Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σεργκέι Μπέλοφ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σεργκέι Μπέλοφ
Με τη δάδα των Ολυμπιακών Αγώνων του 1980
Προσωπικά στοιχεία
Πλ. ΌνομαΣεργκέι Αλεξάντροβιτς Μπελόφ
ΕθνικότηταΡώσος
Γέννηση23 Ιανουαρίου 1944
Ναστσιόκοβο, περ. Τομσκ,
Σοβιετική Ένωση
Θάνατος3 Οκτωβρίου 2013 (69 ετών)
Περμ,
Ρωσική Ομοσπονδία
Ύψος1,90 μ.
Στοιχεία καριέρας
Αθλ. καριέρα1964 - 1980
ΘέσηΣούτινγκ γκαρντ
Καριέρα σε συλλόγους
Ως παίκτης:0
1964 - 1967 0 Ουραλμάς
1968 - 1980 0 ΤΣΣΚΑ Μόσχας
Ως προπονητής:0
1981 - 1982 0 ΤΣΣΚΑ Μόσχας
1991 - 1993 0 Κασίνο
1993 - 1999 0 Ρωσία
1999 - 2002 0 Ουράλ Γκρέιτ
Εθνικές ομάδες
Ως παίκτης:0
1966 - 1980 0 Εθνική Σοβιετικής Ένωσης
Τίτλοι
Διοργάνωση 1ο 2ο 3ο
Ολυμπιακοί Αγώνες 1 0 3
Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 2 1 1
Ευρωμπάσκετ 4 2 1
Συνολικά 7 3 5

Ο Σεργκέι Αλεξάντροβιτς Μπελόφ (ρωσικά: Серге́й Алекса́ндрович Бело́в, 23 Ιανουαρίου 1944 – 3 Οκτωβρίου 2013), γνωστός στη Δύση ως Σεργκέι Μπέλοφ, ήταν Σοβιετικός / Ρώσος αθλητής και προπονητής της καλαθοσφαίρισης. Πέρασε στην ιστορία του αθλήματος για τα 18 μετάλλια που κατέκτησε σε μεγάλες διοργανώσεις εθνικών ομάδων (15 ως παίκτης με τη Σοβιετική Ένωση και 3 ως προπονητής με τη Ρωσία). Κατέκτησε επίσης δύο Κύπελλα Πρωταθλητριών Ευρώπης σε διασυλλογικό επίπεδο.

Κατά κοινή ομολογία, ο Μπέλοφ υπήρξε ο κορυφαίος αθλητής στην ιστορία του «ερασιτεχνικού» (προ 1992) μπάσκετ, όταν δηλ. το άθλημα ήταν κάθετα διαχωρισμένο σε κόσμο της FIBA και κόσμο του ΝΒΑ. Το 1980 ήταν ο τελευταίος λαμπαδηδρόμος των Ολυμπιακών Αγώνων της Μόσχας - έγινε έτσι ο πρώτος καλαθοσφαιριστής, στον οποίο επιφυλάχθηκε η ύψιστη συμβολική τιμή των Αγώνων από το 1936 που καθιερώθηκε η λαμπαδηδρομία.[1][2] Το 1991 ανακηρύχθηκε καλύτερος όλων των εποχών (πλην NBA) από τη FIBA.[3][4] Το 1992 ήταν ο πρώτος μη Αμερικανός παίκτης που ψηφίστηκε στο Naismith Memorial Basketball Hall of Fame, μολονότι ποτέ δεν αγωνίστηκε στις ΗΠΑ.[5][6] Όταν το 2007 η FIBA ξεκίνησε το δικό της Hall of Fame, ο Μπέλοφ ήταν το πρώτο μέλος του.[7]

Καριέρα ως αθλητής

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πατέρας του ήταν μηχανικός δουλεύοντας μακριά από την οικογένεια με την οποία ξανάσμιξε το 1947 και με τον μικρό Σεργκέι να παίρνει δώρο μια μπάλα ποδοσφαίρου. Έτσι δόθηκε η αφορμή της ενασχόλησης με τον αθλητισμό από μικρή ηλικία, προτιμώντας τα παιχνίδια στο γήπεδο: από την τρίτη τάξη άρχισε να ασχολείται με ακροβατικά, και από την τέταρτη τάξη - το στίβο και το ποδόσφαιρο, όπου ενήργησε ως τερματοφύλακας και μόνο αργότερα με την αύξηση του ύψους του - το μπάσκετ. Έπαιξε για την ομάδα του σχολείου σε όλα τα δημοφιλή αθλήματα. Το 1956, ο προπονητής Γκιόργκι Γιοσιφόβιτς Ρετς τον παρατήρησε σε σχολικούς διαγωνισμούς και τον κάλεσε να παίξει μπάσκετ και έτσι αποφάσισε να δοκιμάσει τον εαυτό του σε ένα νέο άθλημα. Ο Μπέλοφ αρχικά ακολούθησε τον Ρετς οπουδήποτε δούλευε.[8][9]

Ο ύψους 1,90 μέτρων Μπέλοφ δεν είναι εύκολο να κατηγοριοποιηθεί από πλευράς θέσης ως παίκτης, αφού πρωταγωνίστησε σε μία εποχή που άλλαζαν ραγδαία οι σωματοδομές και τα συστήματα του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Αγωνίστηκε σε όλες τις θέσεις της πεντάδας εκτός από σέντερ, ενώ με τη σύγχρονη ορολογία ήταν πιο κοντά σε αυτό που ονομάζεται swingman, δηλ. συνδύαζε τα χαρακτηριστικά του σούτινγκ γκαρντ και του σμολ φόργουορντ.[10] Πέρα από το ιδιαίτερα εύστοχο σουτ, διακρινόταν επίσης για τη δύναμη και την αντοχή του - σύμφωνα με το Σεργκέι Μπάσκιν, δεύτερο προπονητή της εθνικής ομάδας κατά τη δεκαετία του 1970, ο Μπέλοφ ήταν ο πρώτος παίκτης του που γύμναζε συστηματικά τα πόδια με βάρη.[11]

Σύλλογοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γίνοντας φοιτητής της Σχολής Ηλεκτρονικών και Επιστήμης Υπολογιστών στο Ινστιτούτο Δασών της Μόσχας, ο Μπέλοφ έπαιξε όχι μόνο για την ομάδα του πανεπιστημίου, αλλά και για τις ομάδες νέων και ενηλίκων της περιοχής της Μόσχας. Το 1964, κατά τη διάρκεια φιλικού αγώνα των εθνικών ομάδων νεολαίας και ενηλίκων του RSFSR, που πραγματοποιήθηκε στο Ποντόλσκ, τον εντόπισε ο Αλεξάντερ Καντέλ, βασικός παίκτης της Σβερντλόφσκ Ουραλμάς (Sverdlovsk Uralmash), ενός μικρομεσαίου συλλόγου του Σβερντλόφσκ (νυν Γεκατερίνμπουργκ). Σύντομα ο Μπέλοφ μετακόμισε στην πρωτεύουσα των Ουραλίων, όπου πήρε αμέσως την ευκαιρία να προσαρμοστεί στο μπάσκετ ενηλίκων. Στη νέα ομάδα, ένιωσε πλήρη εμπιστοσύνη στον εαυτό του, συμπεριλαμβανομένου και του προπονητή. Ο Μπέλοφ εντάχθηκε αμέσως στην ομάδα, στην οποία έμεινε για τρία χρόνια. Μέχρι το καλοκαίρι του 1965, είχε ήδη γίνει ένας από τους βασικούς παίκτες της κύριας ομάδας και η ομάδα, μετά τα αποτελέσματα της σεζόν 1964–65, ανέκαμψε στο κορυφαίο πρωτάθλημα του πρωταθλήματος μπάσκετ της ΕΣΣΔ.[6][9]

Το 1965 προσκλήθηκε στην εθνική ομάδα της ΕΣΣΔ, αλλά δεν είχε ακόμη συμμετάσχει σε επίσημα τουρνουά. Ακολουθώντας τα αποτελέσματα της επόμενης σεζόν, ηγήθηκε των πέντε καλύτερων αμυντικών στη λίστα των 25 καλύτερων παικτών μπάσκετ στη χώρα, που συνέταξε το Προεδρείο της Ομοσπονδίας Μπάσκετ.[12] Το προπονητικό φορτίο της ομάδας φάνηκε ανεπαρκές στον ταλαντούχο παίκτη, οπότε άρχισε να εκπαιδεύεται μεμονωμένα σε βελτιωμένη λειτουργία: το πρωί - στο γήπεδο, το απόγευμα - στην αίθουσα με μπάλα ή με μπάρα. Θέλοντας να ανέβει στο επίπεδο των παικτών της ΤΣΣΚΑ, ο αθλητής αποφάσισε να καταφύγει σε υπερφόρτωση, παρά το υπάρχον σύστημα της εκπαίδευσης των παικτών. Από το 1965 και για τρία χρόνια ήταν πρώτος σκόρερ του σοβιετικού πρωταθλήματος.[13]

To 1968 μεταγράφηκε στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας, όπου έμεινε μέχρι την ολοκλήρωση της καριέρας του το 1980. Στέφθηκε πρωταθλητής ΕΣΣΔ έντεκα φορές (με πρώτη το 1968–69) και έφτασε τέσσερις φορές μέχρι τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ομάδων Ευρώπης, κατακτώντας τον τίτλο τις σεζόν 1968–69 και 1970–71.[14] Μάλιστα στον τελικό του 1969 απέναντι στη Ρεάλ Μαδρίτης, αγωνίστηκε και στα πενήντα λεπτά του αγώνα (κανονική διάρκεια συν δύο παρατάσεις). Ο τελικός της Βαρκελώνης έγινε μπροστά σε 9.000 φιλάθλους, που υποστήριζε τους Σοβιετικούς στην εποχή της δικτατορίας του Φράνκο με αντίπαλο την ισπανική ομάδα που «εκπροσωπούσε» το κατεστημένο και ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης, ήταν συναρπαστικός με τη σοβιετική ομάδα να χάνει με 9 πόντους στο τελευταίο λεπτό του αγώνα, αλλά κατάφερε να ισοφαρίσει. Έχοντας τελειώσει την πρώτη παράταση με ισοπαλία, στη δεύτερη νίκησαν τον αντίπαλο με 103–93. Ο Μπέλοφ σημείωσε 19 πόντους και είχε 10 ριμπάουντ.[15][16] Ήταν η πρώτη διεθνής διοργάνωση στην οποία έπαιξε πραγματικά βασικό ρόλο. Από αυτόν τον αγώνα που ξεκίνησε την αντίστροφη μέτρηση ενός νέου σταδίου στην αθλητική του καριέρα. Η βασική του ποιότητα στο παιχνίδι ήταν η ικανότητα να αναλάβει πρωτοβουλίες σε κρίσιμες στιγμές όταν κρίνονταν η μοίρα του αγώνα. Και πάντα έκανε μια αδιαμφισβήτητα επιτυχημένη κίνηση σαν να ήταν «ένας πραγματικός σκηνοθέτης παιχνιδιών».[17] Ήταν ασταμάτητος σε συνθήκες ένας εναντίον ενός και μετά την ντρίμπλα μπορούσε να βασιστεί σε μια ασίστ ή ένα ακριβές σουτ, πολλές φορές μόνο με ένα χέρι.[18] Η προσέγγισή του στο παιχνίδι μπορεί να θεωρηθεί καινοτόμος.[8] Το άλμα του Μπέλοφ ήταν κάτι που μόνο στο ΝΒΑ μπορούσε να βρεθεί. Στην ευρωπαϊκή ήπειρο, ανήκε μόνο σε μερικούς. Επί σειρά ετών οι μεν ξένοι τον αποκαλούσαν «Πελέ του μπάσκετ» (φορούσε πάντα τη φανέλα με το νούμερο 10), οι δε Σοβιετικοί τον ανέφεραν ως μέλος των Μπολσόι και τον αποκαλούσαν ως την μπασκετική εκδοχή του «Νουρέγιεφ».[10]

Την επόμενη χρονιά η ΤΣΣΚΑ έχασε τον τελικό της 8ης Απριλίου στο Σεράγεβο από την Ίνις Βαρέζε 79–74 με 21 πόντους από τον Μπέλοφ, που ήταν πρώτος σκόρερ του τελικού για δεύτερη φορά.[19] Ωστόσο, το 1971 η ομάδα του Κόκκινου Στρατού κέρδισε τον τίτλο μετά από νίκη επί της Βαρέζε στην Αμβέρσα με 67–53. Ο Μπέλοφ σημείωσε 26 πόντους, αλλά ήταν και σε καθήκοντα προπονητή λόγω κάποιων προβλημάτων για τον προπονητή Αλεξάντερ Γκομέλσκι στα ρωσικά σύνορα. Το 1973 έπαιξε τον τελευταίο του τελικό με την ΤΣΣΚΑ, με αντίπαλο και πάλι τη Βαρέζε και έχασε στη Λιέγη 71–66 παρά το ότι σημείωσε 34 πόντους (τρίτη φορά πρώτος σκόρερ του τελικού, επίδοση ρεκόρ που παραμένει ακατάρριπτη).[15][20][21]

Σημειωτέον ότι ως βασικό στέλεχος της ΤΣΣΚΑ, έλαβε βαθμό αξιωματικού στον Κόκκινο Στρατό, χωρίς να είναι στρατιωτικός. Η συγκεκριμένη διαδικασία δεν ήταν ασυνήθιστη στην εποχή του ερασιτεχνισμού: Πολλές χώρες συγκέντρωναν τους κορυφαίους αθλητές τους σε συλλόγους που ανήκαν στις ένοπλες δυνάμεις ή σε δημόσιες επιχειρήσεις, ώστε να τους μισθοδοτούν ως κρατικούς υπαλλήλους και όχι ως αθλητές, άρα να παρακάμπτουν τους πολύπλοκους κανονισμούς περί επαγγελματιών αθλητών που ίσχυαν σε μερικές διεθνείς διοργανώσεις, όπως τους Ολυμπιακούς Αγώνες.[8]

Εθνική ομάδα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την Εθνική Σοβιετικής Ένωσης αγωνίστηκε από το 1966 μέχρι το 1980. Το 1967 αγωνίστηκε σε μία μεγάλη διοργάνωση για πρώτη φορά - το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στην Ουρουγουάη. Το πρώτο τουρνουά ήταν επιτυχές - ο Μπέλοφ έγινε παγκόσμιος πρωταθλητής. Ωστόσο, ήδη τον Ιούλιο του 1967, μετά το τουρνουά μπάσκετ της Σπαρτακιάδας, ο Σεργκέι απομακρύνθηκε από την εθνική ομάδα και δεν συμπεριλήφθηκε στους Παγκόσμιους Αγώνες της Κορέας. Έλαβε μέρος σε 7 Ευρωπαϊκά Πρωτάθληματα, 4 Παγκόσμια Πρωταθλήματα και 4 Ολυμπιακούς Αγώνες. Κατέχει το εντυπωσιακό ρεκόρ ότι έχει ανεβεί στο βάθρο και στις 15 μεγάλες διοργανώσεις που συμμετείχε, από τις οποίες επτά στην πρώτη θέση.[1][5][22] Έξι συνεχόμενες φορές ήταν στην καλύτερη ομάδα του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος (1969–1979), επίδοση ρεκόρ που καταρρίφθηκε από τον Ισπανό Πάου Γκασόλ το 2017.[23] Στη διοργάνωση του 1969 αναδείχθηκε και πολυτιμότερος παίκτης.[24]

Την άνοιξη του 1970, μετά την απομάκρυνση του μακροχρόνιου αρχηγού Γκενάντι Βολνόφ από την εθνική ομάδα, ο Μπέλοφ πήρε τη θέση του. Εκείνη τη σεζόν, η ΤΣΣΚΑ κέρδισε ένα ακόμα πρωτάθλημα με ευκολία, ακολουθία που συνεχίστηκε ως το 1975.[25]

Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1970, που πραγματοποιήθηκε στη Γιουγκοσλαβία, η σοβιετική ομάδα χωρίς να διαθέτει υψηλού επιπέδου παίκτες κοντά στο καλάθι, κέρδισε το χάλκινο.[26] Ωστόσο, για τον Μπέλοφ η διοργάνωση ήταν πολύ επιτυχημένη: αναγνωρίστηκε ως ο πολυτιμότερος παίκτης[27][28] και του απονεμήθηκε ένα ειδικό βραβείο - το «Κύπελλο της Δόξας». Η απόδοσή του στη διοργάνωση ήταν εξαιρετική: μέχρι τον τελευταίο αγώνα με τους Γιουγκοσλάβους (νίκη με 87–72), σημείωσε συνεχόμενες 32 ελεύθερες βολές χάνοντας δύο συνολικά, μία στον πρώτο αγώνα και μία στον μικρό τελικό και έχοντας μέσο όρο 11,3 πόντους με 19 στον τελευταίο αγώνα.[29]

Από τα χρυσά μετάλλιά του, ξεχωρίζει σίγουρα αυτό των Ολυμπιακών Αγώνων του Μονάχου, με το οποίο τερματίστηκε η μονοκρατορία των ΗΠΑ στα ολυμπιακά τουρνουά (μετρούσαν επτά συνεχόμενα χρυσά μετάλλια). Ο ίδιος το αναγνώρισε ως τη σημαντικότερη στιγμή της αθλητικής του καριέρας. Για την εθνική ομάδα της ΕΣΣΔ, η διοργάνωση ξεκίνησε με νικηφόρο αγώνα με την ομάδα της Σενεγάλης (94–52). Στην επόμενη συνάντηση με τον οικοδεσπότη των αγώνων της Γερμανίας, η σοβιετική ομάδα κέρδισε με αυτοπεποίθηση και επικράτησε με αποτέλεσμα 87–63. Από αυτούς, 15 πόντους σημείωσε ο Μπέλοφ, που ήταν και ο πρώτος σκόρερ της ομάδας. Ο αγώνας με την Ιταλική εθνική (79–66) πραγματοποιήθηκε με παρόμοιο τρόπο, και στο παιχνίδι για τους Πολωνούς στον τέταρτο γύρο (94–64), ήταν και πάλι ο πιο παραγωγικός, σημειώνοντας 16 πόντους. Ακολούθησε μία δύσκολη νίκη επί της εθνικής ομάδας του Πουέρτο Ρίκο (100–76) και μια συνηθισμένη εύκολη νίκη με τις Φιλιππίνες (111–80). Ενώ οι Αμερικανοί νίκησαν εύκολα τους Ιάπωνες (99–33), η εθνική ομάδα της ΕΣΣΔ αγωνίστηκε στα ημιτελικά με νίκη επί των Γιουγκοσλαβών (74–67) με 22 πόντους από τον Μπέλοφ πετυχαίνοντας την όγδοη νίκη στη διοργάνωση.[30][31] Το βράδυ της 9ης Σεπτεμβρίου 1972, εκατομμύρια θεατές και στα δύο ημισφαίρια παρακολούθησαν την ιστορική αντιπαράθεση μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων. Από την αρχή μέχρι το τέλος, οι Αμερικανοί έπαιξαν σκληρά, χωρίς να αφήνουν καμία ευκαιρία για την «κόκκινη μηχανή» να χαλαρώσει και ο Μπέλοφ συχνά αντικαταστάθηκε κατά τη διάρκεια του αγώνα. Τόσο στο ημίχρονο όσο και μέχρι σχεδόν το τέλος της συνάντησης η Σοβιετική Ενωση προηγούνταν φτάνοντας στα τελευταία τρία δευτερόλεπτα να βρίσκεται πίσω με ένα πόντο διαφορά (49–50). Η αμφιλεγόμενη επανάληψη των τριών τελευταίων δευτερολέπτων κατόπιν εντολής του τότε γενικού γραμματέα της FIBA παρατηρώντας λάθος του χρονόμετρου που έτρεξε σε χρόνο χωρίς αγωνιστική δράση, οδήγησε στο τελικό 51–50 στην κόρνα της λήξης από καλάθι με μακρινή πάσα στον Αλεξάντερ Μπελόφ (συνωνυμία), βρήκε το Σεργκέι να αναπηδά για πιθανό ριμπάουντ (που δεν χρειάστηκε) και πρώτο σκόρερ της ομάδας με 20 πόντους, 6 ριμπάουντ και 8 ασίστ.[32][33][34] Ο Μπέλοφ τελείωσε το τουρνουά με μέσο όρο 14,0 πόντους.[30][35]

Η νίκη αυτή έδωσε τέλος σε μία σειρά από 63 παιχνίδια χωρίς ήττα των Ηνωμένων Πολιτειών στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ακόμα και όταν Σοβιετική Ένωση γιόρταζε, οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να δεχθούν το αποτέλεσμα. Κατέθεσαν αμέσως διαμαρτυρία, αλλά μία πενταμελής επιτροπή έφεσης ψήφισε να απονεμηθεί η νίκη στη Σοβιετική Ένωση, η οποία ανακοινώθηκε την επόμενη μέρα.[36][37][38] Οι ΗΠΑ άσκησαν περαιτέρω προσφυγή στη ΔΟΕ, αλλά απορρίφθηκε τον επόμενο Ιανουάριο του 1973. Οι Αμερικανοί αρνήθηκαν να παραλάβουν τα μετάλλιά τους μετά από ψηφοφορία μεταξύ των παικτών. Το επίμαχο τέλος έγινε το επίκεντρο του παιχνιδιού μετά το πέρας του, αλλά με την πάροδο του χρόνου, όλοι αναγνώρισαν ότι ο Σεργκέι Μπέλοφ είχε κορυφαία συνεισφορά στην πορεία μέχρι αυτή τη νίκη. Ο ίδιος θυμήθηκε ότι ήταν εξαντλημένος σε εκείνα τα πιο διάσημα παιχνίδια και μία από τις μεγαλύτερες στιγμές του της καριέρας του. «Δεν έτρεξα για να γιορτάσω με τα παιδιά που ενωθήκαμε μαζί σε ένα μάτσο, απλά δεν είχα τη δύναμη να το κάνω», έγραψε. «Αγκάλιασα μόλις τον (σοβιετικό να προπονητή Σεργκέι) Μπασκίν, ο οποίος μπήκε στο γήπεδο. Θυμάμαι ότι το αθλητικό του μπουφάν ήταν βρεγμένο, σαν να είχε παίξει».[39][40]

Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που πραγματοποιήθηκε το 1974 στο Πουέρτο Ρίκο, ήταν θριαμβευτικό για την εθνική ομάδα της ΕΣΣΔ. Στον προκριματικό γύρο, οι σοβιετικοί παίκτες «βομβάρδισαν» την ομάδα της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας (140–48), πριν από τη Βραζιλία και το Μεξικό. Στο τελευταίο μέρος του διαγωνισμού, οι παίκτες του Βλαντιμίρ Κοντράσιν νίκησαν την Ισπανία, την Κούβα, τους οικοδεσπότες του τουρνουά και τον Καναδά. Έχοντας χάσει τους παλιούς αντιπάλους τους, τους Γιουγκοσλάβους (79–82), η «κόκκινη μηχανή» νίκησε την ομάδα των Ηνωμένων Πολιτειών (105–94), η οποία είχε νικήσει τη Γιουγκοσλαβία λίγο νωρίτερα (91–88). Το αποτέλεσμα της διοργάνωσης καθορίστηκε από τη διαφορά στους πόντους που σημειώθηκαν στα παιχνίδια των τριών πρώτων μεταξύ τους. Έτσι, η εθνική ομάδα της ΕΣΣΔ κατέλαβε την πρώτη θέση στον πίνακα βαθμολογίας.[41] Για τον Μπέλοφ, το ταξίδι στο Πουέρτο Ρίκο δεν ήταν τόσο εκδήλωση των ταλέντων του (είχε μέσο όρο 12,0 πόντους[42]), όσο μια ευκαιρία για να ανακτήσει τη χαμένη υγεία του έχοντας ταλαιπωρηθεί για ενάμιση χρόνο από τραυματισμούς. Απέφυγε τη χειρουργική επέμβαση στο γόνατο λύνοντας οριστικά το πρόβλημά του.

Ο τελευταίος αγώνας της καριέρας του ήταν ο μικρός τελικός των Ολυμπιακών Αγώνων του 1980 στη Μόσχα με την Ισπανία (117–94), όπου η γηπεδούχος Σοβιετική Ένωση απρόσμενα βρέθηκε μετά την ήττα από την Ιταλία με 87–85. Σε εκείνο το παιχνίδι ο Ιταλός προπονητής Σάντρο Γκάμπα εφάρμοσε σύνθετη άμυνα «diamond and one» (με τέσσερις παίκτες και τον ευτραφή Ρομέο Σακέτι πάνω του), η οποία εξουθένωσε τον 36χρονο Μπέλοφ που ναι μεν σημείωσε 20 πόντους, είχε όμως ως αποτέλεσμα τη νίκη της ιταλικής εθνικής που τελικά προκρίθηκε στον τελικό.[21][43] Την επόμενη μέρα ήρθε μία ακόμη ήττα από τη Γιουγκοσλαβία με 101–91 στην παράταση με 20 πόντους και πάλι από τον αρχηγό, που όμως δεν ήταν αρκετοί. Συνολικά όμως έκανε εξαιρετικές εμφανίσεις με μέσο όρο 21,1 πόντους ανά αγώνα.[20][44] Η προσδοκία του να κλείσει την αθλητική του σταδιοδρομία με ένα χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο στην πατρίδα του δεν πραγματοποιήθηκε.[15] Αμέσως μετά την αποχώρησή του (που δεν είναι επαρκώς διευκρίνισμένο το κατά πόσο ήταν οικειοθελής), δέχθηκε πρόταση να αναλάβει αντί του Γκομέλσκι την εθνική της ΕΣΣΔ αλλά αρνήθηκε.[2]

Συμμετείχε τέσσερις φορές στις επιλογές της Μικτής Ευρώπης (FIBA All-Star). Στις 20 Ιουνίου 1969 σε αγώνα με αντίπαλο τη Γιουγκοσλαβία στο Βελιγράδι ήταν πρώτος σκόρερ με 25 πόντους στη νίκη της Μικτής με 93–90. Το 1971 συμμετείχε σε δύο αγώνες με αντιπάλους την Ιταλία στη Ρώμη και επίλεκτη ομάδα των Ηνωμένων Πολιτειών στο Ζάγκρεμπ, ενώ το 1972 σε τρεις αγώνες και πάλι με τη αμερικανική επιλογή που όλοι έληξαν με νίκες των Ευρωπαίων. Το 1974 αγωνίστηκε και στις τέσσερις συναντήσεις με Μικτή ομάδα της αμερικανικής ηπείρου που διοργανώθηκαν στη Βραζιλία, τη Ρώμη και να τις Βρυξέλλες.[45]

Μετά την αποχώρηση από την ενεργό δράση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Σεργκέι Μπέλοφ το 2012

Ήδη από το 1977 ο Μπέλοφ αποφοίτησε από το Περιφερειακό Ινστιτούτο Φυσικής Αγωγής της Μόσχας, ειδικευμένο στο προπονητικό έργο. Καθ' όλη τη δεκαετία του '80, ο Μπέλοφ ανήκε στο τεχνικό επιτελείο της ΤΣΣΚΑ Μόσχας, όμως μόνο τη σεζόν 1981–82 ως πρώτος προπονητής κατακτώντας το πρωτάθλημα και το κύπελλο. Από το 1982 βρέθηκε σε δυσμενή θέση και του απαγορεύτηκε η έξοδος από τη χώρα με αποτέλεσμα την τυπική απομάκρυνση από το χώρο του αθλήματος, περίοδος που κράτησε έως το 1988.[46] Τη διετία 1991–93 δοκίμασε τις δυνάμεις του στην ιταλική Κασίνο, κερδίζοντας σημαντική εμπειρία.[12][47]

Στα τέλη του 1993 ανέλαβε πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης και ταυτόχρονα προπονητής της Εθνικής Ρωσίας, την οποία οδήγησε σε δύο αργυρά μετάλλια Παγκοσμίου Πρωταθλήματος (Τορόντο 1994, Αθήνα 1998) και το χάλκινο του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 1997. Από τη διοικητική του θέση αποχώρησε το 1998 από την προπονητική το 1999, μετά την απογοητευτική εμφάνιση της ομάδας στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Γαλλίας. Έχοντας γερές βάσεις και εμπειρία στον τρόπο με τον οποίο δημιουργείται μια μεγάλη ομάδα, αμέσως μετά ανέλαβε την Ουράλ Γκρέιτ του Περμ, με την οποία κατέκτησε το Πρωτάθλημα Ρωσίας το 2001 και το 2002, εκθρονίζοντας την έως τότε μόνιμη πρωταθλήτρια - και μεγάλη του αγάπη - ΤΣΣΚΑ Μόσχας, με την οποία όμως δεν είχε πάντα αγαθές σχέσεις.[3][46][48]

Το 2002 αποχώρησε από την προπονητική, συνέχισε όμως να ασχολείται με το άθλημα ως στέλεχος της Ρωσικής Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης και της Ουράλ. Ήταν επικεφαλής προπονητής της Ρωσικής ανδρικής φοιτητικής ομάδας στην Πανεπιστημιάδα του 2009 στο Βελιγράδι, κερδίζοντας το ασημένιο μετάλλιο μαζί της.[32]

Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του ως προπονητής και διοικητικό στέλεχος πρωταγωνίστησε σε αρκετές αντιπαραθέσεις. Είχε πολλάκις καταφερθεί κατά διαιτητών σε αγώνες, κατά της FIBA, σε ορισμένες περιπτώσεις είχε υπερβολικές αντιδράσεις απέναντι σε αντιπάλους. Οι σχέσεις του με τα Μ.Μ.Ε. δεν ήταν και οι καλύτερες.[13] Απωθημένο του έμεινε το γεγονός ότι δεν αγωνίστηκε στο NBA. Οι Αμερικανοί ενδιαφέρθηκαν από την πρώτη στιγμή που τον είδαν, αλλά εκείνη την εποχή βρισκόταν στην κορύφωση του ο «ψυχρός πόλεμος» και η μεταπήδηση του στο ΝΒΑ ήταν εξ' ορισμού ουσιαστικά απαγορευμένη. Σε συνέντευξή του είχε δηλώσει: «Θα ήθελα να έχω δοκιμάσει εκεί τις δυνάμεις μου. Τότε όμως έπρεπε να ακολουθήσω έναν μονόδρομο, αλλιώς θα με έτρωγε η μαρμάγκα. Εγώ ήθελα να παίξω στο ΝΒΑ και προσπάθησα να το καταφέρω, αλλά σε εκείνη τη σκοτεινή εποχή το κομμουνιστικό καθεστώς θα με κυνηγούσε με κάθε τρόπο». Πάντως και τους Αμερικανούς ο Μπέλοφ τους κριτίκαρε με την παροιμιώδη αυστηρότητα του θεωρώντας τους μονολιθικούς, που βλέπουν μόνο το άσπρο ή το μαύρο και θέλουν να συντρίψουν την ανθρώπινη πλευρά του παίκτη.[21]

Το 1994 τιμήθηκε με την ανώτατη τιμή για ένα αθλητή, το ασημένιο Ολυμπιακό Τάγμα.[49] Το 2008 επελέγη στους 50 σημαντικότερους συνεισφεροντες της Ευρωλίγκα.[50][51] Για τη συμβολή του στην ανάπτυξη του αθλητισμού έλαβε τον τίτλο του «Τιμώμενου Δάσκαλου του Αθλητισμού και Προπονητή της Σοβιετικής Ένωσης». Μετά το θάνατό του το 2013, ο σκηνοθέτης Anton Megerdichev γύρισε την ταινία Dvizhenie vverkh (στα Αγγλικά Three Seconds, 2017), η οποία βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο που περιγράφει τη ζωή και την καριέρα του Μπέλοφ, με έμφαση στον τελικό του Μονάχου.[9][39] Ο μικρός πλανήτης 296638, που βρίσκεται στη ζώνη των αστεροειδών και ανακαλύφθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2009, πήρε το όνομά του το 2014.[52] Η VTB Λίγκα έδωσε το όνομά του στο τρόπαιό της.[53]

Τίτλοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παίκτης

  • Πρωτάθλημα της ΕΣΣΔ (11) : 1969, 1970, 1971, 1972, 1973, 1974, 1976, 1977, 1978, 1979, 1980
  • Κύπελλο ΕΣΣΔ (2) : 1972, 1973
  • Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης (2) : 1969, 1971
  • Πανεπιστήμιάδα : 1970 (χρυσό)
  • Ολυμπιακοί Αγώνες :
    • Χρυσό : 1972
    • Χάλκινο (3) : 1968, 1976, 1980
  • Παγκόσμιο Πρωτάθλημα :
    • Χρυσό (2) : 1967, 1974
    • Ασημένιο : 1978
    • Χάλκινο : 1970
  • FIBA Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα :
    • Χρυσό (4) : 1967, 1969, 1971, 1979
    • Ασημένιο (2) : 1975, 1977
    • Χάλκινο : 1973

Προπονητής

  • Πρωταθλητής της ΕΣΣΔ (2) : 1982, 1990
  • Πρωταθλητής Ρωσικού Πρωταθλήματος (2) : 2001, 2002
  • Ρωσικό Κυπέλλο : 2004
  • Πρωταθλητής Βόρειας Ευρώπης (VTB League) : 2001
  • Παγκόσμιο Πρωτάθλημα :
    • Ασημένιο (2) : 1994, 1998
  • FIBA Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα :
    • Χάλκινο : 1997

Ατομικές διακρίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • 3 × Πρώτος σκόρερ τελικού Ευρωλίγκας : 1970, 1971, 1973
  • Ευρωμπάσκετ MVP : 1969
  • Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Καλαθοσφαίρισης MVP : 1970
  • 6 × Καλύτερη πεντάδα Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος (1969, 1971, 1973, 1975, 1977, 1979)
  • 4 × FIBA All-Star (1969, 1971, 1974, 1975)
  • Οι 50 μεγαλύτεροι παίκτες της FIBA : 1991 ( ψηφοφορία # 1 )
  • Naismith Memorial Basketball Hall of Fame : 1992
  • 50 μεγαλύτεροι συνεισφέροντες της Ευρωλίγκας : 2008
  • FIBA Hall of Fame : 2007
  • Master of Sports της ΕΣΣΔ : 1968
  • Μετάλλιο διακεκριμένης εργασίας (ρωσικά: Медаль «За трудовое отличие»)

Τιμές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Τάγμα Αξίας της FIBA (FIBA Order of Merit) : 1995
  • Ολυμπιακό Τάγμα (Olympic Order) : 1994
  • Τάγμα Διακεκριμένης Τιμής (ρωσικά: орден «Знак Почёта») : 1972
  • Τάγμα Τιμής (ρωσικά: Орден Почёта) : 2006

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 «IOC : SERGEI BELOV» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε sergei-belov από το πρωτότυπο Check |url= value (βοήθεια) στις 6 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2022. 
  2. ↑ 2,0 2,1 «Σεργκέι Μπέλοφ: Ο θρύλος της Ρωσίας». Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2021. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «ΜΠΕΛΟΦ ΣΕΡΓΚΕΙ (BELOV SERGEI)». Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2021. 
  4. ↑ «FIBA's 50 Greatest Players» (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2021. 
  5. ↑ 5,0 5,1 «Hall of Famers: Sergei A. Belov» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2021. 
  6. ↑ 6,0 6,1 «Сергей Белов. Биографическая справка» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2021. 
  7. ↑ «Sergei Belov (2007 Class)» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2021. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 «Σεργκέι Μπέλοφ: Ο μεγαλύτερος της εποχής του». Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2021. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 «Сергей Белов» (στα Ρωσικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2021. 
  10. ↑ 10,0 10,1 «Ο Μπέλοφ που δεν σκότωσε ποτέ τον... Σεργκέι!». Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2021. 
  11. ↑ «Belov, el mago que abatió a EE UU» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  12. ↑ 12,0 12,1 «75 лет со дня рождения Сергея Белова» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2021. 
  13. ↑ 13,0 13,1 «ΣΕΡΓΚΕΙ ΜΠΕΛΟΦ: Ο Τσάρος του Ρωσικού μπάσκετ». Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2021. 
  14. ↑ «СЕРГЕЙ АЛЕКСАНДРОВИЧ БЕЛОВ» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2021. 
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 «Sergei Belov, officer and gentleman» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2021. 
  16. ↑ «ΤΣΣΚΑ Μόσχας – Ρεάλ Μαδρίτης μισό αιώνα μετά!». Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2021. 
  17. ↑ «SERGEI BELOV, LA PÉRDIDA DE UNA GRAN LEYENDA» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  18. ↑ «101 Greats: Sergei Belov» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2021. 
  19. ↑ «Year by year EuroLeague Champions» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
  20. ↑ 20,0 20,1 «Τα 40 κορυφαία ματς στην ιστορία του μπάσκετ». Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2021. 
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 «Βίος και πολιτεία του Σεργκέι Μπέλοφ!». Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2021. 
  22. ↑ «FIBA ARCHIVE : Eurobasket - All time medallist (Top 10)». Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  23. ↑ «FIBA EuroBasket All-Tournament Team explained» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2021. 
  24. ↑ «FIBA : All-Time Medalists» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2022. 
  25. ↑ «Basketball - Soviet Union Premier League - Prize list» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
  26. ↑ «FIBA : 1970 WORLD CHAMPIONSHIP FOR MEN» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  27. ↑ «FIBA ARCHIVE : WORLD CHAMPIONSHIP FOR MEN : Most Valuable Player» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2021. 
  28. ↑ «Παγκόσμιο Κύπελλο Καλαθοσφαίρισης». Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
  29. ↑ «1970 WORLD CHAMPIONSHIP FOR MEN: Sergei Belov» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2021. 
  30. ↑ 30,0 30,1 «1972 OLYMPIC GAMES : TOURNAMENT FOR MEN : Sergei Belov» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2021. 
  31. ↑ «1972 OLYMPIC GAMES : TOURNAMENT FOR MEN : Full Schedule» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
  32. ↑ 32,0 32,1 ««Им занялись «компетентные органы» Грустная история главного героя «Движения вверх» Белова» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2021. 
  33. ↑ «La guerra fredda e la beffa di Monaco '72: tra Usa e Urss tre secondi folli» (στα Ιταλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2021. 
  34. ↑ «Munich 72 – La chute de l'Empire Américain – Partie 2» (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  35. ↑ «Sergey Belov International Stats: 1972 Olympic Games» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  36. ↑ «Τα oλυμπιακά μετάλλια που έμειναν στα αζήτητα». Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2022. 
  37. ↑ «LES GRANDS RÉCITS - MUNICH 1972 : DOUZE HOMMES EN COLÈRE» (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2021. 
  38. ↑ «50 stunning Olympic moments No1: USA v USSR, basketball final, 1972» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  39. ↑ 39,0 39,1 «FIBA : The legend of Sergei Belov» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  40. ↑ «Soviet basketball legend Sergey Belov passes away» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2021. 
  41. ↑ «FIBA : 1974 WORLD CHAMPIONSHIP FOR MEN : Event Standings» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  42. ↑ «1974 WORLD CHAMPIONSHIP FOR MEN : Sergei Belov» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2021. 
  43. ↑ «1980 OLYMPIC GAMES : TOURNAMENT FOR MEN : Sergei Belov» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2021. 
  44. ↑ «Sergey Belov International Stats: 1980 Olympic Games» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  45. ↑ «FIBA All-Star Games» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2021. 
  46. ↑ 46,0 46,1 «Belov Sergey» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2021. 
  47. ↑ «Сергей Белов, баскетболист, Движение вверх, причина смерти» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2021. 
  48. ↑ «Баскетболист Белов Сергей Александрович: краткая биография» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2021. 
  49. ↑ «Olympic Order Recipients» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2022. 
  50. ↑ «Euroleague Basketball mourns Sergei Belov» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  51. ↑ «50 GREATEST CONTRIBUTORS LIST» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2021. 
  52. ↑ «Малая планета получила имя томского баскетболиста Сергея Белова» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2022. 
  53. ↑ «Sergey Belov born 76 years ago today» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σεργκέι_Μπέλοφ&oldid=10604509"