Οι σοφές γυναίκες (Μολιέρος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Οι ψευτοσπουδαίες
Εικονογράφηση του 1773
ΣυγγραφέαςΜολιέρος
ΓλώσσαΓαλλικά
Ημερομηνία δημιουργίας1672
Ημερομηνία δημοσίευσης1672
Μορφήθεατρικό έργο
Χαρακτήρεςd:Q107194702, d:Q107185910, d:Q106822859, d:Q107170082, d:Q107287735 και d:Q107302708
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Οι σοφές γυναίκες (γαλλικός τίτλος: Les Femmes savantes) στα ελληνικά αποδίδεται ως Οι ψευτοσπουδαίες και Οι σοφολογιότατες, είναι πεντάπρακτη έμμετρη κωμωδία του Μολιέρου. Είναι το προτελευταίο έργο του συγγραφέα και μια από τις πιο δημοφιλείς κωμωδίες του. Έκανε πρεμιέρα στο θέατρο του Παλαί Ρουαγιάλ τον Μάρτιο του 1672 με μεγάλη επιτυχία.[1]

Πρόκειται για μια σάτιρα των ψευτοδιανοούμενων κυριών, τύπος που ανθούσε στην εποχή του. Το δεύτερο θέμα που προσεγγίζει είναι η αυταρχική συμπεριφορά της περισπούδαστης συζύγου προς τον λογικό αλλά αδύναμο σύζυγο.[2]

Ο Τρισοτέν, ένας από τους κύριους χαρακτήρες, φωτογραφίζει τον γνωστό στην εποχή τους ιεροκήρυκα και ποιητή Σαρλ Κοτέν, έναν αντιπάλο του Μολιέρου και του Νικολά Μπουαλώ, που τον έβλεπαν και οι δύο ως το τέλειο παράδειγμα ψευτοδιανοούμενου και μέτριου συγγραφέα.

Ο Μολιέρος έχει σατιρίσει συχνά στις κωμωδίες του τις υπερβολικά πνευματώδεις κυρίες της εποχής του, με παραπλήσιο θέμα ασχολήθηκε και στις Γελοίες Κομψευόμενες το 1659.[3]

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εικονογράφηση του 1726

Ο Κλιτάντρ, ένας διακεκριμένος νέος, είναι ερωτευμένος με την Ερριέτ, μια κοπέλα της καλής κοινωνίας, αλλά για να παντρευτούν πρέπει να ξεπεράσουν ένα σοβαρό εμπόδιο: την αντίδραση της οικογένειας της Ερριέτ. Ο λογικός πατέρας είναι υπέρ του γάμου όμως δυστυχώς δεν μπορεί, για άλλη μια φορά, να επιβληθεί στη σύζυγό του Φιλαμίντ, η οποία ασκεί πάνω του μια δεσποτική εξουσία που αυτός δεν έχει το θάρρος να αποτινάξει. [4]

Οι σοφές γυναίκες, σκηνή από το έργο του Μολιέρου. Τσαρλς Ρόμπερτ Λέσλι (1845)

Η Φιλαμίντ, υποστηριζόμενη από τη θεία Μπελίζ, την αδερφή του Κρυσάλ, και την άλλη κόρη της Αρμάντ διαφωνούν στον γάμο. Γιατί αυτές οι τρεις κυρίες είναι διανοούμενες, λόγιες, ενδιαφέρονται μόνο για τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και τις επιστήμες και αντιμετωπίζουν με οίκτο όλους τους αδαείς, όπως τον Κρυσάλ, την Ερριέτ και τον επίδοξο γαμπρό. Η Αρμάντ προσπαθεί επίσης να εμποδίσει το γάμο της αδελφής της με τον Κλιτάντρ, παρόλο που εκείνη τον είχε απορρίψει, όταν προηγουμένως ο νεαρός είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον για εκείνη, γιατί η ίδια δεν σκοπεύει να παντρευτεί αλλά θα αφιερώσει τη ζωή της στα «όμορφα φώτα της φιλοσοφίας».[5]

Ακολουθεί ανοιχτή σύγκρουση όταν η Φιλαμίντ απολύει τη Μαρτίν, τη μαγείρισσα, λόγω της αμορφωσιάς της και της κακής χρήσης των Γαλλικών, αν και η γυναίκα ήταν εξαιρετική στη δουλειά της. Το ζευγάρι τσακώνεται για αυτό.

Η Φιλαμίντ επιθυμεί να παντρέψει την Ερριέτ με τον Τρισοτέν, έναν «λόγιο» μέτριο ποιητή με υψηλές φιλοδοξίες, που με τις παιδαγωγικές του γνώσεις και το επιτηδευμένο ύφος του έχει μαγέψει αυτές τις τρεις γυναίκες και είναι ο προστατευόμενος και το στολίδι του λογοτεχνικού τους σαλονιού. Ο Κρυστάλ δεν μπορεί να αντιταχθεί σθεναρά στις επιθυμίες της γυναίκας του και φαίνεται ότι ο γάμος των δύο ερωτευμένων διακυβεύεται, προς όφελος του Τρισοτέν.[6]

Ο Αρίστ, ο θείος της Ερριέτ, σώζει τελικά την ευτυχία της ανιψιάς του. Μπροστά στον συμβολαιογράφο, που έχει κληθεί να συντάξει το συμβόλαιο του γάμου, παρουσιάζει δύο ψεύτικες επιστολές που αποδεικνύουν την οικονομική καταστροφή της οικογένειας. Σαν αποτέλεσμα, ο Τρισοτέν αποσύρει την πρόταση γάμου του με την αιτιολογία ότι η Ερριέτ δεν τον αγαπά. Αφού συνειδητοποιεί ότι το είδωλό της είναι απλώς ένας υποκριτής που ενδιαφέρεται μόνο για την περιουσία της οικογένειας, η Φιλαμίντ συμφωνεί τελικά στον γάμο της κόρης της με τον αγαπημένο της.

Ελληνική μετάφραση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Οι σοφολογιότατες, μετάφραση: Ανδρέας Στάικος, εκδόσεις: Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, 1996
  • Οι σοφολογιότατες, μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές, εκδόσεις Ηριδανός, 2010.[7]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]