Μονή Αγίου Νικολάου Σπάτων Αχαΐας
Συντεταγμένες: 37°59′55″N 21°31′47″E / 37.99861°N 21.52972°E
| Μονή Αγίου Νικολάου Σπάτων Αχαΐας | |
|---|---|
 | |
| Είδος | μοναστήρι και οικισμός |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 37°59′55″N 21°31′47″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Δυτικής Αχαΐας, Ιερά Μητρόπολις Ηλείας και Ωλένης και Δημοτική Κοινότητα Αγίου Νικολάου Σπάτων Αχαΐας |
| Χώρα | Ελλάδα[1] |
| Έναρξη κατασκευής | 18ος αιώνας |
| δεδομένα (π) | |
Η Μονή Αγίου Νικολάου Σπάτων είναι μοναστήρι που ιδρύθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα[2], από έναν καλόγερο της Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αιγιαλείας και της οποίας αποτέλεσε μετόχι για αρκετά χρόνια[3]. Γιορτάζει τρεις φορές το χρόνο· την 6η Δεκεμβρίου, ημέρα μνήμης του αγίου, την 10η Μαΐου πιο πανηγυρικά, την ημέρα δηλ. μετακομιδής του ιερού λειψάνου του Αγίου Νικολάου από τα Μύρα Λυκίας της Μικράς Ασίας (σημερινή Τουρκία) προς το Μπάρι της Ιταλίας, καθώς και κατά την εορτή της Πεντηκοστή[2]. Το μοναστήρι αποτελεί σημαντικό ιστορικό και θρησκευτικό μνημείο και παράλληλα τοπόσημο της περιοχής, καθώς και πόλο έλξης πολλών προσκυνητών από την Αχαΐα, την Ηλεία και αλλού.
Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βρίσκεται πολύ κοντά στο ομώνυμο χωριό της Δημοτικής Ενότητας Λαρισσού του Δήμου Δυτικής Αχαΐας, στου οποίου χωριού την Τοπική Κοινότητα ανήκει διοικητικά[4][5]. Yπάγεται εκκλησιαστικά στη Μητρόπολη Ηλείας και Ωλένης[2][3]. Η Ιερά Μονή βρίσκεται σε υψόμετρο 430 μέτρων σε μια μαγευτική τοποθεσία, ανάμεσα στις καταπράσινες κορυφές Αϊ-Λιά, Ρουπακιά και Γαριζά, στις χαμηλές πλαγιές της νότιας Μόβρης.
Παραδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με αφορμή την εύρεση θαυματουργής εικόνας, που η λαϊκή παράδοση την τοποθετεί στα χρόνια της εικονομαχίας, χτίστηκε εκκλησάκι για τους προσκυνητές στις αρχές του 19ου αιώνα και αργότερα, το 1875, άλλο μεγαλύτερο στη θέση του[3][6]. Σύμφωνα με την παράδοση Αχαιών και Ηλείων, οδοιπόροι κατευθύνονται προς το προσκύνημα του Αγίου την ημέρα της εορτής της παρόδου του λειψάνου. Κατά την παράδοση και διάφορες ιστορικές πηγές το 1087 το ιερό λείψανο είχε μετακομιστεί από τα Μύρα της Λυκίας (σημερινή Τουρκία) στο Μπάρι της Ιταλίας όπου εναποτέθηκαν στις 20 Μαΐου.
Η νοτιοδυτική Ελλάδα γιορτάζει το πέρασμα του λειψάνου στις 10 Μαΐου[7].
Λοιπά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Μονή σήμερα έχει μεταβληθεί σε προσκήνυμα-ησυχαστήριο με πολλαπλή φιλανθρωπική δράση, κέντρο λατρείας για Αχαιούς και Ηλείους, ενώ στις εγκαταστάσεις του συγκαταλέγονται ορφανοτροφείο, ξενώνες και αίθουσα φιλοξενίας[2][3][6].
Στην απογραφή 2011 δεν βρέθηκε να έχει μοναχούς[8] ενώ σε αυτήν του 2001 είχε 15[9][10].
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Άγιος Νικόλαος Σπάτων Αχαΐας (χωριό)
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Άγιος Νικόλαος Σπάτα Αρχειοθετήθηκε 2016-09-20 στο Wayback Machine.. imilias.gr. Ανακτήθηκε: 03/10/2016.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Λουλούδης 2010, σελ. 127.
- ↑ Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Μονής Αγίου Νικολάου Σπάτων Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 28/10/2017.
- ↑ Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Αγίου Νικολάου Σπάτων Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 28/10/2017.
- ↑ 6,0 6,1 Τουριστικός οδηγός Νομού Αχαΐας - Μοναστήρια. nea.gr. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 02/10/2016.
- ↑ Τριανταφύλλου 1995, σελ. 1903.
- ↑ ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
- ↑ Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001
- ↑ Λουλούδης 2010, σελ. 126.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012).
- Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.
- Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Β΄, Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Σπάτα.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Μονής Αγίου Νικολάου Σπάτων Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 28/10/2017.
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Αγίου Νικολάου Σπάτων Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 28/10/2017.
- Άγιος Νικόλαος Σπάτα. imilias.gr. Ανακτήθηκε: 03/10/2016.
- Τουριστικός οδηγός Νομού Αχαΐας - Μοναστήρια. nea.gr. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 02/10/2016.