Νάπη Λέσβου

Νάπη Λέσβου
Νάπη Νάπη
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Βορείου Αιγαίου
Δήμος	Δυτικής Λέσβου
Γεωγραφία
Νομός	Λέσβου
Πληθυσμός
Μόνιμος	177
Έτος απογραφής	2021

Η Νάπη είναι ένα παραδοσιακό χωριό της Λέσβου και αποτελούσε δημοτικό διαμέρισμα του καποδιστριακού Δήμου Αγίας Παρασκευής μέχρι το 2010. Από το 2011 μέχρι το 2019 ανήκε στον καλλικρατικό Δήμο Λέσβου, ενώ σήμερα ανήκει στον Κλεισθενικό Δήμο Δυτικής Λέσβου. Βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του νησιού, ανάμεσα στην Αγία Παρασκευή και το Μανταμάδο. Έχει 263 κατοίκους πραγματικό πληθυσμό (2011) οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και την ελαιοκαλλιέργεια.

Ο επισκέπτης της Νάπης αξίζει τον κόπο να δει την Αρχαιολογική - Λαογραφική Συλλογή, που στεγάζεται στο ισόγειο του Δημοτικού σχολείου και περιλαμβάνει αιολικά κιονόκρανα από το ναό του Ναπαίου Απόλλωνα, τοπικές ενδυμασίες, διάφορα γεωργικά εργαλεία, οικιακά σκεύη και έναν πίνακα του Θεόφιλου ο οποίος έζησε για ένα διάστημα στο χωριό ζωγραφίζοντας σε καφενεία και σπίτια , καθώς και τον ιερό ναό του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου με το ωραιότατο ξυλόγλυπτο τέμπλο.

Ιστορία

Για τη Νάπη δεν υπάρχει καμία αναφορά πριν τον 18ο αιώνα , αναφέρεται ότι το 1832 είχε 103 οικογένειες και στα μέσα του 19ου αιώνα 113 οικογένειες. Η παλιά ονομασία της Νάπης ήταν Κολομηδάδος, ονομασία που πιστεύεται ότι προέρχεται από παραφθορά του ονόματος παλιού ιδιοκτήτη της περιοχής.

Λίγα λόγια για την διάλεκτο της Νάπης

Οι κάτοικοι της Νάπης, σαν όλους τους Μυτιληνιούς, μιλούν την λεσβιακή διάλεκτο, η οποία έχει βάση τον Αιολισμό με άφθονα Δωρικά στοιχεία. Είναι μοναδική στον Ελλαδικό χώρο γλώσσα, δυσνόητη πολλές φορές στους ξένους, εξ αιτίας της πληθώρας των γλωσσικών ιδιωμάτων που παρατηρούνται από χωριό σε χωριό.

Ο σεισμός του 1867

Τις 7 Μαρτίου 1867 συνέβη ένας από τους καταστρεπτικότερους και μεγαλύτερους σεισμούς στη Λέσβο. Το επίκεντρό του ήταν στο χωριό Νάπη, με 6,8 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ. Εικοσιπέντε σεισμικές δονήσεις έγιναν το μοιραίο βράδυ και κατέστρεψαν την Μυτιλήνη και πολλά χωριά της Λέσβου. Στην πρωτεύουσα καταστράφηκαν 2500 και βλάφτησαν 3122 σπίτια, ενώ στην ύπαιθρο καταστράφηκαν 2248 και βλάφτησαν 2407. Σκοτώθηκαν συνολικά 550 άτομα και τραυματίστηκαν 816. Τις μεγαλύτερες καταστροφές έπαθε ο Κολομηδάδος, που καταστράφηκε οριστικά, και ο Αφαλώνας, επειδή μετά το σεισμό πυρκαγιά αποτελείωσε ό,τι έμεινε όρθιο.

Από τα 70 χωριά του νησιού μόνο 5 ή 6 δεν έπαθαν βλάβες. Εκτός από την πρωτεύουσα καταστράφηκαν και τα χωριά Μήθυμνα, Πέτρα, Μονή Λειμώνος, Καλλονή και Παράκοιλα. Διαρρήξεις του εδάφους παρατηρήθηκαν σε διάφορα μέρη, αλλά η σημαντικότερη ήταν αυτή που άρχιζε από τον κόλπο Καλλονής και έφτανε μέχρι την Αγία Παρασκευή, κατά μήκος ενός μικρού ποταμού.

Επίσης, παρατηρήθηκαν φαινόμενα ρευστοποίησης και κατολισθήσεις του εδάφους. Οι μετασεισμικές δονήσεις κράτησαν μέχρι το Μάρτιο του 1868 και ορισμένες από αυτές έγιναν αισθητές στη Χίο και στη Σμύρνη.

Ναοί και εξωκκλήσια

Τα εξωκκλήσια αφιερωμένα στην Παναγία.

1. Το Παρεκκλήσι της Παναγίας, μέσα στο χωριό (Δεν υπάρχει καταγραφή)
2. Η Παναγία στα Καμίνια (Δεν υπάρχει καταγραφή)
3. Η Παναγία στον Πήγαδο (Χτίστηκε το 1933)
4. Η Παναγία η Κουτσναρούδα (Δεν υπάρχει καταγραφή)
5. Η Παναγία η Κλουρούδα (Δεν υπάρχει καταγραφή)
6. Η Παναγία η Γλυστέρνα (Η ονομασία προέρχεται πιθανότατα από την λατινική λέξη "glisterna" που σημαίνει: Χτιστή δεξαμενή νερού)
7. Η Παναγία η Γυαλένια (Δεν υπάρχει καταγραφή)
8. Η Παναγία η Ρουμανού (Χτίστηκε το 1965)

Εκτός από τα εξωκκλήσια αυτά, τα αφιερωμένα στην Παναγία, υπάρχουν τα εξής:

1. Ο Χριστός (η Κστός) (Χτίστηκε στις 16 Ιουλίου 1915)
2. Ο Άγιος Παντελεήμονας (Πιθανώς χτίστηκε το 1879)
3. Ο Άγιος Κωνσταντίνος (Χτίστηκε το 1971)
4. Ο Άγιος Ζαχαρίας (Χτίστηκε το 1952)
5. Ο Ταξιάρχης της Τρουλωτής (Δεν υπάρχει καταγραφή)
6. Η Αγία Τριάδα (Δεν υπάρχει καταγραφή)
7. Ο Άγιος Γεώργιος (Χτίστηκε το 1945)
8. Η Αγιά-Κατερίνα (Δεν υπάρχει καταγραφή)
9. Η Αγιά-Μαρίνα (Δεν υπάρχει καταγραφή)
10. Ο Άγιος-Λιάς (Δεν υπάρχει καταγραφή
11. Η Αγία Κυριακή (Χτίστηκε πρόσφατα)
12. Το προσκυνητάρι του Αγ. Ιωάννη, μέσα στο χωριό
13. Το παρεκκλήσι του Αγ. Αθανασίου στο νεκροταφείο

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ο Δήμος Αγίας Παρασκευής στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου
• Ο Δήμος Αγίας Παρασκευής στην ιστοσελίδα του Τ.Ε.Δ.Κ. Ν. Λέσβου
• Ιστοσελίδα για τη Νάπη