Αλέξανδρος Α΄ της Ελλάδας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 27: Γραμμή 27:


== Βιογραφία ==
== Βιογραφία ==
[[Αρχείο:Alexander & George.jpg|thumb|Ο Γεώργιος Β΄ και ο Αλέξανδρος Α΄ σε νεαρή ηλικία]]
[[Αρχείο:Alexander & George.jpg|thumb|Ο Γεώργιος Β΄ και ο Αλέξανδρος Α΄ σε νεαρή ηλικία.]]
Ήταν ο δευτερότοκος γιος του Βασιλιά [[Κωνσταντίνος Α΄ των Ελλήνων|Κωνσταντίνου Α΄]] και της [[Σοφία της Πρωσίας|Βασίλισσας Σοφίας]], γεννήθηκε στις 1 Αυγούστου 1893 και πέθανε στις 25 Οκτωβρίου 1920. Σπούδασε στη [[Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων]], από όπου αποφοίτησε το 1912. Πήρε μέρος στους [[Βαλκανικοί πόλεμοι|Βαλκανικούς Πολέμους]] ως αξιωματικός του πυροβολικού.
Ήταν ο δευτερότοκος γιος του Βασιλιά [[Κωνσταντίνος Α΄ των Ελλήνων|Κωνσταντίνου Α΄]] και της [[Σοφία της Πρωσίας|Βασίλισσας Σοφίας]], γεννήθηκε στις 1 Αυγούστου 1893 και πέθανε στις 25 Οκτωβρίου 1920. Σπούδασε στη [[Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων]], από όπου αποφοίτησε το 1912. Πήρε μέρος στους [[Βαλκανικοί πόλεμοι|Βαλκανικούς Πολέμους]] ως αξιωματικός του πυροβολικού.


Γραμμή 44: Γραμμή 44:
[[Image:Tazza algeria2.jpg|thumb|right|250px|Μακάκος Μπάρμπαρι]]
[[Image:Tazza algeria2.jpg|thumb|right|250px|Μακάκος Μπάρμπαρι]]
[[Αρχείο:Tomb of Alexander I of Greece.jpg|thumb|250px|Ο τάφος του Αλεξάνδρου Α΄ στο Τατόι]]
[[Αρχείο:Tomb of Alexander I of Greece.jpg|thumb|250px|Ο τάφος του Αλεξάνδρου Α΄ στο Τατόι]]
Πέθανε στις 12 Οκτωβρίου / (25 Οκτωβρίου με το [[Γρηγοριανό ημερολόγιο|νέο ημερολόγιο]]) 1920 από [[σηψαιμία]]. Ο θάνατός του αποδόθηκε σε μόλυνση η οποία προκλήθηκε όταν ένας από τους δύο [[Μακάκος|μακάκους]] Μπάρμπαρι - κατοικίδια, στο βασιλικό κτήμα [[Τατόι|Τατοΐου]] τον δάγκωσε. Αναλυτικότερα, στις 30 Σεπτεμβρίου (με το νέο ημερολόγιο), καθώς ο Αλέξανδρος έκανε περίπατο στο βασιλικό κτήμα, κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες ο σκύλος του ο Φριτζ, ένα [[Γερμανικός Ποιμενικός|Γερμανικό Ποιμενικό]], ενεπλάκη σε καυγά με έναν απ´ τους δύο μακάκους-κατοικίδια του Γερμανού γεωπόνου Στούρμ του βασιλικού κτήματος.<ref>Μελέτης Μελετόπουλος, «Αλέξανδρος»,Η βασιλεία στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Από τον Όθωνα στον Κωνσταντίνο Β΄, εκδ.Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα, 1994, σελ.97</ref> Ενώ ο Αλέξανδρος προσπαθούσε να διαχωρίσει τα δύο ζώα, ο δεύτερος μακάκος του επιτέθηκε και τον δάγκωσε στο πόδι και τον κορμό. Λίγο αργότερα, υπηρέτες κατέφτασαν και έδιωξαν τους μακάκους.
Πέθανε στις 12 Οκτωβρίου / (25 Οκτωβρίου με το [[Γρηγοριανό ημερολόγιο|νέο ημερολόγιο]]) 1920 από [[σηψαιμία]]. Ο θάνατός του αποδόθηκε σε μόλυνση η οποία προκλήθηκε όταν ένας από τους δύο [[Μακάκος|μακάκους]] Μπάρμπαρι - κατοικίδια, στο βασιλικό κτήμα [[Τατόι|Τατοΐου]] τον δάγκωσε. Αναλυτικότερα, στις 30 Σεπτεμβρίου (με το νέο ημερολόγιο), καθώς ο Αλέξανδρος έκανε περίπατο στο βασιλικό κτήμα, κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες ο σκύλος του ο Φριτζ, ένας [[Γερμανικός ποιμενικός]] (λυκόσκυλο), ενεπλάκη σε καυγά με έναν απ´ τους δύο μακάκους-κατοικίδια του Γερμανού γεωπόνου Στούρμ του βασιλικού κτήματος.<ref>Μελέτης Μελετόπουλος, «Αλέξανδρος»,Η βασιλεία στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Από τον Όθωνα στον Κωνσταντίνο Β΄, εκδ.Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα, 1994, σελ.97</ref> Ενώ ο Αλέξανδρος προσπαθούσε να διαχωρίσει τα δύο ζώα, ο δεύτερος μακάκος του επιτέθηκε και τον δάγκωσε στο πόδι και τον κορμό. Λίγο αργότερα, υπηρέτες κατέφτασαν και έδιωξαν τους μακάκους.


Αμέσως μετά ο Αλέξανδρος τηλεφώνησε στον έμπιστο του υπολοχαγό [[Στέφανος Μεταξάς|Στέφανο Μεταξά]] από τον οποίο ζήτησε να φέρει γιατρό με επιδεσμικό υλικό. Ο [[Κωνσταντίνος Μέρμηγκας]], διακεκριμένος καθηγητής της χειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών με σπουδές στη Γερμανία, έφτασε στο Τατόι και εξέτασε τα τραύματα του Βασιλιά παρουσία και της Ασπασίας Μάνου, η οποία έχει ειδοποιηθεί από το σπίτι του Χρήστου Ζαλοκώστα <ref group="Σημ."> Ο Χρήστος Ζαλοκώστας ήταν στενός φίλος του Βασιλιά και παντρεμένος με τη Ρωξάνη Μάνου, αδερφή της Ασπασίας. Κατά συνέπεια υπήρχε μια οικειότητα μεταξύ αυτού και της Ασπασίας. </ref> και είχε καταφθάσει ανήσυχη. Ο Μέρμηγκας έπλυνε τα τραύματα με οινόπνευμα και βενζίνη που εθεωρείτο άριστο αντισηπτικό και συμμάζεψε τις πολτοποιημένες μυικές μάζες με γάζες εμποτισμένες σε ιώδιο, αλλά δεν θεώρησε τον καυτηριασμό αναγκαίο πιστεύοντας ότι πρόκειται για ένα συνηθισμένο τραύμα. Ο ίδιος ο Βασιλιάς ζήτησε το παράξενο αυτό περιστατικό να μη δημοσιευτεί. Οι πληγές ωστόσο είχαν μολυνθεί και το ίδιο βράδυ ο Βασιλιάς ανέβασε πυρετό. Λίγες ημέρες αργότερα εμφανίστηκαν φλεγμονές και οι πληγές αντί να κλείσουν είχαν επεκταθεί. Καλούνται επτά από τους σπουδαιότερους Έλληνες καθηγητές ιατρικής της εποχής, ο [[Κωνσταντίνος Σάββας|Σάββας]], [[Γεράσιμος Φωκάς|Φωκάς]], [[Κωνσταντίνος Αναγνωστόπουλος|Αναγνωστόπουλος]], [[Σπυρίδων Λιβιεράτος|Λιβιεράτος]], [[Μενέλαος Σακόρραφος|Σακόρραφος]], [[Βλαδίμηρος Μπένσης|Μπένσης]] και [[Μαρίνος Γερουλάνος|Γερουλάνος]] για να δώσουν λύση. Ο Σάββας εντοπίζει με μικροσκόπιο στο πύον που αναβλύζει από τις πληγές το βακτήριο του [[Στρεπτόκοκκος|Στρεπτόκκοκου]]. Ο Φωκάς προτείνει ο Βασιλιάς να ακρωτηριαστεί αλλά πρόταση του απορρίπτεται από την Ασπασία Μάνου.
Αμέσως μετά ο Αλέξανδρος τηλεφώνησε στον έμπιστο του υπολοχαγό [[Στέφανος Μεταξάς|Στέφανο Μεταξά]], από τον οποίο ζήτησε να φέρει γιατρό με επιδεσμικό υλικό. Ο [[Κωνσταντίνος Μέρμηγκας]], διακεκριμένος καθηγητής της χειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών με σπουδές στη Γερμανία, έφτασε στο Τατόι και εξέτασε τα τραύματα του Βασιλιά παρουσία και της Ασπασίας Μάνου, η οποία έχει ειδοποιηθεί από το σπίτι του Χρήστου Ζαλοκώστα<ref group="Σημ."> Ο Χρήστος Ζαλοκώστας ήταν στενός φίλος του Βασιλιά και παντρεμένος με τη Ρωξάνη Μάνου, αδερφή της Ασπασίας. Κατά συνέπεια υπήρχε μια οικειότητα μεταξύ αυτού και της Ασπασίας.</ref> και είχε καταφθάσει ανήσυχη. Ο Μέρμηγκας έπλυνε τα τραύματα με οινόπνευμα και βενζίνη που εθεωρείτο άριστο αντισηπτικό και συμμάζεψε τις πολτοποιημένες μυικές μάζες με γάζες εμποτισμένες σε ιώδιο, αλλά δεν θεώρησε τον καυτηριασμό αναγκαίο, πιστεύοντας ότι πρόκειται για ένα συνηθισμένο τραύμα. Ο ίδιος ο Βασιλιάς ζήτησε το παράξενο αυτό περιστατικό να μη δημοσιευτεί. Οι πληγές ωστόσο είχαν μολυνθεί και το ίδιο βράδυ ο Βασιλιάς ανέβασε πυρετό. Λίγες ημέρες αργότερα εμφανίστηκαν φλεγμονές και οι πληγές αντί να κλείσουν είχαν επεκταθεί. Καλούνται επτά από τους σπουδαιότερους Έλληνες καθηγητές ιατρικής της εποχής, ο [[Κωνσταντίνος Σάββας|Σάββας]], [[Γεράσιμος Φωκάς|Φωκάς]], [[Κωνσταντίνος Αναγνωστόπουλος|Αναγνωστόπουλος]], [[Σπυρίδων Λιβιεράτος|Λιβιεράτος]], [[Μενέλαος Σακόρραφος|Σακόρραφος]], [[Βλαδίμηρος Μπένσης|Μπένσης]] και [[Μαρίνος Γερουλάνος|Γερουλάνος]] για να δώσουν λύση. Ο Σάββας εντοπίζει με μικροσκόπιο στο πύον που αναβλύζει από τις πληγές το βακτήριο του [[Στρεπτόκοκκος|Στρεπτόκκοκου]]. Ο Φωκάς προτείνει ο Βασιλιάς να ακρωτηριαστεί, αλλά πρότασή του απορρίπτεται από την Ασπασία Μάνου.


Μετά από λίγες μέρες με εντολή του Βενιζέλου, ο οποίος έχει ενημερωθεί και αγωνιά για την υγεία του Βασιλιά καλούνται στην Ελλάδα δύο διαπρεπέστατοι Γάλλοι ιατροί, οι οποίοι όμως εξηγούν ότι ο ακρωτηριασμός πλέον είναι άσκοπος αφού η μόλυνση έχει επεκταθεί και οτι ο Βασιλιάς είναι καταδικασμένος σε θάνατο.
Μετά από λίγες μέρες και με εντολή του Βενιζέλου, ο οποίος έχει ενημερωθεί και αγωνιά για την υγεία του Βασιλιά, καλούνται στην Ελλάδα δύο διαπρεπέστατοι Γάλλοι ιατροί, οι οποίοι όμως εξηγούν ότι ο ακρωτηριασμός πλέον είναι άσκοπος, αφού η μόλυνση έχει επεκταθεί και οτι ο Βασιλιάς είναι καταδικασμένος σε θάνατο.


Στις 25 Οκτωβρίου (με το νέο ημερολόγιο) και αφού είχαν μεσολαβήσει εφτά εγχειρήσεις ο 27χρονος Βασιλιάς υπέκυψε στην ασθένειά του.
Στις 25 Οκτωβρίου (με το νέο ημερολόγιο) και αφού είχαν μεσολαβήσει εφτά εγχειρήσεις, ο 27χρονος Βασιλιάς υπέκυψε στην ασθένειά του.
Η διατύπωση του τελευταίου ιατρικού δελτίου ήταν πολύ άκομψη, μοναδική στη νεότερη ελληνική ιστορία:
Η διατύπωση του τελευταίου ιατρικού δελτίου ήταν πολύ άκομψη, μοναδική στη νεότερη ελληνική ιστορία:
Γραμμή 58: Γραμμή 58:


==Η προσωπικότητα==
==Η προσωπικότητα==
Ο φίλος του [[Χρήστος Ζαλοκώστας]] τον περιγράφει ως ένα μαθητή μέτριο στην στρατιωτική σχολή<ref>Ζαλοκώστα, χ.χ., σ.12.</ref> και ως άτομο που κατά τα νεανικά του χρόνια διακρινόταν για τον ατίθασο χαρακτήρα του, τις επιτυχίες του στο γυναικείο φύλο και την αγάπη του για τα αυτοκίνητα<ref>Ζαλοκώστα, χ.χ., σ. 12-13.</ref>. Ήπιος γενικά χαρακτήρας ένιωθε συχνά να τον καταπιέζει η αυλική εθιμοτυπία και είχε ροπή στα ξενύχτια και το τάβλι, χωρίς ιδιαίτερη φροντίδα για τις κρατικές υποθέσεις μα πιο πολύ για τα γρήγορα αυτοκίνητα.<ref>Μελέτης Μελετόπουλος, «Αλέξανδρος»,Η βασιλεία στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Από τον Όθωνα στον Κωνσταντίνο Β΄, εκδ.Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα, 1994,σελ.83-84</ref>
Ο φίλος του [[Χρήστος Ζαλοκώστας]] τον περιγράφει ως ένα μαθητή μέτριο στην στρατιωτική σχολή<ref>Ζαλοκώστα, χ.χ., σ.12.</ref> και ως άτομο που κατά τα νεανικά του χρόνια διακρινόταν για τον ατίθασο χαρακτήρα του, τις επιτυχίες του στο γυναικείο φύλο και την αγάπη του για τα αυτοκίνητα.<ref>Ζαλοκώστα, χ.χ., σ. 12-13.</ref> Ήπιος γενικά χαρακτήρας, ένιωθε συχνά να τον καταπιέζει η αυλική εθιμοτυπία και είχε ροπή στα ξενύχτια και το τάβλι, χωρίς ιδιαίτερη φροντίδα για τις κρατικές υποθέσεις, μα πιο πολύ για τα γρήγορα αυτοκίνητα.<ref>Μελέτης Μελετόπουλος, «Αλέξανδρος»,Η βασιλεία στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Από τον Όθωνα στον Κωνσταντίνο Β΄, εκδ.Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα, 1994, σελ.83-84</ref>


==Δεδέαγατς - Αλεξανδρούπολη==
==Δεδέαγατς - Αλεξανδρούπολη==
Στις [[8 Ιουλίου]] [[1920]] επισκέφθηκε το [[Δεδέαγατς]] ο βασιλιάς Αλέξανδρος και ο δήμαρχος [[Εμμανουήλ Αλτιναλμάζης]], προσφωνώντας τον βασιλιά, είπε ότι η πόλη προς τιμήν του μετονομάζεται σε [[Αλεξανδρούπολη]]<ref>Σαράντος Καργάκος, Η Ελλάς κατά τους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913), Αθήνα, 2012, σελ.318</ref>
Στις [[8 Ιουλίου]] [[1920]] επισκέφθηκε το [[Δεδέαγατς]] ο βασιλιάς Αλέξανδρος και ο δήμαρχος [[Εμμανουήλ Αλτιναλμάζης]], προσφωνώντας τον βασιλιά, είπε ότι η πόλη προς τιμήν του μετονομάζεται σε [[Αλεξανδρούπολη]].<ref>Σαράντος Καργάκος, Η Ελλάς κατά τους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913), Αθήνα, 2012, σελ.318</ref>


==Πίνακας προγόνων==
==Πίνακας προγόνων==

Έκδοση από την 02:52, 23 Απριλίου 2018

Αλέξανδρος
Περίοδος11 Ιουνίου, 1917 - 25 Οκτωβρίου 1920
ΠροκάτοχοςΚωνσταντίνος Α΄
ΔιάδοχοςΚωνσταντίνος Α΄
Γέννηση1 Αυγούστου 1893
Θάνατος25 Οκτωβρίου 1920 (27 ετών)
Τατόι, Αθήνα, Ελλάδα
ΣύζυγοςΑσπασία Μάνου
ΕπίγονοιΑλεξάνδρα
Οίκοςτης Ελλάδας
ΠατέραςΚωνσταντίνος Α΄ των Ελλήνων
ΜητέραΣοφία της Ελλάδας
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Αλέξανδρος (1 Αυγούστου 1893 - 25 Οκτωβρίου 1920) ήταν βασιλιάς των Ελλήνων από τις 12 Ιουνίου 1917 έως τις 25 Οκτωβρίου 1920.

Βιογραφία

Ο Γεώργιος Β΄ και ο Αλέξανδρος Α΄ σε νεαρή ηλικία.

Ήταν ο δευτερότοκος γιος του Βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄ και της Βασίλισσας Σοφίας, γεννήθηκε στις 1 Αυγούστου 1893 και πέθανε στις 25 Οκτωβρίου 1920. Σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από όπου αποφοίτησε το 1912. Πήρε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους ως αξιωματικός του πυροβολικού.

Η περίοδος της Βασιλείας του

Ανέβηκε στο θρόνο στις 12 Ιουνίου 1917, ύστερα από την απομάκρυνση του πατέρα του και του Διαδόχου, πρίγκιπα Γεωργίου, από τις δυνάμεις της Αντάντ που είχαν καταλάβει τον Πειραιά και τον ισθμό της Κορίνθου και είχαν επιβάλει ναυτικό αποκλεισμό στην Αθήνα, η οποία έζησε ημέρες πείνας, ενώ υπέστη και βομβαρδισμό. Η ανάληψη του Θρόνου ήταν συνταγματικό πραξικόπημα ουσιαστικά, διότι δεν ακολουθήθηκαν οι περί διαδοχής διατάξεις του συντάγματος. Ο Βενιζέλος εκλάμβανε την αναχώρηση του Κωνσταντίνου ως παραίτηση κάτι που ανέτρεπε την τάξη διαδοχής σύμφωνα με το άρθρο 45 υπέρ του Γεωργίου.[1] Για το λόγο αυτό ο Κωνσταντίνος δεν αποδέχθηκε ποτέ τον Αλέξανδρο ως βασιλέα, και στον τάφο του στο Τατόι αναγράφεται ως "Αλέξανδρος, βασιλόπαις της Ελλάδος, βασίλεψε αντί του πατρός αυτού". Επίσης η μητέρα του Σοφία στην αλληλογραφία μαζί του τον προσφωνούσε Προς τον Πρίγκηπα Αλέξανδρο.[2] Αρχικά ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε εκφράσει την προτίμηση του προς τον νεότερο γιο του Κωνσταντίνου, τον ανήλικο τότε Παύλο και τον ορισμό Αντιβασιλέα. Όμως οι Μεγάλες Δυνάμεις επέτρεψαν στον Κωνσταντίνο να επιλέξει ο ίδιος το διάδοχό του. Αν και ορκίστηκε Βασιλιάς, ο Αλέξανδρος ανάλαβε τα καθήκοντά του με την πεποίθηση ότι εκτελούσε χρέη τοποτηρητή του θρόνου και ότι η προσωρινή ηγεμονία του θα έληγε με το τέλος του πολέμου και την επιστροφή του πατέρα του[3], καθώς ο Κωνσταντίνος δεν υπέβαλε επίσημα την παραίτησή του όταν αποχώρησε από την Ελλάδα.

Η σχέση και ο γάμος του με την Ασπασία Μάνου

Νυμφεύθηκε στις 12 Νοεμβρίου 1919 την Ασπασία Μάνου, κόρη του Συνταγματάρχη της Χωροφυλακής Πέτρου Μάνου, παρουσία ενός ιερέα και του φίλου του Αλέξανδρου, συγγραφέα Χρήστου Ζαλοκώστα[4]. Απέκτησαν μία κόρη, την πριγκίπισσα Αλεξάνδρα, την οποία ο Αλέξανδρος δεν πρόλαβε να γνωρίσει, καθώς γεννήθηκε περίπου πέντε μήνες μετά τον θάνατό του, στις 25 Μαρτίου 1921. Η κόρη του πριγκίπισσα Αλεξάνδρα -η οποία πέθανε στις αρχές του 1993- παντρεύτηκε τον Βασιλιά Πέτρο Β΄ της Γιουγκοσλαβίας το 1944 στο Λονδίνο και απέκτησε έναν γιο, τον πρίγκιπα Διάδοχο Αλέξανδρο Β΄ Καραγεώργεβιτς.[5]

Η σχέση του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο

Στην αρχή η σχέση Βενιζέλου Αλέξανδρου ήταν τραυματική. Ο Αλέξανδρος παρέμενε πιστός στον έκπτωτο πατέρα του και στη μυστική επικοινωνία που είχε με τους γονείς του παροτρυνόταν να συγκρουσθεί με τον Βενιζέλο. Σύμφωνα με τον Χρήστο Ζαλοκώστα, στις ιδιωτικές συνομιλίες που είχε μαζί με τον Αλέξανδρο, ο δεύτερος αποκαλούσε τον πρωθυπουργό Σατανά και πως όταν τον όρκισε δεν τον συνεχάρη.[6][7] Ο Αλέξανδρος υπήρξε φειδωλός στην υπογραφή των διαταγμάτων επιστρατεύσεως.[8] Γενικά οι σποραδικές εντάσεις μεταξύ βασιλιά και κυβέρνησης δεν επιβάρυναν τη μεταξύ τους συνεργασία. Έτσι ο Αλέξανδρος δεν αντέδρασε στην ομιλία του θρόνου που είχε συντάξει ο Βενιζέλος, με καθαρή αποδοκιμασία του καθεστώτος του πατέρα του.[9] Τον Ιανουάριο του 1919 ο Αλέξανδρος έβγαλε λόγο σε στρατιωτική μονάδα υπέρ του καθεστώτος και με την οποία καλούσε τους στρατιωτικούς να μην συνωμοτούν σε βάρος της κυβέρνησης.[10]

Κατά τη διάρκεια της ηγεμονίας του, η Ελλάδα πήρε μέρος στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Με το τέλος του και ύστερα από την υπογραφή της Συνθήκης του Νεϊγύ, παραχωρήθηκε στην Ελλάδα η ανατολική Μακεδονία και η δυτική Θράκη από τη Βουλγαρία, ενώ με την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, έναν χρόνο αργότερα, προσαρτήθηκε η ανατολική Θράκη, με εξαίρεση την Κωνσταντινούπολη, και η περιοχή της Σμύρνης από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Άτυχο τέλος

Μακάκος Μπάρμπαρι
Ο τάφος του Αλεξάνδρου Α΄ στο Τατόι

Πέθανε στις 12 Οκτωβρίου / (25 Οκτωβρίου με το νέο ημερολόγιο) 1920 από σηψαιμία. Ο θάνατός του αποδόθηκε σε μόλυνση η οποία προκλήθηκε όταν ένας από τους δύο μακάκους Μπάρμπαρι - κατοικίδια, στο βασιλικό κτήμα Τατοΐου τον δάγκωσε. Αναλυτικότερα, στις 30 Σεπτεμβρίου (με το νέο ημερολόγιο), καθώς ο Αλέξανδρος έκανε περίπατο στο βασιλικό κτήμα, κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες ο σκύλος του ο Φριτζ, ένας Γερμανικός ποιμενικός (λυκόσκυλο), ενεπλάκη σε καυγά με έναν απ´ τους δύο μακάκους-κατοικίδια του Γερμανού γεωπόνου Στούρμ του βασιλικού κτήματος.[11] Ενώ ο Αλέξανδρος προσπαθούσε να διαχωρίσει τα δύο ζώα, ο δεύτερος μακάκος του επιτέθηκε και τον δάγκωσε στο πόδι και τον κορμό. Λίγο αργότερα, υπηρέτες κατέφτασαν και έδιωξαν τους μακάκους.

Αμέσως μετά ο Αλέξανδρος τηλεφώνησε στον έμπιστο του υπολοχαγό Στέφανο Μεταξά, από τον οποίο ζήτησε να φέρει γιατρό με επιδεσμικό υλικό. Ο Κωνσταντίνος Μέρμηγκας, διακεκριμένος καθηγητής της χειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών με σπουδές στη Γερμανία, έφτασε στο Τατόι και εξέτασε τα τραύματα του Βασιλιά παρουσία και της Ασπασίας Μάνου, η οποία έχει ειδοποιηθεί από το σπίτι του Χρήστου Ζαλοκώστα[Σημ. 1] και είχε καταφθάσει ανήσυχη. Ο Μέρμηγκας έπλυνε τα τραύματα με οινόπνευμα και βενζίνη που εθεωρείτο άριστο αντισηπτικό και συμμάζεψε τις πολτοποιημένες μυικές μάζες με γάζες εμποτισμένες σε ιώδιο, αλλά δεν θεώρησε τον καυτηριασμό αναγκαίο, πιστεύοντας ότι πρόκειται για ένα συνηθισμένο τραύμα. Ο ίδιος ο Βασιλιάς ζήτησε το παράξενο αυτό περιστατικό να μη δημοσιευτεί. Οι πληγές ωστόσο είχαν μολυνθεί και το ίδιο βράδυ ο Βασιλιάς ανέβασε πυρετό. Λίγες ημέρες αργότερα εμφανίστηκαν φλεγμονές και οι πληγές αντί να κλείσουν είχαν επεκταθεί. Καλούνται επτά από τους σπουδαιότερους Έλληνες καθηγητές ιατρικής της εποχής, ο Σάββας, Φωκάς, Αναγνωστόπουλος, Λιβιεράτος, Σακόρραφος, Μπένσης και Γερουλάνος για να δώσουν λύση. Ο Σάββας εντοπίζει με μικροσκόπιο στο πύον που αναβλύζει από τις πληγές το βακτήριο του Στρεπτόκκοκου. Ο Φωκάς προτείνει ο Βασιλιάς να ακρωτηριαστεί, αλλά πρότασή του απορρίπτεται από την Ασπασία Μάνου.

Μετά από λίγες μέρες και με εντολή του Βενιζέλου, ο οποίος έχει ενημερωθεί και αγωνιά για την υγεία του Βασιλιά, καλούνται στην Ελλάδα δύο διαπρεπέστατοι Γάλλοι ιατροί, οι οποίοι όμως εξηγούν ότι ο ακρωτηριασμός πλέον είναι άσκοπος, αφού η μόλυνση έχει επεκταθεί και οτι ο Βασιλιάς είναι καταδικασμένος σε θάνατο.

Στις 25 Οκτωβρίου (με το νέο ημερολόγιο) και αφού είχαν μεσολαβήσει εφτά εγχειρήσεις, ο 27χρονος Βασιλιάς υπέκυψε στην ασθένειά του.

Η διατύπωση του τελευταίου ιατρικού δελτίου ήταν πολύ άκομψη, μοναδική στη νεότερη ελληνική ιστορία:

Μετά βραχείαν αγωνία, καθ΄ ην η Αυτού Μεγαλειότης κατελήφθη υπό σπασμωδικών κινήσεων του προσώπου, εξέπνευσε περί 4ην και 12 λεπτά μετά μεσημβρίαν.[12]

Ενταφιάστηκε στο βασιλικό κοιμητήριο στο Τατόι. Μετά τον θάνατο του Βασιλιά οι μακάκοι θανατώθηκαν. Ο Βενιζέλος έπλεξε το εγκώμιο του νεκρού βασιλιά τονίζοντας ότι εμπνεύσθηκε από το παράδειγμα του παππού του Γεωργίου Α΄ και υπήρξε υπόδειγμα δημοκρατικού βασιλιά που σεβάσθηκε το πολίτευμα της χώρας.[13]

Η προσωπικότητα

Ο φίλος του Χρήστος Ζαλοκώστας τον περιγράφει ως ένα μαθητή μέτριο στην στρατιωτική σχολή[14] και ως άτομο που κατά τα νεανικά του χρόνια διακρινόταν για τον ατίθασο χαρακτήρα του, τις επιτυχίες του στο γυναικείο φύλο και την αγάπη του για τα αυτοκίνητα.[15] Ήπιος γενικά χαρακτήρας, ένιωθε συχνά να τον καταπιέζει η αυλική εθιμοτυπία και είχε ροπή στα ξενύχτια και το τάβλι, χωρίς ιδιαίτερη φροντίδα για τις κρατικές υποθέσεις, μα πιο πολύ για τα γρήγορα αυτοκίνητα.[16]

Δεδέαγατς - Αλεξανδρούπολη

Στις 8 Ιουλίου 1920 επισκέφθηκε το Δεδέαγατς ο βασιλιάς Αλέξανδρος και ο δήμαρχος Εμμανουήλ Αλτιναλμάζης, προσφωνώντας τον βασιλιά, είπε ότι η πόλη προς τιμήν του μετονομάζεται σε Αλεξανδρούπολη.[17]

Πίνακας προγόνων

Σημειώσεις

  1. Ο Χρήστος Ζαλοκώστας ήταν στενός φίλος του Βασιλιά και παντρεμένος με τη Ρωξάνη Μάνου, αδερφή της Ασπασίας. Κατά συνέπεια υπήρχε μια οικειότητα μεταξύ αυτού και της Ασπασίας.

Παραπομπές

  1. Νικόλαος Τσίρος, Κράτος, εξουσία, κοινοβουλευτικό σύστημα σε θεσμική και πολιτική κρίση. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η λειτουργία του πολιτεύματος στην περίοδο 1914-1920,εκδ.Αντ. Σάκκουλα,2000, σελ. 48
  2. Μελέτης Μελετόπουλος, «Αλέξανδρος»,Η βασιλεία στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Από τον Όθωνα στον Κωνσταντίνο Β΄, εκδ.Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα, 1994,σελ.85
  3. Χρήστου Ζαλοκώστα, Αλέξανδρος, εκδόσεις Άλφα Ι.Μ. Σκαζίκη, χ.χ., σ. 38.
  4. Μελέτης Μελετόπουλος, «Αλέξανδρος»,Η βασιλεία στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Από τον Όθωνα στον Κωνσταντίνο Β΄, εκδ.Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα, 1994, σελ. 96
  5. Μελέτης Μελετόπουλος, «Αλέξανδρος»,Η βασιλεία στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Από τον Όθωνα στον Κωνσταντίνο Β΄, εκδ.Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα, 1994, σελ.98, υποσ. 133
  6. Μελέτης Μελετόπουλος, «Αλέξανδρος»,Η βασιλεία στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Από τον Όθωνα στον Κωνσταντίνο Β΄, εκδ.Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα, 1994, σελ. 86
  7. Ζαλοκώστα, χ.χ., σ. 49.
  8. Νικόλαος Οικονόμου, «Το πρόβλημα της επιστρατεύσεως,οι στάσεις και η οργάνωση του στρατού»,Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ.ΙΕ,(1978,2008), σελ.50
  9. Gunnar Hering, Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα 1821-1936,μτφρ. Θόδωρος Παρασκευόπουλος, τομ.Β΄, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα,2004,σελ. 910
  10. Μελέτης Μελετόπουλος, «Αλέξανδρος»,Η βασιλεία στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Από τον Όθωνα στον Κωνσταντίνο Β΄, εκδ.Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα, 1994,σελ. 91
  11. Μελέτης Μελετόπουλος, «Αλέξανδρος»,Η βασιλεία στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Από τον Όθωνα στον Κωνσταντίνο Β΄, εκδ.Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα, 1994, σελ.97
  12. Ιστοσελίδα Creta Live, [1], Επιμ. Κ.Α.Μπογδανίδης, 13/10/2011
  13. Νικόλαος Τσίρος, Κράτος, εξουσία, κοινοβουλευτικό σύστημα σε θεσμική και πολιτική κρίση. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η λειτουργία του πολιτεύματος στην περίοδο 1914-1920,εκδ.Αντ. Σάκκουλα,2000, σελ. 54
  14. Ζαλοκώστα, χ.χ., σ.12.
  15. Ζαλοκώστα, χ.χ., σ. 12-13.
  16. Μελέτης Μελετόπουλος, «Αλέξανδρος»,Η βασιλεία στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Από τον Όθωνα στον Κωνσταντίνο Β΄, εκδ.Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα, 1994, σελ.83-84
  17. Σαράντος Καργάκος, Η Ελλάς κατά τους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913), Αθήνα, 2012, σελ.318

Πηγές

  • Μελέτης Μελετόπουλος, «Αλέξανδρος»,Η βασιλεία στη Νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Από τον Όθωνα στον Κωνσταντίνο Β΄, εκδ.Νέα Σύνορα-Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα, 1994,σελ.83-98
  • Gunnar Hering, Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα 1821-1936,μτφρ. Θόδωρος Παρασκευόπουλος, τομ.Β΄, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα,2004
  • Νικόλαος Τσίρος, Κράτος, εξουσία, κοινοβουλευτικό σύστημα σε θεσμική και πολιτική κρίση. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η λειτουργία του πολιτεύματος στην περίοδο 1914-1920,εκδ.Αντ. Σάκκουλα,2000
  • Σαράντος Καργάκος, Η Ελλάς κατά τους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913), Αθήνα, 2012
  • Νικόλαος Οικονόμου, «Το πρόβλημα της επιστρατεύσεως,οι στάσεις και η οργάνωση του στρατού»,Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ.ΙΕ,(1978,2008), σελ.49-50
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Κωνσταντίνος Α΄
Βασιλεύς των Ελλήνων
1917-1920
Διάδοχος
Γεώργιος Β΄ των Ελλήνων