Άγιος Ιωάννης Μυλοποτάμου
Συντεταγμένες: 35°19′43.36″N 24°46′41.23″E / 35.3287111°N 24.7781194°E
| Άγιος Ιωάννης Μυλοποτάμου Ρεθύμνης | |
|---|---|
 | |
  Άγιος Ιωάννης Μυλοποτάμου Ρεθύμνης | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Μυλοποτάμου |
| Υψόμετρο | 430 μέτρα |
| Πληθυσμός | 49 (2021) |
| Ταχ. κωδ. | 740 54 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
O Άγιος Ιωάννης είναι χωριό του δήμου Μυλοποτάμου, της περιφερειακής ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 74 κατοίκους. Βρίσκεται 40 χλμ. ανατολικά από το Ρέθυμνο, σε υψόμετρο 430 μ.[1] Το χωριό έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός της Ελλάδας και διασώζει τον βενετσιάνικο χαρακτήρα του.
Ιστορικά στοιχεία
Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως S. Zuanne. Στην ενετική απογραφή του 1583 από Καστροφύλακα αναφέρεται ως S. Zuanne με 119 κατοίκους και ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630 ως S. Giovanni. Στην οθωμανική απογραφή του 1671 αναφέρεται ως Ayo Yani, με 26 χαράτσια.[1] Το 1881 ανήκε στο δήμο Αβδανιτών και σύμφωνα με την απογραφή είχε 169 Χριστιανούς και 15 Τούρκους κατοίκους. Στην απογραφή του 1900 είχε 217 κατοίκους.[1]
Το 1925, ο Άγιος Ιωάννης υπάχθηκε στην κοινότητα Επισκοπής Μυλοποτάμου, αλλά το 1933 ορίστηκε έδρα της κοινότητας Αγίου Ιωάννη, η οποία διατηρήθηκε μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση το 1997, όταν εντάχθηκε στον δήμο Κουλούκωνα.[2]
Απογραφές πληθυσμού
Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:
| Απογραφή | 1900 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός[1] | 217 | 219 | 228 | 233 | 211 | 118 | 91 | 68 | 74 |
Αξιοθέατα
Ο οικισμός διατηρεί σε μεγάλο βαθμό τον βενετικό του χαρακτήρα, με πολλά κτίρια να σώζονται τουλάχιστον για 5 αιώνες, διατηρώντας τα λαξευτά θυρώματα και τις αυλές τους. Ένα από τα αρχοντικά συνέχισε να κατοικείται και έγινε οικία του Μπέη του Μυλοποτάμου, γνωστή και ως κονάκι του Μουσταφά αγά. Ο τελευταίος Μπέης ήταν ο Μουσταφά Χατζή Χασάν Ογλού (1827-1915), ο οποίος ασπάστηκε με τη γυναίκα του τον Χριστιανισμό το 1884. Πάνω από την εξωτερική θύρα του σώζεται οθωμανική επιγραφή με τη χρονολογία 1792.[1]
Στο χωριό διατηρούνται τέσσερις εκκλησίες. Η κεντρική εκκλησία είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο και το τέμπλο της φέρει τη χρονολογία 1863. Στο κοιμητήριο του χωριού βρίσκεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου, του οποίου το τέμπλο σύμφωνα με επιγραφή ολοκληρώθηκε 1865. Στο χωριό βρίσκονται επίσης ο ναός του Αγίου Νεκταρίου και ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, του οποίου το εσωτερικό είναι διακοσμημένο με βυζαντινές τοιχογραφίες.[3] Οι τοιχογραφίες είναι προσεκτικά ζωγραφισμένες σε γραμμικό στυλ. Ξεχωρίζουν οι τοιχογραφίες των επισκόπων στους πλάγιους τοίχους και η παράσταση της Κοίμησης της Θεοτόκου. Ο Ιωάννης Σπαθαράκης χρονολογεί τις τοιχογραφίες του ναού στις αρχές του 14ου αιώνα.[4]
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 66.
- ↑ «Άγιος Ιωάννης Μυλοποτάμου (Ρεθύμνης)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2019.
- ↑ «Επαρχία Μυλοποτάμου». www.imra.gr. Ιερά Μητρόπολις Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2019.
- ↑ Σπαθαράκης, Ιωάννης (1999). Βυζαντινές τοιχογραφίες Νομού Ρεθύμνου. Ρέθυμνο: Μίτος. σελ. 62. ISBN 960-7857-02-X.