Μετάβαση στο περιεχόμενο

Άρδακτος Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 35°10′26.80″N 24°33′2.99″E / 35.1741111°N 24.5508306°E / 35.1741111; 24.5508306 Για τον οικισμό στον νομό Ρεθύμνης με το ίδιο όνομα δείτε: Άρδακτος Κουρητών Ρεθύμνης

Άρδακτος
Άρδακτος is located in Greece
Άρδακτος
Άρδακτος
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΚρήτης
Περιφερειακή ΕνότηταΡεθύμνης
ΔήμοςΑγίου Βασιλείου
Δημοτική ΕνότηταΛάμπης
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΚρήτη
ΝομόςΡεθύμνης
Υψόμετρο630
Έκταση15,335 (η κοινότητα)
Πληθυσμός
Μόνιμος31
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας74 053
Τηλ. κωδικός+30 28320

Ο Άρδακτος είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Αγίου Βασιλείου, στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Βρίσκεται στα νότια του Ρεθύμνου, σε απόσταση σαράντα χιλιομέτρων, διακλάδωση δεξιά στο τριακοστό πέμπτο χλμ. του κεντρικού οδικού άξονα, που οδηγεί από το Ρέθυμνο, μέσω Σπηλίου, στην Αγία Γαλήνη και το Τυμπάκι. Βρίσκεται σε υψόμ. 630 μ. και για τούτο ο Εμμ. Λαμπρινάκης τον χαρακτηρίζει ως «κώμην μεσόγειον και τερπνήν έχουσαν περί τας σαράντα πέντε οικίας και ναόν τον Αρχιστράτηγον Μιχαήλ». Απο τις αρχές του 1879,εως τις αρχές του εικοστού αιώνα ο Άρδακτος υπήρξε έδρα του τότε δήμου Αγίου Πνεύματος, που αρχικά ονομάστηκε ως Δήμος Αρδάκτου

Ονομασία του χωριού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την ονομασία του το χωριό, το πιθανότερο, οφείλει στο φυτό αρδαχτυλλίνος, ο [(ακανθώδες, πολυετές, περί το 0,50 μ. ύψος, ιδιαίτερα αγαπητή τροφή στους γαϊδάρους), αρχαίο ατρακτυλλίς η μαλωτή (carthamus lanatus), στην κοινή της γυναίκας το ατράχτι (αρδάχτι) , το οποίο αφθονεί στο εν λόγω χωριό] και κατά μεταπλασμό του δευτερόκλιτου σε πρωτόκλιτο προήλθε ο τύπος αρδαχτύλλινας (ο) με σχετική μεγεθυντική σημασία. Με την περιεκτική φυτωνυμική κατάληξη [-ές] παράγεται το σύνηθες τοπωνύμιο Αρδαχτυλλινές. Το φυτό λέγεται και Αδραχτυλλίνι, με αντιμετάθεση των [ρ] και [δ], όπως και στη λέξη αρδάχτι< αδράχτι . «Άρδακτος», περαιτέρω, είναι όργανο υφαντικής, με λεπτό μετάλλινο στέλεχος και στεφάνη μετάλλινη, που περιστρέφεται με κατάλληλο χειρισμό στο θρομύλι, για την περιέλιξη του νήματος.[2]

Η αρχική αναγνώριση της κοινότητας Αρδάκτου έγινε με το Δ. 26-1-1925, ΦΕΚ Α 27/1925. Οικισμοί που αρχικά απάρτισαν την κοινότητα: Άρδακτος, Ακτούντα, Βάτος, Δουμαεργιό, Κισσός.[2] Η τοπική κοινότητα Αρδάκτου είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ορεινός οικισμός, με έκταση 15,335 χμ² (2011). Περιλαμβάνει και τους οικισμούς Αγία Παρασκευή, Ακτούντα και Βάτος.[3]

Μόνιμος [4][5][6]
Έτος Πληθυσμός
1991 64 (219)
2001 59 (178)
2011 32 (153)
Πραγματικός (de facto) [3][7][8]
Έτος Πληθυσμός
1961 175 (522)
1971 97 (292)
1981 77 (229)
1991 72 (239)
2001 67 (216)
2011 28 (153)

(σε παρένθεση ο πληθυσμός της τοπικής κοινότητας)

Το χωριό διασχίζει η Επαρχιακή Οδός Κισσού Κάμπος - Κεραμέ γνωστή και ως "Αμαξωτός" Δρόμος, η οποία διασταυρώνεται με την οδό Ρέθυμνο - Αγία Γαλήνη και το ενώνει με το Ρέθυμνο (Αρμένοι, Σπήλι).

Το 2022 ο Δήμος Αγίου Βασιλείου ξεκίνησε τα έργα για τον νέο δρόμο που ενώνει τον οικισμό Άρδακτο με τον οικισμό Κισσου Κάμπος. Πρόκειται για ένα έργο με μήκος 1,5 χιλιόμετρα, μειώνοντας την απόσταση από Άρδακτο για Κισσου Κάμπος κατά 3.6 χιλιόμετρα. Η ολοκλήρωση του έργου πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του ίδιου έτους (2022).

Ο Άρδακτος αναφέρεται επίσημα ως οικισμός το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Το 1997 με ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 προσαρτήθηκε στον τότε δήμο Λάμπης,στον οποίο εντάχθηκε όταν άρχισε να ισχύε το διοικητικό σύστημα "Καποδίστρια" το 1999, και το 2010 με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 αποσπάσθηκε από το δήμο Λάμπης, λόγω ότι ο Δήμος Λάμπης ενώθηκε με τον Δήμο Φοίνικα και εντάχθηκε στον νέο δήμο Αγίου Βασιλείου.[9]

  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. 2,0 2,1 Κωστής Ηλ. Παπαδάκης, Τοπωνυμικό της επαρχίας Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου, Ρέθυμνο 2011, σελ. 167- 168 (τόμ. Ε΄ στη σειρά των Πρακτικών του Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου για την επαρχία Αγίου Βασιλείου).
  3. 3,0 3,1 https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
  4. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
  5. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
  6. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
  7. ΠΛ 3:567
  8. ΠΛΜ 10:377
  9. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2022. 
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, 1996, 2006 (ΠΛΜ)
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)