Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γούρνες Πεδιάδος Ηρακλείου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το λήμμα αφορά οικισμό του δήμου Χερσονήσου. Για ομώνυμο οικισμό του δήμου Ηρακλείου, δείτε: Γούρνες Ηρακλείου.

Συντεταγμένες: 35°19′34″N 25°16′37″E / 35.32611°N 25.27694°E / 35.32611; 25.27694

Γούρνες
Το χωριό Γούρνες από ανατολικά
Γούρνες is located in Greece
Γούρνες
Γούρνες
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΚρήτη
Περιφερειακή ΕνότηταΗρακλείου
ΔήμοςΧερσονήσου
Δημοτική ΚοινότηταΑνωπόλεως
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΚρήτη
Υψόμετρο40
Πληθυσμός
Μόνιμος1.877
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας715 00
Τηλ. κωδικός2810

Οι Γούρνες είναι οικισμός της Κοινότητος Ανωπόλεως Πεδιάδος και έδρα του Δήμου Χερσονήσου στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης.[2][3][4] Ανήκε στην Επαρχία Πεδιάδος.

Γεωγραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Γούρνες βρίσκονται στα βόρεια παράλια της Κρήτης σε απόσταση 14,5 χλμ. ανατολικά του Ηρακλείου σε υψόμετρο 40 μέτρων[2][5], στην κεντρική οδική αρτηρία προς τον Άγιο Νικόλαο. Η γεωργία αποτελεί την κύρια ασχολία των κατοίκων τους. Παράγονται ελαιόλαδο, κρασί, σταφίδα και κηπευτικά. Στο χωριό βρίσκονται δυο ναοί, ο Άγιος Γεώργιος και ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, καθώς επίσης Δημοτικό Σχολείο και νηπιαγωγείο. Ο οικισμός είναι ευρύτερα γνωστός για τον Θαλασσόκοσμο (Cretaquarium), το μοναδικό ενυδρείο της Κρήτης που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση[6]. Σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχουν πληθυσμό 1.814 κατοίκους [7].

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην περιοχή του χωριού η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε τα ερείπια ενός μινωικού συνοικισμού. Ειδικότερα, σε ανασκαφές που διενεργήθηκαν από ομάδα με επικεφαλής τον Ιωσήφ Χατζηδάκη ανασκάφηκαν τάφοι που χρονολογούνται από τη Μεσομινωική Εποχή. Μέσα σε αυτούς βρέθηκαν αγγεία, ειδώλια και σφραγίδες. Σε λόφους, κοντά στο σημείο (στα ανατολικά) όπου είχε εγκατασταθεί η Αμερικανική Βάση Γουρνών[8], βρέθηκαν απολιθώματα θαλασσίων οργανισμών.

Ο οικισμός αναγράφεται με την ονομασία Gurnes και με 146 κατοίκους[9] το 1583. Η ονομασία αυτή οφείλεται στις γούρνες (urna), δηλαδή δοχεία με νερό για το πότισμα των ζώων.

Διοικητικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφέρεται επίσημα το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Ανωπόλεως. Το 1997 με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Ανωπόλεως και προσαρτήθηκε στο δήμο Γουβών ενώ το 2010 με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 αφού προσαρτήθηκε στο δήμο Χερσονήσου ορίστηκε έδρα του.[4] Μαζί με την Ανώπολη, τη Μονή Αγίου Ιωάννη Θεολόγου και το Κοκκίνη Χάνι αποτελούν τη δημοτική κοινότητα Ανωπόλεως που υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Γουβών (πρώην Καποδιστριακός δήμος) του Δήμου Χερσονήσου[10].

  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. 2,0 2,1 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 158. 
  3. Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 19. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 161. 
  4. 4,0 4,1 «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2022. 
  5. «Προορισμός ΓΟΥΡΝΕΣ (Κωμόπολη) ΗΡΑΚΛΕΙΟ - Greek Travel Pages». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2022. 
  6. «Επικοινωνία | CretAquarium». www.cretaquarium.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2019. 
  7. http://www.hersonissos.gr/files/items/3/3974/fek_630_2013.pdf?rnd=1364379744[νεκρός σύνδεσμος] Σελίδα 368, α/α 19309
  8. «Πρώην Αμερικάνικη Βάση Ηρακλείου (Γούρνες)». ΤΑΙΠΕΔ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2019. 
  9. Καστροφύλακας, Κ 94, 1583.
  10. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2021-10-04 στο Wayback Machine.», σελ. 10870 (σελ. 396 του pdf)