Χάρων (μυθολογία)
| Χάρων (Χάροντας) | |
|---|---|
 | |
| Γονείς | Έρεβος και Νυξ |
| Αδέλφια | Αιθέρας, Ημέρα, Στυξ (πιθανόν), Ύπνος και Θάνατος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| wikidata (π) | |
Στην Ελληνική μυθολογία, ο Χάρων (ή Χάρος στα νέα ελληνικά) ήταν ο πορθμέας του Άδη. (Το αντίστοιχο στην Ετρουσκική μυθολογία ήταν ο Charun). Μετέφερε με τη βάρκα του, τους πρόσφατα αποθανόντες από τη μια όχθη του ποταμού Αχέροντα στην άλλη, όπου σύμφωνα με τη μυθολογία βρισκόταν η είσοδος του Άδη. Οι νεκροί έπρεπε οπωσδήποτε να πληρώσουν στον Χάροντα έναν οβολό για τα ναύλα. Γι' αυτό στην αρχαία Ελλάδα τοποθετούσαν πάντα έναν οβολό κάτω από τη γλώσσα των νεκρών σωμάτων πριν τα ενταφιάσουν, για να έχει να πληρώσει ο νεκρός τον Χάροντα. Όσοι δεν είχαν να πληρώσουν ήταν καταδικασμένοι να περιπλανιούνται στις όχθες του Αχέροντα για εκατό χρόνια.[1][2]
Ο Χάρων ήταν γιος του Ερέβους και της Νύχτας. Παριστανόταν σαν ένας ιδιότροπος, σκελετωμένος γέροντας ή ως φτερωτός δαίμονας με ένα διπλό σφυρί.[3]
Εμφανίσεις στην λογοτεχνία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Συχνά αναφερόταν ότι μετέφερε τις ψυχές αντίπερα στον ποταμό της Στύγας. Αυτό προτείνεται από τον Βιργίλιο στην Αινειάδα του.[2] Ωστόσο, στις περισσότερες πηγές, συμπεριλαμβανομένου και του Παυσανία (x.28) και, αργότερα, της Κόλασης του Δάντη, ο ποταμός ήταν ο Αχέροντας.[4]
Στο έργο του Λουκιανού, Νεκρικοί Διάλογοι, ο κυνικός φιλόσοφος Μένιππος αναφέρεται ως ο μόνος που διέσχισε ποτέ τον Αχέροντα χωρίς να πληρώσει τον οβολό στο Χάρο - αφού δεν είχε. Στο διάλογο αυτόν εμφανίζεται για πρώτη φορά και η ρήση "ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος" (δεν μπορείς να πάρεις από αυτόν που δεν έχει), η οποία έμεινε παροιμιώδης.[5]
Σύμφωνα με την Αινειάδα του Βιργίλιου (βιβλίο 6), η Κυμαία Σίβυλλα κατευθύνει τον Αινεία στο χρυσό κλώνο που είναι απαραίτητος για να διασχίσει το ποτάμι ενόσω είναι ακόμη ζωντανός και να επιστρέψει στον κόσμο. Ο Ορφέας επίσης έκανε το ταξίδι στον κάτω κόσμο και γύρισε πίσω ζωντανός.[2]
Ο Δάντης Αλιγκιέρι ενσωμάτωσε τον Χάροντα στη Χριστιανική μυθολογία στη Θεία Κωμωδία του. Είναι ίδιος με το Ελληνικό αντίστοιχό του, πληρώνεται έναν οβολό για να διασχίσει τον Αχέροντα. Είναι ο πρώτος χαρακτήρας που κατονομάζεται από όσους συναντά ο Δάντης στην Κόλαση, στο τρίτο Άσμα της "Κόλασης".[6][7]
Ετυμολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το όνομα Χάρων πιθανότατα προέρχεται από το επίθετο "χάρων", που αποτελεί ποιητικό τύπο του αρχαίου χαροπός/ -ωπός < ρήμα χαίρω.[8] Δεδομένου ότι ο Χάρων ήταν χθόνια θεότητα, η απευθείας συσχέτιση με το ρήμα χαίρω οφείλεται σε ευφημισμό. Μία άλλη εκδοχή δόθηκε από τον Διόδωρο Σικελιώτη κατά τον οποίο η λέξη Χάρων προέρχεται από το αιγυπτιακό όνομα "charon" για τον βαρκάρη που μετέφερε τους νεκρούς[9]. Για μια πιο εμβριθή μελέτη της ετυμολογίας του ονόματος καθώς και του συσχετισμού του με το ρήμα χαίρω έχει εκδοθεί ως ανάτυπο από την επετηρίδα της φιλοσοφικής σχολής του ΑΠΘ η μελέτη του δρος Κωνσταντίνου Σιαμάκη "Στυξ και Τάρταρος".[10]
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Η Θεία Κωμωδία του Δάντη
- Χάρων (δορυφόρος του Πλούτωνα)
- Χαρούν
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Καλλίμαχος, ο Κυρηναίος (1990). Hecale. Clarendon. σελ. 284. ISBN 0-19-814044-4. 20089832.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 VIRGIL. (2020). AENEID. COLLECTORS LIBRARY. σελ. 324–330. ISBN 1-5290-1501-4. 1097575020.
- ↑ Hesiod, Theogony from The Homeric Hymns and Homerica with an English Translation by Hugh G. Evelyn-White, Cambridge, MA.,Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1914.
- ↑ Alighieri, Dante. (2018). Inferno. Mondadori. ISBN 978-88-04-70301-3. 1090184807.
- ↑ «ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ: 231. – Νεκρικοὶ διάλογοι (2)». www.greek-language.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ Alighieri, Dante. The divine comedy. ISBN 978-1-4735-4657-8. 1099312450.
- ↑ Terpening, Ronnie H. (2007). Charon and the crossing : ancient, medieval, and Renaissance transformations of a myth. Bucknell University Press. σελ. 116-117. ISBN 9780838750612. 560490483.
- ↑ Γ.Μπαμπινιώτης, Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας
- ↑ «Christiane Sourvinou-Inwood, "Reading" Greek Death (Oxford University Press, 1996), p. 359 and p. 390».
- ↑ Σιαμάκης, Κωνσταντίνος (1996). Στυξ και Τάρταρος. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. ISBN 9789607127099.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Charon στο Wikimedia Commons