Βοεβοδάτο Μασοβίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 52°20′N 21°6′E / 52.333°N 21.100°E / 52.333; 21.100

Βοεβοδάτο Μασοβίας

Σημαία
Έμβλημα
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήΠολωνία
ΠρωτεύουσαΒαρσοβία
Έκταση35.566 km²
Πληθυσμός5.492.000 (31  Μαρτίου 2011)
Γεωγραφικές συντεταγμένες52°20′0″N 21°6′0″E
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Βοεβοδάτο Μασοβίας, ή Επαρχία Μασοβίας (πολωνικά: województwo mazowieckie, [vɔjɛˈvut͡stfɔ mazɔˈvʲɛtskʲɛ]), είναι το μεγαλύτερο και πιο πυκνοκατοικημένο από τα 16 βοεβοδάτα της Πολωνίας (επαρχίες) στα οποία διαιρείται η χώρα, το οποίο δημιουργήθηκε το 1999. Καταλαμβάνει 35.579 χλμ2 της ανατολικής-κεντρικής Πολωνίας και έχει 5.411.446 κατοίκους.[1] Οι κύριες πόλεις της είναι η Βαρσοβία, στο κέντρο της μητροπολιτικής περιοχής της Βαρσοβίας, το Ράντομ στα νότια, το Πουότσκ στα δυτικά, το Σιέντλτσε στα ανατολικά και η Οστροουένκα στο βορρά. Η πρωτεύουσα του βοεβοδάτου είναι η εθνική πρωτεύουσα, η Βαρσοβία.

Το βοεβοδάτο δημιουργήθηκε την 1η Ιανουαρίου 1999, από τα πρώην Βοεβοδάτα Βαρσοβίας, Πουότσκ, Τσιεχάνουφ, Οστροουένκα, Σιέντλτσε και Ράντομ, σύμφωνα με τις μεταρρυθμίσεις της πολωνικής τοπικής αυτοδιοίκησης που εγκρίθηκαν το 1998. Το όνομα του βοεβοδάτου θυμίζει το παραδοσιακό όνομα της περιοχής, Μασοβία, με το οποίο είναι κατά προσέγγιση όμορο. Ωστόσο, το νότιο τμήμα του βοεβοδάτου, με τον Ράντομ, ανήκει ιστορικά στην Ελάσσων Πολωνία, ενώ η Γουόμζα και τα περίχωρά της, παρόλο που ιστορικά ήταν μέρος της Μασοβίας, τώρα ανήκει στο Βοεβοδάτο Ποντλάσκιε.

Συνορεύει με έξι άλλα βοεβοδάτα: Βαρμίας-Μαζουρίας στα βόρεια, Ποντλάσκιε στα βορειοανατολικά, Λούμπλιν στα νοτιοανατολικά, Τιμίου Σταυρού στα νότια, Λοτζ στα νοτιοδυτικά και Κουγιαβίας-Πομερανίας στα βορειοδυτικά.

Η Μασοβία είναι το κέντρο της επιστήμης, της έρευνας, της εκπαίδευσης, της βιομηχανίας και της υποδομής στη χώρα.[2] Αυτή τη στιγμή έχει το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας στην Πολωνία και ταξινομείται ως βοεβοδάτο πολύ υψηλού εισοδήματος.[2] Επιπλέον, είναι δημοφιλές στους παραθεριστές λόγω του αριθμού των ιστορικών μνημείων και του πρασίνου. Τα δάση καλύπτουν πάνω από το 20% της περιοχής του βοεβοδάτου, όπου κυριαρχούν τα πεύκα και οι βελανιδιές στο τοπικό τοπίο.[3] Επιπλέον, ο Εθνικός Δρυμός Καμπίνος που βρίσκεται εντός της Μασόβιας είναι ένα φυσικό καταφύγιο που έχει οριστεί από την UNESCO.

Πυκνότητα πληθυσμού ανά γκμίνα (1 Ιανουαρίου 2007)

Διοικητική διαίρεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Βοεβοδάτο Μασόβιας χωρίζεται σε 42 πόβιατ (κομητείες): 5 πόβιατ πόλεων (miasto na prawach powiatu) και 37 πόβιατ γης (powiat ziemski). Αυτά υποδιαιρούνται σε 314 γκμίνα (δήμους), τα οποία περιλαμβάνουν 85 «αστικά γκμίνα».

Η Βαρσοβία είναι η πρωτεύουσα της Πολωνίας.
Το Ράντομ είναι μέρος της ιστορικής Ελάσσονος Πολωνίας.
Το Πουότσκ είναι η ιστορική πρωτεύουσα της Μασοβίας και πρώην πρωτεύουσα της Πολωνίας.

Πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το βοεβοδάτο αποτελείται 88 πόλεις. Αυτές αναφέρονται παρακάτω κατά φθίνουσα σειρά πληθυσμού (σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία για το 2019):[1]

  1. Βαρσοβία (1.783.321)
  2. Ράντομ (212.230)
  3. Πουότσκ (119.709)
  4. Σιέντλτσε (77.990)
  5. Προύσκουφ (62.076)
  6. Λεγκιονόβο (54.049)
  7. Οστροουένκα (52.071)
  8. Πιασέτσνο (48.286)
  9. Ότφοτσκ (44.827)
  10. Τσιεχάνουφ (44.118)
  11. Μινσκ Μαζοβιέτσκι (40.836)
  12. Ζιράρντουφ (39.896)
  13. Ζόμπκι (37.219)
  14. Βοουόμιν (37.082)
  15. Σοχάτσεφ (36.327)
  16. Μάρκι (34.679)
  17. Γκρόντζισκ Μαζοβιέτσκι (31.782)
  18. Μουάβα (31.241)
  19. Νόβι Ντβουρ Μαζοβιέτσκι (28.649)
  20. Βίσκουφ (26.905)
  21. Κομπίουκα (24.096)
  22. Πιάστουφ (22.619)
  23. Όστρουφ Μαζοβιέτσκα (22.489)
  24. Πουόνσκ (22.130)
  25. Γιουζέφουφ (20.698)
  26. Μιλανούβεκ (20.698)
  27. Σουλεγιούβεκ (19.766)
  28. Πούουτουσκ (19.432)
  29. Σοκόουουφ Ποντλάσκι (18.946)
  30. Γκοστίνιν (18.588)
  31. Πιόνκι (18.269)
  32. Σιερπτς (17.994)
  33. Ζιελόνκα (17.588)
  34. Γκαρβόλιν (17.501)
  35. Πσάσνις (17.264)
  36. Κοζιενίτσε (17.208)
  37. Κονστάντσιν-Γεζιόρνα (17.023)
  38. Γουομιάνκι (17.022)
  39. Γκρούγετς (16.745)
  40. Μπρβίνουφ (13.601)
  41. Ραντζίμιν (13.005)
  42. Βένγκρουφ (12.628)
  43. Μπουόνιε (12.261)
  44. Γκούρα Καλβάρια (12.040)
  45. Βάρκα (11.948)
  46. Σιντουόβιετς (11.736)
  47. Οζάρουφ Μαζοβιέτσκι (11.719)
  48. Κάρτσεφ (9.856)
  49. Μάκουφ Μαζοβιέτσκι (9.776)
  50. Ζουρόμιν (8.867)
  51. Τουούστς (8.156)
  52. Νάσιελσκ (7.702)
  53. Ζβόλεν (7.698)
  54. Γουοσίτσε (7.049)
  55. Μπιαουομπζέγκι (6.951)
  56. Γουόχουφ (6.825)
  57. Μστσόνουφ (6.376)
  58. Πσισούχα (5.818)
  59. Λίπσκο (5.501)
  60. Γουασκάζεφ (4.840)
  61. Ίουζα (4.733)
  62. Πιλάβα (4.578)
  63. Σέροτσκ (4.506)
  64. Ράτσιονς (4.384)
  65. Σκαρίσεφ (4.371)
  66. Γκόμπιν (4.125)
  67. Τάρτσιν (4.116)
  68. Ζελέχουφ (3.988)
  69. Ποντκόβα Λέσνα (3.851)
  70. Νόβε Μιάστο ναντ Πιλίτσα (3.755)
  71. Χαλίνουφ (3.739)
  72. Μρόζι (3.574)
  73. Μισίνιετς (3.408)
  74. Ζακρότσιμ (3.196)
  75. Χοζέλε (3.088)
  76. Γκλινόγετσκ (3.019)
  77. Καουούσιν (2.899)
  78. Ντρόμπιν (2.872)
  79. Ρούζαν (2.709)
  80. Βισόγκρουντ (2.601)
  81. Μογκιελνίτσα (2.253)
  82. Κόσουφ Λάτσκι (2.089)
  83. Σανίκι (1.961)
  84. Μπροκ (1.941)
  85. Μπιέζουν (1.846)
  86. Μόρντι (1.788)
  87. Λουμπόβιντζ (1.684)
  88. Βισμιεζίτσε (885)

Προστατευόμενες περιοχές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια άλκη στον Εθνικό Δρυμό Καμπίνος (φυσικό καταφύγιο που έχει οριστεί από την UNESCO)

Οι προστατευόμενες περιοχές στο Βοεβοδάτο Μασοβίας περιλαμβάνουν έναν εθνικό δρυμός και εννέα πάρκα τοπίου. Αυτά παρατίθενται παρακάτω.

Τα πιο δημοφιλή επώνυμα στην περιοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Κοβάλσκι: 26.270
  2. Βισνιέφσκι: 21.940
  3. Κοβάλτσικ: 21.586
  4. Γουκάσικ: 15.562
  5. Μαζουρκιέβιτς: δημιουργός του ονόματος Μασοβία

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βοεβοδάτο Μασοβίας (1526-1795)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Βοεβοδάτο Μασοβίας (1526-1795)

Το Βοεβοδάτο Μασοβίας (1526-1795) (πολωνικά: Województwo Mazowieckie) ήταν διοικητική περιοχή του Βασιλείου της Πολωνίας και της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας, από τον 15ο αιώνα έως τον διαμελισμό της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας (1795). Μαζί με τα Βοεβοδάτα Πουότσκ και Ράβα, σχημάτισε την επαρχία της Μασοβίας.

Βοεβοδάτο Μασοβίας (1816-1837)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Βοεβοδάτο Μασοβίας ήταν ένα από τα βοεβοδάτα της Πολωνίας του Συνεδρίου. Δημιουργήθηκε από το Τμήμα της Βαρσοβίας και μετατράπηκε στο Κυβερνείο Μασόβιας.

Μεταφορέ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Koleje Mazowieckie (Σιδηρόδρομοι Μασοβί

Υπάρχουν τρεις κύριες οδικές διαδρομές που διέρχονται από το βοεβοδάτο: Κορκ-Βερολίνο-Πόζναν-Βαρσοβία-Μινσκ-Μόσχα-Ομσκ, Πράγα-Βρότσουαφ-Βαρσοβία-Μπιαουίστοκ-Ελσίνκι και Πσκοφ-Γκντανσκ-Βαρσοβία-Κρακοβία-Βουδαπέστη.

Επί του παρόντος, υπάρχουν διάφορα τμήματα εθινικών οδών στην περιοχή, με τον αυτοκινητόδρομο Α2 να συνδέει την περιοχή, και ως εκ τούτου την πρωτεύουσα, με την υπόλοιπη Ευρώπη. Ο αυτοκινητόδρομος περνά κατευθείαν από το βοεβοδάτο από δυτικά προς ανατολικά, συνδέοντάς το με τη Λευκορωσία και τη Γερμανία. Ωστόσο, ο A2 δεν έχει ακόμη κατασκευαστεί ανατολικά της Βαρσοβίας για να συνδέσει την Πολωνία με τη Λευκορωσία. Ο αυτοκινητόδρομος S8 συνδέει τη Βαρσοβία με το Μπιαουίστοκ στο γειτονικό ανατολικό βοεβοδάτο, μαζί με τον S17 που κατασκευάζεται για να συνδέσει τη Βαρσοβία με το Λούμπλιν.

Το σιδηροδρομικό δίκτυο βασίζεται στα Koleje Mazowieckie και PKP Intercity.

Το κύριο διεθνές αεροδρόμιο στην περιοχή είναι το Αεροδρόμιο Βαρσοβίας «Φρεντερίκ Σοπέν».

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Βοεβοδάτο Μασοβίας είναι το πλουσιότερο βοεβοδάτο στην Πολωνία. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) του βοεβοδάτου ήταν 112,2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2018, αντιπροσωπεύοντας το 22,6% της πολωνικής οικονομικής παραγωγής. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ προσαρμοσμένο για αγοραστική δύναμη ήταν 34.400 ευρώ ή 114% του μέσου όρου της ΕΕ των 27 την ίδια χρονιά.[4]

Ανεργία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ποσοστό ανεργίας ήταν 4,8% το 2017 και ήταν υψηλότερο από τον εθνικό και ευρωπαϊκό μέσο όρο.[5]

Έτος 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
ποσοστό ανεργίας (σε %) 12.3 9.1 6.0 6.0 7.4 7.9 8.0 8.0 7.2 6.4 5.5 4.8

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 GUS. «Population. Size and structure and vital statistics in Poland by territorial division in 2019. As of 30th June». stat.gov.pl (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2020. 
  2. ↑ 2,0 2,1 «WHY WARSAW? - Aquatherm Warsaw». Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2017. 
  3. ↑ Internet, JSK. «Mazowieckie Province». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2017. 
  4. ↑ «Regional GDP per capita ranged from 30% to 263% of the EU average in 2018». Eurostat. 
  5. ↑ «Regional Unemployment by NUTS2 Region». Eurostat. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

π • σ • ε Βοεβοδάτα της Πολωνίας


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βοεβοδάτο_Μασοβίας&oldid=9733364"