Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σλαβορθόδοξοι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ορθόδοξοι Σλάβοι
  Ορθόδοξες σλαβικές χώρες
Συνολικός πληθυσμός
215.789.388 (2015)
Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς
Ανατολική Ευρώπη (Βαλκάνια + πεδιάδα της Ανατολικής Ευρώπης + περιφέρεια Καλίνινγκραντ της Ρωσίας)
Γλώσσες
Ανατολικές σλαβικές γλώσσες
Νοτιοσλαβικές γλώσσες
Θρησκεία
Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία
Σχετιζόμενες εθνικές ομάδες
Σλαβικά έθνη

Οι Σλαβορθόδοξοι ή Ορθόδοξοι Σλάβοι είναι θρησκευτική ομαδοποίηση των Σλαβικών λαών, η οποία συμπεριλαμβάνει τα έθνη και εθνότητες οι οποίες ανήκουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία και των οποίων οι Εκκλησίες ακολουθούν το Βυζαντινό Τελετουργικό. Η ορθοδοξία εξαπλώθηκε στην Ανατολική Ευρώπη στις αρχές του Μεσαίωνα μέσω της βυζαντινής επιρροής, και έχει διατηρηθεί και διαδίδεται σε πολλές χώρες μέχρι σήμερα.

Οι ορθόδοξοι Σλάβοι είναι οι Λευκορώσοι, οι Βούλγαροι, οι Σλαβομακεδόνες, οι Μαυροβούνιοι, οι Ρώσοι, οι Σέρβοι και οι Ουκρανοί.[1] Κατοικούν σε τρεις διαφορετικές όμορες περιοχές της Ανατολικής Ευρώπης (βλ. χάρτη), δηλαδή στο μεγαλύτερο μέρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας, σε ένα μικρό θύλακα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, την περιφέρεια Καλίνινγκραντ (το βόρειο τρίτο της Ανατολικής Πρωσίας το οποίο ανήκε στη Γερμανία μέχρι το 1945), καθώς και σε μια μέτριου μεγέθους περιοχή που περιλαμβάνει τη Βουλγαρία και πολλές (αλλά όχι όλες) τις χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Η περιοχή κατοίκησης των ορθόδοξων Σλάβων εκτείνεται από την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας στα βορειοανατολικά μέχρι τα Καρπάθια και τα Βαλκάνια στα νοτιοανατολικά και νοτιοδυτικά, και από τη Ρωσική Ομοσπονδία στα βόρεια μέχρι τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία στα νότια, κοντά στα σύνορα με την επίσης ορθόδοξη Ελλάδα. Υπάρχουν σημαντικές ομάδες Ορθόδοξων Σλάβων στη Βόρεια Ασία (κυρίως στη Σιβηρία, η οποία ανήκει στη Ρωσία), την Αμερική (κυρίως στη Βόρεια Αμερική), και μεγάλη διασπορά σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο.

Όλες οι Ορθόδοξες Χριστιανικές Εκκλησίες των σλαβικών κρατών, με εξαίρεση τη Βουλγαρική Εκκλησία, χρησιμοποιούν μόνο το Ιουλιανό ημερολόγιο («παλαιό ημερολόγιο») και όλες το χρησιμοποιούν για να καθορίσουν την ημέρα εορτασμού του Πάσχα.

Σλαβικά κράτη με Ορθόδοξη πλειοψηφία ή πλειονότητα[2]:

Κράτη Ποσοστό Ορθόδοξων
Σερβία 84.59% (απογραφή του 2011)
Ουκρανία 78% (έρευνα 2016)
Ρωσία 71% (έρευνα 2016)
Μαυροβούνιο 70.07% (απογραφή του 2011)
Βόρεια Μακεδονία 64.78% (απογραφή 2002)
Βουλγαρία 59.4% (απογραφή του 2011)
Λευκορωσία 48.3% (απογραφή του 2011)

Άλλα σλαβικά κράτη με σημαντική παρουσία της Ορθοδοξίας είναι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη (30.75%, απογραφή του 2013) και η Κροατία (4.44%, απογραφή του 2011). Μικρές κοινότητες Ορθόδοξων βρίσκονται στη Σλοβακία (0.9%, 2011[3]), τη Πολωνία (0.7%, 2011) και την Τσεχία. Υπάρχουν σημαντικές Ορθόδοξες Σλαβικές κοινότητες σε μη σλαβικά κράτη. Επίσης, στην Εσθονία η Ορθοδοξία είναι το δημοφιλέστερο δόγμα στη χώρα, κυρίως χάρη στη σημαντική ρωσική μειονότητα επειδή οι περισσότεροι Εσθονοί δηλώνουν ότι δεν υπάγονται σε κάποια θρησκεία. Ακόμη, το 91% των κατοίκων, σύμφωνα με τα στατιστικά της Υπερδνειστερίας, ενός μη αναγνωρισμένου κράτους ανάμεσα στη Μολδαβία και την Ουκρανία, είναι Ορθόδοξοι, ενώ η πλειονότητα των κατοίκων (60.7%, απογραφή 2015) είναι Ρώσοι και Ουκρανοί.[4]

Εκκλησία Έτος χορήγησης αυτοκεφαλίας Αριθμός πιστών
Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία 870 8-10 εκατ.
Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία 1219 8-12 εκατ.
Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία 1589 150 εκατ.
Πολωνική Ορθόδοξη Εκκλησία 1924 600.000
Τσεχική και σλοβακική Ορθόδοξη Εκκλησία 1998 100.000
Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας 2019 20 εκατομμύρια[5]

Ιστορικά, η Βουλγαρία έγινε το παλαιότερο και σημαντικότερο κέντρο της Σλαβικής Ορθοδοξίας, όταν ο εκχριστιανισμός της το 864 της επέτρεψε να εξελιχθεί σε πολιτιστικό και λογοτεχνικό κέντρο στη Σλαβική Ευρώπη, καθώς και ένα από τα μεγαλύτερα κράτη της Ευρώπης, κατά την περίοδο θεωρείται ως η Χρυσή Εποχή της μεσαιωνικής βουλγαρικής κουλτούρας. Η αυτοκεφαλία της Βουλγαρικής εθνικής εκκλησίας αναγνωρίστηκε το 870, η πρώτη μεταξύ των Σλάβων. Σημαντικό γεγονός για τη σλαβική ιστορία είναι η ανάπτυξη της κυριλλικής γραφής στη Λογοτεχνική Σχολή του Πρέσλαβ, το οποίο έγινε επίσημο το 893. Επίσης η Παλαιά εκκλησιαστική σλαβονική γλώσσα ήταν η λειτουργική γλώσσα, γνωστή και ως Παλαιά βουλγαρική.[6][7][8] Το 918/919 το βουλγαρικό Πατριαρχείο έγινε το πρώτο Σλαβικό αυτοκέφαλο Πατριαρχείο, πέμπτο στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία μετά από τα Τέσσερα Αρχαία Πατριαρχεία Κωνσταντινουπόλεως, Αλεξάνδρειας, Αντιόχειας και Ιερουσαλήμ. Αυτό το καθεστώς αναγνωρίστηκε επίσημα από το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης το 927.

  1. «Byzantine Religion and Influence». Historydoctor.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  2. NW, 1615 L. St· Suite 800Washington· Inquiries, DC 20036USA202-419-4300 | Main202-857-8562 | Fax202-419-4372 | Media. «Split between Ukrainian, Russian churches shows political importance of Orthodox Christianity». Pew Research Center (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2019. 
  3. «Table 14 Population by religion» (PDF). Statistical Office of the SR. 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 14 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2012. 
  4. «World Directory of Minorities and Indigenous Peoples – Transnistria (unrecognised state): Overview». Refworld. United Nations High Commissioner for Refugees. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2012. 
  5. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2020. 
  6. Dvornik, Francis (1956). The Slavs: Their Early History and Civilization. Boston: American Academy of Arts and Sciences. σελ. 179. The Psalter and the Book of Prophets were adapted or "modernized" with special regard to their use in Bulgarian churches, and it was in this school that glagolitic writing was replaced by the so-called Cyrillic writing, which was more akin to the Greek uncial, simplified matters considerably and is still used by the Orthodox Slavs. 
  7. Florin Curta (2006). Southeastern Europe in the Middle Ages, 500–1250. Cambridge Medieval Textbooks. Cambridge University Press. σελίδες 221–222. ISBN 978-0-521-81539-0. 
  8. J. M. Hussey, Andrew Louth (2010). «The Orthodox Church in the Byzantine Empire». Oxford History of the Christian Church. Oxford University Press. σελ. 100. ISBN 978-0-19-161488-0.