Θραψανό Ηρακλείου
Συντεταγμένες: 35°10′59.9″N 25°16′59.9″E / 35.183306°N 25.283306°E
| Θραψανόν | |
|---|---|
 | |
  Θραψανόν | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα[1] |
| Περιφέρεια | Κρήτης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ηρακλείου |
| Δήμος | Δήμος Μινώα Πεδιάδας |
| Κοινότητα | Θραψανού |
| Γεωγραφία και στατιστική | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Κρήτη |
| Νομός | Ηρακλείου |
| Υψόμετρο | 340 μέτρα |
| Πληθυσμός | 1.261 (2011) |
| Ταχ. κωδ. | 700 06 |
| Τηλ. κωδ. | 2891 |
Το Θραψανό (επίσημο: Θραψανόν) είναι κωμόπολη και έδρα ομώνυμης Κοινότητος του Δήμου Μινώα Πεδιάδος στην Περιφεριακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης. Ανήκε στην επαρχία Πεδιάδος. Η θέση του είναι περί τα 30 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Ηρακλείου. Το Θραψανό αποτελεί το μητροπολιτικό κέντρο της αγγειοπλαστικής στην Κρήτη και ένα από τα δύο-τρία σ' ολόκληρη την Ελλάδα.Οι περισσότεροι από τους κατοίκους είναι αγγειοπλάστες, κληρονομικό επάγγελμα, διδασκόμενο από τους γονείς στα τέκνα. Εκτός από την αγγειοπλαστική, οι Θραψανιώτες ασχολούνται και με τη γεωργία (αμπέλια, ελιές) και λιγότερο με την κτηνοτροφία.
Κοινότητα Θραψανού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Περιλαμβάνωντας μόνον την έδρα της, η Κοινότητα Θραψανού έχει 1.261 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011.
Η Κοινότητα εκπροσωπείται από πενταμελές Συμβούλιο με επικεφαλής τον Πρόεδρο κ. Νικόλαο Μελαδάκη.
Κοινοτάρχες Θραψανού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι κάτωθι εκλέχθηκαν και υπηρέτησαν (ή υπηρετούν) ως Πρόεδροι της Κοινότητος Θραψανού.
| περίοδος | όνομα |
|---|---|
| 1978–1982 | Θεοδωράκης Ζαχαρίας |
| 1982–1986 | Τζανιδάκης Κωνσταντίνος |
| 1986–1998 | Λαδωμένος Εμμανουήλ |
| 2010–2019 | |
| 2019– | Μελαδάκης Νικόλαος |
Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το όνομα του χωριού σύμφωνα με μία εκδοχή προήλθε από τα θράψαλα, τα όστρακα δηλαδή των σπασμένων αγγείων που αφθονούν γύρω από τα καμίνια[2].Εξάλλου, η ονομασία που είχε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ήταν Τζομλεκτζή Κιόι (=χωριό αγγειοπλαστών), με 206 χαράτσα.[3]
Ο Θραψανιώτης ταυτίζεται με τον αγγειοπλάστη, όπως πιστοποιεί και το δίστιχο, το οποίο τραγουδούσαν παλαιότερα οι κοπέλες, που μετέφεραν νερό σε μακρινές αποστάσεις: Διάλε τσ' αποθαμένους του, του παλιοθραψανιώτη που κάνει τα σταμνιά βαριά και καταλεί τη νιότη.
Η αρχαιότερη γραπτή αναφορά στο χωριό είναι σε έγγραφα του Δουκικού Αρχείου του Χάντακα, Trapsiano και Thrapsiano το 1379.[4]
Στην ενετική απογραφή του Καστροφύλακα[5] το Θραψανό αναφέρεται ως Trapsano, με 468 κατοίκους.
Στην απογραφή του 1881 αναφέρεται με τη σημερινή του ονομασία και τότε υπαγόταν στο δήμο Καστελίου. Είχε 854 Χριστιανούς κατοίκους. Αργότερα γράφεται και με αρσενικό: ο Θραψανός (το 1920), όπως και με απλή γενική (Θραψανών).
Υποδομή και αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Δημοτικό σχολείο του, ιδρυθέν το 1870 είναι ένα από τα παλιότερα σχολεία στο νομό Ηρακλείου.[6]
Εξάλλου, στο Θραψανό, εκτός από Δημοτικό σχολείο υπάρχει μονοθέσιο[7] νηπιαγωγείο και Γυμνάσιο, περιφερειακό ιατρείο, ΚΕΠ και ανθοκομικός συνεταιρισμός.
Υπάρχουν 13 συνολικά ναοί, με κυριότερους αυτούς της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα και της Κοίμησης της Θεοτόκου.
Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Αθλητικός Όμιλος Θραψανού «ο Ανθεστίων» ιδρύθηκε το 1983 και εκπροσωπεί το χωριό στο ποδόσφαιρο, συμμετέχοντας στα πρωταθλήματα της Ε.Π.Σ. Ηρακλείου. Έδρα του αποτελεί το ποδοσφαιρικό γήπεδο του χωριού, το Δημοτικό Γήπεδο Θραψανού.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
- ↑ Κρητικό Εθνολογικό Μουσείο
- ↑ "Σταυρινίδη Ν., Ανέκδοτα έγγραφα κλπ. Κρητ. Χρον. Α΄, 95"
- ↑ " ΕΙ. Santschi , Regestes des arrets civils etc . σ.224, 210."
- ↑ "Καστροφύλακας, Κ 95"
- ↑ «Τα 130 χρόνια λειτουργίας συμπλήρωσε το δημοτικό σχολείο Θραψανού». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2007.
- ↑ «Esos.gr - Αρχική Σελίδα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2008.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Το Θραψανό με λόγια και εικόνες.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Το Ηράκλειον και ο Νομός του,Έκδοση Νομαρχίας Ηρακλείου.
| ||||||||||||||