Σάρχος Ηρακλείου

Σάρχος
Άποψη από τα δυτικά
Σάρχος Σάρχος
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Δήμος	Κρουσώνα
Γεωγραφία
Νομός	Ηρακλείου
Υψόμετρο	240

Ο Σάρχος (165 κάτοικοι το 2011) είναι χωριό της δήμου Μαλεβιζίου, σε υψόμετρο 240 μέτρα. Απέχει περί τα 22 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο, στο νομό του οποίου υπάγεται, και 11 χλμ. νοτιοδυτικά του Αγίου Μύρωνα.

Οι κάτοικοι ασχολούνται με την αμπελοκαλλιέργεια και την ελαιοκομία, καθώς επίσης και με την καλλιέργεια οπωροφόρων δέντρων. Παράγονται σταφίδα, λάδι και επιτραπέζια σταφύλια.

Στα δυτικά του χωριού βρίσκεται το ιστορικό σπήλαιο Σάρχου, σε μια καταπράσινη κοιλάδα. Το εν λόγω σπήλαιο έχει συνολικό μήκος 2χλμ. και βάθος 225μ.

Ιστορικά στοιχεία

Στον Σάρχο βρίσκονται οι ιεροί ναοί του Τιμίου Σταυρού, της Παναγίας της Θεοτόκου, του Αγίου Νικολάου, Παναγίας της Κεράς και η ερειπωμένη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Στις 14 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο το χωριό πανηγυρίζει.

''Άρχος. Θεός ή ήρως τιμώμενος υπό τών Κνωσίων και Τυλισίων εν Κρήτη,ώς μανθάνομεν εξ επιγραφής αναγραφούσης τα όρια των δύο πόλεων περί 450 π.χ .Είχεν ιερόν εν Αχάρνα .Εκ τούτου πιθανώς παρέμεινε και το σημερινον όνομα του χωριου Σάρχος. (εις Άρχο).''

Στέφανος Ξανθουδίδης (αρχαιολόγος-ιστορικός)

Το χωριό αναφέρεται σε αγοροπωλησία κρασιού τον 13 αιώνα.Το 1583 ο Σάρχος αναφέρεται στον Καστροφύλακα με την ονομασία Sargho με 82 κατοίκους (Καστροφύλακας, Κ 102). Στο χωριό δεν κατοίκησαν Τούρκοι.

Κατά την Επανάσταση του 1866 στο σπήλαιο Σάρχου ή Χώνος, στην κοίτη παλαιού υπόγειου ποταμού, βρήκαν καταφύγιο τα γυναικόπαιδα του χωριού και κατάφεραν να σωθούν. Στην είσοδο του σπηλαίου φρουρός ήταν ο Σαρχιανός Ζαχαρίας Φιλιππάκης, με δύναμη 50 ανδρών. Ο τελευταίος επέδειξε μεγάλη γενναιότητα και το καλοκαίρι του 1866 αντιμετώπισε με επιτυχία τις τουρκικές επιθέσεις, σε βαθμό που οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν και να λύσουν την πολιορκία.Της 13 Αυγούστου του 1944 οι Γερμανοί εκτέλεσαν 20 Σαρχιανούς μαζί και τον πρόεδρο της κοινότητας Γεώργιο.Ζ.Χριστοδουλάκη,μετά από μερικές ημέρες εκτέλεσαν άλλους 15 στο χωρίο Σείσαρχα όπου είχαν πάρει για αγγαρεία.

Πορεία πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές:

Απογραφή	1900	1920	1928	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011
Πληθυσμός	287	301	332	308	259	297	243	215	201	282	165

Βιβλιογραφία

• Το Ηράκλειον και ο Νομός του, Έκδοση Νομαρχίας Ηρακλείου.