Ανώγυρα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 34°44′16″N 32°44′02″E / 34.73778°N 32.73389°E / 34.73778; 32.73389

Ανώγυρα
Κοινότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας
Το μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού.
Η τοποθεσία της Ανώγυρας στην επαρχία Λεμεσού.
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας.
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας.
Ανώγυρα

Το έμβλημα του κοινοτικού συμβουλίου.
ΧώραΚύπρος[1][2]
Διοικητική μονάδαΕπαρχία Λεμεσού[1][2]
Διοίκηση
 • ΣώμαΚοινοτικό Συμβούλιο Ανώγυρας[3]
 • Κοινοτάρχης ΑνώγυραςΦοίβος Νικολάου (από 2017)[3]
 • Μέλος του/τηςΈνωση Κοινοτήτων Κύπρου[4][5]
Έκταση21,0422 km²[6][7]
Υψόμετρο455 μέτρα[8]
Πληθυσμός301 (2011)[9][10]
Γ.Κ.5226[2][1]
Τ.Κ.4603[11]
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)

Η Ανώγυρα είναι κοινότητα της επαρχίας Λεμεσού στην Κύπρο.

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ανώγυρα βρίσκεται στα δυτικά της Λεμεσού, σε απόσταση 45 χιλιομέτρων.[12] Το χωριό είναι κτισμένο σε υψόμετρο 455 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.[13] Βρίσκεται στο δυτικό άκρο της επαρχίας, στα σύνορα με την επαρχία Πάφου.[14] Στα νότια συνορεύει με τον Άγιο Θωμά και την Αυδήμου, στα νοτιοανατολικά με το Πραστιό Αυδήμου, στα βορειοανατολικά με την Πάχνα, στα βόρεια με τη Δορά, στα βορειοδυτικά με την Πλατανίστεια και το Μούσερε και στα δυτικά με την Πάνω Αρχιμανδρίτα.

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν είναι εξακριβωμένη η προέλευση της ονομασίας του χωριού. Οι εκδοχές που υπάρχουν είναι:[12]

  • Η ονομασία προέρχεται από το Άνω Γύροι. Στα αρχαία χρόνια κατοικείτο μια περιοχή νότια του χωριού, η περιοχή των Κάτω Γύρων. Δηλαδή υπήρχε ένα χωριό με την ονομασία Γύροι και η σημερινή Ανώγυρα ήταν η περιοχή με την ονομασία Άνω Γύροι.[12][15]
  • Η ονομασία του χωριού οφείλεται στο φυτό αναγύρις, που ευδοκιμεί στην περιοχή.[12][15]
  • Η ονομασία προέρχεται από το Άνω Ιερά, γιατί στην τοποθεσία του χωριού βρίσκονταν τα Ιερά.[12]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαιολογικά ευρήματα ανασκαφών στην περιοχή υποδεικνύουν ότι κατοικείτο από τη Νεολιθική περίοδο (8200-3900 π.Χ.). Επιπλέον, μέσω των ευρημάτων εξάγεται το συμπέρασμα ότι ο χωριό δεν εγκαταλείφθηκε ποτέ στην πορεία των αιώνων, δηλαδή κατοικείτο συνεχώς.[15]

Σε μεταγενέστερες εποχές η Ανώγυρα άνηκε στα χωριά της Κομμανταρίας των Ιωαννιτών. Η Ανώγυρα, μαζί με άλλα χωριά, άνηκε στη Μικρή Κουμμανταρία. Σύμφωνα με τον Λουί ντε Μας Λατρί η επαρχία γύρω από την Ανώγυρα και την Αυδήμου παρήγε μετάξι, χαρούπια και χοιρομέρια. [14]

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο, ο πληθυσμός του χωριού γνώρισε αυξομειώσεις. Στις τελευταίες απογραφές παρουσιάζει αύξηση. Εκτός από Ελληνοκύπριους, στο χωριό διαμένουν μόνιμα και αρκετοί ξένοι υπήκοοι.[16][17]

Διαχρονικά, η πλειοψηφία των κατοίκων της Ανώγυρας ήταν Ελληνοκύπριοι. Μέχρι το 1974 στο χωριό κατοικούσαν και Τουρκοκύπριοι. Σε κάποιες περιόδους ο πληθυσμός τους ήταν το 1/3 του συνολικού πληθυσμού, ωστόσο ο αριθμός τους μειωνόταν συνεχώς. Το 1960 στο χωριό κατεγράφησαν 93 Τουρκοκύπριοι. Κατά την περίοδο των δικοινοτικών διαταραχών του 1963, λόγω των συγκρούσεων που υπήρχαν σε κάποια χωριά, όλοι οι Τουρκοκύπριοι της Ανώγυρας μετακινήθηκαν στην Αυδήμου. Από αυτούς μόνο τρεις οικογένειες επέστρεψαν στο χωριό, μετά το 1968, ενώ οι υπόλοιποι παρέμειναν στην Αυδήμου. Το 1973 κατεγράφησαν στην Ανώγυρα 14 Τουρκοκύπριοι. Όλοι οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του χωριού, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που παρέμειναν στην Αυδήμου, κατά την τουρκική εισβολή του 1974 μετακινήθηκαν στη Βρετανική Βάση Ακρωτηρίου. Τον Ιανουάριο του 1975 μετακινήθηκαν στα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου στα πλαίσια της ανταλλαγής πληθυσμού.[17]

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό της Ανώγυρας όπως καταγράφηκε στις απογραφές πληθυσμού που έγιναν στην Κύπρο.

Ιστορικό απογραφών Διάγραμμα Εξέλιξης Πληθυσμού
Ιστορικό απογραφών [18]
Απογραφή Πληθυσμός Άνδρες Γυναίκες
1881437[19]—  226211
1891487[20]11.4%250237
1901552[21]13.3%293259
1911522[22]-5.4%271251
1921625[23]19.7%296329
1931626[24]0.2%321305
1946655[25]4.6%
1960620[26]-5.3%290330
1973405[27]-34.7%
1976424[28][29]4.7%204220
1982296[30]-30.2%141155
1992186[31][32]-37.2%85101
2001244[33][34]31.2%114130
2011301[9][10]23.4%141160
Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα.

Μουσείο Παστελιού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ανώγυρα είναι γνωστή για την παραδοσιακή παρασκευή παστελιού. Κάτοικοι του χωριού δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στον συγκεκριμένο τομέα. Στο χωριό υπάρχει Μουσείο Παστελιού, στο οποίο παρουσιάζεται ο παραδοσιακός τρόπος παρασκευής παστελιού.[12][15]

Ιεροί ναοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο χωριό υπάρχουν δύο ιεροί ναοί, η εκκλησία του Αρχαγγέλλου Μιχαήλ και το Μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού.[12]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΟΙ ΔΗΜΩΝ/ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, 2015». (Ελληνικά) Γεωγραφικοί κωδικοί Κυπριακής Δημοκρατίας. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  2. 2,0 2,1 2,2 «STATISTICAL CODES OF MUNICIPALITIES/COMMUNITIES AND QUARTERS OF CYPRUS, 2015». (Αγγλικά) Γεωγραφικοί κωδικοί Κυπριακής Δημοκρατίας. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Ένωση Κοινοτήτων Επαρχίας Λεμεσού». (Ελληνικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3  Ιανουαρίου 2018.
  4. «Union of Cyprus Communities - District of Limassol». (Αγγλικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26  Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29  Δεκεμβρίου 2019.
  5. «Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου - Επαρχία Λεμεσού». (Ελληνικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29  Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29  Δεκεμβρίου 2019.
  6. 6,0 6,1 «ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΑΘΜΟ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ». (Ελληνικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  7. 7,0 7,1 «CLASSIFICATION FOR THE DEGREE OF URBANISATION IN CYPRUS». (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  8. 8,0 8,1 «Κατάλογος κοινοτήτων επιλέξιμων μειονεκτικών περιοχών». (Ελληνικά, Αγγλικά) Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4  Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Απριλίου 2018. σελ. 10.
  9. 9,0 9,1 «Απογραφή πληθυσμού 2011». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  10. 10,0 10,1 «Census of population 2011». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  11. «Anogyra». (Αγγλικά) Ταχυδρομικός Κώδικας Έρευνα. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4  Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Απριλίου 2018.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 «Ιστορικό». www.thevillagexpress.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2018. 
  13. «Κατάλογος κοινοτήτων επιλέξιμων μειονεκτικών περιοχών» (PDF). Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών. σελ. 10. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2018. 
  14. 14,0 14,1 Καρούζης 2001, σελ. 244-247
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 «Ανώγυρα». 7 Σεπτεμβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2014. 
  16. «Ανώγυρα ένα παραδοσιακό χωριό». 2017-05-05. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-04-04. https://web.archive.org/web/20180404210941/http://www.elemesos.com/index.php/94-2016-06-29-12-47-55/29372-anwgura-sunenteuksi-5517.html. Ανακτήθηκε στις 2018-04-04. 
  17. 17,0 17,1 «Anogyra». www.prio-cyprus-displacement.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2018. 
  18. Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα Wikidata.
  19. 19,0 19,1 «Census of Cyprus, 1881». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1881. 4  Απριλίου 1881. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 14.
  20. «Census of Cyprus, 1891». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1891. 6  Απριλίου 1891. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 11.
  21. «Census of Cyprus, 1901». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1901. 31  Μαρτίου 1901. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 10.
  22. «Census of Cyprus, 1911». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1911. 2  Απριλίου 1911. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 10.
  23. «Census of Cyprus, 1921». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1921. 24  Απριλίου 1921. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 10.
  24. «Census of Cyprus, 1931». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1931. 27  Απριλίου 1931. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 8.
  25. «Census of Population and Agriculture 1946». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1946. 10  Νοεμβρίου 1946. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 8.
  26. «Census of Population and Agriculture 1960». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1960. 11  Δεκεμβρίου 1960. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 14.
  27. «Cyprus census 1973» (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
  28. «Απογραφή νοικοκυριών, 1976». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1976. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 30  Σεπτεμβρίου 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  29. «Census of households, 1976». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1976. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 30  Σεπτεμβρίου 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  30. «Census of housing, 1982». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1982. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1982. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  31. «Απογραφή πληθυσμού 1992». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  32. «Census of population 1992». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  33. «Απογραφή πληθυσμού 2001». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 62.
  34. «Census of population 2001». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 62.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Καρούζης, Γιώργος (2001). Περιδιαβάζοντας την Κύπρο: Λεμεσός (πόλη και επαρχία) (πρώτη έκδοση). Λευκωσία: ΣΕΛΑΣ Κεντρο Μελετων Ερευνων & Εκδοσεων. σελ. 244-247. ISBN 9963-566-67-7. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]