Οι υπέροχοι εραστές

Οι υπέροχοι εραστές

Εξώφυλλο της έκδοσης του 1682.
Συγγραφέας	Μολιέρος
Γλώσσα	Γαλλικά
Ημερομηνία δημιουργίας	1670
Ημερομηνία δημοσίευσης	1670
Μορφή	όπερα
Θέμα	αστρολογία
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Οι υπέροχοι εραστές (γαλλικός τίτλος: Les ​​Amants magnifiques) είναι πεντάπρακτη κωμωδία-μπαλέτο, αποτέλεσμα της καλλιτεχνικής συνεργασίας του Μολιέρου και του Ζαν-Μπατίστ Λυλί, ο οποίος επιμελήθηκε τη σύνθεση της μουσικής.

Το έργο παρουσιάστηκε με την ευκαιρία του καρναβαλιού τον Φεβρουάριο του 1670, κατά τη διάρκεια εορταστικών εκδηλώσεων για την ψυχαγωγία της βασιλικής αυλής στο κάστρο του Σαιν-Ζερμαίν-αν-Λαι. Κατά τη διάρκεια αυτής της παράστασης ο Λουδοβίκος ΙΔ ' ανέβηκε στη σκηνή για τελευταία φορά ως χορευτής, συμμετείχε με δύο ρόλους, ως Ποσειδώνας και ως Απόλλωνας. Ο Μολιέρος εμφανίστηκε στον ρόλο του Κλητίδη, γελωτοποιού της αυλής. Η κωμωδία παρουσιάσθηκε στο Παρίσι τον Οκτώβριο 1688.

Πίσω από τη μουσική, τα χορευτικά και τη συναισθηματική και ρομαντική πλοκή - δύο αντίπαλοι πρίγκιπες διεκδικούν το χέρι μιας νεαρής πριγκίπισσας που είναι ερωτευμένη με έναν γενναίο κοινό, ο οποίος τελικά την κερδίζει -, ο Μολιέρος στόχευε στην κριτική της αστρολογίας, ιδιαίτερα μέσω του χαρακτήρα του Ανάξαρχου, ενός τσαρλατάνου αστρολόγου.

Ο Ζωρζ Κουτόν, γνωστός Γάλλος θεατρολόγος της εποχής του Μολιέρου, συνόψισε το ηθικό αποτέλεσμα της παράστασης: «Αυτή η παράσταση έδωσε ένα μάθημα λογικής σε μια βασιλική αυλή και σε έναν πολιτισμό που το χρειαζόταν.»

Το έργο είναι ένα από τα λιγότερο γνωστά και προβεβλημένα έργα του Μολιέρου, αποτελεί όμως ένα από τα πιο σημαντικά έργα στην ιστορία του γαλλικού μπαρόκ θεάτρου.

Πηγές

Για τη συγγραφή του, ο Μολιέρος χρησιμοποίησε θέματα από τα έργα Δον Σάντσο της Αραγώνας (1650) του Πιέρ Κορνέιγ, Ο πιστός βοσκός (1590) του Τζιοβάνι Μπατίστα Γκουαρίνι, το ποιμενικό μυθιστόρημα Αστραία (1607 - 1627) του Ονορέ ντ'Υρφέ, καθώς και από την Πριγκίπισσα της Ήλιδας (1664), παλαιότερο έργο του ίδιου του Μολιέρου, κωμωδία που γράφτηκε επίσης με παραγγελία του βασιλιά, και προοριζόταν επίσης για ψυχαγωγικές εκδηλώσεις.

Υπόθεση

Η δράση διαδραματίζεται στην Αρχαία Ελλάδα, στη Θεσσαλία, στην κοιλάδα των Τεμπών.

Σκηνή από την 4η πράξη, 1734

Πρώτη πράξη: Κατά τη διάρκεια πολυτελούς γιορτής που διοργάνωσε ο πρίγκιπας Ιφικράτης προς τιμήν της Εριφύλης και της μητέρας της Αριστιώνης, ο νεαρός στρατιωτικός Σωστράτης καταλαμβάνεται από μελαγχολία και θλίψη, καθώς δεν μπορεί να κρύψει τον έρωτα που νιώθει για την Εριφύλη ούτε μπορεί να τον φανερώσει καθώς δεν έχει αριστοκρατική καταγωγή. Η νεαρή Εριφύλη παραμένει αδιάφορη στις προσπάθειες των δύο αντιμαχόμενων πριγκίπων, του Τιμοκλή και του Ιφικράτη, να κερδίσουν την αγάπη της.

Δεύτερη πράξη: Η Αριστιώνη, η μητέρα της Εριφύλης, συμπαθεί τον Σωστράτη και τον ενθαρρύνει να κερδίσει την καρδιά της κόρης της. Η Εριφύλη ζητά τη βοήθεια του Σωστράτη να τη βοηθήσει να διαλέξει ανάμεσα στους δύο πρίγκιπες, οι οποίοι συνεχίζουν να αγωνίζονται για τον έρωτά της με νέες γιορτές προς τιμήν της. Ο γελωτοποιός της αυλής Κλητίδης, δήθεν τυχαία, προδίδει το μυστικό του Σώστρατου στην Εριφύλη.

Τρίτη πράξη: Οι δύο επίδοξοι μνηστήρες είναι δυσαρεστημένοι με την καθυστέρηση στην απόφαση της Εριφύλης. Ο Σωστράτης καλείται ξανά να τη βοηθήσει στην επιλογή της αλλά αρνείται. Στο μεταξύ, ο αστρολόγος Ανάξαρχος προτείνει να καταφύγουν στην τέχνη του για να βρουν την απάντηση. Στη συνέχεια ανοίγει μια συζήτηση για την εγκυρότητα της αστρολογίας, την οποία η Αριστιώνη εμπιστεύεται απόλυτα.

Από εικονογράφηση της έκδοσης του 1682

Τέταρτη πράξη: Η Εριφύλη εξομολογείται στη μητέρα της ότι δεν είναι έτοιμη να δώσει την καρδιά της σε κανέναν από τους δύο πρίγκιπες. Στη συνέχεια, η Αφροδίτη κάνει την εμφάνισή της και αναθέτει στην Αριστιώνη να διαλέξει αυτόν που θα της σώσει τη ζωή.

Ταυτόχρονα, αποκαλύπτεται ότι ο Ανάξαρχος, που ενδιαφέρεται πρωτίστως για την εξασφάλιση της περιουσίας του και του γιου του, επιλέγει να βοηθήσει τον Ιφικράτη, οι υποσχέσεις του οποίου είναι πολύ πιο συμφέρουσες από εκείνες του αντιπάλου του Τιμοκλή. Μια ψεύτικη ενέδρα πρέπει επομένως να στηθεί για να επιτρέψει στον Ιφικράτη να σώσει την Αριστιώνη, ώστε να επαληθεύσει την προφητεία της Αφροδίτης και να εξασφαλίσει τον γάμο του με την Εριφύλη.

Το κάστρο του Σαιν-Ζερμαίν-αν-Λαι το 1682

Συγχρόνως, η Εριφύλη ομολογεί στον Σωστράτη ότι γνωρίζει για τον έρωτά του και η ίδια τον έχει ερωτευθεί, αλλά ότι δεν μπορεί να τον παντρευτεί λόγω της κοινωνικής διαφοράς τους.

Πέμπτη πράξη: Η Εριφύλη βρίσκεται κυριευμένη από βαθιά θλίψη, όταν μαθαίνει τα νέα ότι ο Σωστράτης έσωσε τη μητέρα της από την επίθεση ενός άγριου κάπρου και επομένως είναι ελεύθερη να τον παντρευτεί. Η εξαπάτηση του Ανάξαρχου αποκαλύπτεται, πυροδοτώντας την οργή των δύο πριγκίπων.

Το έργο τελειώνει με τον εορτασμό των Πυθίων προς τιμή του θεού Απόλλωνα.