Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ξενοφών Άκογλου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ξενοφών Άκογλου
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ξενοφών Άκογλου (Ελληνικά)
Γέννηση1895
Σαμψούντα
Θάνατος1  Δεκεμβρίου 1961
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταλαογράφος
αξιωματικός
συγγραφέας
στρατιωτικός

Ο Ξενοφών Άκογλου[1][2] ή Άκογλους[3] (Σαμψούντα, 1895Αθήνα, 1 Δεκεμβρίου 1961) ήταν Έλληνας λογοτέχνης, λαογράφος και στρατιωτικός, γνωστός και υπό το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Ξένος Ξενίτας.[1][2][3]

Γεννήθηκε το 1895 στην Σαμψούντα του Πόντου και ήταν γιος του Κοσμά Άκογλου και της Αφροδίτης Γρηγοριάδη. Πέρασε τα πρώτα του παιδικά χρόνια στην γενέτειρα της μητέρας του, Ορντού, όπου και έμαθε τα πρώτα γράμματα. Αργότερα επέστρεψε στη Σαμψούντα όπου ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του αποφοιτώντας από το τοπικό γυμνάσιο. Το 1915 ήρθε στην Ελλάδα και τον επόμενο χρόνο κατετάγη στα στρατεύματα της κυβέρνησης Εθνικής Αμύνης που έδρευε στη Θεσσαλονίκη,[3] λαμβάνοντας μέρος στη μάχη του Σκρα όπου τραυματίστηκε.[2] Μετά τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία ως έφεδρος ανθυπολοχαγός ενώ συμμετείχε στη Μικρασιατική εκστρατεία. Αργότερα μονιμοποιήθηκε στις ένοπλες δυνάμεις από τις οποίες αποστρατεύτηκε το 1935 με το βαθμό του ταγματάρχη.[3] Επανήλθε προσωρινά στο στράτευμα κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου.[3]

Αν και είχε εκδηλώσει από νεαρή ηλικία το ενδιαφέρον του για τη λαογραφία της ιδιαίτερης πατρίδας του, δημοσίευσε τα πρώτα γραπτά του μετά την αποστράτευσή του, κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1930. Συγκεκριμένα εξέδωσε το 1939 τον πρώτο τόμο του έργου του «Λαογραφικά Κοτυώρων» και το επόμενο έτος τα «Ηθογραφικά διηγήματα». Κατά τη διάρκεια του πολέμου της Αλβανίας συνεργάστηκε με το περιοδικό Νεοελληνικά Γράμματα ως ανταποκριτής ενώ κατά την περίοδο της Κατοχής ανέλαβε τη διεύθυνση του λαογραφικού περιοδικού Χρονικά του Πόντου.[3]

Το 1945 εξέδωσε το βιβλίο «Το θαύμα της Αλβανίας απ’ τη σκοπιά της ΙΙΙ Μεραρχίας», το οποίο βασίστηκε στις ανταποκρίσεις του από το μέτωπο κατά τη διάρκεια του πολέμου και το 1949 εκδόθηκε το γραμμένο στην ποντιακή διάλεκτο ιστορικό δράμα του με τίτλο «Ο Ακρίτας».[3] Τα επόμενα χρόνια συνεργάστηκε με περιοδικά όπως τα Μικρασιατικά Χρονικά, η Ποντιακή Εστία, το Αρχείον Πόντου κλπ καθώς και με την εφημερίδα Προσφυγικός Κόσμος.

Απεβίωσε στην Αθήνα την 1η Δεκεμβρίου του 1961. Τρία χρόνια μετά το θάνατό του εκδόθηκε ο δεύτερος τόμος των «Λαογραφικών Κοτυώρων».[2]

  1. 1,0 1,1 «Ξενοφών Άκογλου: Να μην σβήσει η Ποντιακή διάλεκτος». pontos-news.gr. Pontos News. 5 Σεπτεμβρίου 2014 [3 Δεκεμβρίου 2012]. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2016. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Άκογλου Ξενοφών 1895-1961». epm.gr. Επιτροπή Ποντιακών Μελετών. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 «Εκείνοι που μας φεύγουν». Μικρασιατικά Χρονικά (Τμήμα Μικρασιατικών Μελετών της Ενώσεως Σμυρναίων) 10: 499 - 500. 1963.