Ροντ Στάιγκερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ροντ Στάιγκερ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Rod Steiger (Αγγλικά)
Γέννηση14  Απριλίου 1925[1][2][3]
Westhampton
Θάνατος9  Ιουλίου 2002[1][3][4]
Λος Άντζελες[5]
Αιτία θανάτουπνευμονία
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Χόλιγουντ Χιλς
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΣπουδέςActors Studio, West Side High School[6], HB Studio και Η Νέα Σχολή
Ιδιότηταηθοποιός[7], ηθοποιός τηλεόρασης, ηθοποιός ταινιών και ηθοποιός θεάτρου[8]
ΣύζυγοςSally Gracie (1952–1958)[9], Κλαιρ Μπλουμ (1959–1969)[9], Sherry Nelson (1973–1979)[9], Paula Ellis (1986–1997)[9] και Joan Benedict Steiger (2000–2002)[9]
ΤέκναΆννα Στάιγκερ[10]
ΒραβεύσειςBitLocker (2030), Αργυρή Άρκτος καλύτερου άνδρα ηθοποιού (1964), David di Donatello for Best Foreign Actor (1969), Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου (1967), αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ (1997)[11] και Mary Pickford Award (1996)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Με τον Μάρλον Μπράντο (δεξιά) στην ταινία Το λιμάνι της αγωνίας (1954)

Ο Ροντ Στάιγκερ (αγγλικά: Rodney Stephen "Rod" Steiger, 14 Απριλίου 1925 - 9 Ιουλίου 2002) ήταν Αμερικανός ηθοποιός του κινηματογράφου και της τηλεόρασης βραβευμένος με Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του στην ταινία Ιστορία ενός εγκλήματος (In the Heat of the Night, 1967). Είναι επίσης γνωστός για τη συμμετοχή του στις ταινίες Το λιμάνι της αγωνίας (On the Waterfront, 1954), Άγγελοι με ματωμένα χέρια (The Big Knife, 1955), Οκλαχόμα (Oklahoma!, 1955), Έπεσαν σκληρά (The Harder They Fall, 1956), Ο Φαντομάς των δυο ηπείρων (Across the Bridge, 1957), Ο ενεχυροδανειστής (The Pawnbroker, 1964), Δόκτωρ Ζιβάγκο (Doctor Zhivago, 1965) και Βατερλώ (Waterloo, 1970). Αξιομνημόνευτες είναι επίσης οι ερμηνείες του στην τηλεοπτική σειρά του 1953 Marty καθώς και στη μίνι σειρά του 1977 Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ (Jesus of Nazareth).

Πρώτα Χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ροντ Στάιγκερ γεννήθηκε στο Γουεστθάμπτον της Νέας Υόρκης το 1925. Οι γονείς του ήταν οι Λορέιν Ντράιβερ και ο Φρέντερικ Στάιγκερ[12][13], γαλλικής, σκοτσέζικης και γερμανικής καταγωγής[14][15]. Δεν γνώρισε ποτέ τον πατέρα του, ηθοποιό επιθεώρησης που συμμετείχε, μαζί με τη μητέρα του, σε έναν περιοδεύοντα μουσικοχορευτικό θίασο. Ο Στάιγκερ μεγάλωσε με την αλκοολική του μητέρα και κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, σε ηλικία 16 ετών, κατετάγη στο Ναυτικό των Η.Π.Α. και συμμετείχε στις επιχειρήσεις των αντιτορπιλικών στον Ειρηνικό Ωκεανό[16].

Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Στάιγκερ εμφανίστηκε σε περισσότερες από 100 ταινίες. Ξεκίνησε την καριέρα του στο χώρο της υποκριτικής με εμφανίσεις στο θέατρο και την τηλεόραση στις αρχές της δεκαετίας του '50. Η εμφάνισή του στην τηλεταινία του 1953 Marty, όπου ερμήνευε το ρόλο του μοναχικού χασάπη με τη χρυσή καρδιά κέρδισε την αγάπη του κοινού. Όταν ένα χρόνο αργότερα η εταιρία των Μπαρτ Λάνκαστερ και Χάρολντ Χεχτ αγόρασε τα δικαιώματα της τηλεταινίας, ο Στάιγκερ, αποφάσισε να μην επαναλάβει στη μεγάλη οθόνη, το ρόλο που τον είχε κάνει διάσημο φοβούμενος την ταύτιση με τον κεντρικό ήρωα. Άλλος ένας από τους λόγους που αρνήθηκε να αναλάβει το ρόλο, ήταν το γεγονός ότι έπρεπε να υπογράψει επταετές συμβόλαιο με την εταιρία του Λάνκαστερ. Η ταινία προβλήθηκε τελικά το 1955, με τίτλο Μάρτι (Marty) και πρωταγωνιστή τον Έρνεστ Μποργκνάιν, ο οποίος βραβεύτηκε με Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του. Ο Στάιγκερ δε μετάνιωσε ποτέ το γεγονός ότι δεν ερμήνευσε το ρόλο.

Ο Στάιγκερ έκανε την πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση το 1951 στην ταινία του Φρεντ Τσίνεμαν Τερέζα (Teresa) και τρία χρόνια αργότερα εμφανίστηκε στην ταινία του Ελία Καζάν Το λιμάνι της αγωνίας (On the Waterfront, 1954) στο ρόλο του αδελφού του Μάρλον Μπράντο, Τσάρλι Μαλόι, έναν ρόλο που του χάρισε την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου. Ακολούθησε ο ρόλος του Τζαντ Φράι το 1955 στο μιούζικαλ σκηνοθεσίας Φρεντ Τσίνεμαν Οκλαχόμα (Oklahoma!). Συνέχισε τις κινηματογραφικές του εμφανίσεις κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '50 σε δευτερεύοντες κυρίως ρόλους, όπως εκείνος του διοργανωτή στημένων αγώνων πυγμαχίας στην ταινία του 1956 Έπεσαν σκληρά (The Harder They Fall) στο πλευρό του Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ. Όμως ήταν ο ρόλος του στην ταινία Αλ Καπόνε (Al Capone, 1959), όπου ερμήνευσε τον γκάνγκστερ της δεκαετίας του '20 που τον καθιέρωσε. Ακολούθησαν αξιόλογες ερμηνείες στην ταινία του Σίντνεϊ Λουμέτ Ο ενεχυροδανειστής (The Pawnbroker, 1964) όπου υποδύθηκε έναν Εβραίο, επιζήσαντα του Ολοκαυτώματος που προσπαθεί να προσαρμοστεί στη ζωή στη Νέα Υόρκη και στην κωμωδία του Τόνι Ρίτσαρντσον Να Ζήσει ο Μακαρίτης (The Loved One, 1965) Ο ρόλος του στην ταινία Ο Ενεχυροδανειστής (The Pawnbroker) του χάρισε την πρώτη υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου. Το 1965 εμφανίστηκε στην επική υπερπαραγωγή του Ντέιβιντ Λιν Δόκτωρ Ζιβάγκο (Doctor Zhivago) στο πλευρό των Ομάρ Σαρίφ και Τζούλι Κρίστι. Ο Στάιγκερ ήταν ο μοναδικός Αμερικανός ηθοποιός στην ταινία και φοβόταν ότι η ερμηνεία του θα επισκιαζόταν από εκείνες των μεγαθηρίων του αγγλικού θεάτρου και κινηματογράφου Ραλφ Ρίτσαρντσον και Άλεκ Γκίνες που επίσης συμμετείχαν στην ταινία. Η ερμηνεία του έλαβε όμως καλές κριτικές κι ο ηθοποιός έγινε πολύ φίλος με τον Άγγλο ηθοποιό Τομ Κόρτνεϊ που υποδυόταν τον Πάσα Αντίποβ[17]. Οι δυο τους παρέμειναν φίλοι μέχρι και τον θάνατο του Στάιγκερ.

Το 1967 συμπρωταγωνίστησε με τον Σίντνεϊ Πουατιέ στην ταινία του 1967 Ιστορία ενός εγκλήματος (In the Heat of the Night). Ο ρόλος του ρατσιστή αστυνομικού Μπιλ Γκίλεσπι, που καταφέρνει να ξεπεράσει τις προκαταλήψεις του του χάρισε το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου, ενώ η ταινία βραβεύτηκε με Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Την επόμενη χρονιά εμφανίστηκε πλάι στους Τζορτζ Σίγκαλ και Λι Ρέμικ στο θρίλερ Κυνηγώντας τον δολοφόνο (No Way to Treat a Lady) όπου υποδύθηκε έναν κατά συρροή δολοφόνο, καθώς και στην ταινία Ο λοχίας (The Sergeant) στο ρόλο ενός αξιωματικού που προσπαθεί να αποκρύψει τις ομοφυλοφιλικές του προτιμήσεις. Πρωταγωνίστησε, επίσης, στην ταινία Ο εικονογραφημένος άνθρωπος (The Illustrated Man) του 1969.

Κατά τη δεκαετία του '70 συμμετείχε τόσο σε τηλεοπτικές όσο και σε ευρωπαϊκές παραγωγές σκηνοθετών όπως ο Φράνκο Τζεφφιρέλλι, ο Φραντσέσκο Ρόζι, ο Σέρτζιο Λεόνε και ο Κλοντ Σαμπρόλ. Υποδύθηκε με επιτυχία τον Μέγα Ναπολέοντα στην ταινία του Σεργκέι Μπόρνταρτσουκ Βατερλώ (Waterloo) το 1970, τον Μπενίτο Μουσολίνι στην ταινία Μουσολίνι: Η τιμωρία και το τέλος ενός δικτάτορα (Mussolini: Ultimo atto, 1974) τον ηθοποιό Γουίλιαμ Σ. Φιλντς στην τηλεταινία W.C. Fields and Me, τον Πόντιο Πιλάτο στη μίνι σειρά του Τζεφφιρέλλι Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ (Jesus of Nazareth, 1977) και τον Αμερικανό λοχαγό Μπιλ Τίλχαμ στην ταινία Η πιο άγρια συμμορία της Δύσης (Cattle Annie and Little Britches, 1981). Η συμμετοχή του σε ιταλικές ταινίες περιλαμβάνουν τις: Λάκι Λουτσιάνο (Lucky Luciano, 1974) σε σκηνοθεσία Φραντσέσκο Ρόζι και Κάτω τα κεφάλια! (Giù la testa, 1971) του Σέρτζιο Λεόνε. Το 1975 συμπρωταγωνίστησε με τη Ρόμι Σνάιντερ στην ταινία του Κλοντ Σαμπρόλ Αθώοι με βρώμικα χέρια (Les innocents aux mains sales). Ο ηθοποιός δήλωσε ότι η χειρότερη επιλογή που έκανε στην καριέρα του, ήταν η κίνησή του να απορρίψει το ρόλο του στρατηγού Τζορτζ Σμιθ Πάττον στην ταινία του 1970 Πάττον, ο θρύλος της Νορμανδίας (Patton). Ο ηθοποιός θεωρούσε ότι η ταινία εξυμνούσε τον πόλεμο και γι' αυτό επέλεξε να απέχει[18]. Ο Τζορτζ Σι Σκοτ που ερμήνευσε τον αμφιλεγόμενο στρατηγό βραβεύτηκε με Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου.

Τη δεκαετία του '90 ενώ οι καριέρα του είχε αρχίσει να φθίνει ανέλαβε ρόλους καρατερίστα στις ταινίες Οι σπεσιαλίστες (The Specialist, 1994) και Οι Αρειανοί επιτίθενται! (Mars Attacks!, 1996). Το 1999 συμμετείχε στην ταινία Τυφώνας: Η αληθινή ιστορία (Hurricane) πλάι στον Ντένζελ Ουάσινγκτον, η ταινία αυτή σηματοδότησε τη δεύτερή του συνεργασία με το σκηνοθέτη Νόρμαν Τζούισον που τον είχε σκηνοθετήσει στην ταινία που του χάρισε το Όσκαρ Η Ιστορία ενός εγκλήματος.

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ροντ Στάιγκερ νυμφεύτηκε πέντε φορές. Σύζυγοί του υπήρξαν η ηθοποιός Σάλι Γκρέισι (1952-1958), η ηθοποιός Κλερ Μπλουμ (1959-1969), η Σέρι Νέλσον (1973-1979), η Πόλα Έλις (1986-1997) και η ηθοποιός Τζόαν Μπένεντικτ Στάιγκερ. Απέκτησε δυο παιδιά: την τραγουδίστρια της λυρικής Αν Στάιγκερ από το γάμο του με την Κλερ Μπλουμ και τον Μάικλ Στάιγκερ από το γάμο του με την Πόλα Έλις.

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ηθοποιός απεβίωσε στις 9 Ιουλίου του 2002 από πνευμονία, επιπλοκή εγχείρησης στην οποία υπεβλήθη για την αφαίρεση πολύποδα από την χοληδόχο κύστη[19]. Τελευταία του εμφάνιση ήταν στη μίνι σειρά A Month of Sundays.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: «Rod Steiger». (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13900035s. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w67w6h47. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 60958. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2015.
  8. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2019.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Ανακτήθηκε στις 26  Σεπτεμβρίου 2021.
  10. Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  11. Ανακτήθηκε στις 6  Ιουνίου 2021.
  12. Current Biography, H.W. Wilson Co., 1991, σελ. 407, ISBN 
  13. Rod Steiger Biography
  14. Ross, Helen (1962), The Player: A Profile of an Art, Simon and Schuster, σελ. 275, ISBN 
  15. Rod Steiger, Telegraph.co.uk, 2002-07-09, http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2002/07/10/db1001.xml, ανακτήθηκε στις 2019-09-29 
  16. Obituary: Rod Steiger
  17. McNeal, Jeff (2001-11-01), Rod Steiger interview, bigpicturedvd.com, http://www.thebigpicturedvd.com/bigreport12.shtml, ανακτήθηκε στις 2013-01-13 
  18. Cornwell, Rupert (2002-07-10), Rod Steiger, 'brooding and volatile' Hollywood tough guy for more than 50 years, dies aged 77, The Independent, http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/rod-steiger-brooding-and-volatile-hollywood-tough-guy-for-more-than-50-years-dies-aged-77-647871.html, ανακτήθηκε στις 2009-05-21 
  19. 10 July 2002 "Rod Steiger" The Guardian.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]