύριο στον παγκόσμιο πληθυσμό έφθασε στο ελάχιστο (μόλις 12 έτη), καθώς ο πληθυσμός της Γης έφθασε τα 6 δισεκατομμύρια το 1999. Στην αρχή της δεκαετίας αυτός ο αριθμός αναμενόταν να σημειωθεί το 2000 το νωρίτερο από τους περισσότερους δημογράφους.

Αν συμπεριληφθεί και η θνησιμότητα, τα έτη 1985 έως 1990 οριοθετούν την περίοδο με την ταχύτερη ετήσια αύξηση πληθυσμού στην παγκόσμια ιστορία. Παρά το ότι η αρχή της δεκαετίας του 1960 γνώρισε μεγαλύτερο ρυθμό αυξήσεως, η μεταβολή σε απόλυτους αριθμούς κυμαινόταν περί τα 83 εκατομμύρια το 1985-1990, με μια μεταβολή ρεκόρ σχεδόν 88 εκατομμυρίων το 1990. Η αιτία είναι ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός ήταν περίπου 5 δισεκατομμύρια τότε αντί περίπου 3 δισεκατομμύρια στις αρχές της δεκαετίας του 1960.

Οι προβλέψεις του Μάλθους και η πραγματικότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έτος 1798 ο Τόμας Μάλθους προέβλεψε λανθασμένα ότι η αύξηση του πληθυσμού θα ξεπερνούσε την παραγωγή τροφής μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. Το 1968 ο Πωλ Έρλιχ (Paul R. Ehrlich) επανέλαβε αυτό το επιχείρημα στο έργο του Η πληθυσμιακή βόμβα (The Population Bomb), προβλέποντας λιμό για τις δεκαετίες του 1970 και του 1980. Οι προβλέψεις του, όπως και αυτές άλλων νεομαλθουσιανιστών επικρίθηκαν έντονα από οικονομολόγους όπως τον Τζούλιαν Λίνκολν Σάιμον. Η γεωπονική έρευνα που ήδη βρισκόταν σε εξέλιξη με την Πράσινη Επανάσταση, οδήγησε σε τεράστιες βελτιώσεις στις στρεμματικές αποδόσεις σημαντικών καλλιεργειών. Η αύξηση στην παραγωγή τροφίμων συμβάδιζε με την αύξηση του πληθυσμού, αλλά οι μαλθουσιανιστές επεσήμαιναν ότι η Πράσινη Επανάσταση εξαρτάται από συνθετικά λιπάσματα και ότι πολλές καλλιέργειες έχουν καταστεί τόσο ομοιόμορφες γενετικά ώστε μια κακή σοδειά θα ήταν πολύ εκτεταμένο φαινόμενο. Οι τιμές των τροφίμων στις αρχές του 21ου αιώνα αυξάνονται απότομα σε παγκόσμια κλίμακα προκαλώντας εξάπλωση του υποσιτισμού[77].

Από το 1950 έως το 1984, καθώς η Πράσινη Επανάσταση μεταμόρφωνε τη γεωργία σε όλο τον κόσμο, η παραγωγή σιτηρών αυξήθηκε κατά 250%[78]. Ο παγκόσμιος πληθυσμός έχει αυξηθεί περίπου 4 δισεκατομμύρια από την έναρξη της Πράσινης Επανάστασης μέχρι σήμερα και οι περισσότεροι πιστεύουν ότι χωρίς αυτή θα υπήρχε γενικευμένος λιμός και υποσιτισμός από ό,τι δείχνουν τα στοιχεία του ΟΗΕ σήμερα (περίπου 850 εκατομμύρια άνθρωποι υπέφεραν από χρόνιο υποσιτισμό το 2005)[79].

Η Πράσινη Επανάσταση τροφοδοτήθηκε από ορυκτά καύσιμα με τη μορφή της παραγωγής λιπασμάτων (από φυσικό αέριο), εντομοκτόνων (από πετρέλαιο) και αρδεύσεως με βενζινοκίνητες αντλίες. Η σταθεροποίηση της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου ίσως δοκιμάσει τις κριτικές που ασκήθηκαν στους Μάλθους και Έρλιχ[80][81], καθώς οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται εξαιτίας αυξήσεως των καλλιεργειών για βιοκαύσιμα[82], οι παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου διατηρούνται υψηλές[83], ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται[84], η κλιματική αλλαγή προχωρεί[85], αγροτική γη χάνεται προς όφελος της οικιστικής και βιομηχανικής αναπτύξεως[86][87] και οι καταναλωτικές απαιτήσεις της Κίνας και της Ινδίας αυξάνονται[88][89]. Το 2007–2008 διαδηλώσεις και ταραχές συνδεόμενες με τις υψηλές τιμές των τροφίμων έλαβαν χώρα σε κάποια κράτη σε διαφορετικές ηπείρους[90][91]. Ωστόσο, οι τιμές του πετρελαίου έπεσαν απότομα στη συνέχεια από τα 140 στα 100 και λιγότερα δολάρια το βαρέλι και παρέμειναν εκεί για τα επόμενα δύο περίπου χρόνια. Οι ανάγκες για φυσικούς πόρους αναμένεται να πάψουν να αυξάνονται καθώς η αύξηση του πληθυσμού θα περιορισθεί, αλλά δεν είναι γνωστό αν η άνοδος του βιοτικού επιπέδου στις αναπτυσσόμενες χώρες θα δημιουργήσει και πάλι ελλείψεις φυσικών πόρων.

Ο Ρίτσαρντ Ντάνκαν ισχυρίζεται ότι ο «παγκόσμιος πληθυσμός θα μειωθεί στα περίπου 2 δισεκατομμύρια περί το 2050»[92]. Ο Ντέιβιντ Πιμέντελ, καθηγητής της οικολογίας και γεωργίας στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ, εκτιμά ότι ο πληθυσμός που αντιστοιχεί στην αειφόρο γεωργική παραγωγή των ΗΠΑ είναι περίπου 200 εκατομμύρια[93]. Οι αυξανόμενοι πληθυσμοί, η έλλειψη ενεργειακών πόρων και τροφής, θα δημιουργήσουν την «τέλεια κρίση» έως το 2030 κατά τον επιστημονικό σύμβουλο της βρετανικής κυβέρνησης Τζων Μπέντινγκτον, που προειδοποιεί ότι τα αποθέματα τροφίμων βρίσκονται σε χαμηλό 50 ετών, αλλά ο κόσμος θα χρειάζεται 50% περισσότερη ενέργεια, τροφή και νερό το 2030[94][95]. Ο κόσμος θα πρέπει να παράγει 70% περισσότερη τροφή το 2050 για να θρέψει τους προβλεπόμενους επιπλέον 2,3 δισεκατομμύρια ανθρώπους, ανακοίνωσε ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) των Ηνωμένων Εθνών[96].

Τα δεδομένα για το 2007 δείχνουν μια πραγματική αύξηση στους απόλυτους αριθμούς υποσιτισμένων ανθρώπων παγκοσμίως, 923 εκατομμύρια το 2007 έναντι 832 εκατομμυρίων το 1995[97]. Οι πιο πρόσφατες εκτιμήσεις του FAO υποδεικνύουν μια ακόμα μεγαλύτερη αύξηση, σε 1,02 δισεκατομμύριο το 2009.[98]

Συνολικός αριθμός των ανθρώπων που έζησαν ποτέ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο επιστημονικός κλάδος της παλαιοδημογραφίας έχει προβεί σε εκτιμήσεις για τον «συνολικό αριθμό των ανθρώπων που έζησαν ποτέ», οι οποίες δημοσιεύθηκαν την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα και τον τοποθετούν από 100 έως 115 δισεκατομμύρια περίπου.

Μια εκτίμηση για τον αριθμό αυτό έγινε από τον Carl Haub του Γραφείου Αναφοράς Πληθυσμού (Population Reference Bureau) το 1995 και αναθεωρήθηκε το 2002. Η αναθεωρημένη εκτίμηση ήταν περίπου 106 δισεκατομμύρια[99][100]. Ο Haub χαρακτήρισε αυτό τον αριθμό ως μια εκτίμηση που απαιτεί «την επιλογή μεγεθών για τον πληθυσμό διαφορετικών περιοχών και περιόδων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα και την εφαρμογή εκτιμώμενων ρυθμών γεννήσεων σε κάθε περίοδο»[100]. Για τον εκτιμώμενο πληθυσμό των 6,2 δισεκατομμυρίων του 2002, θα μπορούσαμε να πούμε ότι περίπου το 6% όλων των ανθρώπων που έζησαν ποτέ ήταν ζωντανό το 2002[99].

Στη δεκαετία του 1970 ήταν πολύ διαδεδομένη η άποψη ότι το 75% όλων των ανθρώπων που έζησαν ποτέ ήταν ζωντανοί το 1970, πράγμα που θα καθιστούσε τον συνολικό αριθμό όλων των ανθρώπων που έζησαν ποτέ μέχρι το 1970 μικρότερο από τον αριθμό των ανθρώπων που ζουν σήμερα. Αυτή η άποψη τελικά καταρρίφθηκε.[101]

Ο αριθμός όλων των ανθρώπων που έζησαν ποτέ είναι δύσκολο να υπολογισθεί για τους ακόλουθους λόγους:

  • Το σύνολο των ειδικών χαρακτηριστικών που ορίζουν τον άνθρωπο είναι θέμα ορισμού και ανοικτό προς συζήτηση το ποια άτομα του πρώιμου Homo sapiens και προγενέστερων ή συγγενών ειδών του γένους Homo θα πρέπει να συμπεριληφθούν στον υπολογισμό. (Σε αυτό το πλαίσιο δείτε και το λήμμα Σόφισμα του σωρείτη). Ακόμα και αν η επιστημονική κοινότητα έφθανε σε ομοφωνία ως προς το ποια χαρακτηριστικά διακρίνουν τα ανθρώπινα όντα, θα ήταν σχεδόν αδύνατο να βρεθεί το πότε πρωτοεμφανίσθηκαν με προσέγγιση χιλιετίας, επειδή το αρχείο των απολιθωμάτων είναι πολύ αραιό. Βέβαια ο πολύ μικρός πληθυσμός των προϊστορικών χρόνων σε σύγκριση με τα πρόσφατα μεγέθη του καθιστούν αυτή την πηγή αβεβαιότητας περιορισμένης σημασίας.
  • Αξιόπιστα στατιστικά δεδομένα υπάρχουν μόνο για τους τελευταίους δύο ή τρεις αιώνες. Μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα λίγες κυβερνήσεις είχαν προβεί ποτέ σε μια ακριβή απογραφή πληθυσμού. Σε πολλές αρχαίες προσπάθειες για κάτι τέτοιο, όπως στην Αρχαία Αίγυπτο και στην Περσική Αυτοκρατορία η έμφαση ήταν στην καταμέτρηση ενός μόνο υποσυνόλου του πληθυσμού για σκοπούς που σχετίζονταν με τη φορολόγηση ή τη στρατιωτική θητεία.[102] Το σύνολο των πληθυσμιακών μεγεθών πριν τον 18ο αιώνα είναι στην πραγματικότητα εκτιμήσεις και έτσι το περιθώριο σφάλματος για τον συνολικό αριθμό όλων των ανθρώπων που έζησαν ποτέ μέχρι σήμερα θα πρέπει να λογίζεται στα δισεκατομμύρια ή και στις δεκάδες δισεκατομμύρια ανθρώπων.
  • Μία κρίσιμη παράμετρος για την εκτίμηση είναι το προσδόκιμο ζωής. Για μια μέση τιμή του ίση με 20 έτη και τις παραπάνω εκτιμήσεις πληθυσμού, το αποτέλεσμα του υπολογισμού μας μπορεί να είναι περί τα 58 δισεκατομμύρια. Χρησιμοποιώντας μια μέση τιμή ίση με 40 έτη, θα έχουμε το μισό, περίπου 29 δισεκατομμύρια. Το προσδόκιμο ζωής κυμαίνεται πολύ ανάλογα με το αν συμπεριλαμβάνουμε και τα παιδιά που πέθαναν μέσα στον πρώτο χρόνο ή τον πρώτο μήνα της ζωής τους, ένας αριθμός πολύ δύσκολο να εκτιμηθεί για τις προγενέστερες ιστορικές περιόδους. Ο Haub δηλώνει ότι «το προσδόκιμο ζωής στη γέννηση πιθανώς δεν υπερέβαινε κατά μέσο όρο τα 10 χρόνια για το μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης ιστορίας».[100] Οι εκτιμήσεις του για τη βρεφική θνησιμότητα καταλήγουν στο ότι περίπου 40% των ανθρώπων που έζησαν ποτέ δεν επιβίωσαν πέρα από την ηλικία του ενός έτους.

Ο ΟΗΕ και ο παγκόσμιος πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σχετικές με πληθυσμιακές μελέτες υπηρεσίες του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών είναι:

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιστορικά:

Κατάλογοι:

Επιπλέον υλικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Χάρτης του οποίου η κλίμακα ποικίλλει δείχνοντας κάθε χώρα σύμφωνα με το μέγεθος του πληθυσμού της είναι διαθέσιμος στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ.[103][104]
  • Πληθυσμιακές τάσεις και μοντέλα υπάρχουν στον διαδραστικό παγκόσμιο άτλαντα GeoHive.[105]
  • Λεπτομερείς χάρτες κατανομής του πληθυσμού στην υποσαχάριο Αφρική είναι διαθέσιμοι μέσα από το πρόγραμμα The AfriPop Project.[106]
  • Τάσεις του πληθυσμού χωρών και άλλες στατιστικές μπορούν να αναπαρασταθούν με γραφικά χρησιμοποιώντας τον Trendalyzer.[107]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Kight, Stef W.· Lysik, Tory (14 Νοεμβρίου 2022). «The human race at 8 billion». Axios (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2022. 
  2. «Παγκόσμιος Πληθυσμός 2019» (PDF). UN. 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020. 
  3. «World Population Clock — Worldometers». Worldometers.info. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  4. «International Data Base (IDB) — World Population». Census.gov. 28 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 «World Population Prospects 2022». Esa.un.org. 2022. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2023. 
  6. «Executive Summary». World Population Prospects: The 2002 Revision Volume III: Analytical Report (PDF). 2002. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2010. 
  7. World Population to 2300. New York: United Nations Department of Economic and Social Affairs: Population Division. 2004, σελ. 3, 14. http://www.un.org/esa/population/publications/longrange2/WorldPop2300final.pdf. Ανακτήθηκε στις 2010-07-03. 
  8. World Population: 1950-2050. U.S. Census Bureau, Population Division. Ιούνιος 2010. http://www.census.gov/ipc/www/idb/worldpopgraph.php. Ανακτήθηκε στις 2010-07-03. 
  9. 2009 World Population Data Sheet. Washington, DC: Population Reference Bureau. 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-04-22. https://web.archive.org/web/20100422034436/http://www.prb.org/pdf09/09wpds_eng.pdf. Ανακτήθηκε στις 2010-07-03. 
  10. «Key Findings». Long-Range Population Projections (PDF). Proceedings of the United Nations Technical Working Group on Long-Range Population Projections. New York: United Nations: Department of Economic and Social Affairs. 2003. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2010. 
  11. «World Population Clock». 
  12. World Population Prospects, the 2008 Revision Frequently Asked Questions Ο Τομέας Πληθυσμού του Τμήματος Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων της Γραμματείας του ΟΗΕ έθεσε αυτή τη νέα πρόβλεψη στις 10/11/2010. Ανακτήθηκε στις 26/1/2011.
  13. Luc-Normand Tellier (2009). "Urban world history: an economic and geographical perspective". PUQ. p.26. ISBN 2-7605-1588-5
  14. "Population estimates of the Roman Empire Αρχειοθετήθηκε 2015-08-26 στο Wayback Machine.", Dr. Kenneth W. Harl
  15. «Plague, Plague Information, Black Death Facts, News, Photos – National Geographic». Science.nationalgeographic.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2008. 
  16. "History of Europe – Demographic and agricultural growth". Encyclopædia Britannica.
  17. «Historical Estimates of World Population». Census.gov. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2008. 
  18. "Europe's Black Death is a history lesson in human tragedy — and economic renewal". TIME Europe. July 17, 2000, VOL. 156 NO. 3
  19. Horst R. Thieme (2003). "Mathematics in population biology". Princeton University Press. p.285. ISBN 0-691-09291-5
  20. Graziella Caselli, Gillaume Wunsch, Jacques Vallin (2005). "Demography: Analysis and Synthesis, Four Volume Set: A Treatise in Population". Academic Press. p.34. ISBN 0-12-765660-X
  21. "Qing China's Internal Crisis: Land Shortage, Famine, Rural Poverty". Asia for Educators, Columbia University.
  22. "History of Europe – Demographics". Encyclopædia Britannica.
  23. "China's Population: Readings and Maps Αρχειοθετήθηκε 2011-07-19 στο Wayback Machine.". Columbia University, East Asian Curriculum Project.
  24. The Columbian Exchange. The University of North Carolina.
  25. "Albert Schweitzer: a biography". James Brabazon (2000). Syracuse University Press. p.242. ISBN 0-8156-0675-3
  26. J. N. Hays (1998). "The burdens of disease: epidemics and human response in western history.". p 72. ISBN 0-8135-2528-4
  27. "Microchronology and Demographic Evidence Relating to the Size of Pre-Columbian North American Indian Populations". Περιοδικό Science.
  28. Arthur C. Aufderheide, Conrado Rodríguez-Martín, Odin Langsjoen (1998). "The Cambridge encyclopedia of human paleopathology". Cambridge University Press. p.205. ISBN 0-521-55203-6
  29. "The Story Of... Smallpox – and other Deadly Eurasian Germs". Public Broadcasting Service (PBS).
  30. Austin Alchon, Suzanne (2003). A pest in the land: new world epidemics in a global perspective]. University of New Mexico Press. σελ. 31. ISBN 0826328717. 
  31. Population crises and cycles in history Αρχειοθετήθηκε 2011-04-05 στο Wayback Machine.. Παρουσίαση του βιβλίου Population Crises and Population cycles των Claire Russell & W.M.S. Russell.
  32. Mabel C. Buer, Health, Wealth and Population in the Early Days of the Industrial Revolution, London: George Routledge & Sons, 1926, p. 30. ISBN 0-415-38218-1
  33. BBC - History - The Foundling Hospital. Published: 2001-05-01.
  34. "Modernization - Population Change". Encyclopædia Britannica.
  35. BBC - History - Victorian Medicine - From Fluke to Theory. Published: 2002-02-01.
  36. A portrait of Britain in 2031. The Independent. October 24, 2007.
  37. «The UK population: past, present and future» (PDF). Statistics.gov.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 15 Φεβρουαρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2009. 
  38. Mark Harrison (2002). "Accounting for War: Soviet Production, Employment, and the Defence Burden, 1940-1945". Cambridge University Press. p.167. ISBN 0-521-89424-7
  39. Stephen J. Lee (2000). "European dictatorships, 1918-1945". Routledge. p.86. ISBN 0-415-23046-2
  40. Reintegrating India with the World Economy. Peterson Institute for International Economics.
  41. [1] Αρχειοθετήθηκε 2018-12-26 στο Wayback Machine.. CIA World Fact-book July 2010 est.
  42. Java (island, Indonesia). Encyclopædia Britannica.
  43. "From Traitors to Heroes: 100 Years of Mexican Migration Policies". Jorge Durand, University of Guadalajara. March 2004.
  44. "Kenya's Violence: Exploding population". The New York Times. January 7, 2008. Gunnar Heinsohn
  45. «Ecological Debt Day». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2011. 
  46. Planetary Boundaries: Specials|publisher=Nature |date= 2009-09-23|accessdate=2011-05-08
  47. http://www.interacademies.net/?id=3547
  48. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2011. 
  49. Δεν συμπεριλαμβάνει το Χονγκ Κονγκ και το Μακάου.
  50. 50,0 50,1 50,2 50,3 Αναλυτική έκθεση του ΟΗΕ για την αναθεώρηση των στοιχείων για τον παγκόσμιο πληθυσμό 2019 Αρχειοθετήθηκε 2015-08-16 στο Wayback Machine..
  51. Επίσημη εκτίμηση
  52. Population density calculated using surface area and population figures from [2] Αρχειοθετήθηκε 2010-01-05 στο Wayback Machine..
  53. «The limits of a Green Revolution?». BBC News. 2007-03-29. http://news.bbc.co.uk/2/hi/in_depth/6496585.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-08-01. 
  54. «The Real Green Revolution». Energybulletin.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  55. World Population to 2300 Economic and Social Affairs, United Nations, 2004
  56. «census.gov». census.gov. 7 Ιανουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  57. «Current world population (ranked)». Xist.org. 1 Ιουλίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  58. Ron Nielsen, The little green handbook, Picador, New York (2006) ISBN 0-312-42581-3
  59. «UN 2006 report highlights» (PDF). Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  60. «UN population estimates and projections, database query, August 2009». Esa.un.org. 11 Μαρτίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  61. «International Database (IDB)». Census.gov. 3 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2023. 
  62. «Notes on the World POPClock and World Vital Events». US Census Bureau. 
  63. «World Population Prospects:The 2008 Revision» (PDF). Population Division of the Department of Economic and Social Affairs of the United Nations Secretariat. Ιουνίου 2009. 
  64. World Population Prospects Αρχειοθετήθηκε 2010-01-07 στο Wayback Machine.: The 2008 Revision Population Database
  65. «The World at». Un.org. 12 Οκτωβρίου 1999. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  66. «Population Growth over Human History». Globalchange.umich.edu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  67. «Geo Hive: the population of continents, regions and countries (Jul. 1, 2008)». Xist.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Δεκεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  68. 68,0 68,1 Οι κάτοικοι της πρώην ΕΣΣΔ περιλαμβάνονται στην Ευρώπη. Caselli, Graziella· Gillaume Wunsch· Jacques Vallin (20 Δεκεμβρίου 2005). Demography: Analysis and Synthesis, Four Volume Set: A Treatise in Population. Academic Press. σελ. 42. ISBN 9780127656601. 
  69. 69,0 69,1 «UN report 2004 data» (PDF). Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  70. Λιγότεροι από 15.000 άνθρωποι σύμφωνα με τη Θεωρία καταστροφής Τόμπα. Δείτε επίσης: Humans lived in tiny, separate bands for 100,000 years Αρχειοθετήθηκε 2009-02-14 στο Wayback Machine. (breitbart.com)
  71. 71,0 71,1 71,2 Μέσος όρος αριθμών από διαφορετικές πηγές όπως αναφέρονται στον ιστοτόπο του Γραφείου Απογραφών των ΗΠΑ Historical Estimates of World Population. Δείτε επίσης: *Kremer, Michael. 1993. "Population Growth and Technological Change: One Million B.C. to 1990," The Quarterly Journal of Economics 108(3): 681-716.
  72. Το εύρος τιμών από διαφορετικές πηγές όπως αναφέρονται στον ιστότοπο του Γραφείου Απογραφών των ΗΠΑ Historical Estimates of World Population για τον πληθυσμό του 1 μ.Χ. είναι από 170 εκατομμύρια έως 400 εκατομμύρια.
  73. Hoerner, von S., Journal of British Interplanetary Society 28691 (1975)
  74. Letters to Nature: Doubling of world population unlikely Nature, 19 June 1997
  75. «China: People». The World Factbook. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2011. 
  76. Age structure of the world Αρχειοθετήθηκε 2010-01-05 στο Wayback Machine. – 2018 CIA World Factbook
  77. «Assessing the global food crisis». BBC. April 22, 2008. http://news.bbc.co.uk/1/hi/in_depth/7361945.stm. Ανακτήθηκε στις April 6, 2010. 
  78. Kindall, Henery W & Pimentel, David (May 1994). «Constraints on the Expansion of the Global Food Supply». Ambio. 23 (3). http://dieoff.org/page36.htm. 
  79. The limits of a Green Revolution?. BBC News. March 29, 2007.
  80. «Peak Oil: the threat to our food security». Soil Association. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2011. 
  81. «Peak Oil And Famine: Four Billion Deaths». Countercurrents. 
  82. «2008: The year of global food crisis». Sunday Herald. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2011. 
  83. «The global grain bubble». Csmonitor.com. 18 Ιανουαρίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Νοεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  84. James Randerson, science correspondent (2008-03-07). «Food crisis will take hold before climate change, warns chief scientist». London: Guardian. http://www.guardian.co.uk/science/2008/mar/07/scienceofclimatechange.food. Ανακτήθηκε στις 2010-08-01. 
  85. John Vidal, environment editor (2007-11-03). «Global food crisis looms as climate change and fuel shortages bite». London: Guardian. http://www.guardian.co.uk/environment/2007/nov/03/food.climatechange. Ανακτήθηκε στις 2010-08-01. 
  86. Walsoft (22 Φεβρουαρίου 2008). «Experts: Global Food Shortages Could 'Continue for Decades'». Marketoracle.co.uk. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  87. «Has Urbanization Caused a Loss to Agricultural Land?». Moyak.com. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  88. Walt, Vivienne (2008-02-27). «The World's Growing Food-Price Crisis». Time.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-11-29. https://web.archive.org/web/20111129211855/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1717572,00.html. Ανακτήθηκε στις 2010-08-01. 
  89. The cost of food: Facts and figures. BBC News. October 16, 2008.
  90. Jonathan Watts in Beijing (2007-12-05). «Riots and hunger feared as demand for grain sends food costs soaring». London: Guardian. http://www.guardian.co.uk/world/2007/dec/04/china.business. Ανακτήθηκε στις 2010-08-01. 
  91. Julian Borger, diplomatic editor (2008-02-26). «Feed the world? We are fighting a losing battle, UN admits». London: Guardian. http://www.guardian.co.uk/environment/2008/feb/26/food.unitednations. Ανακτήθηκε στις 2010-08-01. 
  92. Steven Stoft (2008). "Carbonomics: how to fix the climate and charge it to OPEC". p.24. ISBN 0-9818775-0-8
  93. P. Crabbè, North Atlantic Treaty Organization. Scientific Affairs Division (2000). "Implementing ecological integrity: restoring regional and global environmental and human health". Springer. p.411. ISBN 0-7923-6351-5
  94. World faces 'perfect storm' of problems by 2030, chief scientist to warn. The Guardian. March 18, 2009.
  95. Global crisis 'to strike by 2030'. BBC News. March 19, 2009.
  96. Global food production will have to increase 70% for additional 2.3 billion people by 2050. Finfacts.com. September 24, 2009.
  97. Food and Agriculture Organization Economic and Social Development Department. “The State of Food Insecurity in the World, 2008 : High food prices and food security - threats and opportunities”. Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, 2008, σελ. 2.
  98. “One sixth of humanity undernourished - more than ever before” Αρχειοθετήθηκε 2012-11-17 στο Wayback Machine.. Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, 2009
  99. 99,0 99,1 Curtin, Ciara (2007-03-01). «Fact or Fiction?: Living People Outnumber the Dead». Scientific American (Scientific American, Inc.) 297 (3): σελ. 126. September 2007. doi:10.1038/scientificamerican0907-126. http://www.sciam.com/article.cfm?id=fact-or-fiction-living-outnumber-dead. Ανακτήθηκε στις 2008-08-04.  Note: text of paper publication slightly different from text of on-line publication
  100. 100,0 100,1 100,2 Haub, Carl (November/December 2002). «How Many People Have Ever Lived on Earth?». Population Today (Population Reference Bureau) 30 (8): σελ. 3–4. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-08-12. https://web.archive.org/web/20110812104745/http://www.prb.org/pdf/PT_novdec02.pdf. Ανακτήθηκε στις 2008-08-04. 
  101. «Population Reference Bureau». Prb.org. 1 Δεκεμβρίου 2002. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  102. Kuhrt, A. (1995) The Ancient Near East c. 3000–330BC Vol 2 Routledge, London. p. 695.
  103. «Worldmapper image map 2». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2011. 
  104. «Worldmapper: The world as you've never seen it before». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2011. 
  105. Global Statistics interactive atlas Αρχειοθετήθηκε 2008-12-20 στο Wayback Machine., GeoHive.
  106. «The AfriPop Project». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2015. 
  107. Trendalyzer

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

«Ρολόγια πληθυσμού»