Ο Φιλάργυρος
 Ο Αρπαγκόν | |
| Συγγραφέας | Μολιέρος |
|---|---|
| Τίτλος | L'Avare |
| Γλώσσα | γαλλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1668 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1668 |
| Μορφή | Κωμωδία |
| Θέμα | Πλεονεξία αγάπη |
| Βασίζεται σε | Aulularia |
| Χαρακτήρες | Αρπαγκόν, Κλεάνθης, Βαλέριος, Μαριάννα, Λίζα, Ανσέλμ (Ανσέλμης), Φροσύνη, Μάστρο Σίμος, Μάστρο Ιάκωβος, Λαφλές (Σαΐτας), Κλώντ (Κλαυδία), Brindavoine, Merluche, Δικαστής και Υπάλληλος δικαστή |
| LΤ ID | 231074 |
| Πρώτη έκδοση | 1668 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Ο Φιλάργυρος (γαλλικά: L'Avare) είναι πεντάπρακτη κωμωδία του Μολιέρου σε πεζό λόγο, με πηγή έμπνευσης το έργο Η χύτρα με το χρυσάφι (Aulularia) του Τίτου Μάκκιου Πλαύτου. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο θέατρο του Παλαί Ρουαγιάλ στο Παρίσι στις 9 Σεπτεμβρίου 1668. Είναι μια κωμωδία καταστάσεων, της οποίας ο κύριος χαρακτήρας, ο Αρπαγκόν, χαρακτηρίζεται από τα πάθη της φιλαργυρίας και της απληστίας.
Το έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά όταν ο θίασος του Μολιέρου βρισκόταν υπό την προστασία του Λουδοβίκου ΙΔ'. Βασίστηκε στη λατινική κωμωδία Η χύτρα με το χρυσάφι (Aulularia) του Τίτου Μάκκιου Πλαύτου, από την οποία δανείστηκε πολλά περιστατικά και τμήματα διαλόγων, καθώς και σε σύγχρονες ιταλικές φάρσες της Κομμέντια ντελ' Άρτε.
Ο φιλάργυρος του τίτλου ονομάζεται Αρπαγκόν, ένα όνομα που προέρχεται από το λατινικό harpago, που σημαίνει γάντζος ή σίδερο. Έχει εμμονή με τον πλούτο που έχει συγκεντρώσει και αναζητά διαρκώς τρόπους να εξοικονομήσει έσοδα.
Ο Μολιέρος παρουσίασε το πάθος της αποθησαύρισης πλούτου σαν παθολογική μανία. Το έργο είναι κωμωδία καταστάσεων, αντιπροσωπευτικό της ποιότητας των έργων του Μολιέρου και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες του κόσμου. Στον ρόλο του φιλάργυρου Αρπαγκόν διακρίθηκαν πολλοί μεγάλοι ηθοποιοί, με πρώτο τον ίδιο τον Μολιέρο.
Περίληψη της υπόθεσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πράξη I - Η υπόθεση διαδραματίζεται στο Παρίσι. Ο Αρπαγκόν είναι ένας αστός, πλούσιος και φιλάργυρος. Έχει δύο παιδιά: την Ελίζ που είναι ερωτευμένη με τον Βαλέριο, γιο ενός Ναπολιτάνου ευγενή που για να βρίσκεται κοντά της εργάζεται σαν οικονόμος στο σπίτι, και τον Κλεάνθη που επιθυμεί να παντρευτεί τη Μαριάν, μια νεαρή γυναίκα χωρίς περιουσία που ζει με τη μητέρα της αλλά η τσιγκουνιά του πατέρα του ανατρέπει τα σχέδιά του. Ο Αρπαγκόν ζει με έναν ιδεοληπτικό φόβο: έχει κρύψει στον κήπο του ένα κιβώτιο που περιέχει δέκα χιλιάδες χρυσές κορώνες και φοβάται ότι θα του το κλέψουν. Υποπτεύεται τους πάντες, δυσπιστεί ακόμη και στα παιδιά του. Τέλος, τους αποκαλύπτει τις προθέσεις του: σχεδιάζει επικερδείς γάμους για τα παιδιά του, χωρίς να υπολογίζει τις δικές τους επιθυμίες. Η Ελίζ θα παντρευτεί (χωρίς προίκα) τον ηλικιωμένο πλούσιο Ανσέλμο, και ο Κλεάνθης μια πλούσια χήρα. Ο ίδιος θέλει να παντρευτεί τη Μαριάν.[1]
Πράξη II - Ο Κλεάνθης, που δεν μπορεί να βασιστεί στον πατέρα του, χρειάζεται χρήματα: δεκαπέντε χιλιάδες φράγκα. Ο υπηρέτης του φροντίζει να βρει έναν δανειστή και ένας μεσάζων τον ενημερώνει για τους τόκους που είναι εξωφρενικά τοκογλυφικοί. Ανακαλύπτει ότι ο δανειστής δεν είναι άλλος από τον πατέρα του και ξεσπά μια βίαιη διαμάχη ανάμεσα σε πατέρα και γιο. Η δολοπλόκος Φροζίν μπαίνει στη σκηνή και πείθει τον Αρπαγκόν ότι η Μαριάν είναι μια γυναίκα που προτιμά τους ηλικιωμένους και ότι θα ήταν πρόθυμη να τον παντρευτεί. Αυτός διστάζει λόγω της έλλειψης περιουσίας της νέας, αλλά η Φροζίν τον πείθει ότι μία φτωχή που αγνοεί τα περιττά έξοδα δεν μπορεί παρά να του ταιριάζει.[2]
Πράξη III - Για να γιορτάσουν την υπογραφή της σύμβασης γάμου, ο Αρπαγκόν καλεί τη Μαριάν σε δείπνο. Παραγγέλνει στους υπηρέτες του και συγκεκριμένα στον μάγειρα Ζακ, τα έξοδα να είναι περιορισμένα. Φτάνει η Φροζίν που φέρνει τη Μαριάν στο σπίτι, νευρική από την ιδέα της συνάντησης του μελλοντικού συζύγου της. Όταν αυτός εμφανίζεται, αυτή αηδιάζει από το παρουσιαστικό του. Εκείνη τη στιγμή φτάνει ο Κλεάνθης και η κοπέλα αναγνωρίζει τον νεαρό άνδρα που είναι το αντικείμενο των σκέψεών της. Ακολουθεί μια συνομιλία μεταξύ των δύο νέων, στην οποία με καλυμμένα λόγια ομολογούν τα αμοιβαία συναισθήματά τους. Ο Κλεάνθης αφαιρεί ένα πολύτιμο δαχτυλίδι από το δάχτυλο του πατέρα του και το προσφέρει σ' αυτήν που αγαπά. Ο Αρπαγκόν δεν καταλαβαίνει τι πραγματικά συμβαίνει.[3]
Πράξη IV - Οι δύο νέοι εραστές ζητούν από την Φροζίν να παρέμβει ώστε ο Αρπαγκόν να παραιτηθεί από την ιδέα αυτού του παράλογου γάμου. Ο Αρπαγκόν αρχίζει να υποψιάζεται ότι ο γιος του είναι ερωτευμένος με την ίδια Μαριάν με την οποία θέλει αυτός να παντρευτεί και θέλει να σιγουρευτεί. Προκειμένου να κάνει τον γιο του να αποκαλύψει τις ελπίδες του, ισχυρίζεται ότι άλλαξε τα σχέδιά του και παραιτήθηκε από το γάμο. Ο αφελής γιος ομολογεί στον πατέρα του τα πάντα, εκφράζει την αγάπη του για τη νεαρή κοπέλα και την επιθυμία του να την παντρευτεί. Εξαγριωμένος, ο Αρπαγκόν αντιστέκεται και τον καταριέται. Αλλά ξαφνικά, μια τρομερή είδηση έρχεται να τον κάνει να ξεχάσει όλες τις άλλες έννοιες του. Μαθαίνει ότι η κασέλα που είχε θαμμένη στον κήπο του και που περιείχε δέκα χιλιάδες κορώνες έχει κλαπεί. Η απελπισία του φθάνει στο απόγειο και το μόνο που επιζητά είναι να βρει τον ένοχο και να τον τιμωρήσει όπως πρέπει.[4]
Πράξη V - Ο Αρπαγκόν ζητά από έναν αστυνομικό να ερευνήσει την κλοπή της κασέλας και, στο παραλήρημά του, του ζητά να ανακρίνει όλους τους κατοίκους της πόλης. Ο μάγειρας Ζακ κατηγορεί για την κλοπή τον Βαλέριο που φτάνει αυτή τη στιγμή και του ζητάνε να δώσει εξηγήσεις και να αναγνωρίσει το έγκλημά του. Αυτός τότε από παρεξήγηση και πιστεύοντας ότι έγιναν γνωστά τα συναισθήματά του για την Ελίζ, παραδέχεται ότι είναι κρυφά η αρραβωνιαστικιά του. Για άλλη μια φορά ο Αρπαγκόν καταλαβαίνει με καθυστέρηση τι συνέβαινε πίσω από την πλάτη του και οργίζεται. Ο Ανσέλμος, που πρόκειται να παντρευτεί την Ελίζ, μπαίνει στη σκηνή καθώς ο Βαλέριος αρχίζει να διηγείται την ιστορία του. Ο γέρος καταλαβαίνει ότι ο Βαλέριος και η Μαριάν είναι τα παιδιά του, που πίστευε ότι είχαν χαθεί σε ναυάγιο πριν από πολύ καιρό. Ο Βαλέριος θα παντρευτεί την Ελίζ και ο Κλεάνθης θα παντρευτεί τη Μαριάν. Ο Αρπαγκόν δέχεται τους γάμους τους, αρκεί ο Ανσέλμος να πληρώσει τα έξοδα και να του επιστρέψουν την κασέλα του, που όπως τελικά αποδείχθηκε, τα παιδιά του Αρπαγκόν την εξαφάνισαν για να αναγκάσουν τον πατέρα τους να εγκαταλείψει τα σχέδιά του. Στο τέλος ο Αρπαγκόν μένει μόνος με την πολύτιμη κασέλα του.[5]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ . «lumni.fr/article/resume-de-l-avare».
- ↑ . «salon-litteraire.linternaute.com/fr/moliere/content/1831462-l-avare-de-moliere-resume».
- ↑ . «skuola.net/letteratura-francese/moliere-avare-resume-commentaire.html».
- ↑ . «education.toutcomment.com/article/resume-court-de-l-avare-de-moliere».
- ↑ . «lepetitlecteur.fr/l-avare/resume/».
| |||||||
.jpg)
|