Ρόστοκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 54°5′0″N 12°8′0″E / 54.08333°N 12.13333°E / 54.08333; 12.13333

Ρόστοκ
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας
Βασικές πληροφορίες
Χώρα:Γερμανία
Δήμαρχος:Eva-Maria Kröger
Πληθυσμός:209.920[1]
Υψόμετρο:8 και 14
Τηλ. κωδικός:0381
Ταχ. κώδικας:18001, 18181 και 18059
Πιν. κυκλοφορίας:HRO
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Όρια ευρύτερης διοικητικής οντότητας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Ρόστοκ (γερμανικά: Rostock) είναι, με 201.442 κατοίκους, η μεγαλύτερη πόλη στο βόρειο ανατολικό γερμανικό κρατίδιο Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία. Είναι κτισμένο επάνω στον ποταμό Βάρνο, ενώ 12 χιλιόμετρα βόρεια του κέντρου της πόλης βρίσκεται η ακτή της Βαλτικής Θάλασσας.

Τον 11ο αιώνα Σλάβοι ίδρυσαν στον ποταμό Βάρνοβ έναν οικισμό που ονομαζόταν Ρόζτοκ (που σημαίνει διεύρυνση ενός ποταμού). Το όνομα Ρόστοκ προέρχεται από την ονομασία αυτή. Η άνοδος της πόλης άρχισε με την ένταξη της στη Χανσεατική Ένωση. Κατά τον 14ο αιώνα ένα ισχυρό λιμάνι με 12.000 κατοίκους και η μεγαλύτερη πόλη του Μεκλεμβούργου. Το 1419 ιδρύθηκε εδώ ένα από τα παλαιότερα πανεπιστήμια στη Βόρεια Ευρώπη, το Πανεπιστήμιο του Ρόστοκ.

Μεγάλα τμήματα του κέντρου της πόλης καταστράφηκαν κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς του 1942 και 1945. Μέσα από την ανασυγκρότηση και την περαιτέρω επέκταση, η πόλη έγινε ένα σημαντικό βιομηχανικό κέντρο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, με το λιμάνι ως κύρια πύλη προς τον κόσμο. Το κέντρο της πόλης ξανακτίσθηκε και ο ιστορικός του χαρακτήρας αποκαταστάθηκε. Μετά την ενοποίηση της Γερμανίας, το 1990, το Ρόστοκ έπαψε να είναι βασικό λιμάνι και η οικονομία του, όπως και ο πληθυσμός του, συρρικνώθηκε. Τα τελευταία χρόνια όμως γνωρίζει ξανά ανάπτυξη.

Απαντάται στην παλαιότερη ελληνική βιβλιογραφία ως Ῥοστόχιον.[2][3][4]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απαρχές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το επίσημο έγγραφο με το οποίο αναγνωρίστηκε το καθεστώς του Ρόστοκ ως πόλη (1218)

Τον 11ο αιώνα οι Πολάβοι Σλάβοι εγκαθίδρυσαν τον οικισμό Ρόζτοκ (Roztoc) επί του ποταμού Βάρνο. Στα 1161 ο Δανός βασιλιάς Βάλντεμαρ Α΄ έκαψε την πόλη, στην περιοχή της οποίας εγκαταστάθηκαν αργότερα Γερμανοί έμποροι. Αρχικά υπήρχαν τρεις οικισμοί:

  • Το Άλτστατ (Παλιά Πόλη), δομημένη γύρω από την Άλτερ Μαρκτ, την Παλιά Αγορά, με την εκκλησία του Αγίου Πέτρου.
  • Το Μίτελστατ (Μέση Πόλη), δομημένη γύρω από τη Νόιερ Μαρκτ, τη Νέα Αγορά.
  • Το Νόιστατ (Νέα Πόλη) γύρω από τη σημερινή Πλατεία Πανεπιστημίου.

Στα 1218 το Ρόστοκ ανακηρύχθηκε πόλη σύμφωνα με τον νόμο του Λίμπεκ (Lübisches Stadtecht).

Χανσεατική Ένωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Χανσεατική Ένωση

Η πόλη μπήκε σε ανοδική τροχιά από την ένταξή της στη Χανσεατική Ένωση το 1251 και μετά. Τον 14ο αιώνα ήταν σημαντικός λιμένας με πληθυσμό 12.000 κατοίκων, που την καθιστούσε τη μεγαλύτερη πόλη του Μεκλεμβούργου. Πλοία που διέπλεαν τη Βαλτική ναυπηγούνταν εκεί. Το 1323 το ψαροχώρι του Βαρνεμούντε (Warnemünde) έγινε μέρος της πόλης προκειμένου να εξασφαλισθεί η πρόσβασή της στη θάλασσα.

Το 1419 ιδρύθηκε το ιστορικό Πανεπιστήμιο του Ρόστοκ, ένα από τα παλαιότερα στη Γερμανία και την Ευρώπη.

15ος - 18ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα τέλη του 15ου αιώνα οι δούκες του Μεκλεμβούργου κατάφεραν να επιβάλουν την κυριαρχία τους στην πόλη, που μέχρι τότε ήταν μόνο τύποις υπό τον έλεγχό τους, ενώ επί της ουσίας παρέμενε ανεξάρτητη. Εκμεταλλεύτηκαν την αποτυχημένη εξέγερση των φτωχών (έμεινε γνωστή ως 'Domfehde) για να παρέμβουν. Ακολούθησε μακρά περίοδος αναταραχών και και σύγκρουσης με τους δούκες που είχε σαν συνέπεια την παρακμή του Ρόστοκ.

Το 1565 ξεκίνησαν νέες συγκρούσεις με το Σβέριν, που είχαν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Η κατάσταση εξομαλύνθηκε μόλις το 1573, όταν με την πρώτη Συνθήκη της Διαδοχής του Ρόστοκ (21 Σεπτεμβρίου 1573) αποφασίστηκε ότι οι πρίγκιπες θα κυβερνούσαν με κληρονομικό δικαίωμα την πόλη για του επόμενους αιώνες. Στα 1575-77 ανοικοδομήθηκαν τα τείχη της πόλης, ο πύργος του Λάγκεμπους και η πύλη Στάιν, επί της οποίας υπάρχει μέχρι σήμερα η επιγραφή sit intra te concordia et publica felicitas που αναφέρεται στον πόλεμο με τον δούκα. Ακολούθησε το 1584 δεύτερη συνθήκη με την οποία αποκλείσθηκε οριστικά το ενδεχόμενο να γίνει το Ρόστοκ αυτοκρατορική πόλη (Reichsunmittelbarkeit), ενώ παράλληλα απώλεσε διάφορα φορολογικά προνόμια.

Η πόλη βρίσκονταν σε στρατηγικό σημείο, με αποτέλεσμα να αποτελεί στόχο για τους Δανούς και τους Σουηδούς, που την κατέλαβαν στον Τρiακονταετή Πόλεμο (1618–48) και ξανά από το 1700 μέχρι το 1721. Στους Ναπολεόντειους Πολέμους ήταν υπό γαλλική κατοχή για μία δεκαετία σχεδόν (μέχρι το 1813).

19ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χημικό εργοστάσιο του Φρίντριχ Βίτε (1890)

Στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα η πόλη ανέκαμψε οικονομικά, κυρίως εξαιτίας του εμπορίου σιτηρών. Από τα μέσα του αιώνα άνθισε η βιομηχανία, ιδίως η ναυπηγική. Τα πρώτα ατμοκίνητα πλοία με έλικες που κατασκευάστηκαν στη Γερμανία προέρχονται από το Ρόστοκ. Ο πληθυσμός αυξήθηκε και δημιουργήθηκαν νέες αστικές ζώνες στα νότια και τα δυτικά, πέρα από τα παλαιά όρια της πόλης.

20ός αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη υπέστη μεγάλες καταστροφές από τους Συμμαχικούς βομβαρδισμούς
Σύγχρονες κατοικίες που κατασκευάστηκαν όταν η πόλη ανήκε στην Ανατολική Γερμανία (φωτογραφία 1981)

Στις αρχές του 20ου αιώνα εγκαταστάθηκαν στην πόλη σημαντικές αεροναυπηγικές βιομηχανίες, όπως η Arado Flugzeugwerke που βρίσκονταν στο Βαρνεμούντε και η Heinkel Flugzeugwerke, που διέθετε εγκαταστάσεις σε διάφορες πόλεις της Γερμανίας και της Αυστρίας. Στις εγκαταστάσεις της στο Ρόστοκ, που ήταν αρχικά γνωστές ως Heinkel-Nord, κατασκευάστηκε το πρώτο στα χρονικά αεριωθούμενο αεροσκάφος, το πειραματικό μαχητικό Heinkel He 178. Οι δραστηριότητες κατασκευής αεροσκαφών διακόπηκαν μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Στα 1942-44 καταστράφηκαν μεγάλα τμήματα της πόλης από τους στρατηγικούς βομβαρδισμούς των Συμμάχων. Μεταπολεμικά η πόλη ανήκε στην Ανατολική Γερμανία και σύντομα μετατράπηκε σε κύριο βιομηχανικό κέντρο και στον βασικό εμπορικό λιμένα της χώρας. Μεγάλο μέρος των κτηρίων που καταστράφηκαν στον πόλεμο ανοικοδομήθηκε, με τρόπο ιστορικά και αρχιτεκτονικά ακριβή ώστε να μην χάσει η πόλη τον χαρακτήρα και την κληρονομιά της.

Μετά τη γερμανική ενοποίηση το Ρόστοκ απόλεσε τον προνομιακό ρόλο που είχε σαν κύριος λιμένας της Ανατολικής Γερμανίας, ενώ η ευρύτερη περιοχή είναι σήμερα μία από τις λιγότερο εκβιομηχανισμένες στη Γερμανία. Η οικονομία συρρικνώθηκε δραστικά τη δεκαετία του 1990 και ο πληθυσμός, που ανέρχονταν στις 260.000 κατοίκους το 1989, είναι σήμερα περίπου στις 200.000.

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ρόστοκ βρίσκεται στις ακτές της Βαλτικής Θάλασσας και το διασχίζει ο ποταμός Βάρνο. Η ακτή της πόλης, το Ρόστοκ-Βαρνεμούντε (Rostock-Warnemünde), απέχει 16 χλμ. από το ιστορικό κέντρο. Εκτείνεται σε βάθος 21,6 χλμ. από τη Βαλτική προς νότο και 19,4 χλμ. στον άξονα ανατολής-δύσης. Οι δυτικές και νοτιοανατολικές περιοχές της πόλης είναι οι περισσότερο πυκνοκατοικημένες, ενώ ο κύριος λιμένας βρίσκεται στα ανατολικά.

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κλιματικά δεδομένα Ροστόκ
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 11
(52)
15
(59)
21
(70)
26
(79)
31
(88)
33
(91)
34
(93)
32
(90)
29
(84)
22
(72)
15
(59)
14
(57)
34
(93)
Μέση Μέγιστη °C (°F) 2
(36)
2
(36)
7
(45)
11
(52)
17
(63)
20
(68)
22
(72)
21
(70)
18
(64)
12
(54)
7
(45)
3
(37)
12
(54)
Μέση Ελάχιστη °C (°F) −2
(28)
−3
(27)
−1
(30)
3
(37)
7
(45)
10
(50)
13
(55)
13
(55)
9
(48)
6
(43)
2
(36)
−1
(30)
5
(41)
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −18
(0)
−20
(−4)
−18
(0)
−5
(23)
−3
(27)
2
(36)
6
(43)
5
(41)
1
(34)
−5
(23)
−9
(16)
−16
(3)
−20
(−4)
Υετός mm (ίντσες) 46 36 30 42 48 60 79 71 69 65 39 45 630
Πηγή: BBC Weather [5]

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα από τα πιο γραφικά μέρη της πόλης είναι η «Νέα Αγορά» (Neuer Markt) όπου βρίσκεται το Δημαρχείο, ένα κτήριο γοτθικού ρυθμού που κατασκευάστηκε τον 13ο αιώνα, αλλά ανακαινίσθηκε τον 18ο αιώνα με την ενσωμάτωση πολλών στοιχείων μπαρόκ. Στην πλατεία βρίσκονται επίσης έξι διατηρημένα σπίτια από τον 15ο και τον 16ο αιώνα. Παλαιότερα υπήρχαν και άλλα ιστορικά κτήρια με το στυλ της Χάνσα, αλλά καταστράφηκαν σε βομβαρδισμό των Συμμάχων στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.[6]

Η Marienkirche είναι μια επιβλητική εκκλησία γοτθικού ρυθμού που χτίστηκε τον 13ο αιώνα και επεκτάθηκε στα τέλη του 14ου. Ο κολοσσιαίος πύργος ολοκληρώθηκε μόλις τον 18ο αιώνα και διαθέτει ένα αστρονομικό ρολόι που κατασκεύασε το 1472 ο Χανς Ντύρινγκερ (Hans Düringer). Η παλαιότερη εκκλησία της πόλης είναι ο ναός του αγίου Νικολάου (Nikolaikirche), ο οποίος κατασκευάστηκε το 1243 και επεκτάθηκε κατά τη διάρκεια του 14ου και του 15ου αιώνα. Υπέστη σοβαρές ζημιές στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μεταπολεμικά ανακαινίσθηκε και σήμερα χρησιμοποιείται σαν χώρος εκθέσεων και μουσικών εκδηλώσεων λόγω της άριστης ακουστικής του. Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης (Kloster St Katharinen) είναι ένα παλαιό μοναστήρι που ίδρυσαν οι Φραγκισκανοί το 1243. Επεκτάθηκε σημαντικά τον 14ο και τον 15ο αιώνα, ενώ σήμερα είναι έδρα της Ακαδημίας Μουσικής και Θεάτρου του Ρόστοκ (HMT-Rostock).[7]

Ο σημαντικότερος πεζόδρομος είναι η Kröpeliner Straße, που ενώνει τη Neuer Markt με την Kröpeliner Tor, μία από τις πύλες των παλαιών τειχών της πόλης. Στην Πλατεία Πανεπιστημίου (Universitätsplatz), περίπου στο μέσον του πεζοδρόμου, βρίσκονται τα κύρια κτήρια του ιστορικού πανεπιστημίου της πόλης.

Το Βαρνεμούντε (Warnemünde) αποτελεί το μέτωπο της πόλης προς τη θάλασσα. Έχει παλαιά σπίτια, μεγάλη παραλία, ιστορικό φάρο καθώς και το παλαιό λιμάνι των ψαράδων.

Αξιοθέατα του Ρόστοκ
Alter Strom, ένα κανάλι στο Warnemünde
Alter Strom, ένα κανάλι στο Warnemünde  
Το Δημαρχείο
Το Δημαρχείο  
Marienkirche
Marienkirche  
Ο ιστορικός φάρος του Warnemünde
Ο ιστορικός φάρος του Warnemünde  

Εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κεντρικό κτήριο του Πανεπιστημίου του Ρόστοκ

Στην πόλη βρίσκεται ένα από τα παλαιότερα πανεπιστήμια της Ευρώπης, το τρίτο παλαιότερο στη Γερμανία που είναι σε συνεχή λειτουργία. Το πανεπιστήμιο διατηρεί επίσης αξιόλογο βοτανικό κήπο (Botanischer Garten Universität Rostock). Επίσης υπάρχει η Ακαδημία Μουσικής και Θεάτρου (Hochschule für Musik und Theater), η οποία ιδρύθηκε το 1994 και συγχωνεύτηκε αργότερα με τη δραματική σχολή Ernst Busch και το παράρτημα του μουσικού σχολείου Hanns Eisler. Ανήκει στην Ένωση Μουσικών Ακαδημιών της Βαλτικής (Association of Baltic Academies of Music, ABAM).

Πέραν αυτών υπάρχουν το Ινστιτούτο Δημογραφικών Ερευνών Μαξ Πλανκ, το Ινστιτούτο Λάιμπνιτς για την Κατάλυση καθώς και δύο τμήματα του Ινστιτούτου Fraunhofer, το ένα με αντικείμενο τα γραφικά υπολογιστών και το άλλο τις κατασκευές μεγάλης κλίμακας στην τεχνολογία παραγωγής.

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πυρήνας της οικονομίας είναι ο ναυπηγοεπισκευαστικός τομέας ενώ παράλληλα δραστηριοποιούνται στην περιοχή πολλές επιχειρήσεις που παρέχουν προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής τεχνολογίας (πληροφορική, βιοτεχνολογία, φαρμακευτική). Το Ρόστοκ είναι επίσης ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Γερμανίας. Σημαντική για την οικονομική ζωή της πόλης είναι επίσης η ύπαρξη του Πανεπιστημίου καθώς και η αξιόλογη τουριστική κίνηση.

Μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Rostock Hauptbahnhof, ο κύριος σιδηροδρομικός σταθμός
Ο λιμένας της πόλης

Το Ρόστοκ συνδέεται με αυτοκινητοδρόμους με το Αμβούργο, το Λίμπεκ, το Βερολίνο και το Στσέτσιν στην Πολωνία. Επίσης συνδέεται σιδηροδρομικώς με το Αμβούργο και το Βερολίνο, ενώ από τον λιμένα του υπάρχει τακτική σύνδεση με το Ελσίνκι, το Gedser στη Δανία και το Τρέλεμποργκ στη Σουηδία. Υπάρχει επίσης διεθνές αεροδρόμιο καθώς και μικρότερα περιφερειακά. Ο συνδυασμός των προαναφερθέντων καθιστά την πόλη σημαντικό συγκοινωνιακό κόμβο.

Το σύστημα μέσων μαζικής μεταφοράς συγκροτείται από δίκτυο τραμ, λεωφορείων καθώς και συνδέσεων με πορθμεία.

Αδελφοποιημένες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ρόστοκ έχει συνάψει σύμφωνα συνεργασίας με τις παρακάτω πόλεις:[8]

Αξιομνημόνευτες προσωπικότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ορισμένες από τις σημαντικές προσωπικότητες που γεννήθηκαν ή έζησαν στο Ρόστοκ:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Alle politisch selbständigen Gemeinden mit ausgewählten Merkmalen am 31.12.2022». (Γερμανικά) register of German municipalities (2022). Federal Statistical Office. 21  Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7  Οκτωβρίου 2023.
  2. Κούμας, Κωνσταντίνος Μ. (1831). Ἱστορίαι τῶν ἀνθρωπίνων πράξεων ἀπὸ τῶν ἀρχαιοτάτων χρόνων ἕως τῶν ἡμερῶν μας· ἐκ παλαιῶν ἀπανθισθεῖσαι, καὶ τὰ νεώτερα ἐξ ἀρίστων Γερμανῶν ἱστοριογράφων ἐλευθέρως μεταφρασθεῖσαι. 8. Βιέννη Αυστρίας: Αντώνιος Αύκουλος (Anton v. Haykul). σελ. 32. 
  3. https://www.he.duth.gr/erg_laog/thrakika/Thrakika03.pdf
  4. Λωρέντης, Νικόλαος (1839). Νεωτάτη Διδακτικὴ Γεωγραφία πρὸς εὔχερη γνῶσιν ὅλων τῶν μερῶν καὶ κατοίκων τῆς γῆς. 3. Βιέννη: Αντώνιος Βέγκος. σελ. 676. 
  5. «Average Conditions Rostock, Germany». BBC Weather. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2009. 
  6. Bomben auf Rostock; H.-W. Bohl, B. Keipke, k. Schröder; Konrad Reich Verlag 1995
  7. «Academy of Music and Theatre (HMT-Rostock)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2015. 
  8. «Partnerstädte» (στα Γερμανικά). Hansestadt Rostock. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2015. 
  9. «Kontakty partnerskie Miasta Szczecin». Urząd Miasta Szczecin (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2013. 
  10. «Dunkirk International» (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2007. 
  11. «Twin cities of Riga». Riga City Council. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2009. 
  12. Frohmader, Andrea. «Bremen - Referat 32 Städtepartnerschaften / Internationale Beziehungen» [Bremen - Unit 32 Twinning / International Relations]. Das Rathaus Bremen Senatskanzlei [Bremen City Hall - Senate Chancellery] (στα Γερμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2013. 
  13. «Auszug - Vereinbarung einer Städtepartnerschaft zwischen der Hansestadt Rostock und der Gemeinde Guldborgsund/ Dänemark» (στα Γερμανικά). Hansestadt Rostock. 14 Μαΐου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]