Ιερά Μητρόπολις Αίνου
Η Ιερά Μητρόπολις Αίνου είναι μια επισκοπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η οποία ήταν ενεργή από τον πρώιμο Μεσαίωνα έως το 1922 με έδρα την Θρακική πόλη Αίνος (σημερινό Enez της Τουρκίας). Ο τίτλος του Μητροπολίτη Αίνου, Υπερτίμου και Εξάρχου πάσης Ροδόπης είναι κενός από το 2002[1].
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Μητρόπολη Αίνου συνορεύει με την Μητρόπολη Ηρακλείας βόρεια και ανατολικά, το Αιγαίο Πέλαγος στα νότια και την Μητρόπολη Αλεξανδρουπόλως στα δυτικά[2]. Μια άλλη σημαντική πόλη εκτός από τον Αίνο στο έδαφος της επισκοπής είναι τα Κύψελα (τουρκικά: İpsala)[3].
Ο Αίνος, αιολική αποικία του 7ου αιώνα π.Χ., ήταν αρχικά έδρα επισκοπής που υπαγόταν στην Μητρόπολη Τραϊανουπόλεως. Μεταξύ 527 και 565 προήχθη σε αρχιεπισκοπή και πριν το 1032 σε Μητρόπολη.
Το 1189 ο Αίνος κατελήφθη από σταυροφόρους της Τρίτης Σταυροφορίας υπό τον Φρειδερίκο ΣΤ΄ δούκα της Σουαβίας, με τους κατοίκους να διαφεύγουν από την θάλασσα. Το 1204 υπήχθη στην Λατινική Αυτοκρατορία της Κωνσταντινουπόλεως και περιήλθε στην καθολική επισκοπή Τραϊανουπόλεως. Αργότερα ανακτήθηκε από τους Βυζαντινούς. Το 1384 η πόλη περιήλθε στην Δημοκρατία της Γένοβας και το 1456 κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς. Το 1469 κατελήφθη για λίγο από τους Ενετούς. Το 1885, η νεοσυσταθείσα πόλη της Αλεξανδρούπολης με την περιοχή της αποσπάστηκε από την Μητρόπολη Μαρωνείας και υπήχθη στην Αίνου, που σύντομα έγινε έδρα της επισκοπής[3]. Έτσι, το 1877, μετονομάστηκε σε Αίνου και Τραϊανουπόλεως.
Μετά την ήττα της Ελλάδας στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο και την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1922, δεν έμεινε καθόλου Ορθόδοξο ποίμνιο στο έδαφος της Μητρόπολης[3].
Επισκοπικός κατάλογος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
.jpg)
| Όνομα | Έτη | Σημειώσεις |
|---|---|---|
| Ολύμπιος | πριν το 325 – μετά το 365 | |
| Μακάριος | ~ 451 | |
| Παύλος | ~ 553 | |
| Γεώργιος | ~ 692 | |
| Ιωάννης Α΄ | 8ος – 9ος αιώνας | |
| Αδριανός | 8ος – 9ος αιώνας | |
| Ιωάννης Β΄ | ~ 879 | |
| Ιωάννης Γ΄ | ~ 1030 – 1038[4] | |
| Μιχαήλ | ~ 1084[4] | |
| Παρθένιος | ~ 1096[4] | |
| Ιωάννης Δ΄ | ~ 1166[4] | |
| Γεώργιος | ~ 1250[5] | |
| Βασίλειος | ~ 1260[5] ~ 1261[6] | |
| Μιχαήλ | ~ 1285[6] ~ 1292[5] | |
| Αρσένιος | ~ 1315 | προεδρικώς[α][8] |
| Θεοδόσιος | ~ 1329 | προεδρικώς[8] |
| Δανιήλ | ~ 1340 – πριν τον Ιούλιο 1361[8] | |
| Ιάκωβος | Ιούλιος 1361 – πριν τον Μάρτιο 1363[8] | |
| Ευσέβιος | 1363 – 1367[8] | |
| Διονύσιος | Μάιος 1369[9][5] – ; | |
| Μάρκος | ~ 1381[10]/2[5] | |
| Αθανάσιος | ~ 1393[5] | |
| Ιωάννης Ε΄ | ~ 1424[11] | |
| Αθανάσιος | ~ 1425[5] | |
| Δωρόθεος | ~ 1467[12] ~ 1476[5] | |
| Νήφων | ~ 1484[5] | |
| Δανιήλ | 15ος αιώνας[13] | |
| Ισίδωρος | ~ 1567[13] | |
| Ματθαίος | ~ 1575[14] ~ 1583[13] | |
| Μελέτιος | ~ 1580;[13] | |
| Παχώμιος | ~ 1590[12] ~ 1601[13] | |
| Παρθένιος | 28 Φεβρουαρίου 1601[12] – 1602[13] † | |
| Μελέτιος | 28 Mαρτίου 1602[12] – 1611[13] | Μέγας Πρωτοσύγκελος του Πατριαρχείου[15] |
| Δανιήλ | ~ 1613[13] – 1622[16] | |
| Γρηγόριος | ~ 1622[13] | |
| Παρθένιος | πριν τον Φεβρουάριο 1622[17] – 1624[13] | |
| Ιγνάτιος | ~ 1624[13] | |
| Αντώνιος | ~ 1626[13] | |
| Παρθένιος | ~ 1630[13] – 1 Μαρτίου 1652[16] | παραιτήθηκε[18] |
| Νικηφόρος | Μάρτιος 1652[19][20] – 1658 | παραιτήθηκε[12][21] |
| Μακάριος | 2 Nοεμβρίου 1658[12][21] – | |
| Γεδεών | πριν το 1672[13] – μετά το 1704[22] | |
| Iερεμίας | αρχές 18ου αιώνα[12][13] | |
| Ιωακείμ | ~ 1708[13] | |
| Νεόφυτος | ; – 1713[13] | |
| Δανιήλ | ~ 1716[13] | |
| Iερεμίας ο Βυζάντιος | ~ 1721[13] – μετά το 1724[23] | |
| Ιωακείμ | ~ 1727[13] | |
| Μεθόδιος | ~ 1725 ~ 1748[13] | |
| Ματθαίος | ~ 1740[24] | |
| Τιμόθεος | Ιανουάριος 1760 – Ιούλιος 1772 † | από Ελασσώνος[25] |
| Φιλάρετος | ~ 1774[24] | |
| Διονύσιος | Ιούλιος 1772 – 1807 † | |
| Ματθαίος (Μεγάλος) | Φεβρουάριος 1807 – Ιούνιος 1821 | κατόπιν Θεσσαλονίκης |
| Γρηγόριος | Ιούνιος 1821 – Μάιος 1831 | επαύθη, αργότερα Ροδοστόλου |
| Κύριλλος | Μάιος 1831 – Μάρτιος 1847 | κατόπιν Αμασείας, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
| Σωφρόνιος | 7 Μαρτίου 1847 – 24 Αυγούστου 1850 | από Αγχιάλου |
| Ιγνάτιος | 25 Αυγούστου 1850 – 8 Φεβρουαρίου 1851 | κατόπιν Κασσανδρείας |
| Σωφρόνιος | Φεβρουάριος 1851 – 1855 † | από Κρήτης |
| Γαβριήλ | 11 Ιουλίου 1855 – 17 Ιουλίου 1867 † | από Δημητριάδος |
| Μελέτιος | 24 Αυγούστου 1867 – 20 Μαρτίου 1872 | από Λοβτσού, παραιτήθηκε |
| Μελέτιος (Καβάσιλας) | 3 Απριλίου 1872 – 12 Μαρτίου 1873 | από Νεοκαισαρείας, κατόπιν Κίτρους |
| Δωρόθεος | 12 Μαρτίου 1873 – 2 Σεπτεμβρίου 1877 † | από Κίτρους |
| Άνθιμος (Τσάτσος) | 11 Οκτωβρίου 1877 – 15 Οκτωβρίου 1888 | από Παραμυθίας[3], μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
| Λουκάς (Πετρίδης) | 15 Οκτωβρίου 1888 – 22 Μαΐου 1899 | από Σερρών, κατόπιν Δρυϊνουπόλεως |
| Γερμανός (Θεοτοκάς) | 22 Μαΐου 1899 – 8 Αυγούστου 1903 | κατόπιν Λέρου |
| Λεόντιος (Ελευθεριάδης) | 8 Αυγούστου 1903 – 27 Ιανουαρίου 1907 | από Κασσανδρείας, επαύθη |
| Ιωακείμ (Γεωργιάδης) | 27 Ιανουαρίου 1907 – 20 Δεκεμβρίου 1923 | από Χριστουπόλεως, κατόπιν Χαλκηδόνος |
| Γερμανός (Γαροφαλίδης) | 3 Σεπτεμβρίου 1936 – 22 Ιανουαρίου 1962 † | από Αβύδου |
| Απόστολος (Παπαϊωάννου) | 13 Φεβρουαρίου 1975 – 28 Νοεμβρίου 1977 † | από Καρπάθου |
| Μάξιμος (Αγιωργούσης) | 24 Νοεμβρίου 1997 – 20 Δεκεμβρίου 2002 | από Πιττσβούργου, κατόπιν πάλι Πιττσβούργου[1] |
Υποσημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Συνυπογράφει συνοδική απόφαση επί Πατριάρχου Ιωάννου ΙΓ'[7]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Kiminas 2009, σελ. 55.
- ↑ Kiminas 2009, σελ. 53.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Kiminas 2009, σελ. 54.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Σταμούλης 1940, σελ. 79.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Σταμούλης 1940, σελ. 80.
- ↑ 6,0 6,1 Preiser-Kapeller 2008, σελ. 13.
- ↑ Καλέκα, Μανουήλ (1865). Τα ευρισκόμενα πάντα. Παρίσι: Jacques-Paul Migne. σελ. 1090.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Preiser-Kapeller 2008, σελ. 14.
- ↑ Preiser-Kapeller 2008, σελ. 15.
- ↑ von Miklosich, Franz Ritter· Müller, Joseph (2012). Acta et Diplomata Graeca Medii Aevi Sacra et Profana. Volume 2 Acta Patriarchatus Constantinopolitani MCCCXV-MCCCCII Tomus Posterior. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 39. ISBN 9781108044516.
- ↑ Mamaloukos & Perrakis 2011, σελ. 509.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 Kονόρτας, Παρασκευάς. «Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός - Αίνου Μητρόπολη (νεοελληνική εποχή)». Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021.
- ↑ 13,00 13,01 13,02 13,03 13,04 13,05 13,06 13,07 13,08 13,09 13,10 13,11 13,12 13,13 13,14 13,15 13,16 13,17 13,18 13,19 13,20 Σταμούλης 1940, σελ. 81.
- ↑ Περιγραφή ιερά του αγίου και θεοβαδίστου Όρους Σινά. Βενετία: Παρά Νικολάω Γλυκεί τω εξ Ιωαννίνων. 1817. σελ. 160.
- ↑ Μητροπολίτης από Μ.Πρωτοσυγκέλλων, Αθηναγόρας (1932). «Ο θεσμός των συγκέλλων εν τω Οικουμενικώ Πατριαρχείω». Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών: 250. https://ir.lib.uth.gr/xmlui/bitstream/handle/11615/19053/article.pdf?sequence=1&isAllowed=y. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2022.
- ↑ 16,0 16,1 Τζιβάρα, Παναγιώτα (2017). «Θρήισσα λογιοσύνη:όψεις από τη Μητρόπολη Αίνου τον 17ο αι.». Τιμητικό Αφιέρωμα στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο Β΄: 111. https://www.academia.edu/45522667/%CE%98%CF%81%CE%AE%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1_%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%B7_%CE%8C%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CE%B1%CF%80%CF%8C_%CF%84%CE%B7_%CE%BC%CE%B7%CF%84%CF%81%CF%8C%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7_%CE%91%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85_%CF%84%CE%BF%CE%BD_17%CE%BF_%CE%B1%CE%B9%CF%8E%CE%BD%CE%B1_Tracian_Scholarship_Aspects_of_the_metropolis_of_Aenos_in_17th_century. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021.
- ↑ Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, Αθανάσιος (1963). Ιεροσολυμιτική Βιβλιοθήκη, ήτοι κατάλογος των εν ταις βιβλιοθήκαις του αγιωτάτου αποστολικού τε και καθολικού ορθοδόξου πατριαρχικού θρόνου των Ιεροσολύμων και πάσης Παλαιστίνης αποκειμένων ελληνικών κωδίκων, τόμος τέταρτος (1899) (PDF). Βρυξέλλες: Culture et Civilisation. σελ. 11. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ Αποστολόπουλος 1987, σελ. 313.
- ↑ Αποστολόπουλος 1987, σελ. 314.
- ↑ Mamaloukos & Perrakis 2011, σελ. 517.
- ↑ 21,0 21,1 Αποστολόπουλος 1987, σελ. 327.
- ↑ Σαμοθράκης, Αχ. Θ. (1944). «Η Αίνος και αι εκκλησίαι της». Θρακικά 19: 18. https://www.he.duth.gr/erg_laog/thrakika/Thrakika19.pdf. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021.
- ↑ Σαμοθράκης, Αχ. Θ. (1944). «Η Αίνος και αι εκκλησίαι της». Θρακικά 19: 18. https://www.he.duth.gr/erg_laog/thrakika/Thrakika19.pdf. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021.
- ↑ 24,0 24,1 Σταμούλης 1940, σελ. 82.
- ↑ «Ο Αρχιερατικός Κατάλογος των Επισκόπων». Ιερά Μητρόπολη Ελασσώνος. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Kiminas, Demetrius (31 Μαρτίου 2009). The Ecumenical Patriarchate: A History of Its Metropolitanates with Annotated Hierarch Catalogs. Wildside Press LLC. ISBN 978-1434458766. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021.
- Mamaloukos, Stavros; Perrakis, Ioannes (2011). «The Church of Theotokos Chrysopege at Ainos (Enez)». Byzantinische Forschungen. Byzantine Thrace: Evidence and Remains 30. https://www.academia.edu/2147544/133_Stavros_Mamaloukos_Ioannes_Perrakis_The_Church_of_Theotokos_Chrysopege_at_Ainos_Enez_%CF%83%CF%84%CE%BF_Charalambos_Bakirtzis_Nikos_Zekos_Xenophon_Moniaros_ed_Byzantine_Thrace_Evidence_and_Remains_Byzantinische_Forschungen_30_2011_503_535_fig_844_859?email_work_card=title. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021.
- Σταμούλης, Μιλτιάδης (1940). «Συμβολή εις την ιστορίαν των Εκκλησιών της Θράκης». Θρακικά 14: 81. https://www.he.duth.gr/erg_laog/thrakika/Thrakika14.pdf. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021.
- Preiser-Kapeller, Johannes (2008). Das Episkopat im späten Byzanz : ein Verzeichnis der Metropoliten und Bischöfe des Patriarchats von Konstantinopel in der Zeit von 1204 bis 1453. Saarbrücken: VDM Verlag Dr. Müller. ISBN 978-3836487863.
- Αποστολόπουλος, Δημήτρης Γ. (1987). Η Νομική Συναγωγή Του Δοσιθέου. Μία Πηγή Και Ένα Τεκμήριο. Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών.