Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Το βραβείο Όσκαρ καλύτερου πρωτότυπου τραγουδιού (αγγλικά: Academy Award for Best Original Song) είναι ένα από τα βραβεία που απονέμει κάθε χρόνο η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών. Για να είναι υποψήφιο ένα τραγούδι πρέπει να είναι πρωτότυπο, να έχει γραφεί δηλαδή ειδικά για τις ανάγκες της ταινίας που ακούγεται. Δεν βραβεύονται τραγούδια που ήταν ήδη γνωστά πριν την προβολή της ταινίας ή ενσωματώνουν στοιχεία από παλιότερες συνθέσεις.
Υποψηφιότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αρχικά τα μέλη της ακαδημίας που ασχολούνται με τη σύνθεση τραγουδιών επιλέγουν τα υποψήφια τραγούδια. Ο αριθμός των υποψηφιοτήτων δεν είναι σταθερός κάθε χρόνο. Σύμφωνα με τους σημερινούς κανόνες μπορεί να είναι πέντε ή τρεις, ανάλογα με το συνολικό αριθμό τραγουδιών που έχουν υποβληθεί για αξιολόγηση. Στη συνέχεια όλα τα μέλη της ακαδημίας ψηφίζουν για το καλύτερο ανάμεσα στα υποψήφια τραγούδια και το βραβείο απονέμεται στην ετήσια τελετή των Όσκαρ. Το βραβείο δίνεται στο συνθέτη και στιχουργό του τραγουδιού και όχι στον ερμηνευτή (ο οποίος βέβαια σε κάποιες περιπτώσεις είναι κοινός με το συνθέτη). Τα τελευταία χρόνια η ακαδημία έχει περιορίσει το μέγιστο αριθμό συντελεστών που μπορούν να βραβευτούν για ένα τραγούδι σε τρεις.
Βραβευμένα τραγούδια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Έτος | Τραγούδι | Ταινία | Συνθέτης | Στιχουργός |
1934 | "The Continental" | Ο διαζευγμένος (The Gay Divorcee) | Κον Κόνραντ | Χερμπ Μάγκιντσον |
1935 | "Lullaby of Broadway" | Οι χρυσωρύχοι του 1935 (Gold Diggers of 1935) | Χάρι Γουόρεν | Αλ Ντιούμπιν |
1936 | "The Way You Look Tonight" | Swing Time | Τζερόμ Κερν | Ντόροθι Φιλντς |
1937 | "Sweet Leilani" | Waikiki Wedding | Χάρι Όουενς | |
1938 | "Thanks for the Memory" | Η Μεγάλη Εκπομπή του 1938 (The Big Broadcast of 1938) | Ραλφ Ρέιντζερ | Λέο Ρόμπιν |
1939 | "Over the Rainbow" | Ο Μάγος του Οζ | Χάρολντ Άρλεν | Γιπ Χάρμπουργκ |
1940 | "When You Wish upon a Star" | Πινόκιο | Λι Χαρλάιν | Νεντ Γουάσινγκτον |
1941 | "The Last Time That I Saw Paris" | Lady Be Good | Τζερόμ Κερν | Όσκαρ Χαμερστάιν Β' |
1942 | "White Christmas" | Μουσική Παρέλαση (Holiday Inn) | Έρβινγκ Μπέρλιν | |
1943 | "You'll Never Know" | Φρίσκο (Hello, Frisco, Hello) | Χάρι Γουόρεν | Μακ Γκόρντον |
1944 | "Swinging on a Star" | Ο Δρόμος της Αγάπης | Τζίμι Βαν Χιούζεν | Τζόνι Μπερκ |
1945 | "It Might As Well Be Spring" | Νύχτες τ' Απρίλη (State Fair) | Ρίτσαρντ Ρότζερς | Όσκαρ Χαμερστάιν Β' |
1946 | "On the Atchison, Topeka and the Santa Fe" | The Harvey Girls | Χάρι Γουόρεν | Τζόνι Μέρσερ |
1947 | "Zip-A-Dee-Doo-Dah" | Το Τραγούδι του Νότου (Song of the South) | Άλι Ρούμπελ | Ρέι Τζίλμπερτ |
1948 | "Buttons and Bows" | Το Χλωμό Πρόσωπο (The Paleface) | Τζέι Λίβινγκστον | Ρέι Έβανς |
1949 | "Baby, It's Cold Outside" | Η Κόρη του Ποσειδώνα (Neptune's Daughter) | Φρανκ Λέσερ | |
1950 | "Mona Lisa" | Ο Προδότης (Captain Carey, U.S.A.) | Τζέι Λίβινγκστον | Ρέι Έβανς |
1951 | "In the Cool, Cool, Cool of the Evening" | Παντρεύουν τον πατέρα μου (Here Comes the Groom) | Χόγκι Καρμάικλ | Τζόνι Μέρσερ |
1952 | "High Noon (Do Not Forsake Me, Oh My Darlin')" | Το τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές | Ντιμίτρι Τιόμκιν | Νεντ Γουάσινγκτον |
1953 | "Secret Love" | Η Γυναίκα με το Μαστίγιο (Calamity Jane) | Σάμι Φέιν | Πολ Φράνσις Γουέμπστερ |
1954 | "Three Coins in the Fountain" | Πιστεύουμε στον έρωτα | Τζουλ Στάιν | Σάμι Καν |
1955 | "Love Is a Many-Splendored Thing" | Έκσταση και πάθος | Σάμι Φέιν | Πολ Φράνσις Γουέμπστερ |
1956 | "Whatever Will Be, Will Be (Que Sera, Sera)" | Ο άνθρωπος που γνώριζε πολλά | Τζέι Λίβινγκστον | Ρέι Έβανς |
1957 | "All the Way" | Ο Χαρτοπαίκτης Τραγουδιστής (The Joker Is Wild) | Τζίμι Βαν Χιούζεν | Σάμι Καν |
1958 | "Gigi" | Ζιζί | Φρέντρικ Λέβ | Άλαν Τζέι Λέρνερ |
1959 | "High Hopes" | Μια τρύπα στο κεφάλι (A Hole in the Head) | Τζίμι Βαν Χιούζεν | Σάμι Καν |
1960 | "Τα Παιδιά του Πειραιά" | Ποτέ την Κυριακή | Μάνος Χατζιδάκις | |
1961 | "Moon River" | Πρόγευμα στο Τίφανις | Χένρυ Μαντσίνι | Τζόνι Μέρσερ |
1962 | "Days of Wine and Roses" | Μέρες Κρασιού και Λουλουδιών (Days of Wine and Roses) | Χένρυ Μαντσίνι | Τζόνι Μέρσερ |
1963 | "Call Me Irresponsible" | Όταν ο Μπαμπάς Διασκεδάζει (Papa's Delicate Condition) | Τζίμι Βαν Χιούζεν | Σάμι Καν |
1964 | "Chim Chim Cher-ee" | Μαίρη Πόππινς | Ρόμπερτ Σέρμαν & Ρίτσαρντ Σέρμαν | |
1965 | "The Shadow of Your Smile" | Πύργοι στην άμμο (The Sandpiper) | Τζόνι Μέιντελ | Πολ Φράνσις Γουέμπστερ |
1966 | "Born Free" | Born Free | Τζον Μπάρι | Ντον Μπλακ |
1967 | "Talk to the Animals" | Δόκτωρ Ντούλιτλ (Doctor Dolittle) | Λέσλι Μπρικούς | |
1968 | "The Windmills of Your Mind" | Υπόθεση Τόμας Κράουν | Μισέλ Λεγκράν | Άλαν & Μέριλιν Μπέργκμαν |
1969 | "Raindrops Keep Fallin' on My Head" | Οι Δύο Ληστές | Μπερτ Μπάκαρα | Χαλ Ντέιβιντ |
1970 | "For All We Know" | Ερωτικά Ζευγάρια και τόσοι άλλοι γύρω τους (Lovers and Other Strangers) | Φρεντ Κέιρλιν | Τζίμι Γκρίφιν & Ρομπ Ρογιέρ |
1971 | "Τραγούδι τίτλων της ταινίας Shaft" | Shaft | Άιζακ Χέιζ | |
1972 | "The Morning After" | Η περιπέτεια του Ποσειδώνα | Αλ Κάσα & Τζόελ Χίρσχορν | |
1973 | "The Way We Were" | Τα καλύτερά μας χρόνια | Μέρβιν Χέμλις | Άλαν & Μέριλιν Μπέργκμαν |
1974 | "We May Never Love Like This Again" | Ο πύργος της κολάσεως | Αλ Κάσα & Τζόελ Χίρσχορν | |
1975 | "I'm Easy" | Νάσβιλ (Nashville) | Κιθ Καραντάιν | |
1976 | "Evergreen" | Ένα Αστέρι Γεννιέται (A Star Is Born) | Μπάρμπρα Στρέιζαντ | Πολ Ουίλιαμς |
1977 | "You Light Up My Life" | You Light Up My Life | Τζόζεφ Μπρουκς | |
1978 | "Last Dance" | Απόψε Χορεύουμε (Thank God It's Friday) | Πολ Τζάμπαρα | |
1979 | "It Goes Like It Goes" | Νόρμα Ρέι | Ντέιβιντ Σάιρ | Νόρμαν Γκίμπελ |
1980 | "Fame" | Στον Πυρετό της Δόξας (Fame) | Μάικλ Γκορ | Ντιν Πίτσφορντ |
1981 | "Μουσικό θέμα της ταινίας Arthur (Best That You Can Do)" | Άρθουρ, Αυτός ο Καταπληκτικός Κύριος (Arthur) | Μπερτ Μπάκαρα, Κάρολ Μπάγιερ Σάγκερ, Κρίστοφερ Κρος & Πίτερ Άλεν | |
1982 | "Up Where We Belong" | Ιπτάμενος και Τζέντλεμαν (An Officer And A Gentleman) | Τζακ Νίτσκε & Μπάφι Σεντ-Μαρί | Γουίλ Τζένινγκς |
1983 | "Flashdance... What a Feeling" | Flashdance | Τζόρτζιο Μορόντερ | Αϊρίν Κάρα & Κιθ Φόρσεϊ |
1984 | "I Just Called to Say I Love You" | Η γυναικάρα με τα κόκκινα | Στίβι Γουόντερ | |
1985 | "Say You, Say Me" | Λευκές Νύχτες | Λάιονελ Ρίτσι | |
1986 | "Take My Breath Away" | Top Gun | Τζόρτζιο Μορόντερ | Τομ Γουίτλοκ |
1987 | "(I've Had) The Time of My Life" | Dirty Dancing | Φρανκ Πρέβιτ, Τζο ντε Νίκολα & Ντόναλντ Μάρκοβιτς | Φρανκ Πρέβιτ |
1988 | "Let the River Run" | Εργαζόμενο Κορίτσι | Κάρλι Σάιμον | |
1989 | "Under the Sea" | Η Μικρή Γοργόνα | Άλαν Μένκεν | Χάουαρντ Άσμαν |
1990 | "Sooner or Later (I Always Get My Man)" | Dick Tracy | Στίβεν Σόντχαϊμ | |
1991 | "Beauty and the Beast" | Η Πεντάμορφη και το Τέρας | Άλαν Μένκεν | Χάουαρντ Άσμαν |
1992 | "A Whole New World" | Αλαντίν | Άλαν Μένκεν | Τιμ Ράις |
1993 | "Streets of Philadelphia" | Φιλαδέλφεια | Μπρους Σπρίνγκστιν | |
1994 | "Can You Feel the Love Tonight" | Ο Βασιλιάς των Λιονταριών | Έλτον Τζον | Τιμ Ράις |
1995 | "Colors of the Wind" | Ποκαχόντας | Άλαν Μένκεν | Στίβεν Σβαρτς |
1996 | "You Must Love Me" | Εβίτα | Άντριου Λόυντ Βέμπερ | Τιμ Ράις |
1997 | "My Heart Will Go On" | Τιτανικός | Τζέιμς Χόρνερ | Γουίλ Τζένινγκς |
1998 | "When You Believe" | Ο Πρίγκιπας της Αιγύπτου | Στίβεν Σβαρτς | |
1999 | "You'll Be in My Heart" | Ταρζάν | Φιλ Κόλινς | |
2000 | "Things Have Changed" | Τα Παιδιά- Θαύματα | Μπομπ Ντίλαν | |
2001 | "If I Didn't Have You" | Μπαμπούλας Α.Ε. | Ράντι Νιούμαν | |
2002 | "Lose Yourself" | 8 Mile | Eminem, Τζεφ Μπας & Λουίς Ρέστο | Eminem |
2003 | "Into the West" | Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών: Η Επιστροφή του Βασιλιά | Άνι Λένοξ, Χάουαρντ Σορ & Φραν Γουόλς | |
2004 | "Al Otro Lado del Río" | Ημερολόγια Μοτοσικλέτας | Χόρχε Ντρέξλερ | |
2005 | "It's Hard Out Here for a Pimp" | Hustle & Flow | Frayser Boy, Juicy J & DJ Paul | |
2006 | "I Need to Wake Up" | Μια άβολη αλήθεια | Μελίσσα Έθεριτζ | |
2007 | "Falling Slowly" | Μια φορά (Once) | Γκλεν Χάνσαρντ & Μαρκέτα Ιργλόβα | |
2008 | "Jai Ho" | Slumdog Millionaire | A. R. Rahman | Gulzar |
2009 | "The Weary Kid" | Crazy Heart | Ράιαν Μπίνγκαμ & T-Bone Burnett | |
2010 | "We Belong Together" | Toy Story 3 | Ράντι Νιούμαν | |
2011 | "Man or Muppet" | The Muppets | Μπρετ Μακένζι | |
2012 | "Skyfall" | Skyfall | Αντέλ & Πολ Έπγουορθ | |
2013 | "Let It Go" | Ψυχρά κι Ανάποδα | Κρίστεν Άντερσον-Λόπεζ & Ρόμπερτ Λόπεζ | |
2014 | "Glory" | Selma | Τζον Λέτζεντ & Common | |
2015 | "Writing's on the Wall" | Spectre | Τζίμι Νέιπς & Σαμ Σμιθ | |
2016 | "City of Stars" | La La Land | Τζάστιν Χούροιτζ | Μπεντζ Πάσεκ & Τζάστιν Πολ |
2017 | "Remember Me" | Coco | Κρίστεν Άντερσον-Λόπεζ & Ρόμπερτ Λόπεζ | |
2018 | "Shallow" | Ένα αστέρι γεννιέται | Lady Gaga, Μαρκ Ρόνσον, Άντριου Γουάιατ & Άνθονι Ροσομάντο | |
2019 | "(I'm Gonna) Love Me Again" | Rocketman | Έλτον Τζον | Μπέρνι Ταουπίν |
2020 | "Fight for You" | Ο Ιούδας και ο Μαύρος Μεσσίας | D'Mile & H.E.R. | H.E.R. & Τιάρα Τόμας |
2021 | "No Time to Die" | No Time to Die | Μπίλλι Άιλις & Φιννέας Ο'Κόνελ | |
2022 | "Naatu Naatu" | RRR | M. M. Keeravani | Chandrabose |
2023 | "What Was I Made For?" | Barbie | Μπίλλι Άιλις & Φιννέας Ο'Κόνελ |
Στατιστικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Περισσότερα βραβεία ανά συνθέτη ή στιχουργό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Περισσότερες φορές που κέρδισαν το Βραβείο (σε παρένθεση ο συνολικός αριθμός υποψηφιοτήτων):
- 4 : Σάμι Καν (26)
- 4 : Άλαν Μένκεν (10)
- 4 : Τζόνι Μέρσερ (18)
- 4 : Τζίμι Βαν Χιούζεν (14)
- 3 : Ρέι Έβανς (7)
- 3 : Τζέι Λίβινγκστον (7)
- 3 : Τιμ Ράις (5)
- 3 : Χάρι Γουόρεν (11)
- 3 : Πολ Φράνσις Γουέμπστερ (16)
- 2 : Ράντι Νιούμαν (20)
- 2 : Χάουαρντ Άσμαν (7)
- 2 : Μπερτ Μπάκαρα (5)
- 2 : Άλαν Μπέργκμαν (15)
- 2 : Μέριλιν Μπέργκμαν (15)
- 2 : Σάμι Φέιν (10)
- 2 : Όσκαρ Χαμερστάιν Β΄ (5)
- 2 : Τζόελ Χίρσχορν (3)
- 2 : Γουίλ Τζένινγκς (3)
- 2 : Αλ Κάσα (3)
- 2 : Τζερόμ Κερν (7)
- 2 : Χένρυ Μαντσίνι (11)
- 2 : Τζόρτζιο Μορόντερ (2)
- 2 : Στίβεν Σβαρτς (2)
- 2 : Νεντ Γουάσινγκτον (11)
Γυναικείες νίκες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Ντόροθι Φιλντς ήταν η πρώτη γυναίκα-τραγουδοποιός που κέρδισε το Όσκαρ καλύτερου τραγουδιού. Έγραψε τους στίχους για το νικητήριο τραγούδι του 1936 "The Way You Look Tonight" (σε μουσική του Τζερόμ Κερν) που ερμήνευσε ο Φρεντ Αστέρ στην ταινία Swing Time. Ακολούθησε το 1968 η Μέριλιν Μπέργκμαν, η οποία συνδημιούργησε με το σύζυγό της, Άλαν , τους στίχους του τραγουδιού "Windmills of Your Mind" (σε μουσική του Μισέλ Λεγκράν) από την ταινία The Thomas Crown Affair το 1968. Έκτοτε και άλλες γυναίκες κέρδισαν το βραβείο:
- Μπάρμπρα Στρέιζαντ (για το "Evergreen" από την ταινία Ένα αστέρι γεννιέται (A Star Is Born) το 1976)
- Κάρολ Μπάγιερ Σάγκερ (μουσικό θέμα της ταινίας Arthur ("Best That You Can Do)" από την ταινία Arthur το 1981),
- Μπάφι Σεντ Μαρί ("Up Where We Belong" από την ταινία Ιπτάμενος και Τζέντλεμαν το 1982),
- Αϊρίν Καρά ("Flashdance... What a Feeling" από την ταινία Flashdance το 1983),
- Κάρλι Σάιμον με το "Let the River Run" από την ταινία Εργαζόμενο Κορίτσι το 1988,
- Άνι Λένοξ ("Into the West" από την ταινία Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών: Η Επιστροφή του Βασιλιά το 2003).
- Το 2007, η Μελίσα Έθεριτζ έγινε μαζί με την Κάρλι Σάιμον η μόνη νικήτρια του βραβείου η οποία εργάστηκε μόνη της για το βραβευμένο τραγούδι.
- Αντελ (''Skyfall'' από την ομόνυμη τανία του James Bond , το 2013)
- Λέιντι Γκάγκα (''Shallow'' από την ταινία Ένα αστέρι γεννιέται (A Star Is Born) το 2018.
Ξενόγλωσσοι νικητές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν ο πρώτος που βραβεύτηκε με Όσκαρ για τραγούδι σε άλλη γλώσσα εκτός της αγγλικής, το 1960 με το τραγούδι "Τα παιδιά του Πειραιά" από την ταινία Ποτέ την Κυριακή. Ο δεύτερος ξένος τραγουδοποιός ήταν ο Χόρχε Ντρέξλερ για το "Al Otro Lado del Río" από την ταινία Ημερολόγια μοτοσικλέτας το 2004.
Ράντι Νιούμαν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ράντι Νιούμαν προτάθηκε 20 συνολικά φορές για το Όσκαρ καλύτερου τραγουδιού και κέρδισε τελικά το 2001 με το τραγούδι "If I Didn't Have You" από την ταινία Μπαμπούλας Α.Ε. (Monsters, Inc). Κέρδισε το δεύτερο Όσκαρ το 2010 με το τραγούδι "We Belong Together" από την ταινία Toy Story 3.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Κανόνες της Ακαδημίας Αρχειοθετήθηκε 2008-12-11 στο Wayback Machine. (Αγγλικά)