Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ζαχαρίας Σχολαστικός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζαχαρίας Σχολαστικός
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση465 (περίπου)[1]
Γάζα
Θάνατος6ος αιώνας
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςμεσαιωνική ελληνική γλώσσα
αρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπρεσβύτερος
εκκλησιαστικός ιστορικός[2]
ιστορικός[2]
φιλόσοφος
Αξιοσημείωτο έργοΕκκλησιαστική ιστορία
Οικογένεια
ΑδέλφιαΠροκόπιος ο Γαζαίος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμητροπολίτης
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Ammonius

Ο Ζαχαρίας Σχολαστικός ή ο Ρήτωρ ή ο Μυτιληναίος (περ. 465 – μετά το 536) ήταν Βυζαντινός αρχιεπίσκοπος και εκκλησιαστικός ιστορικός.

Η ζωή του Ζαχαρία από τη Μυτιλήνη, όπως επίσης λεγόταν, μας είναι δυνατόν να ανασκευαστεί από λίγες και διάσπαρτες πηγές της εποχής του, οι οποίες είναι συχνά αντικρουόμενες. Γεννήθηκε κοντά στη Γάζα, η οποία φιλοξενούσε μια σημαντική ρητορική σχολή της ύστερης αρχαιότητας. Εκεί εκπαιδεύτηκε αρχικά και ο ίδιος. Το 485 ταξίδεψε στην Αλεξάνδρεια όπου σπούδασε για δύο χρόνια φιλοσοφία. Στην πόλη αυτή ενεπλάκη στη διαμάχη μεταξύ παγανιστών και χριστιανών αναφορικά με τον Ωραπόλλωνα αλλά γνώρισε και τον μετέπειτα Πατριάρχη Αντιοχείας Σεβήρο. Ο Ζαχαρίας βαφτίστηκε και το 487 ταξίδεψε στη Βηρυτό για να σπουδάσει νομικά στην εκεί ακαδημία. Έζησε στην Βηρυτό έως το 491 ως ασκητής αλλά ταξίδεψε στην υπόλοιπη Παλαιστίνη προς αναζήτηση θρησκευτικών γνώσεων. Κατέληξε στην Κωνσταντινούπολη όπου εργάστηκε σαν νομικός για πολλά χρόνια.

Ο Ζαχαρίας έκλινε προς τον μετριοπαθή Μονοφυσιτισμό και φαίνεται πως σκέφτηκε σοβαρά να γίνει μοναχός. Είχε καλές σχέσεις με το παλάτι και έτσι κατάφερε να διοριστεί Αρχιεπίσκοπος Μυτιλήνης. Ο διάδοχός του ανέλαβε καθήκοντα το 553, πράγμα που υποδηλώνει ότι ο Ζαχαρίας απεβίωσε κοντά σε αυτή την ημερομηνία. Ήταν σίγουρα ζωντανός το έτος 536 καθώς πήρε μέρος στη τότε Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης.

Ο Ζαχαρίας Σχολαστικός συνέθεσε αρκετά έργα στα Ελληνικά, μεταξύ των οποίων μια εκκλησιαστική ιστορία, η οποία ολοκληρώθηκε στα τέλη του 5ου αιώνα και περιέχει πολύτιμα ιστορικά δεδομένα της περιόδου 451-491. Αφιέρωσε το έργο του σε έναν ανώτατο λειτουργό με το όνομα Ευπράξιο και τα βιβλία αυτά χρησιμοποιήθηκαν αργότερα από τον Ευάγριο Σχολαστικό. Το αυθεντικό χειρόγραφο έχει χαθεί αλλά μας σώζεται ένα κατατετμημένο Συριακό αντίγραφο που περιελήφθη στο δωδεκάτομο έργο ενός μονοφυσίτη μοναχού από την Άμιδα.

Ο Ζαχαρίας έγραψε ακόμα τρεις βιογραφίες μονοφυσιτών κληρικών τους οποίους γνώριζε προσωπικά: του Σεβήρου, του Πέτρου του Ίβηρα και ενός Αιγύπτιου μοναχού με το όνομα Ισαΐας ο Νεώτερος. Οι βιογραφίες έχουν σωθεί με ποικίλη ποιότητα. Τέλος, ο Ζαχαρίας έγραψε αρκετούς πολεμικούς, για παράδειγμα κατά του Αμμώνιου του Ερμείου και των Μανιχαϊστών.

Εκδόσεις και μεταφράσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Historia Ecclesiastica Zachariae Rhetori vulgo adscripta. Ed. by E.W. Brooks. Louvain 1919-1924. (λατινικά)
  • Die sogennante Kirchengeschichte des Zacharias Rhetor. Ed. by K. Ahrends, G. Krüger. Leipzig 1899. (γερμανικά)

Δευτερογενείς πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • P. Allen: Zachariah Scholasticus and the Historia Ecclesiastica of Evagrius. In: JTS 31 (1980), p. 471–488. (αγγλικά)