Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φερδινάνδος της Πορτογαλίας (1402-1443)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φερδινάνδος της Πορτογαλίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση29  Σεπτεμβρίου 1402[1]
Σανταρέμ
Θάνατος5  Ιουνίου 1443[1]
Φεζ[2]
Τόπος ταφήςΜοναστήρι της Μπατάλια
ΚατοικίαΈβορα[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Πορτογαλίας
ΘρησκείαΚαθολικισμός
Eορτασμός αγίου5 Ιουνίου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠορτογαλικά[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
Οικογένεια
ΓονείςΙωάννης Α΄ της Πορτογαλίας[2] και Φιλίππη του Λάνκαστερ
ΑδέλφιαΒεατρίκη, κόμισσα του Αρουντέλ
Ισαβέλλα της Πορτογαλίας, δούκισσα της Βουργουνδίας
Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος
Εδουάρδος της Πορτογαλίας
Πέτρος της Πορτογαλίας
Αλφόνσος της Μπραγκάνσα
Ιωάννης, κοντόσταυλος της Πορτογαλίας
ΟικογένειαΟίκος των Αβίς
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςGrand Master of the Order of Aviz
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Φερδινάνδος, ο Άγιος πρίγκιπας, (Πορτογαλική γλώσσα : Fernando o Infante Santo, 29 Σεπτεμβρίου 1402 - 5 Ιουνίου 1443) μέλος του Οίκου των Καπετιδών-Πορτογαλίας-Αβίς ήταν Ινφάντης της Πορτογαλίας, κύριος της Σαλβατέρρα ντε Μάγκος & Ατούγκια και Μάγιστρος τού Τάγματος τού Αβίς. Με τους αδελφούς του αποτελούσε τη "λαμπρή γενιά" των πριγκίπων της Πορτογαλίας. Ο Φερδινάνδος ήταν ο έκτος και μικρότερος γιος του βασιλιά της Πορτογαλίας Ιωάννη Α΄ του Μέγα και της Φιλίππης του Λάνκαστερ, κόρης του Πλανταγενέτη πρίγκιπα Ιωάννη της Γάνδης, 1ου δούκα τού Λάνκαστερ. Έμεινε γνωστός για την πρωτοβουλία του στην καταστρεπτική για τους Πορτογάλους εκστρατεία στην Ταγγέρη μαζί με τον μεγαλύτερο αδελφό του Ερρίκο τον Θαλασσοπόρο. Με τη λήξη της μάχης ο Φερδινάνδος παραδόθηκε από τα αδέλφια του όμηρος στους Μαρινίδες Σουλτάνους που κυβερνούσαν το Μαρόκο μέχρι να ολοκληρώσουν την υπόσχεση τους για την παράδοση της Θέουτα. Ο Φερδινάνδος αρχικά κρατήθηκε όμηρος στην Ασίλαχ σε καλές συνθήκες, όταν οι Μαροκινοί είδαν ότι οι Πορτογάλοι δεν εκπληρώνουν την υπόσχεση τους τον μετέφεραν στη Φεζ σε σκληρότερες συνθήκες. Οι διαπραγματεύσεις κατέληξαν τελικά σε αποτυχία και ο Φερδινάνδος πέθανε φυλακισμένος στη Φεζ (5 Ιουνίου 1443). Αμέσως μετά τον θάνατο του ο Πορτογαλικός λαός τον λάτρεψε με την παρότρυνση της βασιλικής οικογένειας και έμεινε γνωστός σαν "Ιερός πρίγκιπας", δεν αγιοποιήθηκε ωστόσο από την Καθολική εκκλησία.

Αιχμαλωσία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκστρατεία στην Ταγγέρη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φερδινάνδος γεννήθηκε στη Σανταρέμ στην επέτειο του Αγίου Μιχαήλ (29 Σεπτεμβρίου 1402), προσκολλήθηκε στον Άγιο και τον λάτρεψε μέχρι το τέλος της ζωής του.[5] Η γέννηση του ήταν πολύ δύσκολη, ο ίδιος ήταν αδύναμο παιδί και ήταν άρρωστος σε ολόκληρη τη νεότητα του.[6] Η Αγγλίδα μητέρα του τον μεγάλωσε και του έδωσε μία πολύ ήσυχη και ευσεβή ανατροφή.[7] Ο Φερδινάνδος ήταν πολύ μικρός όταν ο πατέρας του κατέκτησε τη Θέουτα (1415), οι μεγαλύτεροι αδελφοί του στέφτηκαν ιππότες.[8] Δεν πήρε πολλούς τίτλους επειδή ήταν μικρότερος γιος, του δόθηκε μόνο η ηγεμονία του Σαλβατέρρα ντε Μάγκος και ισόβια κατοχή της Ατούγκια (1429).[9] Όταν πέθαναν ο πατέρας του και ο Μάγιστρος Ζοάο Ροντρίγκες ντι Σεκέιρα ο μεγαλύτερος αδελφός του Εδουάρδος της Πορτογαλίας τον διόρισε αρχηγό του "Τάγματος των Αβίς".[10] Ο Πάπας Ευγένιος Δ΄ του πρότεινε να τον διορίσει Καρδινάλιο αλλά ο Φερδινάνδος το απέρριψε, παρά τη μεγάλη του ευσέβεια δεν είχε στόχο να ακολουθήσει εκκλησιαστική σταδιοδρομία.[11] Ο Φερδινάνδος έντονα δυσαρεστημένους από τους ελάχιστους τίτλους ζήτησε από τον Εδουάρδο την άδεια να φύγει στο εξωτερικό για να υπηρετήσει έναν ξένο βασιλιά, στόχος του πιθανότατα ήταν ο Ερρίκος ΣΤ΄ της Αγγλίας.[12] Ο αδελφός του Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος βρήκε την ευκαιρία να οργανώσει μαζί του εκστρατεία εναντίον των Μαρινίδων Σουλτάνων που κυβερνούσαν το Μαρόκο.[13] Ο Φερδινάνδος έκανε τη διαθήκη του πριν αναχωρήσει, κληρονόμος του ορίστηκε ο ανεψιός του Φερδινάνδος του Βιζέου.[14] Η Πορτογαλική αποστολή υπό την ηγεσία του Ερρίκου του Θαλασσοπόρου ξεκίνησε την πολιορκία της Ταγγέρης, ο Φερδινάνδος μετέφερε μαζί του τους ιππότες του Τάγματος των Αβίς που είχε στην υπηρεσία του και τα προσωπικά του σύμβολα με την εικόνα του Αρχάγγελου Μιχαήλ.[15] Η εκστρατεία της Ταγγέρης αποδείχτηκε καταστροφική, ο Ερρίκος πολιορκούσε επίμονα τα τείχη της Ταγγέρης αλλά οι Μαροκινοί τους περικύκλωσαν και άρχισαν να πεθαίνουν από την πείνα.

Οι όροι της ήττας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Φερδινάνδος, ιερός πρίγκιπας στο τρίπτυχο του Ερρίκου του Θαλασσοπόρου τη δεκαετία του 1450

Τον Οκτώβριο του 1437 ο Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος ζήτησε από τους Μαροκινούς ειρήνη, τους έκανε πρόταση να τους παραδώσει τη Θέουτα, σε αντάλλαγμα να επιτρέψουν στους Πορτογάλους να φύγουν με ασφάλεια. Ο Ερρίκος παρέδωσε στους Μαροκινούς τον μικρότερο αδελφό του Φερδινάνδο σαν όμηρο μέχρι την εποχή που θα παραλάβουν οριστικά τη Θέουτα.[16] Ο Ερρίκος ζήτησε αργότερα από τύψεις να πάει ο ίδιος όμηρος στη θέση του Φερδινάνδου αλλά το Πορτογαλικό συμβούλιο το απέρριψε.[17] Ο Φερδινάνδος ήταν τυπικά όμηρος του Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ, του Μαρινίδη κυβερνήτη της Ταγγέρης και του Ασίλαχ, μετέφερε 11 ευγενείς από το προσωπικό του νοικοκυριό, ανάμεσα τους ο μετέπειτα ιστορικός Φράι Ζοάο Άλβαρες.[18] Ο Άλβαρες εμπιστεύτηκε στον Φερδινάνδο ένα ποσό 6.000 Ρέαλ για τα προσωπικά του έξοδα.[19] Αργότερα ενώθηκαν μαζί τους άλλοι τέσσερις ευγενείς οι τρεις ήταν από το προσωπικό του νοικοκυριό και ο τέταρτος μέλος του Τάγματος των Αβίς.[20] Οι τέσσερις τελευταίοι δεν ανήκαν στην αρχική συνοδεία αλλά μεταφέρθηκαν στο πλαίσιο ανταλλαγής ομήρων και από τις δύο πλευρές μέχρι την αποβίβαση των Πορτογάλων στη χώρα τους, ανάμεσα τους βρισκόταν και ο γιος του Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ.

Ο ίδιος ο Ινφάντης Φερδινάνδος θα ελευθερωνόταν μόνο μετά την παράδοση της Θέουτα. Ο Φερδινάνδος, η συνοδεία του και οι τέσσερεις ιππότες παραδόθηκαν στον Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ από τον Πορτογάλο πρέσβη Ρούι Γκόμες ντα Σίλβα (16 Οκτωβρίου 1437), παρέλαβε κατόπιν ο ίδιος σαν όμηρο τον μεγαλύτερο γιο του Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ. Οι όμηροι έμειναν σε έναν πύργο στην Ταγγέρη αλλά η αποβίβαση των Πορτογάλων δεν έγινε ομαλά, ξέσπασαν πολλές αψιμαχίες στην παραλία όταν Πορτογάλοι στρατιώτες προσπάθησαν να κάνουν λαθρεμπόριο σε απαγορευμένα αντικείμενα.[21] Μετά την αποβίβαση ο Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος αρνήθηκε να ελευθερώσει τον μεγαλύτερο γιο του Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ, σε απάντηση κράτησε ο ίδιος αιχμάλωτους τους τέσσερις Πορτογάλους ευγενείς. Ο Φερδινάνδος κλαίγοντας φοβήθηκε μήπως ήταν ο αδελφός του Ερρίκος βρισκόταν ανάμεσα στους νεκρούς στα επεισόδια που έγιναν στην παραλία, ο Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ έστειλε μία αποστολή η οποία εξακρίβωσε ότι δεν ήταν.[22] Ο Φερδινάνδος δεν ικανοποιήθηκε με την απάντηση και ο Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ έστειλε έναν άντρα στη Θέουτα για να πάρει διαβεβαίωση από τον ίδιο τον Ερρίκο.[23]

Μεταφορά στην Ασίλαχ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα σύμβολα του Φερδινάνδου, του ιερού πρίγκιπα

Οι Πορτογάλοι αιχμάλωτοι αναχώρησαν για την Ασίλαχ περίπου 30 μίλια νότια από την ακτή της Ταγγέρης.[24] Οι συνθήκες κράτησης τους ήταν πολύ καλές σαν βασιλικοί φιλοξενούμενοι, τους επιτρεπόταν η αλληλογραφία με Ισπανούς, οι επαφές με εμπόρους από τη Δημοκρατία της Γένοβας και ο καθημερινός εκκλησιασμός.[25][26] Ο Φράι Ζοάο Άλβαρες έγραψε ότι ο Φερδινάνδος περίμενε με μεγάλη χαρά την παράδοση της Θέουτα για να ελευθερωθεί, ο Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ ήταν και ο ίδιος βέβαιος ότι θα γίνει.[27] Τα νέα για την πανωλεθρία στην Ταγγέρη προκάλεσαν μεγάλο πανικό στην Πορτογαλία, ο τέταρτος αδελφός Ιωάννης, κοντόσταυλος της Πορτογαλίας πήγε στην Ασίλαχ να διαπραγματευτεί την ελευθέρωση του Φερδινάνδου με αντάλλαγμα τον γιο του Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ αλλά χωρίς αποτέλεσμα.[28] Τα αδέλφια εν τω μεταξύ διχάστηκαν, η Θέουτα είχε τεράστια σημασία για αυτούς επειδή τους έστεψε ιππότες ο πατέρας τους όταν την κατέκτησε (1415). Ο δεύτερος αδελφός Πέτρος, δούκας της Κοΐμπρα ζήτησε από τον βασιλιά την παράδοση της Θέουτα στους Μαροκινούς για να ελευθερωθεί ο Φερδινάνδος.[28] Ο Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος που ζούσε εκείνη την εποχή στη Θέουτα ζήτησε από τον Εδουάρδο να μην την παραδώσει, του πρότεινε να βρει άλλους τρόπους για να ελευθερώσει τον Φερδινάνδο.[29]

Ο Φερδινάνδος έστειλε επιστολές τόσο στον Εδουάρδο όσο και στον Ερρίκο και τους τόνισε ότι η παράδοση της Θέουτα ήταν επιβεβλημένη επειδή δεν υπήρχε καμιά περίπτωση ο Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ να τον ελευθερώσει αν δεν τη δώσουν, έπρεπε να γίνει το συντομότερο.[30] Ο βασιλιάς Εδουάρδος παρέμεινε αναποφάσιστος, συγκάλεσε τον Ιανουάριο του 1438 τα Κορτές στη Λεϊρία να αποφασίσουν.[31] Ο Φερδινάνδος στα γράμματα του ζητούσε απεγνωσμένα την παράδοση της Θέουτα που δεν είχε καμιά πλέον αξία για να ελευθερωθεί, το ύφος των επιστολών έδειχνε ότι δεν είχε στόχο να πεθάνει φυλακισμένος και να γίνει μάρτυρας.[32][33] Στα Κορτές ο Πέτρος και ο Ιωάννης ζήτησαν την παράδοση της πόλης αλλά ο μικρότερος ετεροθαλής αδελφός τους Φερδινάνδος Α΄ της Μπραγκάνσα αρνήθηκε, οι δυο πλευρές ισοψήφησαν χωρίς να πάρουν τα Κορτές απόφαση.[34] Η απόφαση να κρατήσουν τη Θέουτα ανακοινώθηκε τελικά τον Ιούνιο του 1438 μετά από μία συνάντηση που είχαν ο βασιλιάς Εδουάρδος με τον Ερρίκο τον Θαλασσοπόρο.[35] Ο Ερρίκος πρότεινε στον βασιλιά άλλους τρόπους για την απελευθέρωση του Φερδινάνδου όπως τη μαζική απελευθέρωση μουσουλμάνων αιχμαλώτων από το Βασίλειο της Καστίλης και το Βασίλειο της Αραγωνίας ή νέα εκστρατεία στο Μαρόκο.[36] Μετά τη συνάντηση ο Ερρίκος έστειλε επιστολή στον Φερδινάνδο και του είπε ότι ο ίδιος δεν είχε τη βασιλική εξουσία να κλείσει τη Συνθήκη και ότι οι ίδιοι οι Μαροκινοί την είχαν παραβιάσει με τις αψιμαχίες στην παραλία.[37]

Φεζ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεταφορά στη Φεζ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σκηνές από τη ζωή του Φερδινάνδου, του ιερού πρίγκιπα

Οι Μαρινίδες στο Μαρόκο έκπληκτοι και εξοργισμένοι έμαθαν την απόφαση των Πορτογάλων να μην παραδώσουν τη Θέουτα, οι φήμες ότι θα κάνουν νέα επίθεση οι Πορτογάλοι τους οδήγησαν σε απόφαση να μετακινήσουν τον Φερδινάνδο από την Ασίλαχ.[38] Ο Μεγάλος Βεζύρης του Μαρόκου αποφάσισε να μετακινήσει όλους τους αιχμαλώτους του Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ από την Ασίλαχ σε φυλακή στη Φεζ.[39] Ο εξομολόγος Φρει Φερνάο Ζιλ πέθανε τον χειμώνα του 1437 ενώ ο διαχειριστής του νοικοκυριού Ροντρίγκο Εστέβες αρρώστησε βαριά και ο Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ του επέτρεψε να επιστρέψει στην Πορτογαλία. Ο Πέντρο Εστέβες έφτασε στο μεταξύ από την Πορτογαλία για να αντικαταστήσει τον πατέρα του.[40] Ο Πέντρο Εστέβες και οι τέσσερις όμηροι παρέμειναν στην Ασίλαχ, οι υπόλοιποι μετακινήθηκαν στη Φεζ.[41] Τον Μάιο του 1438 ο Φερδινάνδος και οι υπόλοιποι Πορτογάλοι αιχμάλωτοι έφτασαν στη Φεζ όπου συνάντησαν άλλους δυο Πορτογάλους φυλακισμένους.[42] Ο Μάγιστρος Ιωσήφ ένας Εβραίος χειρούργος απεστάλη από τον Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ στη Λισαβώνα για να ενημερώσει τους Πορτογάλους για τη νέα κατάσταση. Οι συνθήκες στη Φεζ ήταν σαφώς χειρότερες σε σχέση με την Ασίλαχ αλλά οι δυο Πορτογάλοι που συνάντησε τον ενημέρωσαν για το τρόπο που θα προμηθεύεται τρόφιμα από την αγορά της Φεζ και έναν έμπορο από τη Μαγιόρκα για προμήθειες.[43] Μετά την αρνητική απάντηση που πήραν από τη Λισαβώνα (11 Οκτωβρίου 1438) οι συνθήκες του Φερδινάνδου μετατοπίστηκαν από πρίγκιπα σε απλό αιχμάλωτο.[44]

Οι Μαροκινοί φύλακες σφράγισαν τα κελιά, έκαναν κατάσχεση σε όλα τα χρήματα τους και τους απαγόρευσαν τις εξωτερικές επαφές. Οι υπόλοιποι 12 άντρες κλειδώθηκαν σε ένα κελί κατασκευασμένο για 8 άντρες, φόρεσαν ρούχα φυλακισμένου και η τροφή τους ήταν αυστηρή με ψωμί και νερό.[45] Στα πόδια του Φερδινάνδου και των υπόλοιπων φυλακισμένων πέρασαν σιδερένιες αλυσίδες.[46] Ο Άλβαρες αναφέρει ότι τους κακοποιούσαν συχνά αλλά απέφευγαν να προκαλέσουν βαριές σωματικές βλάβες για να μην μειωθεί η τιμή των λύτρων.[47] Ο Φερδινάνδος ωστόσο εξευτελίστηκε σκληρά επειδή τον υποχρέωσαν να κάνει εργασίες στους κήπους και τους στάβλους πολύ υποτιμητικές για έναν πρίγκιπα.[48] Ο Αλβάρες αναφέρει ότι ο Φερδινάνδος δεν καταδεχόταν καλύτερη μεταχείριση από τους υπόλοιπους φυλακισμένους και συμμετείχε μαζί τους σε όλες τις εργασίες.[49] Ο μεγαλύτερος αδελφός του βασιλιάς της Πορτογαλίας Εδουάρδος πέθανε τον Αύγουστο του 1438 από την Πανώλη ή από τη λύπη του για την τύχη του Φερδινάνδου.[50] Ο Εδουάρδος λίγο πριν τον θάνατο του έστειλε στο Μαρόκο τον Φερνάο ντε Σίλβα να ενημερώσει ότι δέχεται να παραδώσει τη Θέουτα με αντάλλαγμα την απελευθέρωση του Φερδινάνδου, ο θάνατος του βασιλιά διέκοψε την προσπάθεια.[51] Όταν έμαθε τα νέα ο Φερδινάνδος στενοχωρήθηκε διπλά τόσο για τον θάνατο του αδελφού του όσο και για την απελευθέρωση του που τελικά δεν έγινε.[52]

Απομόνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Μαροκινοί του έβγαλαν τις αλυσίδες από τα πόδια και περίμεναν να αρχίσουν τις διαπραγματεύσεις με τη νέα αντιβασιλεία της Λισαβώνας.[53] Αμέσως μετά τον θάνατο του Εδουάρδου ξέσπασαν εμφύλιες συγκρούσεις στην Πορτογαλία σχετικά με την κηδεμονία του νέου βασιλιά Αλφόνσου, την κηδεμονία κέρδισε τελικά ο αδελφός του Πέτρος.[54] Τον Μάιο του 1439 ο Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ και ο Αμπού Ζακαρίγια δέχτηκαν μία αποστολή από την αντιβασιλεία για να διαπραγματευτούν την παράδοση της Θέουτα και την απελευθέρωση του Φερδινάνδου.[55] Τα πράγματα πήραν άσχημη τροπή όταν ο Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ και ο Αμπού Ζακαρίγια συγκρούστηκαν σχετικά με το θέμα της μεταχείρισης των φυλακισμένων. Ο Ιουδαίος απεσταλμένος του Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ ζήτησε από τον Αμπού Ζακαρίγια να του δώσει τους φυλακισμένους να τους μεταφέρει στην Ασίλαχ αλλά αρνήθηκε, δήλωσε κατηγορηματικά ότι θα παραμείνουν στη Φεζ μέχρι την ημέρα που παραδώσουν οι Πορτογάλοι τη Θέουτα.[56] Οι συνθήκες κράτησης έγιναν πολύ χειρότερες, τους έβαλε αλυσίδες στα πόδια και τους έριξε γυμνούς στην απομόνωση μέρα και νύχτα.[57] Τα μέτρα ήταν περισσότερο προληπτικά, όχι για λόγους τιμωρίας, ήθελε να εμποδίσει να τους πλησιάσουν οι απεσταλμένοι του Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ και τους βοηθήσουν να δραπετεύσουν. Τον Δεκέμβριο οι φυλακισμένοι εκτός από τον Φερδινάνδο μεταφέρθηκαν για να αναλάβουν οδικές εργασίες στη Φεζ.[58] Όταν ολοκληρώθηκαν οι οδικές εργασίες τον Φεβρουάριο του 1440 οι φυλακισμένοι μεταφέρθηκαν στους κήπους των ανακτόρων για χειρονακτικές εργασίες.

Στο Μαρόκο η κατάσταση άλλαξε, ο Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ πέθανε και καθώς ο γιος του ήταν αιχμάλωτος στην Πορτογαλία τον διαδέχθηκε ο αδελφός του Αμπού Μπακρ.[59] Ο Άλβαρες έγραψε ότι ο Αμπού Ζακαρίγια προσπάθησε να κάνει κατάσχεση σε εδάφη του Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ και ήρθε σε σύγκρουση με τον Αμπού Μπακρ. Ο Αμπού Μπακρ με τη σειρά του χρησιμοποίησε έναν κατάσκοπο του στην αυλή του Φεζ, τον Φακού Αμαρ που είχε διατελέσει δάσκαλος του Μαρινίδη πρίγκιπα, στόχος του να βοηθήσει τον Φερδινάνδο να δραπετεύσει.[60] Ο Αμπού Ζακαρίγια ανακάλυψε τη συνωμοσία και ο Φακού Αμαρ δραπέτευσε από την αυλή της Φεζ. Η κατάσταση έφτασε στα άκρα όταν ήρθε στη Σαλέ για να συναντήσει τον Μαρινίδη Σουλτάνο ο Γκονσάλο ντι Σίντρα σαν εκπρόσωπος του Ερρίκου του Θαλασσοπόρου, δήλωσε ότι έχει στόχο να πληρώσει μόνο χρήματα για την απελευθέρωση του Φερδινάνδου, όχι να παραδώσει τη Θέουτα. Οι Μαρινίδες κατηγόρησαν τους Πορτογάλους ως διπρόσωπους και απέρριψαν όλες τις προσφορές.[61] Ακολούθησε ένα γράμμα από τη χήρα βασιλομήτωρ Ελεονώρα της Αραγωνίας, βασίλισσα της Πορτογαλίας, έκανε μερικές αναφορές για εδάφη της στην Πορτογαλία αλλά δεν έγραψε τίποτα για τη Θέουτα.[62] Τα περιστατικά αυτά εξόργισαν τους Μαρινίδες, ολόκληρη η οργή τους έπεσε πάνω στον Φερδινάνδο που οι συνθήκες κράτησης του άλλαξαν πολύ προς το χειρότερο. Ακόμα και ο Μαρινίδης Σουλτάνος Άμπντ Αλ-Χάκ Β΄ που ήταν πάντοτε φιλικός με τον Φερδινάνδο, τον είχε προσκαλέσει πολλές φορές στα ανάκτορα και είχε διατάξει τον Αμπού Ζακαρίγια να μην τον κακομεταχειρίζεται έκοψε κάθε σχέση μαζί του.[63]

Οι προσπάθειες του Πέτρου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μορφή του Φερδινάνδου του ιερού πρίγκιπα στο Μνημείο των Ανακαλύψεων στη Λισαβώνα.

Ο αντιβασιλιάς Πέτρος αποφάσισε να πάρει την κατάσταση στα χέρια του και να κάνει την ανταλλαγή της Θέουτα με τον Φερδινάνδο, έστειλε δύο απεσταλμένους στο Μαρόκο για διαπραγμάτευση. Ο Αμπού Μπακρ του ζήτησε να αφαιρέσει όλους τους τίτλους από τον Πορτογάλο κυβερνήτη της Θέουτα Φερνάντο ντε Νορόνια, πίστευε ότι είχε στόχο να εμποδίσει την ανταλλαγή.[64] Ο Πέτρος βρέθηκε σε δύσκολη θέση επειδή η οικογένεια Νορόνια ήταν οι χειρότεροι αντίπαλοι του και άνθρωποι του ετεροθαλούς του αδελφού Φερδινάνδου Α΄ της Μπραγκάνσα. Οι αδελφοί του Φερνάντο ντε Νορόνια είχαν συνωμοτήσει να του στερήσουν την αντιβασιλεία (1438).[65] Στις αρχές του Απριλίου του 1440 ο Πέτρος έστειλε τον διπλωμάτη Φερνάντο ντε Κάστρο σε αποστολή να εκδιώξει τον Νορόνια και να αναλάβει τη διακυβέρνηση της πόλης.[66] Ο φιλόδοξος Φερνάντο ντε Κάστρο είχε στόχο να παντρέψει τον Φερδινάνδο με την κόρη του μετά την απελευθέρωση του. Η επιχείρηση ωστόσο ήταν καταστροφική, ο στόλος του Φερνάντο ντε Κάστρο έπεσε σε πειρατές από τη Γένοβα που ρήμαξαν τα πλοία του και σκότωσαν τον ίδιο. Πολλές φήμες ακούστηκαν ότι οι πειρατές ήταν άνθρωποι του Κορόνια, αυτό είναι πολύ πιθανό επειδή η Θέουτα ήταν τότε έδρα πειρατών που δρούσαν σε εξωτερικές επιχειρήσεις μόνο με την άδεια του κυβερνήτη. Ο στόλος έφτασε στην Αλγκάρβε με στόχο να πληροφορήσει τον Πέτρο για το τραγικό γεγονός, ο Πέτρος έστειλε στη Θέουτα τον γιο του Άλβαρο ντε Κάστρο με εντολή να αναλάβει τη διοίκηση της πόλης και να διώξει τον Κορόνια.[67] Οι δύο Πορτογάλοι απεσταλμένοι χωρίς να γνωρίζουν την τύχη του Φερνάντο ντε Κάστρο έφτασαν στην Ασίλαχ με στόχο να πληροφορήσουν τον Αμπού Μπακρ για την ανταλλαγή.

Ο Αμπού Μπακρ έστειλε στη Φεζ τον Μάγιστρο Ιωσήφ με αποστολή να μεταφέρει τον Φερδινάνδο στην Ασίλαχ και να τον παραδόσει στους Πορτογάλους απεσταλμένους.[68] Ο Μάγιστρος Ιωσήφ έφτασε τον Μάιο του 1440 στη Φεζ και έδειξε στον Αμπού Ζακαρίγια τα σφραγισμένα γράμματα του αντιβασιλιά Πέτρου στα οποία έδινε εντολή να αντικατασταθεί ο κυβερνήτης της Θέουτα Νορόνια με τον Φερνάντο ντε Κάστρο. Ο Φερδινάνδος συνομιλούσε μέσα από το κελί του με τον Αμπού Ζακαρίγια και τον δάσκαλο Ιωσήφ, αιφνίδια ο Αμπού Ζακαρίγια βρήκε ένα σημείωμα που αφορούσε τον Μάγιστρο Ιωσήφ και τον εξόργισε. Το σημείωμα έδειχνε ότι ο Ιωσήφ είχε στόχο να βοηθήσει τον Φερδινάνδο να δραπετεύσει.[69] Ο Άλβαρες έγραψε ότι ο Αμπού Ζακρίγια το έγραψε μόνος του σκόπιμα επειδή ήθελε να κερδίσει χρόνο, ήθελε να συγκεντρώσει τον στρατό του στη Φεζ και να κάνει θριαμβευτική πορεία στη Θέουτα.[70] Πραγματικά όταν συγκέντρωσε ο Αμπού Ζακαρίγια τον στρατό του, τον Σεπτέμβριο του 1440 ο Μάγιστρος Ιωσήφ ελευθερώθηκε, τον έστειλε στην Ασίλαχ αλλά χωρίς τον Φερδινάνδο με την υπόσχεση ότι θα τον φέρει ο ίδιος.[71] Οι Πορτογάλοι απεσταλμένοι απέρριψαν ωστόσο τις προτάσεις επειδή φοβήθηκαν το φιάσκο, ζητούσαν απαραίτητα κάποια παρουσία του Φερδινάνδου έστω τυπική για να παραδόσουν την πόλη.[72] Ο Αμπού Ζακαρίγια έφυγε από τη Φεζ τον Σεπτέμβριο του 1440 αλλά δεν έφτασε μακριά.[73] Στη διαδρομή έμαθε σχετικά με τον θάνατο του Φερνάντο ντε Κάστρο από τους πειρατές και επέστρεψε τον επόμενο μήνα στη Φεζ. Η μετακίνηση Μαροκινών δυνάμεων στη Θέουτα προκάλεσε συναγερμό στους Πορτογάλους που έστειλαν έναν μεγάλο στόλο για να την υπερασπίσουν, τα νέα για την άφιξη νέου στόλου στη Θέουτα έφτασαν στη Φεζ και το έμαθε ο Αμπού Ζακαρίγια.

Η πρόταση του Σουλτάνου της Γρανάδας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι διαπραγματεύσεις συνεχίστηκαν αλλά χωρίς ελπίδες επειδή η μία πλευρά έβλεπε με καχυποψία την άλλη. Στις αρχές Νοεμβρίου 1440 ο Σουλτάνος Μουχάμαντ Θ΄ που κυβερνούσε το Εμιράτο της Γρανάδας πρότεινε να τοποθετηθεί ο Φερδινάνδος υπό τη συνοδεία Γενοβέζων εμπόρων και του ίδιου αλλά να μην ελευθερωθεί αν πρώτα δεν πάρουν οι Μαροκινοί τη Θέουτα.[74] Οι Μαροκινοί απέφυγαν να δώσουν απάντηση αμέσως αλλά μιά μεγάλη επιδημία Πανώλης που ξέσπασε στο Μαρόκο χειροτέρεψε την κατάσταση.[75] Η Πανώλη έφερε τον θάνατο των τριών από τους τέσσερις Πορτογάλων αιχμαλώτων.[76] Οι Μαροκινοί σε μία κρίσιμη στιγμή ρώτησαν τον Φερδινάνδο πως οι χριστιανοί αντιμετωπίζουν την πανώλη, ο Φερδινάνδος τους απάντησε χαμογελώντας "αποφεύγουν τις περιοχές που πεθαίνει κόσμος".[75] Τον Σεπτέμβριο του 1441 η πρόταση του Σουλτάνου της Γρανάδας απορρίφτηκε και ο Φερδινάνδος ρίχτηκε ξανά στη φυλακή με σιδερένιες αλυσίδες.[77]

Διαπραγματεύσεις με χρήματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Φερδινάνδος, ο ιερός πρίγκιπας

Τον Μάρτιο του 1442 όλες οι ελπίδες για ειρηνική επίλυση του ζητήματος τερματίστηκαν. Ο Άλβαρες γράφει ότι Φακού Αμάρ δάσκαλος του Μαροκινού πρίγκιπα συνελήφθη από τους άντρες του Αμπού Ζακαρίγια, βρήκαν μια σειρά από επιστολές με τη βασίλισσα Ελεονώρα με σχέδιο να δραπετεύσει ο Φερδινάνδος.[78][79] Ο Φακού Αμάρ χτυπήθηκε άγρια από τον Αμπού Ζακαρίγια μπροστά στον Φερδινάνδο, στη συνέχεια εξορίστηκε από τη Φεζ μαζί με ολόκληρη τη συνοδεία του.[80] Ο Αμπού Ζακαρίγια κατάλαβε πλέον οριστικά ότι οι Πορτογάλοι δεν είχαν στόχο να παραδώσουν τη Θέουτα και αποφάσισε να διαπραγματευτεί την απελευθέρωση του Φερδινάνδου με χρήματα. Ο Φερδινάνδος πρότεινε να του δώσει σαν λύτρα 150.000 χρυσά νομίσματα και να ελευθερώσει 150 Μουσουλμάνους αιχμαλώτους με τις συνοδείες τους.[81] Ο Φερδινάνδος διαχωρίστηκε από τη συνοδεία του, μεταφέρθηκε σε ένα μικρό σκοτεινό κελί που είχε τη χρήση της αποθήκης των όπλων, ήταν καλά φυλαγμένος.[82][83] Τα υπόλοιπα μέλη της συνοδείας του χρησιμοποιήθηκαν σε οδικές και κηπουρικές εργασίες στα ανάκτορα, στον ελεύθερο χρόνο τους συνομιλούσαν με τον Φερδινάνδο απο μία χαραμάδα στο κελί του.[84] Ο Αμπού Ζακαρίγια ανέβασε την προσφορά στα 400.000 χρυσά νομίσματα και 400 αιχμαλώτους, ζήτησε από τους συγγενείς του Φερδινάνδου να το εγγυηθούν.[85] Οι Πορτογάλοι απάντησαν ότι δεν έχουν οικονομικές δυνατότητες περισσότερο από 50.000 χρυσά νομίσματα, πρότειναν όμως την απελευθέρωση μιας σειράς Μουσουλμάνων αιχμαλώτων, ανάμεσα τους και ο γιος του Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ.[86] Η απάντηση εξόργισε τον Αμπού Ζακαρίγια επειδή έμπλεξαν τον γιο του Σαλάχ Ιμπν Σαλάχ στις διαπραγματεύσεις, έφτασε στη Φεζ τρεις μήνες αργότερα για διαπραγματεύσεις αλλά τον δέχτηκε ψυχρά. Ο Φερδινάνδος ήταν εξασθενισμένος σημαντικά και εξοργισμένος από τους συγγενείς του, αρνήθηκε να ακούσει οποιοδήποτε νέο από την Πορτογαλία, οι άντρες του έκρυψαν τον πρόωρο θανατο του αδελφού του Ιωάννη (1442).[87][88]

Θρύλοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τάφος του Φερδινάνδου, του ιερού πρίγκιπα

Η απομόνωση του Φερδινάνδου στη Φεζ συνεχίστηκε, μπορούσε να δει μονάχα τον γιατρό του μιά φορά στις δύο βδομάδες, πολλές φορές δωροδοκούσε τους φύλακες για να συνομιλήσει με τους άντρες του. Τις περισσότερες ώρες της ημέρας τις περνούσε στο κελί του σε απομόνωση, προσευχόταν και έγραφε ύμνους.[89] Οι άσχημες συνθήκες έφθειραν σημαντικά την υγεία του, αρρώστησε (1 Ιουνίου 1443) και πέθανε σε λίγες μέρες (5 Ιουνίου 1443).[90][91] Σύμφωνα με τους Αγιογράφους την προηγούμενη νύχτα είδε στον ύπνο του την Παρθένο, τον Αρχάγγελο Μιχαήλ και τον Ιωάννη τον Ευαγγελιστή.[92] Μετά τον θάνατο του οι ηγετικές αρχές της Φεζ βαλσάμωσαν το πτώμα του με αλάτι και μπαχαρικά, η καρδιά και τα όργανα του εξήχθησαν και αποδόθηκαν στους συγγενείς του σε αγγεία.[93] Το γυμνό και αποκεφαλισμένο σώμα του Φερδινάνδου κρεμάστηκε έξω από τα τείχη της πόλης να το βλέπει ο λαός προς παραδειγματισμό.[94] Μετά από τέσσερις μέρες τοποθετήθηκε σε ένα φέρετρο που έμεινε κρεμασμένο και αυτό πολλές μέρες.[95] Στην Αγιογραφία του ο Άλβαρες αναφέρει μια σειρά από θαύματα που αποδόθηκαν στο φέρετρο του.[96] Ο Φερδινάνδος πέθανε άγαμος και άτεκνος, την αρχηγία του Τάγματος των Αβίς ανέλαβε ο πρώτος του ξάδελφος Πέτρος Ε΄ της Αραγωνίας, γιος του αντιβασιλιά Πέτρου. Ο ιστορικός Φράι Ζοάο Άλβαρες αναφέρει χρονολογικά τον θάνατο των υπόλοιπων Πορτογάλων από ασθένειες, τα επόμενα χρόνια στη Φεζ.[97]

Λατρεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα νέα για τον θάνατο του Φερδινάνδου έφτασαν στην Πορτογαλία και προκάλεσαν μεγάλη θλίψη στον λαό της χώρας. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Πέτρος που ήταν πρωταγωνιστής σε όλες τις προσπάθειες να απελευθερωθεί πλήρωσε τα λύτρα για την απελευθέρωση του σπουδαιότερου συνεργάτη του, του ιστορικού Άλβαρες (1448), ο Άλβαρες επέστρεψε στο Μαρόκο να πληρώσει τα λύτρα των υπόλοιπων αιχμαλώτων (1450).[98] Ο Άλβαρες είχε την ελπίδα να παραλάβει τη σορό του Φερδινάνδου αλλά οι Μαροκινοί του επέτρεψαν να παραλάβει μονάχα το δοχείο με τα εντόσθια, τον Ιούνιο του 1451 επέστρεψε στην αυλή του Αλφόνσου του Αφρικανού στη Σανταρέμ.[99] Ο Φρει Ζοάο Άλβαρες και ο Ζοάο Ροντρίγκες κλήθηκαν να παραλάβουν τη σορό του Φερδινάνδου για να τη μεταφέρουν στη Νεκρόπολη των Αβίς στο "μοναστήρι της Βατάλια".[100] Ο Άλβαρες πέρασε στον δρόμο του για τη Βατάλια από την Τόμαρ, εκεί ενώθηκε μαζί τους ο Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος, ο τάφος διακοσμήθηκε με τα σύμβολα του Φερδινάνδου και τα σύμβολα των γονέων του.[101] Στην Πορτογαλία ακολούθησε μεγάλη λαική λατρεία για τη μορφή του Φερδινάνδου με πρωτοβουλία του Οίκου των Αβίς. Ο Πέτρος της Κοΐμπρα τοποθέτησε στο παρεκκλήσι της Βατάλια δημόσιο ταμείο αφιερωμένο στη μνήμη του Φερδινάνδου.[102] Ο Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος ανέθεσε στο δικό του παρεκλήσι ένα τρίπτυχο που ζωγράφισε ο Ζοάο Αφόνσο αφιερωμένο στα βασανιστήρια του Φερδινάνδου. Μερικοί συγγραφείς πιστεύουν ότι τις σκηνές που δημιούργησε ο διάσημος ζωγράφος Νούνο Γκονσάλβες (1420 - 1490) τις είχε αναθέσει ο Πέτρος στη μνήμη του Φερδινάνδου, του Ιερού πρίγκιπα.[103]

Ο Φερδινάνδος παρουσιάζεται στην εικονογραφία σαν ένας δυστυχής αιχμάλωτος, πεινασμένος, γενειοφόρος με έναν μαύρο μανδύα και κουκούλα, σιδερένιες αλυσίδες στα πόδια και τα χέρια.[103][104] Πολλές φορές παρουσιάζεται σαν εργάτης στους κήπους των ανακτόρων στη Φεζ.[105] Οι μετέπειτα εικονογραφίες παρουσιάζουν τον Φερδινάνδο με την πανοπλία ενός αυτοκρατορικού στρατιώτη.[106] Για την προώθηση της λατρείας του ως Αγίου υπεύθυνος ήταν ο τρίτος αδελφός του Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος ο οποίος είχε αρνηθεί να παραδώσει στους Μαροκινούς τη Θέουτα όπως είχε συμφωνήσει για την απελευθέρωση του.[107] Ο Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος ανέθεσε τη δεκαετία του 1450 στον Φρει Ζοάο Άλβαρες να γράψει ένα έργο σχετικά με τη ζωή και την αιχμαλωσία του Φερδινάνδου. Το έργο του Άλβαρες ολοκληρώθηκε το 1460 και δημοσιοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1527, το έργο αποτελεί τη βασική πηγή για τη ζωή του Φερδινάνδου. Ο Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος ανέθεσε να γίνει το έργο στα πρότυπα της Χριστιανικής Αγιογραφίας ώστε να καθιερωθεί ως "Χριστιανός Μάρτυρας", αυτό ωστόσο δεν τον απαλλάσσει από τις ευθύνες του. Ο ίδιος ο Φερδινάνδος δεν ήθελε σε καμιά περίπτωση να πεθάνει σαν μάρτυρας, ήθελε επίμονα να παραδώσουν τη Θέουτα για να επιστρέψει στην Πορτογαλία.[108] Ο Άλβαρες τονίζει πολλές φορές στο έργο του τις βαριές ευθύνες των αδελφών του Φερδινάνδου, χρησιμοποίησε λόγια του ίδιου.[109] Άλλο ένα έργο ενός άγνωστου συγγραφέα εμφανίστηκε την ίδια περίοδο ή αμέσως μετά.[110] Μερικοί πιστεύουν ότι το έγραψε ο Καγκελάριος του και επίσης αιχμάλωτος Πέρο Βάσκες, άλλοι ότι το είχε αναθέσει η αδελφή του Ισαβέλλα της Πορτογαλίας, δούκισσα της Βουργουνδίας στις προσπάθειες που έκανε να πείσει τη Ρώμη να τον αγιοποιήσει.

Προσπάθειες Αγιοποίησις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Απεικόνιση του Φερδινάνδου του ιερού πρίγκιπα με πανοπλία

Η αδελφή του Ισαβέλλα καθιέρωσε τη λατρεία του στην Περιοχή των Βρυξελλών και αποφάσισε να ιδρύσει ένα παρεκκλήσι για τη λατρεία του στην εκκλησία του Αγίου Αντωνίου της Λισαβώνας. Η Ισαβέλλα ανέθεσε στον Φρει Ζοάο Αλβάρες να ζητήσει την άδεια από τον πάπα για τη λατρεία του, ήταν το πρώτο βήμα για την Αγιοποίηση του. Ο Πάπας Παύλος Β΄ εξέδωσε τη σχετική άδεια που ζήτησε η Ισαβέλλα για το παρεκκλήσι της Λισαβώνας (1470).[111] Ο θάνατος του πάπα ωστόσο τον Νοέμβριο του 1471 διέκοψε τις προσπάθειες που είχαν αρχίσει.[112] Ο βασιλιάς Αλφόνσος ο Αφρικανός αναφέρθηκε στο όνομα του θείου του και στις τρεις εκστρατείες που έκανε στο Μαρόκο (1458, 1463, 1471).[113] Στην τελευταία εκστρατεία για να κατακτήσει την Ασίλαχ κατέκτησε τελικά την Ταγγέρη, στις διαπραγματεύσεις που έκανε ζήτησε τα οστά του Φερδινάνδου που βρίσκονταν ακόμα στη Φεζ, παραδόθηκαν τελικά στους Πορτογάλους (1473).[114] Μία άλλη έκδοση αναφέρει ότι ένας ανεψιός του διοικητή της Φεζ τα έκλεψε και τα μετέφερε λαθραία στην Πορτογαλία για να τα πουλήσει στον βασιλιά.[115] Τα οστά του τάφηκαν στη Βατάλια σε μια μεγαλοπρεπή τελετή. Η λατρεία του Φερδινάνδου του ιερού συνεχίστηκε τον 16ο και τον 19ο αιώνα. Ο Εμμανουήλ Α΄ της Πορτογαλίας ανέθεσε σε έναν γλύπτη να κατασκευάσει τον ανδριάντα του στην εντυπωσιακή δεξιά πύλη του μοναστηρίου του Αγίου Ιερώνυμου (1517).[116] Η Ελεονώρα του Βιζέου χήρα του Ιωάννη Β΄ της Πορτογαλίας ανέθεσε στον γλύπτη Κριστόβαο ντε Ροντρίγκες (1538) παραστάσεις που απεικονίζουν τη ζωή του Φερδινάνδου στο παρεκκλήσι του στη Βατάλια.[117]

Ο Φερδινάνδος τα νεώτερα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λατρεία του Φερδινάνδου του Ιερού Πρίγκιπα σαν Αγίου δεν προχώρησε, η Καθολική εκκλησία έκανε περισσότερο αυστηρούς τους κανόνες της σχετικά με την Αγιοποίηση κακοποιημένων προσώπων. Η μόνη παρουσία της λατρείας του Φερδινάνδου εκτός από το παρεκκλήσι της Βατάλια ήταν η εκκλησία της "Παναγίας της Ελαιοφόρας" στο Γκιμαράες (1472) στην επαίτειο της μεταφοράς των οστών του.[118] Ο επίσκοπος της Λεϊρία απαγόρευσε τη λατρεία του Αγίου Φερδινάνδου στη Βατάλια επειδή δεν είχε αγιοποιηθεί (1614).[119] Ο Τζερόνιμο Ρόμαν (1536 - 1597) στην Αγιογραφία του (1595) και ο Φρει Λουίς Ντε Σόουζα στην ιστορία του (1623) έγραψαν ότι θα μπορούσε ο Φερδινάνδος να συμπεριληφθεί ανάμεσα σε όλους τους Αγίους. Ο Χόρχε Καρντόσο κατέγραψε το όνομα του Φερδινάνδου στο "Αγιολόγιο των Λουσιτάνων" (1666).[120] Ο Πάπας Ουρβανός Η΄ με εγκύκλιο του (1634) απαγόρευσε τη λατρεία προσώπων που δεν έχουν Αγιοποιηθεί "εκτός από την περίπτωση που αποδειχτούν πανάρχαιοι". Η Κοινότητα των Βολλανδιστών εκμεταλλεύτηκε αυτή την εγκύκλιο για να κάνει εισαγωγή του Φερδινάνδου στις "Πράξεις των Αγίων" την "5η Ιουνίου" (1695) με μια σπάνια προσωπογραφία του με ένα φωτοστέφανο.[121] Οι περιορισμοί της Καθολικής εκκλησίας δεν εμπόδισαν την κοσμική λατρεία του Φερδινάνδου στις λαϊκές μάζες. Ο Λουίς δε Καμόες στο έργο του "Λουσιάδες" καταγράφει τον Φερδινάνδο σαν μάρτυρα "που θυσιάστηκε για την πατρίδα του με τη θέληση του".[122] Ο θρύλος του Φερδινάνδου εξαπλώθηκε μετά την Ιβηρική ενοποίηση (1580). Ο Ισπανός θεατρικός συγγραφέας Φρανσίσκο Αγκουστίν Ταρέγκα έγραψε το έργο "η κακή τύχη του Ινφάντη Φερδινάνδου" (1595-1598), ήταν η βάση για το έργο μπαρόκ του Καλντερόν "Ο Ινφάντης" (1629).[123] Ο εξόριστος αρχιεπίσκοπος της Έβορα Φορτουνάτο ντε Σαο Μποαβεντούρα δημοσιοποίησε μία έκδοση της ιστορίας του Φερδινάνδου (1836). Η ιστορία του Φερδινάνδου του Ιερού πρίγκιπα περιγράφεται (1842) σε ένα Αγγλικό ποίημα του Ρίτσαρντ Τσένεβιξ Τρέντς (1807 - 1886) με τίτλο "Ο Σταθερός πρίγκιπας".[124] Η ιστορία μεταφέρθηκε τον 19ο αιώνα σε ένα ιστορικό μυθιστόρημα του Κρίσταμπελ Ρόουζ Κόλεριτζ (1843 - 1921).[125] Ο θρύλος της λατρείας του Φερδινάνδου εμφανίζεται τον 20ο αιώνα στο Εστάντου Νόβου με τις έντονες εθνικιστικές τάσεις που εμφανίστηκαν εκείνη την εποχή.[126] Ο Φερδινάνδος, ο Ιερός πρίγκιπας έχει κυρίαρχη θέση στο Μνημείο των Ανακαλύψεων που έγινε η ανέγερση του (1960) για να γιορτάσει την Εποχή των Ανακαλύψεων και την Αυτοκρατορία της Πορτογαλίας.

Πρόγονοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρόγονοι του Φερδινάνδου της Πορτογαλίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αλφόνσος Δ΄ της Πορτογαλίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Πέτρος Α΄ της Πορτογαλίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Βεατρίκη της Καστίλης (1293-1359)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ιωάννης Α΄ της Πορτογαλίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Λοουρέντσο
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Τερέζα Λοουρένσο
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Σάντσα Μαρτίνς
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Φερδινάνδος της Πορτογαλίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Εδουάρδος Γ΄ της Αγγλίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ιωάννης της Γάνδης
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Φιλίππη του Αινώ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Φιλίππη του Λάνκαστερ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ερρίκος, δούκας του Λάνκαστερ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Λευκή του Λάνκαστερ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ιζαμπέλ ντε Μπωμόν
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «Ökumenisches Heiligenlexikon» F/Ferdinand_von_Portugal.html.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 ομάδα συγγραφέων: (Πολωνικά) Διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια PWN. encyklopedia.pwn.pl/haslo/Ferdynand;3900429.html.
  3. ↑ Gomes Eanes de Zurara: «Crónica da Tomada de Ceuta». (Πορτογαλικά) Crónica da Tomada de Ceuta.
  4. ↑ «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 115465421. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2020.
  5. ↑ Άλβαρες, σσ. 5–6
  6. ↑ Άλβαρες, σ. 7
  7. ↑ Άλβαρες, σ. 8
  8. ↑ Άλβαρες, σσ. 95–96
  9. ↑ Pina, Chronica de D. Duarte (σ. 52); Cacegas and Sousa (1866: σ. 312)
  10. ↑ Pina (σ. 40); Pope Eugenius IV's bull Sincere Deuotionis appointing Ferdinand to head the Order of Avis in September 1434 can be found in Monumenta Henricina, vol. V (σ. 69)
  11. ↑ Άλβαρες, σσ. 43–44
  12. ↑ Ruy de Pina, Chronica d'El Rey D. Duarte, Ch. 10; Russell, 2000: σ. 151, Άλβαρες (σ. 42)
  13. ↑ Russell (2000: σ. 151)
  14. ↑ Άλβαρες, σ. 50
  15. ↑ Άλβαρες, σ. 54
  16. ↑ Ruy de Pina, Cronica de D. Duarte, (σ. 125). Russell (2000: σσ. 182–84)
  17. ↑ Ruy de Pina Chr. D. Duarte (c. 1510: σ. 125). However, Russell (2000, σσ. 183–84)
  18. ↑ Alvares (σ. 66) οι πρώτοι οκτώ, οι υπόλοιποι αργότερα (σσ. 110–11), Calado (1964: σ. 24), Russell (2000 :σ. 184)
  19. ↑ Calado (1964: σ. 25)
  20. ↑ Ruy de Pina Chr. D. Duarte (σ. 125)
  21. ↑ Russell (2000: σσ. 184–85)
  22. ↑ Άλβαρες (σσ. 71–72); Rusell (2000: σ. 189)
  23. ↑ Άλβαρες, σ.77
  24. ↑ Calado (1964: σ. 26)
  25. ↑ Russell (2000: σ.1 84)
  26. ↑ Άλβαρες (σ. 132)
  27. ↑ Άλβαρες (σσ. 89-90)
  28. ↑ 28,0 28,1 Άλβαρες, σ. 81
  29. ↑ Russell σσ. 186-188
  30. ↑ Άλβαρες, σσ. 89-90
  31. ↑ Pina Chr. Duarte (Κεφ. 39), Russell (2000: σσ. 187–8)
  32. ↑ Pina Cronica de D. Duarte (σ. 139)
  33. ↑ Russell (2000, σ. 187)
  34. ↑ Pina Chr. Duarte (σσ. 140–141); Russell (2000: σ. 188–189)
  35. ↑ Russell (2000: σ. 189)
  36. ↑ Russell (2000: σσ. 189–90)
  37. ↑ Άλβαρες, σσ.91-94
  38. ↑ Άλβαρες, Κεφ. 17
  39. ↑ Άλβαρες, Κεφ. 18
  40. ↑ Άλβαρες, σ. 86
  41. ↑ Άλβαρες, σ. 111, Calado (1964: σ. 28)
  42. ↑ Άλβαρες, σσ. 120-121
  43. ↑ Άλβαρες, σ. 124, Amaral (2009: σ. 22)
  44. ↑ Άλβαρες, Κεφ. 31
  45. ↑ Άλβαρες, σσ. 144-146
  46. ↑ Άλβαρες, σ. 134
  47. ↑ Άλβαρες, σσ. 175, 214
  48. ↑ Άλβαρες, σ. 137
  49. ↑ Άλβαρες, σσ. 140-142
  50. ↑ Russell (2000: σ. 191)
  51. ↑ Άλβαρες, σσ. 149-150
  52. ↑ Άλβαρες, σ.150
  53. ↑ Άλβαρες, σ.159
  54. ↑ Moreno (1973: Κεφ.1)
  55. ↑ Άλβαρες, σσ. 159-160
  56. ↑ Άλβαρες, σσ. 160-161
  57. ↑ Άλβαρες, σσ. 161-162
  58. ↑ Άλβαρες, σ.162
  59. ↑ Άλβαρες, Κεφ.25
  60. ↑ Άλβαρες, σ.174
  61. ↑ Άλβαρες, σ.180
  62. ↑ Άλβαρες, σ.182
  63. ↑ Άλβαρες, σσ.147, 183
  64. ↑ Pina, Chr. Afonso V (Τόμος.1, σ. 109)
  65. ↑ Moreno (1973: σ. 9)
  66. ↑ Chroniclers Ruy de Pina (Chr. D. Afonso V, v.1, σ. 111) and Frei Joao Alvares (σ. 184)
  67. ↑ Pina Chr. Afonso V, (Τόμος.1, σσ. 112–13)
  68. ↑ Monumenta Henricina, Τόμος. 6, σ. 176
  69. ↑ Άλβαρες, σ. 187
  70. ↑ Άλβαρες, σ. 188
  71. ↑ Άλβαρες, σ. 189-190
  72. ↑ Άλβαρες, σ. 193
  73. ↑ Άλβαρες, σ. 191
  74. ↑ Άλβαρες, σ. 196
  75. ↑ 75,0 75,1 Άλβαρες, σ. 201
  76. ↑ Άλβαρες, σσ. 203, 207
  77. ↑ Άλβαρες, σ. 225
  78. ↑ Άλβαρες, σ. 230
  79. ↑ Άλβαρες, σσ. 231, 235
  80. ↑ Άλβαρες, σ. 236
  81. ↑ Άλβαρες, σ. 235
  82. ↑ Άλβαρες, σ. 237
  83. ↑ Άλβαρες, σσ. 240-241
  84. ↑ Άλβαρες, Κεφ. 34
  85. ↑ Άλβαρες, σ. 249
  86. ↑ Άλβαρες, σ. 250
  87. ↑ Άλβαρες, σ. 245-246
  88. ↑ Άλβαρες, σ. 262
  89. ↑ Άλβαρες, σ. 255-256
  90. ↑ Άλβαρες, σ. 263
  91. ↑ Άλβαρες, σ. 277
  92. ↑ Άλβαρες, Κεφ.37
  93. ↑ Άλβαρες, Κεφ. 39
  94. ↑ Άλβαρες, σ. 295
  95. ↑ Άλβαρες, Κεφ.40
  96. ↑ Άλβαρες, Κεφ.41
  97. ↑ Άλβαρες, σσ. 306, 310
  98. ↑ Άλβαρες, σ. 311-312
  99. ↑ Άλβαρες, σ. 319
  100. ↑ Άλβαρες, σ. 320
  101. ↑ Inchbold, Mrs. Stanley (1908), Lisbon & Cintra: with some account of other cities (1908), σ. 210
  102. ↑ Saraiva (1925: σσ. 111–12)
  103. ↑ 103,0 103,1 e.g. Saraiva (1925), Almeida and Albuquerque (2000).
  104. ↑ Άλβαρες, σσ. 145, 208
  105. ↑ Άλβαρες, σσ. 135, 142
  106. ↑ Antonio de Vasconcellos's 1621 Anacephalaeoses (σ. 174)
  107. ↑ Russell (2000: σσ. 189, 192–95)
  108. ↑ Russell (2000: σ. 190), Rodrigues (2003)
  109. ↑ Άλβαρες (pp. 93, 179, 222, 233, 245, 293, 301)
  110. ↑ Άλβαρες (σσ. 93, 179, 222, 233, 245, 293, 301)
  111. ↑ Sao Boaventura (1836: App. 1)
  112. ↑ Saraiva (1925: σσ. 109–10), Cristino (1991), Rebelo (2002), Amaral (2009). Oddly, Henry Brock, the author of the article on Ferdinand in the 1911 Catholic Encyclopedia (Wikisource-logo.svg Herbermann, Charles, ed. (1913). "Blessed Ferdinand". Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company.)
  113. ↑ J. de Wavrin, Anchiennes Cronicque d'Engleterre (1863 Paris ed., Τόμος.3: σσ. 85–96
  114. ↑ Χρονικά Αλφόνσου Ε΄ (παρ. 83, 172)
  115. ↑ Rodrigues (2003: σ. 47)
  116. ↑ Saraiva (1925: σσ. 126–27)
  117. ↑ Saraiva (1925: σσ. 116, 127–29)
  118. ↑ Saraiva (1925: σ. 115)
  119. ↑ Cristino (1991:σ.90); Amaral (2009)
  120. ↑ Cardoso (1666: σσ. 543–550).
  121. ↑ Acta Sanctorum Junii (June, volume 1), 1695 ed., Τόμος. 20 σσ. 561–91
  122. ↑ Aubertin translation (1878–84), The Lusiads of Camoens 4.51–52
  123. ↑ D.F. McCarthy's "the Constant Prince" in Dramas of Calderon (1853: v.1)
  124. ↑ The Steadfast Prince" in C.R. Trench (1842) Poems from Eastern Sources, σσ. 125–72
  125. ↑ https://archive.org/details/constantprince00colegoog/page/n5/mode/2up
  126. ↑ Amaral (2009)

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Φρει Ζοάο Άλβαρες c. 1460, Tratado da vida e dos feitos do muito vertuoso Senhor Infante D. Fernando, first published 1527, Lisbon. Reprinted 1577, Coimbra. 1730 edition retitled Chronica dos feytos, vida, e morte do infante santo D. Fernando, que morreo em Fez, Fr. Jeronimo dos Ramos, editor, Lisbon: M. Rodrigues. online
  • Almeida, Jorge Filipe de and Maria Manuela Barroso de Albuquerque (2000) Os Painéis de Nuno Gonçalves, 2003 2nd ed. Lisbon: Verbo.
  • Amaral, Clinio de Oliveria (2009) "As discussões historiográficas em torno do Infante Santo" Medievalista.
  • Amaral, Clinio de Oliveria (2011) "A imagem como um poder: estudo sobre a iconografia do Infante D. Fernando de Portugal"
  • Cacegas, Fr. Luis de and Fr. Luís de Sousa (1623) Primeira Parte da Historia de S. Domingos Particular, do Reino e Conquistas de Portugal, 1767
  • Calado, Adelino de Almeida (1964) "Frei João Álvares: estudo textual e literário-cultural", Boletim da Biblioteca da Universidade de Coimbra.
  • Cardoso, Jorge (1666) Agiológio Lusitano, dos santos e varões illustres em virtude do Reino de Portugal e suas conquistas, Lisbon: Craesbeck.
  • Cristino, Luciano Coelho (1991) "O culto do Infante Santo D. Fernando no mosteiro da Batalha", Actas do III Encontro sobre História Dominicana, vol. 1, Porto: Arquivo Histórico Dominicano Português.
  • Coleridge, C. R. (1879) The Constant Prince. London: Mozley & Smith online
  • Fontes, João Luís Inglês (1999) Percursos e memória : do Infante D. Fernando ao Infante Santo Cascais: Patrimonia intro & biblio
  • Moreno, Humberto Baquero (1973) A Batalha de Alfarrobeira: antecedentes e significado histórico. 1979 edition, Coimbra: Biblioteca Geral da Universidade. v.1
  • Nascimento, R. C. de Sousa (2011) "O Martírio do Infante Santo e a Expansão Portuguesa (Século XV)" Anais do XXVI Simpósio Nacional de História, ANPUH, São Paulo.
  • Ruy de Pina (c. 1510) Chronica d'el Rey D. Duarte, first published 1790 in J.F. Correia da Serra, editor, Collecção de livros ineditos de historia portugueza.
  • Ruy de Pina (c. 1510) Chronica d'el Rey D. Affonso V, first published 1790 in J.F. Correia da Serra, editor, Collecção de livros ineditos de historia portugueza.
  • Rodrigues, Maria Idalina (2003) "Do Muito Vertuosos Senhor Ifante Dom Fernando a El Principe Constante", Via Spiritus.
  • Román, Fr. Jerónimo (1595) Historia de los dos religiosos de Portugal. Medina del Campo: Santiago del Canto.
  • Russell, P. E. (2000) Prince Henry 'the Navigator': a life New Haven, Conn: Yale University Press.
  • São Boaventura, Fortunato (1836) Summario da vida, acçoens e gloriosa morte do senhor D. Fernando, chamado o Infante Santo, Modena; 1958 ed. Coimbra: Imprensa da Universidade
  • Saraiva, José (1925) Os Painéis do Infante Santo. Leiria: Central.
  • Trench, Richard C. (1842) Poems from Eastern Sources: The Steadfast Prince and other poems, London: Moxon

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Φερδινάνδος_της_Πορτογαλίας_(1402-1443)&oldid=10595606"