Χρήστης:JadeAlas/Εθνική γλώσσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

 

Εθνική γλώσσα είναι μία γλώσσα (ή μια παραλλαγή γλώσσας, π.χ. διάλεκτος) που έχει κάποια σχέση - de facto ή de jure - με ένα έθνος. Δεν υπάρχει μεγάλη συνοχή στη χρήση αυτού του όρου. Μία ή περισσότερες γλώσσες που ομιλούνται ως πρώτες γλώσσες στο έδαφος μιας χώρας μπορούν να αναφέρονται ανεπίσημα ή να ορίζονται στη νομοθεσία ως εθνικές γλώσσες της χώρας. Εθνικές γλώσσες αναφέρονται σε περισσότερα από 150 συντάγματα παγκοσμίως. [1]

Ο Κόνραντ Μπραν, αναφερόμενος συγκεκριμένα στην Ινδία, υποδηλώνει ότι υπάρχουν "τέσσερις αρκετά διακριτικές έννοιες" για την εθνική γλώσσα σε μια πολιτεία: [2]

  • "Εδαφική γλώσσα" συγκεκριμένων ανθρώπων
  • "Περιφερειακή γλώσσα"
  • "Κοινή γλώσσα ή κοινοτική γλώσσα"
  • "Κεντρική γλώσσα" που χρησιμοποιείται από την κυβέρνηση και ίσως έχει συμβολική αξία.

Στην τελευταία δίνεται συνήθως ο τίτλος της επίσημης γλώσσας. Σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. Φιλιππίνες), αρκετές γλώσσες ορίζονται ως επίσημες και μία εθνική γλώσσα ορίζεται ξεχωριστά.

Επίσημη έναντι εθνικών γλωσσών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η «εθνική γλώσσα» και η «επίσημη γλώσσα» κατανοούνται καλύτερα ως δύο έννοιες ή νομικές κατηγορίες με εύρος νοήματος, οι οποίες μπορεί να συμπίπτουν ή να είναι σκόπιμα διαφορετικές. Τα έθνη χωρίς πατρίδα δεν είναι σε θέση να νομοθετούν μια επίσημη γλώσσα, αλλά οι γλώσσες τους μπορεί να είναι επαρκώς διακριτές και καλά διατηρημένες, για να είναι εθνικές γλώσσες. Ορισμένες γλώσσες μπορεί να έχουν ευρεία αναγνώριση ως "εθνικές γλώσσες", ενώ άλλες μπορεί να απολαμβάνουν επίσημη αναγνώριση κατά τη χρήση ή την προώθηση τους.

Σε πολλές αφρικανικές χώρες, ορισμένες ή όλες οι αυτόχθονες αφρικανικές γλώσσες χρησιμοποιούνται επίσημα, προωθούνται ή επιτρέπεται ρητά να προωθούνται (συνήθως διδάσκονται σε σχολεία και χρησιμοποιούνται σε σημαντικές εκδόσεις) ως ημι-επίσημες γλώσσες είτε με μακροπρόθεσμη νομοθεσία ή με βραχυπρόθεσμα, κατά περίπτωση εκτελεστικά (κυβερνητικά) μέτρα. Για να είναι επίσημες, οι ομιλούμενες και γραπτές γλώσσες πρέπει να απολαμβάνουν κυβερνητική ή ομοσπονδιακή χρήση, μεγάλη προώθηση χρηματοδοτούμενη από τη φορολογία ή τουλάχιστον πλήρη ανοχή ως προς τη διδασκαλία τους και εργοδοτική αναγνώριση στη δημόσια εκπαίδευση, σε ίση βάση με την επίσημη γλώσσα ή τις επίσημες γλώσσες. Επιπλέον, μπορεί να απολαμβάνουν την αναγνώριση ως μία γλώσσα που χρησιμοποιείται στην υποχρεωτική εκπαίδευση και μπορεί να δαπανούνται κρατικά χρήματα για τη διδασκαλια ή την ενθάρρυνση ενηλίκων να μάθουν μία γλώσσα, η οποία είναι μια μειονοτική σε μια συγκεκριμένη περιοχή, για να αποκατασταθεί η κατανόηση της και να διαδωθούν οι ηθικές ιστορίες της, τα ποιήματα της, οι φράσεις, τα τραγούδια και η υπόλοιπη λογοτεχνική κληρονομιά που θα προωθήσουν την κοινωνική συνοχή (σε περιοχές όπου παραμένουν άλλες γλώσσες) ή θα προωθήσουν την εθνικιστική διαφοροποίηση σε περιοχές όπου μια άλλη μη γηγενής γλώσσα έχει υποβαθμιστεί. [3]

Εθνικές γλώσσες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αλβανία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αλβανική είναι η εθνική γλώσσα της Αλβανίας. Τα ελληνικά είναι η εθνική γλώσσα των ελληνικών κοινοτήτων, κυρίως στο νότο και η βλάχικη γλώσσα χρησιμεύει ως εθνική γλώσσα της γλωσσικής μειονότητας των Βλάχων. Η Αλβανική γλώσσα είναι, επίσης, μία από τις δύο εθνικές γλώσσες του Κοσσυφοπεδίου, τμημάτων της νότιας Ιταλίας, του νότιου Μαυροβουνίου και της νότιας Σερβίας. Είναι συν-επίσημη αλλά όχι εθνική γλώσσα της Βόρειας Μακεδονίας .

Αλγερία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αραβική είναι η εθνική γλώσσα της Αλγερίας. [4] ΤαΒερβερικά είναι επίσης επίσημη γλώσσα. Η γαλλική γλώσσα δεν έχει επίσημο καθεστώς, αλλά χρησιμοποιείται ευρέως στην εκπαίδευση, τις επιχειρήσεις και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Ανδόρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εθνική γλώσσα της Ανδόρας είναι τα καταλανικά. Επιπλέον, τα καταλανικά είναι επίσημη γλώσσα σε πολλά εδάφη της Ισπανίας (Καταλονία, Βαλεανθική Κοινότητα, Βαλεαρίδες Νήσοι) και ομιλείται (χωρίς επίσημη αναγνώριση ή καθεστώς) σε άλλα εδάφη της Ισπανίας (στα σύνορα της Καταλανίας-Αραγονίας γνωστά ως La Franja και στο δήμο της Μούρθια El Carche), στη Γαλλία (Ανατολικά Πυρηναία) και στην Ιταλία (Αλγκέρο). 

Αρμενία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αρμενική γλώσσα είναι ένας ξεχωριστός κλάδος της γλωσσικής οικογένειας των Ινδοευρωπαϊκών Γλωσσών και ομιλείται ευρέως στην Αρμενία, καθώς και στη διασπορά της.

Αυστραλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αυστραλία δεν έχει επίσημη γλώσσα, αλλά είναι σε μεγάλο βαθμό μονογλωσσική κοινωνία με τα αγγλικά να είναι η ντε φάκτο εθνική γλώσσα. Ένα σημαντικό ποσοστό των μεταναστών πρώτης και δεύτερης γενιάς είναι δίγλωσσο. Σύμφωνα με το Ethnologue, το 81% των ανθρώπων μιλούν στο σπίτι Αγγλικά, συμπεριλαμβανομένων των ομιλητών L2 (που έχουν τα αγγλικά ως δεύτερη γλώσσα). Άλλες γλώσσες που ομιλούνται στο σπίτι περιλαμβάνου τα Κινέζικα 2,9%, τα Ιταλικά 1,2%, τα Αραβικά 1,1%, τα Ελληνικά 1%, τα Βιετναμέζικα 0,9% και τα Ισπανικά 0,4%. [5]

Πριν από την άφιξη των Ευρωπαίων, υπήρχαν σχεδόν 400 γλώσσες που ομιλούνταν από τους γηγενείς Αυστραλούς. Από αυτές έχουν επιβιώσει μόνο περίπου 70 γλώσσες και με εξαίρεση 30, όλες απειλούνται τώρα.

Αζερμπαϊτζάν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αζέρικη γλώσσα είναι η εθνική γλώσσα του Αζερμπαϊτζάν.

Μπαγκλαντές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Βεγγαλική, η μόνη επίσημη γλώσσα του Μπαγκλαντές και είναι επίσης η de facto εθνική γλώσσα της χώρας.

Βοσνία και Ερζεγοβίνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η de facto μόνη εθνική γλώσσα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης είναι η Σερβοκροατική. Ορίζεται επίσημα με τα τρία ονόματα Βοσνιακά, Κροατικά και Σερβικά, που αντιστοιχούν στα συστατικά έθνη της χώρας. Τόσο τα λατινικά όσο και τα κυριλλικά αλφάβητα έχουν επίσημη καθεστώς. [6] [7]

Βουλγαρία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Βουλγαρική Γλώσσα είναι η μοναδική επίσημη γλώσσα στη Βουλγαρία. [8]

Καναδάς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι επίσημες γλώσσες του Καναδά από τον Επίσημο Νόμο Γλωσσών του 1969 είναι τα Αγγλικά (Αγγλικά του Καναδά) και τα Γαλλικά (Γαλλικά του Καναδά). Ανάλογα με τις απόψεις καθενός για το τι αποτελεί «έθνος», αυτές οι δύο γλώσσες μπορεί να θεωρηθούν είτε δύο ίσες εθνικές γλώσσες του έθνους του Καναδά ή οι εθνικές γλώσσες δύο εθνών στα πλαίσια ενός κράτους, ο Αγγλικός Καναδάς και ο Γαλλικός Καναδάς .

Οι εθνικιστές του Κεμπέκ θεωρούν τα Γαλλικά του Κεμπέκ ως τη γλώσσα του έθνους του Κεμπέκ.

Δύο από τα βόρεια εδάφη του Καναδά έχουν νομοθετήσει μια ποικιλία γηγενών γλωσσών. Το Nunavut έχει τα Ινουκτιτούτ και τα Ινουιννακτούν ως επίσημες γλώσσες και τα Βορειοδυτικά Εδάφη έχουν εννέα επίσημες γλώσσες εκτός από τα Αγγλικά και τα Γαλλικά: Cree, Τσιπεγουαϊάν, Gwich'in, Ινουιννακτούν, Ινουκτιτούτ, Ινουβιαλουκτούν, Βόρεια και Νότια Γλώσσα Slavey και Tłı̨chǫ. Καθώς αυτές οι επίσημες γλώσσες νομοθετούνται σε εδαφικό (υπο-ομοσπονδιακό) επίπεδο, μπορούν να εκληφθούν ως εθνικές γλώσσες.

Εκτός από αυτές, υπάρχουν πολλές γηγενείς γλώσσες του Καναδά, οι οποίες είναι οι εθνικές γλώσσες μιας ή περισσοτέρων από τις ομάδες των Πρώτων Εθνών του Καναδά, Ιουίτ και Métis (μικτός λαός Πρώτων Εθνών και Ευρωπαίων). Ορισμένα Πρώτα Έθνη νομοθετούν σε επίπεδο αυτόχθονης κυβέρνησης τη γλώσσα τους ως επίσημη γλώσσα του Έθνους, όπως συμβαίνει με τη γλώσσα Νίσγκάα στη Nisg̱a'a. Ειδικά η γλώσσα Cree ομιλείται (με παραλλαγές) από την Αλμπέρτα έως το Λαμπραντόρ, τα Anishinaabemowin ομιλούνται σε όλο τον κεντρικό Καναδά και τα Ινουκτιτούτ ομιλούνται σε όλη την Αρκτική.

Κίνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε ολόκληρη την Κίνα ομιλούνται πολλές γλώσσες με τους περισσότερους ανθρώπους να μιλούν μία από πολλές εκδοχές των κινέζικων. Κατά τη διάρκεια διαδοχικών αυτοκρατορικών δυναστειών, η ομιλούμενη γλώσσα της πρωτεύουσας χρησίμευε ως η επίσημη ομιλούμενη γλώσσα και χρησιμοποιήτο σε ολόκληρη τη χώρα από κυβερνητικούς αξιωματούχους, οι οποίοι ταξίδευαν για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους. Οι διάλεκτοι που χρησιμοποιήθηκαν για το σκοπό αυτό σε διαφορετικές εποχές περιελάμβαναν εκείνες του Σιάν, της Λουογιάνγκ, της Ναντσίνγκ, του Πεκίνου και άλλων ιστορικών πρωτευουσών της Κίνας.

Μετά την Επανάσταση του Σινχάι το 1911, το Κουόμινταγκ (Κινέζοι εθνικιστές) ίδρυσε τη Δημοκρατία της Κίνας. Προκειμένου να προωθήσει την αίσθηση της εθνικής ενότητας και να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των επικοινωνιών εντός του έθνους, η κυβέρνηση αποφάσισε να ορίσει μια εθνική γλώσσα. Η διάλεκτος του Πεκίνου των Μανδαρινικών Κινέζικων και η διάλεκτος της Γκουανζού των Καντονέζικων Κινέζικων προτάθηκαν, η κάθε μία ξεχωριστά, ως βάση για την εθνική γλώσσα για την Κίνα. Στην αρχή, έγιναν προσπάθειες να εισαχθούν στοιχεία και από άλλες κινεζικές διαλέκτους στην εθνική γλώσσα μαζί με εκείνα από τη διάλεκτο του Πεκίνου. Αυτό αντικατοπτρίστηκε στο πρώτο επίσημο λεξικό της εθνικής γλώσσας, με το όνομα 國語 (Pinyin: Guóyǔ, κυριολεκτικά"εθνική γλώσσα"). Αυτή η τεχνητή γλώσσα, όμως, δεν είχε γηγενείς ομιλητές και ήταν δύσκολο να τη μάθει κανείς, οπότε εγκαταλείφθηκε το 1924. Τελικά, η διάλεκτος του Πεκίνου επιλέχθηκε ως η εθνική γλώσσα και συνέχισε να αναφέρεται ως 國語 (εθνική γλωσσα) στα κινέζικα στη Δημοκρατία της Κίνας. Από τότε, η διάλεκτος του Πεκίνου έχει γίνει το βασικό πρότυπο για την προφορά, λόγω του κύρους της κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δυναστείας Τσινγκ.

Στοιχεία από άλλες διαλέκτους υπάρχουν ακόμη στην τυπική γλώσσα, η οποία ορίζεται τώρα ότι αντικατοπτρίζει την προφορά του Πεκίνου, τα γραμματικά μοτίβα των μανδαρινικών διαλέκτων που ομιλούνται στα βόρεια μέρη της Κίνας και το λεξιλόγιο της σύγχρονης κλασικής κινεζικής λογοτεχνίας. Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας μετονόμασε την εθνική γλώσσα σε 普通话 (Pinyin: Pǔtōnghuà, κυριολεκτικά "κοινή ομιλία"), χωρίς να αλλάξει με άλλους τρόπους τον ορισμό της τυπικής εθνικής γλώσσας. [9]

Κροατία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα κροάτικα (εκδοχή της σερβρο-κροατικής γλώσσας) είναι η εθνική γλώσσα της Κροατίας.

Τσεχική Δημοκρατία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα τσεχικά είναι η εθνική γλώσσα της Τσεχικής Δημοκρατίας.

Αιθιοπία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αιθιοπία είναι μια χώρα όπου ζουν μαζί περισσότερα από 80 έθνη, εθνικότητες και λαοί. Οι λαοί της Αιθιοπίας μιλούν συνολικά πάνω από 80 διαφορετικές γλώσσες. Η Αμχαρική ήταν για πολλά χρόνια η μόνη επίσημη γλώσσα εργασίας στη χώρα, αλλά το 2020 οι γλώσσες Αφάρ, Ορόμο, Σομαλική, Τιγκρινιακή αναβαθμίστηκαν σε επίσημες γλώσσες εργασίας της Αιθιοπίας.[10] Παρ' όλα αυτά, οι γλώσσες εργασίας των περιφερειακών κρατιδίων διαφέρουν και περιλαμβάνουν τα Ορόμο, τα Τιγκρινιακά, τα Σιντάμα, τα Αμχαρικά, τα Αφάρ και τα Σομαλικά. Τα αγγλικά είναι η πιο διαδεδομένη ξένη γλώσσα και είναι το μέσο διδασκαλίας σε δευτεροβάθμια σχολεία και πανεπιστήμια. Η γλώσσα διδασκαλίας στα δημοτικά σχολεία είναι η αντίστοιχη τοπική γλώσσα των περιφερειακών κρατών.

Φινλανδία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Φινλανδία έχει δύο εθνικές γλώσσες: τη φινλανδική και τη σουηδική γλώσσα και το Σύνταγμα της χώρας εγγυάται το δικαίωμα να χρησιμοποιούνται τα Φινλανδικά και τα Σουηδικά σε δικαστήρια και άλλους κρατικούς θεσμούς.[11] [12] Παρά τη μεγάλη διαφορά στον αριθμό των χρηστών, τα Σουηδικά, επίσημα, δεν ταξινομούνται ως μειονοτική γλώσσα, αλλά ως ισότιμη με τα Φινλανδικά. Και οι δύο εθνικές γλώσσες είναι υποχρεωτικά μαθήματα στο σχολείο (με εξαίρεση για τα παιδιά που έχουν τρίτη γλώσσα ως μητρική). Για κυβερνητικές θέσεις, όπου απαιτείται πτυχίο πανεπιστημίου, ένα γλωσσικό τεστ αποτελεί προϋπόθεση. Το Σύνταγμα παρέχει επίσης στους Σάμι και στους Ρομά το δικαίωμα να διατηρούν και να αναπτύσσουν τις γλώσσες τους και σύμφωνα με άλλους νόμους οι Σάμι έχουν μερικό δικαίωμα να χρησιμοποιούν τις γλώσσες Σάμι σε επίσημες καταστάσεις. [13]

Γαλλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα γαλλικά είναι η μοναδική επίσημη γλώσσα της Γαλλίας, σύμφωνα με το άρθρο 2 του συντάγματος της Γαλλικής Δημοκρατίας.[14]

Γερμανία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επίσημη γλώσσα της Γερμανίας είναι τα Γερμανικά, με πάνω από το 95% του πληθυσμού της χώρας να την μιλά ως την πρώτη τους γλώσσα.[15]

Αΐτη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι επίσημες γλώσσες της Αϊτής είναι η Αϊτινή Κρεολική γλώσσα και η Γαλλική. Ενώ τα γαλλικά είναι η γλώσσα που χρησιμοποιείται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στην κυβέρνηση και στην εκπαίδευση, το 90-95% του πληθυσμού της χώρας μιλάει την Αϊτινή Κρεολική στο σπίτι και διδάσκεται γαλλικά στο σχολείο.

Ισλανδία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ισλανδική είναι η επίσημη γλώσσα της Ισλανδίας. Τα ισλανδικά είναι η γλώσσα που χρησιμοποιείται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στην κυβέρνηση και στην εκπαίδευση και το 98% του πληθυσμού της χώρας μιλάει ισλανδικά στο σπίτι.

Ιράν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μάλτα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μαλτέζικη είναι η εθνική γλώσσα της Μάλτας. Μαζί με τα Αγγλικά είναι η επίσημη γλώσσα του νησιού, αλλά μόνο η μαλτέζικη γλώσσα αναγνωρίζεται ως «εθνική» στο κεφάλαιο 1 των Νόμων της Μάλτας. [[Κατηγορία:Πολιτισμός ανά περιοχή]] [[Κατηγορία:Πολιτική ανά ζήτημα]] [[Κατηγορία:Γλωσσικές διάλεκτοι και είδη]] [[Κατηγορία:Λήμματα που περιέχουν κείμενο στα ιαπωνικά]] [[Κατηγορία:Σελίδες με μη επιθεωρημένες μεταφράσεις]]

  1. Jacques Leclerc
  2. Brann, C.M.B. 1994. "The National Language Question: Concepts and Terminology." Logos [University of Namibia, Windhoek] Vol 14: 125–134
  3. Williams, Colin H. (1990), «The Anglicisation of Wales», στο: Coupland, Nikolas, επιμ., English in Wales: Diversity, Conflict, and Change, Clevedon, Avon: Multilingual Matters, σελ. 38–41, ISBN 9781853590313, https://books.google.com/books?id=tPwYt3gVbu4C&q=monoglot+welsh+speakers&pg=PA38 
  4. The Report: Algeria 2008. Oxford Business Group. 2008. σελ. 10. ISBN 978-1-902339-09-2. 
  5. http://www.censusdata.abs.gov.au/census_services/getproduct/census/2011/quickstat/0
  6. «Amendments XXVII-LIV to the Constitution of the Federation of Bosnia and Herzegovina» (PDF). High Representative for Bosnia and Herzegovina. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2018. 
  7. «Amendments LXXI-XCII to the Constitution of Republika Srpska» (PDF). High Representative for Bosnia and Herzegovina. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2018. 
  8. Constitution of the Republic Bulgaria, article 3
  9. General Information of the People's Republic of China (PRC): Languages, chinatoday.com, http://www.chinatoday.com/general/a.htm#LANGU, ανακτήθηκε στις 2008-04-17 
  10. Shaban, Abdurahman. «One to five: Ethiopia gets four new federal working languages». Africa News. https://www.africanews.com/2020/03/04/one-to-five-ethiopia-gets-four-new-federal-working-languages//. 
  11. Finland – Constitution, http://www.servat.unibe.ch/icl/fi00000_.html , Section 17. International Constitutional Law website.
  12. «FINLEX ® – Ajantasainen lainsäädäntö: 11.6.1999/731». 
  13. Decree on the Sami Parliament FINLEX. Access date: 3 July.
  14. «Legifrance - Le service public de l'accés au droit». 4 Ιουνίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2018. 
  15. «BBC Education».