Arado Ar 196

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Arado Ar 196
Αεροσκάφος Ar 196 επί του καταδρομικού Admiral Hipper
Τύποςαναγνωριστικό υδροπλάνο
ΚατασκευαστήςArado Flugzeugwerke
ΣχεδιασμόςΒάλτερ Μπλούμε (Walter Blume)
Παρθενική πτήσηΜάιος 1937
Κύριος χειριστήςKriegsmarine
Luftwaffe
Άλλοι χειριστέςΒουλγαρική Πολεμική Αεροπορία
Βασιλική Ρουμανική Ναυτική Υπηρεσία
Φινλανδική Πολεμική Αεροπορία
Παραγωγή1938–44
Μονάδες που παρήχθησαν541

Το Arado Ar 196 ήταν μονοκινητήριο μονοπλάνο αναγνωριστικό υδροπλάνο το οποίο ξεκίνησε να αναπτύσσει η γερμανική εταιρεία Arado το 1936. Το επόμενο έτος το Ar 196 επικράτησε σε σχετικό διαγωνισμό και έτσι έγινε ο κύριος τύπος αναγνωριστικού για όλα τα πλοία του γερμανικού ναυτικού (Kriegsmarine) κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Σχεδιασμός και ανάπτυξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1933 το Kriegsmarine εξέφρασε την ανάγκη για την απόκτηση αναγνωριστικού υδροπλάνου που θα έφεραν τα πλοία του. Έπειτα από σύντομο χρονικό διάστημα το Υπουργείο Αεροπορίας του Ράιχ (γερμ. Reichsluftfahrtministerium, RLM) επέλεξε για αυτό τον ρόλο το διπλάνο Heinkel He 60 και εντός ολίγων μηνών ξεκίνησαν οι παραδόσεις αεροσκαφών. Στα 1935 είχε πλέον καταστεί σαφές πως οι επιδόσεις του He 60 ήσαν ανεπαρκείς και το RLM ζήτησε από την Heinkel να αναπτύξει το αεροσκάφος που θα το αντικαθιστούσε. Αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής ήταν το He 114, το οποίο αποδείχθηκε όμως ελάχιστα καλύτερο από το He 60. Ορισμένες προσπάθειες επίλυσης βασικών προβλημάτων του δεν καρποφόρησαν με συνέπεια τον Οκτώβριο του 1936 το RLM να ζητήσει την αντικατάσταση των He 114. Κυριότερες απαιτήσεις ήταν πως το νέο αεροσκάφος θα προωθούνταν από τον αστεροειδή κινητήρα BMW 132 και ότι τα πρωτότυπα θα παρουσιάζονταν σε εκδοχές με μονό και διπλούς πλωτήρες. Προτάσεις υπέβαλαν οι εταιρείες Dornier, Gotha, Focke-Wulf και Arado, ενώ η Heinkel αρνήθηκε να παρουσιάσει νέα πρόταση ισχυριζόμενη πως το He 114 ήταν επαρκές.

Εξαιρουμένου του Ar 196, τα υπόλοιπα αεροσκάφη που συμμετείχαν στον διαγωνισμό ήταν συμβατικά διπλάνα. Αυτό είχε ως συνέπεια η πρόταση της Arado να υπερτερεί σε επιδόσεις και έτσι το RLM παρήγγειλε τέσσερα πρωτότυπα. Ως εναλλακτική το Υπουργείο παρήγγειλε επίσης και πρωτότυπα του ανταγωνιστικού Focke-Wulf Fw 62, σύντομα όμως ήταν σαφές πως το Ar 196 θα λειτουργούσε όπως αναμενόταν και κατά συνέπεια κατασκευάστηκαν μονάχα τέσσερα Fw 62.

Η Arado παρέδωσε όλα τα πρωτότυπα το καλοκαίρι του 1937. Το V1, το οποίο πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση τον Μάιο, καθώς και το V2 είχαν διπλούς πλωτήρες ενώ τα V3 και V4 μονό. Και οι δυο εκδοχές του αεροσκάφους είχαν εξαιρετικά χαρακτηριστικά ως προς τον χειρισμό τους στη θάλασσα και οι διαφορές ανάμεσα τους ήταν αμελητέες. Εν τέλει επιλέχθηκε η εκδοχή με τους διπλούς πλωτήρες. Το διάστημα Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 1938 παραδόθηκαν δέκα αεροσκάφη προπαραγωγής A-0 τα οποία για την άμυνά τους διέθεταν ένα πολυβόλο MG 15 των 7,92 mm στο πίσω μέρος. Επίσης παραδόθηκαν πέντε αεροσκάφη της έκδοσης B-0, με ίδιο οπλισμό, τα οποία θα επιχειρούσαν από βάσεις στην ξηρά. Τον Ιούνιο του 1939 άρχισε η παράδοση είκοσι αεροσκαφών της έκδοσης A-1 προκειμένου να εξοπλισθούν όλες οι μονάδες επιφανείας του στόλου.

Το Νοέμβριο άρχισε η παραγωγή των βαρύτερων Ar 196 A-2 που θα επιχειρούσαν από βάσεις στην ξηρά. Τα A-2 μπορούσαν να μεταφέρουν δυο βόμβες των 50 kg, διέθεταν δύο πυροβόλα MG FF των 20 mm στις πτέρυγες καθώς και ένα πολυβόλο MG 17 των 7,92 mm στο ρύγχος. Το Δεκέμβριο του 1940 ακολούθησαν τα Α-4 με ενισχυμένη άτρακτο, ακόμα έναν ασύρματο και βελτιωμένη έλικα. Τα A-4 αντικαταστάθηκαν από την παραδόξως ονομασμένη έκδοση A-3 ενώ τελευταία έκδοση παραγωγής ήταν η Α-5 του 1943. Τα Α-5 είχαν ανώτερο οπλισμό, αναβαθμισμένα όργανα αεροναυτιλίας στο κόκπιτ, επιπλέον θωράκιση για την προστασία του πιλότου και του παρατηρητή καθώς και ενισχυμένη άτρακτο. Επίσης τα Α-5 διέθεταν τους αναβαθμισμένους κινητήρες Α-5 BMW 132W.[1]

Η παραγωγή των Ar 196 διεκόπη τον Αύγουστο του 1944. Συνολικά παρήχθησαν 541 αεροσκάφη όλων των εκδόσεων.

Επιχειρησιακή ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Ar 196 είχαν εξαιρετικά χαρακτηριστικά τόσο στον αέρα όσο και στην θάλασσα. Με την απώλεια του γερμανικού στόλου επιφανείας τα A-1 συνέχισαν να επιχειρούν από βάσεις στην ξηρά πραγματοποιώντας αναγνωριστικές και ανθυποβρυχιακές αποστολές μέχρι τα τέλη του 1944. Δυο αξιοσημείωτες αποστολές είναι η αιχμαλώτιση του βρετανικού υποβρυχίου HMS Seal και η επανειλημμένη αναχαίτιση βομβαρδιστικών Armstrong-Whitworth Whitley της RAF. Παρόλο που δεν μπορούσε να συγκριθεί σε δυνατότητες με τα μαχητικά της περιόδου, ήταν σημαντικά ανώτερο σε σύγκριση με τα αεροσκάφη παρόμοιου ρόλου που διέθεταν τότε οι Σύμμαχοι και θεωρείται γενικά ως το καλύτερο της κλάσης του.[εκκρεμεί παραπομπή]

Τα γερμανικά επιδρομικά Thor και Michel μετέφεραν δύο Ar 196 στο Πενάνγκ της Μαλαισίας, που τότε βρισκόταν υπό ιαπωνική κατοχή. Τα δύο γερμανικά υδροπλάνα συγκρότησαν μαζί με ένα ιαπωνικό Aichi E13A την Ειδική Ναυτική Υπηρεσία Ανατολικής Ασίας προκειμένου να υποστηρίξουν τις γερμανικές και ιαπωνικές επιχειρήσεις στην περιοχή. Τα Ar 196 ήταν έφεραν ιαπωνικά διακριτικά αλλά επιχειρούσαν με γερμανικά πληρώματα υπό τον Ούρλιχ Χορν (Ulrich Horn).[2]

Στην κατοχή των συμμάχων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πρώτο Ar 196 που έπεσε σε συμμαχικά χέρια ανήκε στο βαρύ καταδρομικό Admiral Hipper και αιχμαλωτίστηκε από τους Νορβηγούς στην περιοχή του Τρέντελαγκ (Trøndelag) στις 8 Απριλίου 1940, στα αρχικά στάδια της Επιχείρηση Βεζερύμπουνγκ. Ρυμουλκήθηκε στο Κρίστιανσουντ (Kristiansund) από νορβηγική τορπιλάκατο, απέκτησε νορβηγικά διακριτικά και σύντομα χρησιμοποιήθηκε ενάντια στους Γερμανούς.[3] Στις 18 Απριλίου το αεροσκάφος αυτό πέταξε στο Ηνωμένο Βασίλειο. Λίγο καιρό αργότερα συνετρίβη κατά την διάρκεια δοκιμών.[4] Μετά το τέλος του πολέμου, τουλάχιστον ένα Ar 196 αξιοποιήθηκε από την Νορβηγική Αεροπορία ως αεροσκάφος συνδέσμου.

Τον Απρίλιο του 1941, κατά την διάρκεια της γερμανικής εισβολής στην Ελλάδα, ένα Ar 196 πραγματοποίησε αναγκαστική προσγείωση και πέρασε στην κατοχή των ελληνικών δυνάμεων. Σύντομα χρησιμοποιήθηκε ενάντια στους Γερμανούς από την Ελληνική Αεροπορία.[5]

Στα 1944-45 οι προελαύνουσες σοβιετικές δυνάμεις αιχμαλώτισαν αρκετά Ar 196 στις ακτές της Βαλτικής. Στην κατοχή τους πέρασαν επίσης αποθήκες ανταλλακτικών στο Ντάσο (Dassow). Τριανταεπτά Ar 196 με σοβιετικό επικοινωνιακό εξοπλισμό εντάχθηκαν σε υπηρεσία με τη συνοριοφυλακή. Στάλθηκαν στη Βαλτική, τη Μαύρη Θάλασσα και τον Ειρηνικό και παρέμειναν σε ενεργό δράση μέχρι το 1955.[6]

Χρήστες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχέδιο Ar 196 του σμήνους που επιχειρούσε από το θωρηκτό Bismarck
Βουλγαρία
Γερμανία
Ελλάδα
ΕΣΣΔ
  • Αριθμός αεροσκαφών που πέρασαν στην κατοχή των Σοβιετικών στα τέλη του πολέμου.
Νορβηγία
Ρουμανία
Φινλανδία

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρόμοια αεροσκάφη
Κατάλογοι

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Dabrowski, Hans-Peter· Koos, Volker (1997). Arado Ar 196. Germany: Schiffer Publishing, Ltd. ISBN 9780887404818. 
  2. Horst H. Geerken (9 Ιουνίου 2017). Hitler's Asian Adventure. BoD – Books on Demand. σελίδες 375–376. ISBN 978-3-7386-3013-8. 
  3. Sivertsen 1999: 105, 115–122
  4. Sivertsen 1999: 122
  5. 5,0 5,1 Harousis, Hariton (2007). HELLENIC WINGS No 1: Hellenic Air Force 1940-1941. Amyntiki Grammi. 
  6. ^ Kotelnikov, V. Stalin's Captives article in Fly Past magazine, February 2017 pp102-4
  7. Frank Joseph, The Axis Air Forces: Flying in Support of the German Luftwaffe, ABC-CLIO, 2011, p. 166

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Dabrowski, Hans-Peter and Koos, Volker. Arado Ar 196, Germany's Multi-Purpose Seaplane. Atglen, PA: Schiffer Publishing, 1997. (ISBN 0-88740-481-2).
  • Ledwoch, Janusz. Arado 196 (Militaria 53) (in Polish). Warszawa, Poland: Wydawnictwo Militaria, 1997. (ISBN 83-86209-87-9).
  • Sivertsen, Svein Carl, επιμ. (1999). Jageren Sleipner i Romsdalsfjord sjøforsvarsdistrikt April 1940 (στα Νορβηγικά). Hundvåg: Sjømilitære Samfund ved Norsk Tidsskrift for Sjøvesen. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Arado Ar 196 στο Wikimedia Commons