Χρυσός Σταυρός Πανιωνίου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Χρυσός Σταυρός των Πρωταθλητών του Πανιωνίου ή "Ειδικός Σταυρός" είναι η ανώτατη τιμητική διάκριση που απονέμει ο Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος Σμύρνης σε αθλητές που διακρίνονται ιδιαίτερα. Παλιότερα ο σύλλογος τιμούσε με το Χρυσό Σταυρό αθλητές ποικίλης προέλευσης που πετύχαιναν σημαντικές αθλητικές επιτυχίες. Μεταπολεμικά η διάκριση απονέμεται μόνο σε αθλητές ή ανθρώπους του Πανιωνίου είτε επειδή πέτυχαν κάποια σημαντική αθλητική διάκριση είτε για την προσοφορά τους στο σύλλογο. Κατ' εξαίρεση έχουν τιμηθεί και πρόσωπα εκτός του συλλόγου για ειδικούς λόγους.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χρυσός Σταυρός (ή "Ειδικός Σταυρός") του Πανιωνίου ήταν μια τιμητική διάκριση με ιδιαίτερη αίγλη στα χρόνια που το σωματείο λειτουργούσε στη Σμύρνη. Όμως, συνέχισε να έχει την αξία της και μετέπειτα, όταν ο σύλλογος, ως προσφυγικό σωματείο, είχε καταφύγει στην Αθήνα. Ξεκίνησε να δίνεται σε όσους αθλητές σημείωναν "πανιώνιο ρεκόρ", δηλαδή ρεκόρ Πανιώνιων Αγώνων. Αργότερα, δινόταν μόνο σε όσους κατέρριπταν πανελλήνιο ρεκόρ κατά τη διάρκεια των Πανιώνιων Αγώνων.

Καθιερώθηκε το 1904 στους Η΄ Πανιώνιους Αγώνες και η πρώτη απονομή έγινε στον ολυμπιονίκη αρσιβαρίστα Δημήτρη Τόφαλο. Ο μοναδικός αθλητής που τιμήθηκε τρεις φορές με το χρυσό σταυρό ήταν ο πολυτάλαντος Δημητρός Καραμπάτης.

Μεταπολεμικά η τιμητική αυτή διάκριση δόθηκε κατ' εξαίρεση στο Στέλιο Κυριακίδη, έπειτα από την νίκη του στο Μαραθώνιο της Βοστόνης. Σταδιακά έπαψε να έχει την παλιά της αίγλη, δεδομένου ότι καθιερώθηκαν και άλλες παρόμοιες από διάφορους φορείς και περιορίστηκε η απονομή σε ανθρώπους του σωματείου με ιδιαίτερη προσφορά. Εξακολουθεί όμως να αποτελεί την ύψιστη διάκριση που απονένει ο σύλλογος.

Οι Χρυσοί Σταυροί ως το 1940[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τις περιόδους της Σμύρνης (1904 ως 1922) και της Αθήνας (1922 ως 1940) είναι γνωστές οι ακόλουθες απονομές Χρυσών (Ειδικών) Σταυρών:

Έτος Αθλητής Σωματείο Άθλημα Επίδοση
1904 Δημήτριος Τόφαλος Γ.Ε. Πατρών άρση βαρών με δύο χέρια 113 οκάδες
1904 Πάτροκλος Παυλίδης Πανιώνιος άρση βαρών με ένα χέρι 60 οκάδες 355 δράμια
1904 Ιωάννης Χατζηδημητρίου Εθνικός Γ.Σ. δρόμος 400 μ. 55΄΄
1905 Παντελής Έκτωρος Πανιώνιος δρόμος 200 μ. 23΄΄4
1905 Νικόλαος Γεωργαντάς Πανελλήνιος Γ.Σ. ελεύθερη δισκοβολία 39,89 μ.
1907 Νικόλαος Γεωργαντάς Πανελλήνιος Γ.Σ. λιθοβολία 20,02 μ.
1907 Μιχάλης Δώριζας Εθνικός Γ.Σ. ελληνική δισκοβολία 34,15 μ.
1907 Δ. Κουλουμπέρδας Πανελλήνιος Γ.Σ. 10.000 μ. 30΄05΄΄
1907 Σ. Δημητρίου Εθνικός Γ.Σ. 1.500 μ. 4΄28΄΄2
1907 Κωνσταντίνος Τσικλητήρας Πανελλήνιος Γ.Σ. ύψος άνευ φοράς 1,40 μ.
1909 Νικόλαος Ανδρεαδάκης Πανιώνιος άλμα εις μήκος 6,855 μ.
1909 Νικόλαος Ανδρεαδάκης Πανιώνιος άλμα τριπλούν 14,57 μ.
1921 Δημητρός Καραμπάτης Πανιώνιος ελληνική δισκοβολία 35,42 μ.
1921 Δημητρός Καραμπάτης Πανιώνιος 100 μ. 11΄΄
1921 Δημητρός Καραμπάτης Πανιώνιος 200 μ. 23΄΄2
1930 Αλέκος Ροζάκης Πανελλήνιος Γ.Σ. άλμα εις μήκος 6,885 μ.
1939 Ναπολέων Παπαγεωργίου Πανιώνιος ακοντισμός 64,69 μ.
1940 Νικόλαος Στεφανάκης Πανιώνιος σφαιροβολία 14,635 μ.
1940 Κώστας Κοτζιάς Υπ. Διοικήσεως Πρωτευούσης κατασκευή γηπ. Πανιωνίου1 κατ' εξαίρεση

1Ο Κώστας Κοτζιάς, ως Υπουργός Διοικήσεως Πρωτευούσης, το 1937 επιχορήγησε τον Πανιώνιο με 2,5 δισ. δρχ για την ανέγερση του Σταδίου Ν. Σμύρνης,[1] στο οποίο εγκαταστάθηκε το 1940. Πέραν τούτου ο Κώστας Κοτζιάς στα χρόνια της νεότητάς του υπήρξε πρωταθλητής στίβου και ξιφασκίας.

Χρυσοί Σταυροί μετά το 1940[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1940 που ο σύλλογος εγκαταστάθηκε στη Νέα Σμύρνη η διάκριση απονέμεται είτε σε αθλητές του συλλόγου που πετυχαίνουν σημαντικές διεθνείς διακρίσεις ή ρεκόρ είτε σε προσωπικότητες για τη συνολική προσφορά τους στο σύλλογο. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις απονέμεται σε αθλητές ή παράγοντες άλλων σωματείων με απόφαση της Γ.Σ. Είναι γνωστοί οι εξής τιμηθέντες:

Έτος Αθλητής Σωματείο Άθλημα Αιτία βράβευσης
1946 Στέλιος Κυριακίδης Γ.Σ. Ολύμπια Λεμεσού μαραθώνιος νικητής στο μαραθώνιο Βοστώνης
1948; Πανελλήνιος Γ.Σ. εορτασμός 50ετηρίδος
1951 Βασίλειος Καλλιμάνης Πανιώνιος στίβος ακόντιο: 64,82μ (ν.π.ρ.)
1952 Νίκος Σύλλας[2] Πανιώνιος στίβος δίσκος: φιναλίστ σε 3 Ολυμπιάδες:
1936 (6ος), 1948 (7ος), 1952 (9ος)
1954 Βαγγέλης Δεπάστας Πανιώνιος στίβος 800μ: 1.52.5 (ν.π.ρ.)
1500μ: 3.57.7 (ν.π.ρ.)
1957 Φανή Αργυρίου Πανιώνιος στίβος πολλά αγωνίσματα (ν.π.ρ.)
1957 Γιώργος Μαρσέλλος Πανιώνιος στίβος 110μ εμπ. (ν.π.ρ.)
1958 Ι. Μαραγκουδάκης Πανιώνιος στίβος σφύρα (ν.π.ρ.)
1960 Γιώργος Μαρσέλλος Πανιώνιος στίβος δέκαθλο (ν.π.ρ.)
1960 Α. Φρούσιος Πανιώνιος στίβος 110μ εμπ. (ν.π.ρ.)
1963 Στέλιος Σεβαστόπουλος [3] Πανιώνιος στίβος ύψος: 2,00μ (ν.π.ρ.)
1963 Σοφία Λερίου Πανιώνιος στίβος σφαίρα: 12,82 (ν.π.ρ.)
δίσκος: 45,02 (ν.π.ρ.)
1965 Χριστόφορος Μουσιάδης[4] Πανιώνιος στίβος τριπλούν: 16,18 (ν.π.ρ.)
1965 Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄ [5] Β.Ν.Ο.Ελλάδος ιστιοπλοΐα χρυσός ολυμπιονίκης
1970 Βασίλης Σεβαστής Πανιώνιος στίβος δέκαθλο: 7.312β (ν.π.ρ.)
1970 Χρήστος Παπανικολάου Παναθηναϊκός στίβος επί κοντώ: 5,49μ (παγκόσμιο ρεκόρ)
1970 Γεώργιος Κωνσταντόπουλος Πανιώνιος κυβερνητικός επίτροπος[6]
1973 Βασίλης Παπαγεωργόπουλος Αετός Θεσσαλονίκης στίβος 100μ: 10.0 (ισοφ. ευρωπ. ρεκόρ)
2ος στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα
1977 Ηλίας Μισαηλίδης Πανιώνιος στίβος 50 χρόνια προσφορά στον αθλητισμό
1977 Στάθης Χάιτας Πανιώνιος ποδόσφαιρο συνολική προσφορά στο σύλλογο
1977 Χαρά Σασαγιάννη Πανιώνιος στίβος 100μ, 200μ, μήκος, πένταθλο (π.ρ.)
1977 Αδαμαντία Κοκοσέλη Πανιώνιος στίβος σφαίρα, δίσκος (π.ρ.)
1977 Στέλιος Αγγλούπας Πανιώνιος στίβος δίσκος: 60,08 (ν.π.ρ.)
1978 Γιώργος Δέδες Πανιώνιος ποδόσφαιρο συνολική προσφορά στο σύλλογο
1978 Γιώργος Σκρέκης Πανιώνιος ποδόσφαιρο συνολική προσφορά στο σύλλογο
1983 Μπάμπης Μπεχλιβανίδης Δήμαρχος Ν. Σμύρνης συνολική προσφορά στο σύλλογο
1983 Όμιλος Βαρδινογιάννη ανθρωπιστική πράξη[7][8]
1987 Φάνης Χριστοδούλου Πανιώνιος καλαθοσφαίριση πρωταθλητής Ευρώπης
1987 Νίκος Λινάρδος Πανιώνιος καλαθοσφαίριση πρωταθλητής Ευρώπης
1995 Μπόμπαν Γιάνκοβιτς Πανιώνιος καλαθοσφαίριση πράξη αυτοθυσίας
1997 Κατερίνα Κόφφα Πανιώνιος στίβος παγκόσμια πρωταθλήτρια 200μ κλειστού στίβου
1997 Γιάννης Θωμάκος Πανιώνιος υδατοσφαίριση παγκόσμιος πρωταθλητής εφήβων
2003 Γιώργος Ρουσόπουλος Πανιώνιος ποδόσφαιρο συνολική προσφορά στο σύλλογο
2003 Ιωάννης Σκορδίλης Πανιώνιος ποδόσφαιρο συνολική προσφορά στο σύλλογο
2003 Βασίλης Στάικος Πανιώνιος ποδόσφαιρο συνολική προσφορά στο σύλλογο
2003 Νίκος Ζαρκάδης Πανιώνιος ποδόσφαιρο συνολική προσφορά στο σύλλογο
2003 Γιάννης Κερδεμελίδης Πανιώνιος ποδόσφαιρο συνολική προσφορά στο σύλλογο
2003 Φώτης Τσολιάς Πανιώνιος ποδόσφαιρο συνολική προσφορά στο σύλλογο
2003 Ανδρέας Λέκκας Πανιώνιος ποδόσφαιρο συνολική προσφορά στο σύλλογο

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. εφ. "Αθλητική Ηχώ", 22/8/1965.
  2. εφ. "Ελευθερία", 14/8/1952.
  3. Ήταν ο πρώτος Έλληνας που ξεπέρασε τα δύο μέτρα, ενώ ήταν και πανελλήνιο ρεκόρ εφήβων, Αθλητική Ηχώ 18/1/1964. εφ. "Ελευθερία", 31/10/1965.
  4. Ανήκε στον Πανιώνιο αλλά ήταν μόνιμος κάτοικος ΗΠΑ, όπου πέτυχε το ρεκόρ, εφ. "Ελευθερία", 19/8/1964 και εφ. "Ταχυδρόμος Αιγύπτου", 6/3/1965.
  5. Τιμήθηκε κατ' εξαίρεση με την ευκαιρία του εορτασμού της 75ετηρίδος του συλλόγου, ως ο μοναδικός χρυσός ολυμπιονίκης της νεώτερης εποχής εφ. "Ελευθερία", 31/10/1965.
  6. Είχε τοποθετηθεί από το χουντικό καθεστώς και τιμήθηκε επί τη αποχωρήσει του, εφ. "Αθλητική Ηχώ", 9/9/1970, σ. 5.[νεκρός σύνδεσμος]
  7. Για τη συγκινητική ανθρωπιστική του πράξη να προσφέρει σημαντική οικονομική ενίσχυση στον τραυματισθέντα πρωταθλητή του συλλόγου Νίκο Παπαγεωργίου,Αθλητική Ηχώ, 3/3/1983.[νεκρός σύνδεσμος]
  8. Αθλητική Ηχώ, 13/3/1983.[νεκρός σύνδεσμος]