Βοεβοδάτο Οπόλε

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 50°38′N 17°54′E / 50.633°N 17.900°E / 50.633; 17.900

Βοεβοδάτο Οπόλε

Σημαία

Έμβλημα
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήΠολωνία
ΠρωτεύουσαΌπολε
Έκταση9.412,5 km²
Πληθυσμός1.010.203 (2013) και 990.069 (2017)[1]
Γεωγραφικές συντεταγμένες50°38′0″N 17°54′0″E
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος

Το Βοεβοδάτο Οπόλε, ή Επαρχία Οπόλε (πολωνικά: Województwo Opolskie), είναι το μικρότερο και λιγότερο κατοικημένο βοεβοδάτο (επαρχία) της Πολωνίας. Το όνομα του βοεβοδάτου προέρχεται από το όνομα της πρωτεύουσας της περιοχής και της μεγαλύτερης πόλης, Οπόλε. Είναι μέρος της Άνω Σιλεσίας. Μια σχετικά μεγάλη γερμανική μειονότητα, με εκπροσώπους στο Σέιμ, ζει στο βοεβοδάτο και η γερμανική γλώσσα είναι συν-επίσημη σε 28 κοινότητες.

Το Βοεβοδάτο Οπόλε συνορεύει με το Βοεβοδάτο Κάτω Σιλεσίας στα δυτικά, τα Βοεβοδάτα Μείζονος Πολωνίας και Λοτζ στα βόρεια, το Βοεβοδάτο Σιλεσίας στα ανατολικά και την Τσεχία στο νότο.

Η γεωγραφική τοποθεσία του Βοεβοδάτου Οπόλε, το οικονομικό δυναμικό και το επίπεδο εκπαίδευσης του πληθυσμού της το καθιστούν ελκυστικό επιχειρηματικό εταίρο για άλλες περιοχές της Πολωνίας (ειδικά τα Βοεβοδάτα Κάτω Σιλεσίας και Σιλεσίας) και για ξένους επενδυτές.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βοεβοδάτα μεταξύ 1975 και 1998 που επικαλύπτουν τα τρέχοντα σύνορα του Βοεβοδάτου Οπόλε

Το Βοεβοδάτο Οπόλε δημιουργήθηκε την 1η Ιανουαρίου 1999, από το πρώην Βοεβοδάτο Οπόλε και τμήματα του Βοεβοδάτου Τσενστοχόβα, σύμφωνα με τις πολωνικές μεταρρυθμίσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης που εγκρίθηκαν το 1998. Αρχικά, η κυβέρνηση, συμβουλευόμενη από εξέχοντες ιστορικούς, ήθελε να διαλύσει το Βοεβοδάτο Οπόλε και να χωρίσει την επικράτειά του μεταξύ των πιο ιστορικά πολωνικών περιοχών της Κάτω Σιλεσίας και της Σιλεσίας (ανατολική Άνω Σιλεσία και δυτική Ελάσσων Πολωνία). Το σχέδιο ήταν ότι το Μπζεγκ και το Ναμίσουουφ, ως το δυτικό τμήμα της περιοχής, θα μεταφερθούν στην Κάτω Σιλεσία, ενώ το υπόλοιπο επρόκειτο να μετατραπεί, μαζί με ένα τμήμα του Βοεβοδάτου Τσενστοχόβα, σε αναπόσπαστο τμήμα της νέας περιοχής «Σιλεσίας» . Ωστόσο, τα σχέδια οδήγησαν σε κατακραυγή από τη γερμανική μειονότητα του Βοεβοδάτου Οπόλε, η οποία φοβόταν ότι εάν η περιοχή τους καταργηθεί, θα χάσει κάθε ελπίδα για περιφερειακή εκπροσώπηση (στην προτεινόμενη περιοχή της Σιλεσίας, θα είχαν σχηματίσει μια πολύ μικρή μειονότητα μεταξύ μεγάλου αριθμού εθνοτικών Πολωνών). Προς έκπληξη, ωστόσο, πολλών εθνοτικών Γερμανών στο Οπόλε, ο ντόπιος πολωνικός σιλεσικός πληθυσμός και ομάδες εθνοτικών Πολωνών ξεσηκώθηκαν επίσης για να αντιταχθούν στις προγραμματισμένες μεταρρυθμίσεις. Αυτό προέκυψε ως αποτέλεσμα μιας συντριπτικής αίσθησης προσκόλλησης στα βοεβοδάτα που είχαν προγραμματιστεί να «επανασχεδιαστούν», καθώς και ο φόβος της «αποξένωσης» εάν κάποιος βρεθεί ότι κατοικεί σε μια νέα, άγνωστη περιοχή.

Η λύση ήρθε στα τέλη του 1999, όταν το Ολέσνο, μετά από 24 χρόνια διαχωρισμού, τελικά επανενώθηκε με το Βοεβοδάτο Οπόλε για να σχηματίσει τη νέα νομικά καθορισμένη περιοχή. Μια ιστορική στιγμή ήρθε το 2006 όταν η πόλη του Ράντουουφ άλλαξε τους τοπικούς νόμους της για να κάνει τα γερμανικά, μαζί με τα πολωνικά, τη δεύτερη επίσημη γλώσσα της περιοχής και, έτσι, έγινε η πρώτη πόλη στην περιοχή που πέτυχε ένα τέτοιο επίτευγμα.

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το βοεβοδάτο βρίσκεται στη νοτιοδυτική Πολωνία, στο μεγαλύτερο μέρος της πεδινής Σιλεσίας (Nizina Śląska). Στα ανατολικά, η περιοχή αγγίζει το Υψίπεδο Σιλεσίας (Wyżyna Śląska) με το διάσημο Όρος Αγίας Άννας. Τα Σουδητικά Όρη και τα Όρη Οπάφσκιε βρίσκονται στα νοτιοδυτικά. Ο ποταμός Όντερ ρέει δια μέσης του βοεβοδάτου. Το βόρειο τμήμα του βοεβοδάτου, κατά μήκος του ποταμού Μάουα Πάνεφ, είναι πυκνό δάσος, ενώ το νότιο τμήμα αποτελείται από αρόσιμη γη.

Η περιοχή έχει το θερμότερο κλίμα στη χώρα.

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κλιματικά δεδομένα Οπόλε
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Μέση Μέγιστη °C (°F) 2
(36)
3
(37)
8
(46)
15
(59)
20
(68)
22
(72)
25
(77)
25
(77)
20
(68)
15
(59)
8
(46)
3
(37)
13,8
Μέση Ελάχιστη °C (°F) −3
(27)
−3
(27)
0
(32)
4
(39)
8
(46)
11
(52)
14
(57)
14
(57)
10
(50)
5
(41)
1
(34)
−2
(28)
4,9
Πηγή: MeteoBlue

Διοικητικό τμήμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Βοεβοδάτο Οπόλε χωρίζεται σε 12 πόβιατ): 1 πόβιατ πόλης και 11 πόβιατ εδάφους. Αυτά χωρίζονται περαιτέρω σε 71 γκμίνα (δήμους).

Οπόλε, η πρωτεύουσα του βοεβοδάτου
Νίσα, η τρίτη μεγαλύτερη πόλη κατά πληθυσμό στα νοτιοδυτικά

Πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το βοεβοδάτο αποτελείται από 36 πόλεις. Παρατίθενται παρακάτω με φθίνουσα σειρά πληθυσμού (το 2019):

Δημογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Βοεβοδάτο Οπόλε είναι η μικρότερη περιοχή στη διοικητική σύνθεση της χώρας τόσο ως προς την περιοχή όσο και ως προς τον πληθυσμό.

Περίπου το 15% του ενός εκατομμυρίου κατοίκων του βοεβοδάτου είναι εθνοτικοί Γερμανοί, οι οποίοι αποτελούν το 90% όλων των εθνοτικών Γερμανών στην Πολωνία. Οι πόλεις με ιδιαίτερα υψηλές συγκεντρώσεις γερμανόφωνων ομιλητών περιλαμβάνουν τις: Στσέλτσε Οπόλσκιε, Ντομπρόντζιεν, Προύντνικ, Γκουογκούβεκ και Γκογκόλιν.[2] Ως αποτέλεσμα, πολλές περιοχές είναι επίσημα δίγλωσσες και η γερμανική γλώσσα και πολιτισμός διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση στην περιοχή. Οι εθνοτικοί Γερμανοί ήρθαν για πρώτη φορά σε αυτήν την περιοχή κατά τα τέλη του Ύστερου Μεσαίωνα.[3] Η περιοχή ήταν κάποτε μέρος της πρωσικής Επαρχίας της Σιλεσίας.

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) του βοεβοδάτου ήταν 10,1 δισεκατομμύρια ευρώ το 2018, αντιπροσωπεύοντας το 2,0% της πολωνικής οικονομικής παραγωγής. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ που προσαρμόστηκε για την αγοραστική δύναμη ήταν 17.000 ευρώ ή 56% του μέσου όρου της ΕΕ των 27 το ίδιο έτος. Το ΑΕΠ ανά εργαζόμενο ήταν 66% του μέσου όρου της ΕΕ.[4]

Το Βοεβοδάτο Οπόλε είναι βιομηχανική αλλά και γεωργική περιοχή. Όσον αφορά τους ορυκτούς πόρους, μεγάλης σημασίας είναι τα αποθέματα πρώτων υλών για την κατασκευή: ασβεστόλιθος (Στσέλτσε Οπόλσκιε), μάργα (κοντά στο Οπόλε), μάρμαρο και βασάλτης. Το ευνοϊκό κλίμα, τα εύφορα εδάφη και η υψηλή συνεισφορά καλλιεργειών συμβάλλουν στην ανάπτυξη της γεωργίας, η οποία είναι από τις πιο παραγωγικές στη χώρα.

Τουρισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάστρο της Μόσνα, κοντά στο Οπόλε

Το Βοεβοδάτο Οπόλε είναι μια πράσινη περιοχή με τρεις μεγάλες λίμνες: Τουράφσκιε, Νίσκιε και Οτμούχουφ (οι δύο τελευταίες συνδέονται). Τα Όρη Οπάφσκιε μεταξύ Προύντνικ και Γκουουχοουάζι είναι εξαιρετικά δημοφιλή. Η περιοχή περιλαμβάνει επίσης το Κάστρο του Μπζεγκ, που χτίστηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας της δυναστείας των Πιαστ, το μοναστήρι Φραγκισκανών στην κορυφή του Όρους Αγίας Άννας, καθώς και μεσαιωνικές αμυντικές οχυρώσεις στο Πάτσκουφ (αναφέρεται ως το Καρκασσόν της Άνω Σιλεσίας).

Μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η διαδρομή μεταφοράς από τη Γερμανία προς την Ουκρανία, ο Αυτοκινητόδρομος Α4, διασχίζει το Οπόλε. Η περιοχή διαθέτει τέσσερις συνοριακές διαβάσεις και απευθείας σιδηροδρομικές συνδέσεις με όλες τις σημαντικές πόλεις της Πολωνίας, καθώς και προς τις Φραγκφούρτη, Μόναχο, Βουδαπέστη, Κίεβο και τα λιμάνια της Βαλτικής.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]