Σπάρταθλον

Μνημείο προς τιμήν των νικητών του Σπάρταθλου

Το Σπάρταθλον (αγγλικά: Spartathlon) είναι ένας ετήσιος διεθνής αγώνας υπερμαραθωνίου δρόμου 246,8 χιλιομέτρων, που διεξάγεται στην Ελλάδα από το 1983 στη διαδρομή Αθήνα – Σπάρτη. Ο νικητής του πρώτου Σπάρταθλον, είναι ο Γιάννης Κούρος και εξακολουθούσε μέχρι το 2023 να κατέχει το ρεκόρ για τον ταχύτερο χρόνο σε 20 ώρες και 25 λεπτά από το 1984. Το ρεκόρ το έσπασε ο Φώτης Ζησιμόπουλος το 2023 με 19:55:02

Το ξεκίνημα

Το Σπάρταθλο αναβιώνει τα βήματα του Φειδιππίδη, ενός αρχαίου Αθηναίου δρομέα μεγάλων αποστάσεων, ο οποίος το 490 π.Χ., πριν από τη μάχη του Μαραθώνα, εστάλη στη Σπάρτη να ζητήσει βοήθεια στον πόλεμο που διεξήγαγαν οι Έλληνες με τους Πέρσες. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Φειδιππίδης έφτασε στη Σπάρτη δύο μέρες μετά την αναχώρησή του από την Αθήνα.

Βασισμένοι στις αναφορές του Έλληνα ιστορικού, το 1982 πέντε αξιωματικοί της βρετανικής αεροπορίας (RAF), οι οποίοι παράλληλα ήταν δρομείς μεγάλων αποστάσεων, ταξίδεψαν στην Ελλάδα, με επικεφαλής το σμήναρχο Τζον Φόντεν (John Foden) που είχε την αρχική ιδέα. Σκοπός τους ήταν να εξακριβώσουν κατά πόσον ήταν δυνατό να καλύψουν τα 250 χιλιόμετρα περίπου που απέχουν οι δύο πόλεις σε μιάμιση ημέρα.

Σχεδίασαν τη διαδρομή και ξεκίνησαν στις 8 Οκτωβρίου 1982. Τρεις από αυτούς κατάφεραν να τερματίσουν. Ήταν κατά σειρά:

1. Τζον Σκόλτενς: 34:30
2. Τζον Φόντεν: 37:37
3. Τζον Μακάρθι: 39:00

Η ενθουσιώδης βρετανική ομάδα είχε αποδείξει πως ο Ηρόδοτος είχε δίκιο. Ένας άνθρωπος είναι πράγματι ικανός να καλύψει 250 χιλιόμετρα σε δύο μέρες και μάλιστα σε λιγότερο από 40 ώρες. Μετά την επιτυχία του εγχειρήματος, ο πρωτεργάτης του άθλου, Τζον Φόντεν, άρχισε να οραματίζεται την καθιέρωση ενός αγώνα που θα έφερνε στην Ελλάδα δρομείς μακρινών αποστάσεων από όλον τον κόσμο για να τρέξουν στα ίχνη του αρχαίου ημεροδρόμου Φειδιππίδη.

Το επόμενο έτος μια πολυεθνική ομάδα Βρετανών, Ελλήνων κ.ά. ενθουσιωδών υποστηρικτών της ιδέας, με επικεφαλής το φιλέλληνα Μάικλ Κάλαχαν (Michael Callaghan), οργάνωσαν το Α΄ Διεθνές Σπάρταθλον (Open International Spartathlon Race), επωνυμία που προέκυψε από το συνδυασμό των ελληνικών λέξεων Σπάρτη και άθλος. Ο αγώνας διεξήχθη με την έγκριση και υπό την εποπτεία του ΣΕΓΑΣ με τη συμμετοχή 45 δρομέων από 11 χώρες και περιλάμβανε και γυναικείες συμμετοχές.

Η επιτυχία της διοργάνωσης και η απήχηση που είχε ήταν καθοριστικές για την περαιτέρω καθιέρωση του αγώνα. Έτσι το 1984 ιδρύθηκε ο Διεθνής Σύνδεσμος «ΣΠΑΡΤΑΘΛΟΝ», ο οποίος από τότε μέχρι σήμερα διοργανώνει ανελλιπώς τον αγώνα κάθε Σεπτέμβριο. Η επιλογή του μήνα αυτού έγινε, διότι τότε τοποθετεί χρονικά ο Ηρόδοτος την αποστολή του Φειδιππίδη στην Σπάρτη.

Ο αγώνας

Οι συνθήκες

Ο αγώνας είναι πολύ απαιτητικός, όχι μόνο λόγω της απόστασης, των υψομετρικών διαφορών και των εναλλασσόμενων καιρικών συνθηκών αλλά και λόγω των χρονικών περιορισμών που έχουν τεθεί για το πέρασμα από καθορισμένα σημεία ελέγχου.

Η διαδρομή του αγώνα ξεκινά σχεδόν από την επιφάνεια της θάλασσας και φτάνει μέχρι υψόμετρο 1.200 μέτρων. Γίνεται πάνω σε ποικίλους δρόμους, όχι μόνο σε άσφαλτο, αλλά και σε χωματόδρομους, λιθόστρωτους και ορεινά μονοπάτια.

Κάθε τρία έως πέντε χιλιόμετρα είναι τοποθετημένοι σταθμοί βοήθειας, εφοδιασμένοι με τροφή, νερό και άλλα τονωτικά υγρά, καθώς και με προσωπικά είδη των αθλητών. Υπάρχει αστυνομική και ιατρική επίβλεψη με γιατρούς, φυσιοθεραπευτές και ασθενοφόρα που είναι διαθέσιμα κατά την 36ωρη διάρκεια διεξαγωγής του αγώνα.

Η διαδρομή

Η συνολική διαδρομή του αγώνα διαιρείται σε έξι τμήματα (τομείς) και υπάρχουν 75 σημεία ελέγχου. Οι αθλητές οφείλουν να διέλθουν από όλα τα σημεία ελέγχου. Επίσης, ο κάθε τομέας έχει τους δικούς του χρονικούς περιορισμούς και ο δρομέας θα πρέπει να φθάσει στο σημείο ελέγχου πριν από τον επίσημο χρόνο κλεισίματος του τομέα. Διαφορετικά αποκλείεται από τη συνέχεια του αγώνα.

Ο αγώνας ξεκινά στις 7 π.μ., συνήθως την τελευταία Παρασκευή του Σεπτεμβρίου, στους πρόποδες της Ακρόπολης. Τερματίζεται στη Σπάρτη στις 19:00 του Σαββάτου, που είναι το ανώτατο χρονικό όριο τερματισμού, ώστε ο αγώνας να μη διαρκεί πάνω από 36 ώρες (μιάμιση ημέρα, όπως ο Φειδιππίδης). Σημείο τερματισμού είναι το άγαλμα του Λεωνίδα στο κέντρο της πόλης.

Τομέας	Μήκος διαδρομής	Μέγιστος χρόνος	Σημεία ελέγχου	Απόσταση από Αθήνα
Αθήνα – Κόρινθος	81 χλμ.	9:30 ώρες	0 ως 22	81 χλμ.
Κόρινθος – Νεμέα	43 χλμ	6:30 ώρες	22 ως 35	124 χλμ
Νεμέα – Λυρκεία	24,5 χλμ.	4:00 ώρες	35 ως 43	148,5 χλμ.
Λυρκεία – Νεστάνη	23,5 χλμ.	4:30 ώρες	43 ως 52	172 χλμ.
Νεστάνη – Τεγέα	23 χλμ.	3:30 ώρες	52 ως 60	195 χλμ.
Τεγέα – Σπάρτη	50,3 χλμ.	8:00 ώρες	60 ως 75	245,3 χλμ.

Περιγραφή της διαδρομής

Ο αγώνας διεξάγεται στη διαδρομή που σχεδίασε ο εμπνευστής του αγώνα Τζον Φόντεν το 1982. Η διαδρομή αυτή ακολουθεί την περιγραφή του Ηροδότου, ώστε να είναι όσο το δυνατόν πλησιέστερη με τη διαδρομή που ακολούθησε ο αρχαίος δρομέας Φειδιππίδης. Στην πορεία τους οι αθλητές διασχίζουν σχεδόν όλες τις αρχαίες πόλεις που μεσολαβούσαν μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης.

Αθήνα – Κόρινθος

Μετά τη γραμμή εκκίνησης στους πρόποδες της Ακρόπολης της Αθήνας οι αθλητές κατευθύνονται στον πεζόδρομο της οδού Αποστόλου Παύλου, περνούν τον ηλεκτρικό σταθμό του Θησείου, την πλατεία Ασωμάτων και στρίβουν αριστερά στην οδό Ερμού. Έπειτα μπαίνουν στην Ιερά Οδό μέχρι τη Μονή Δαφνίου, από όπου εισέρχονται στην Εθνική Οδό Αθηνών - Κορίνθου μέχρι την Ελευσίνα.

Στη συνέχεια ακολουθούν την παλιά Εθνική Οδό προς Κόρινθο, περνώντας διαδοχικά το Λουτρόπυργο, τα Μέγαρα, την Κινέτα, τους Αγίους Θεοδώρους και τον Ισθμό.

Ως εδώ η διαδρομή ακολουθεί την ακτή του Σαρωνικού κόλπου με εναλλασσόμενες ανόδους και καθόδους. Μετά τη Διώρυγα της Κορίνθου οι αθλητές μπαίνουν στην Πελοπόννησο και στρέφονται νότια διασχίζοντας αγροτικές οδούς ανάμεσα στα χωράφια μέχρι το σημείο ελέγχου 22 (81 χλμ.).

Κόρινθος – Νεμέα

Ο στενός δρόμος συνεχίζει προς τα Εξαμίλια και την Αρχαία Κόρινθο. Κατηφορίζοντας μέσα από το κέντρο της Αρχαίας Κορίνθου, οι δρομείς στρίβουν δεξιά στο Ναό του Απόλλωνα και συνεχίζουν μέσα από τους πορτοκαλεώνες προς το χωριό Άσσος.

Από εδώ ξεκινά μια ελικοειδής ανάβαση που οδηγεί στα χωριά Ζευγολατειό Κορινθίας και Χαλκείο. Ακολούθως, η διαδρομή διέρχεται μπροστά από τα μνημεία της Αρχαίας Νεμέας και φτάνει στο σημείο ελέγχου 35 στην είσοδο της πόλης της Νεμέας (124 χλμ.).

Νεμέα - Λυρκεία

Μετά τη Νεμέα συνεχίζει σε έναν παλιό αγροτικό δρόμο. Ήδη αλλάζουν και οι κλιματικές συνθήκες, αφού είναι απόβραδο και η δροσιά αρχίζει να κατεβαίνει από τις κοντινές δασωμένες βουνοπλαγιές.

Η διαδρομή αυτού του τομέα περνά από το χωριό Μαλανδρένι και έπειτα από μία απότομη βραχώδη κάθοδο και μία σύντομη ανάβαση στο ΒΔ τμήμα της Εθνικής Οδού Ε65 καταλήγει στο σημείο ελέγχου 43 στη Λυρκεία Αργολίδας (148,5 χλμ.).

Λυρκεία – Νεστάνη

Η Λυρκεία συνήθως είναι πλημμυρισμένη από επισκέπτες και υποστηρικτές του αγώνα που έρχονται να δειπνήσουν και παράλληλα να παρακολουθήσουν τους αθλητές που διέρχονται από αυτό το σημείο.

Αφήνοντας πίσω τους το χωριό, οι δρομείς ακολουθούν το δρόμο που ελίσσεται ανηφορικά. Στα επόμενα 13 χλμ. θα ανεβούν 960 μ. και θα πλησιάσουν στην κορυφή του περάσματος του Σάγκα προς την πλευρά του όρους του Αρτεμισίου.

Προορισμός είναι το χωριό Καπαρέλλι και μετά η κορυφή του Σάγκα (1.100 μ.) μέσω ενός δύσκολου στριφτού μονοπατιού. Ακολουθεί μια απότομη κατάβαση από ένα βρώμικο μονοπάτι προς το χωρίο Σάγκας στην Αρκαδία. Εκεί η διαδρομή ενώνεται ξανά με το λιθόστρωτο δρόμο μέχρι το σημείο ελέγχου 52, στη Νεστάνη (172 χλμ.).

Νεστάνη - Τεγέα

Από τη Νεστάνη ξεκινά μια σχετικά εύκολη διαδρομή προς την πεδιάδα της Τρίπολης, που διασχίζει μικρά χωριουδάκια, επίπεδα αγροτεμάχια, συχνά σκεπασμένα με την πρωινή ομίχλη μέχρι να ανατείλει ο ήλιος πάνω από το σημείο ελέγχου 60 στην Τεγέα (195 χλμ.).

Εδώ οι δρομείς έχουν ανάγκη από σύντομη ανάπαυση, για να ανακτήσουν τις δυνάμεις τους. Και τούτο διότι, παρόλο που μένουν μόνον 50 χλμ. ως τη Σπάρτη, η προσπάθειά τους θα συνεχιστεί στη ζέστη της ημέρας.

Τεγέα - Σπάρτη

Ο τελευταίος τομέας του αγώνα ξεκινά με ανοδική πορεία, ανεβαίνοντας από τα 640 στα 975 μ. σε ένα διάστημα 22 χλμ.. Οι δρομείς περνούν διαδοχικά τα χωριά Καμάρι και Μανθυρέα. Από εκεί ο δρόμος ελίσσεται και διασχίζει ένα καταπράσινο τοπίο, το οποίο είναι ορατό όσο φθάνει το μάτι.

Τα τελευταία 28 χλμ ως τη Σπάρτη ακολουθούν σχεδόν εξ ολοκλήρου κατηφορικούς λόφους μέσα στην κοιλάδα του Ευρώτα. Από το χωριό Βουτιάνοι της Λακωνίας οι δρομείς αντικρίζουν πλέον καθαρά το στόχο τους, δηλαδή την πόλη της Σπάρτης.

Μόλις περάσουν τη γέφυρα του ποταμού Ευρώτα συνήθως τους περιμένουν μαθητές από τα σχολεία της περιοχής, οι οποίοι τους συνοδεύουν μέχρι το τελευταίο σημείο ελέγχου, το 75, και τη γραμμή τερματισμού (245,3 χλμ.).

Οι κάτοικοι της Σπάρτης υποδέχονται και επευφημούν τους αθλητές μπροστά στο άγαλμα του αρχαίου βασιλιά Λεωνίδα. Όσοι αθλητές τερματίζουν στεφανώνονται με στεφάνι ελιάς και τους προσφέρεται ένα κύπελλο με νερό από τον Ευρώτα, περίπου όπως τιμούσαν τους αρχαίους Ολυμπιονίκες. Στους τρεις πρώτους νικητές και νικήτριες απονέμονται ειδικά μετάλλια.

Προϋποθέσεις συμμετοχής

Λόγω της μεγάλης δυσκολίας του αγώνα, έχουν τεθεί κάποιες προϋποθέσεις για να γίνει δεκτή η συμμετοχή ενός αθλητή. Ο κάθε δρομέας πρέπει να πληροί τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω τέσσερα κριτήρια:

1. Να έχει τερματίσει σε προηγούμενη συμμετοχή του στο Σπάρταθλον.
2. Σε προηγούμενη συμμετοχή του στο Σπάρταθλον και να έχει φτάσει τουλάχιστον ως το σημείο ελέγχου της Νεστάνης (172 χλμ) σε χρόνο 24:30 ωρών.
3. Να έχει τερματίσει σε αγώνα μεγαλύτερο των 200 χλμ. εντός του καθορισμένου χρόνου.
4. Να έχει τερματίσει σε κούρσα 100 χλμ σε χρόνο μικρότερο των 10:00 ωρών (άνδρες) και 10:30 ωρών (γυναίκες).

Το μετάλλιο του νικητή

Η αντίθετη όψη του μεταλλίου

Ρεκόρ

Ανδρών

• Ρεκόρ διαδρομής: 19 ώρες 55΄, Φώτης Ζησιμόπουλος (2023).
• Ρεκόρ νικών: (4), Γιάννης Κούρος (1983, 1984, 1986, 1990), νίκησε και στις τέσσερις διοργανώσεις που συμμετείχε. Οι επιδόσεις του είναι οι τέσσερις καλύτερες που έχουν επιτευχθεί ποτέ σε αγώνες Σπάρταθλου. Το 2005 ήταν ο πρώτος που κατάφερε να επαναλάβει τον Φειδιππίδειο Άθλο τρέχοντας τη διαδρομή Αθήνα – Σπάρτη – Αθήνα.
• Ρεκόρ συνεχόμενων νικών: (3), Φώτης Ζησιμόπουλος Ελλάδα (2021, 2022, 2023) και Σκοτ Τζιούρεκ ΗΠΑ (2006, 2007, 2008), είναι οι μόνοι που έχουν τρεις συνεχείς νίκες στον αγώνα. Τρεις νίκες έχουν επίσης ο Γερμανός Γιενς Λούκας (1999, 2004, 2005), ο Σουηδός Ρούνε Λάρσον (1987, 1988, 1993) και ο Ιταλός Ιβάν Κουντίν (2010, 2011, 2014) αλλά όχι συνεχόμενες. Από δύο νίκες έχουν σημειώσει οι αθλητές: Κώστας Ρέππος (Ελλάδα), Τζέιμς Ζάρεϊ (Αγγλία), Πάτρικ Μακ (Αγγλία), Ριοΐτσι Σεκίγια (Ιαπωνία).

Γυναικών

• Ρεκόρ διαδρομής: 22 ώρες 35 λεπτά και 31", Χέρον Τζακλίν Καμίλ Αμερικανίδα (2023).
• Ρεκόρ νικών: (4), Χέλγκα Μπακχάουζ Γερμανία (1994, 1995, 1996, 1997) και Μέρι Χάνουντελ-Λάρσον, τις τρεις ως Αμερικανίδα με το όνομα Χάνουντελ (1984, 1985, 1989) και την τέταρτη ως Σουηδέζα με το όνομα Λάρσον (1998). Τρεις νίκες έχει σημειώσει η Ουγγαρέζα Σίλβια Λούμπιτς.
• Ρεκόρ συνεχόμενων νικών: (4), Χέλγκα Μπακχάουζ Γερμανία (1994, 1995, 1996, 1997), κάτι που δεν έχει πετύχει άλλη αθλήτρια.

Διοργάνωσης

• Ρεκόρ συνολικών δηλώσεων συμμετοχής: 450 δηλώσεις δρομέων (2010)
• Ρεκόρ γυναικείων δηλώσεων συμμετοχής: 60 δηλώσεις αθλητριών (2017)
• Ρεκόρ ενεργών συμμετοχών: 379 δρομείς (2023).
• Ρεκόρ χωρών: 48 χώρες (2015)
• Ρεκόρ τερματισμών ως 36 ώρες (σύνολο): 265 δρομείς (2017).
• Ρεκόρ τερματισμών ως 36 ώρες (γυναικών): 41 αθλήτριες (2017).

Σημείωση: Το 2010, στην 28η διοργάνωση που συνέπεσε με την επέτειο των 2500 ετών από τη διεξαγωγή της Μάχης του Μαραθώνα, σημειώθηκαν τα περισσότερα ρεκόρ συμμετοχής στη διοργάνωση.

Οι καλύτερες επιδόσεις

Άνδρες

Οι καλύτερες ανδρικές επιδόσεις, κάτω από 22 ώρες, όλων των εποχών, στο Σπάρταθλον:

	Αθλητής	Επίδοση	Έτος	Ηλικία
1.	Φώτης Ζησιμόπουλος	19:55:02	2023	40
2.	Γιάννης Κούρος	20:25:00	1984	28
3.	Γιάννης Κούρος	20:29:04	1990	34
4.	Φώτης Ζησιμόπουλος	21:00:50	2022	39
5.	Τόρου Σομίγια	21:18:15	2022	42
6.	Γιάννης Κούρος	21:53:42	1983	27
7.	Γιάννης Κούρος	21:57:00	1986	30
8.	Φώτης Ζησιμόπουλος	21:57:37	2021	38
	Βετεράνων
1.	Γιάννης Κούρος*	24:13:00	2011	55

*Σημείωση: στις 27/28-9-2011, επιχειρώντας τον Φειδιππίδειο Άθλο (Αθήνα-Σπάρτη-Αθήνα), ο Γιάννης Κούρος διένυσε την διαδρομή "Αθήνα-Σπάρτη" (εκκίνηση από το Ιερό του Πανός στο Θησείο και τερματισμός στην Αρχαία Σπάρτη) σε χρόνο 24 ώρ. 13', που τότε ήταν ρεκόρ για αθλητές των κατηγοριών: Α-40 (ηλικίας άνω των 40 ετών) και αποτελεί ρεκόρ για τις ηλικίες: Α-50 και Α-55.

Γυναίκες

Οι οκτώ καλύτερες επιδόσεις γυναικών στο Σπάρταθλον και οι πέντε καλύτερες επιδόσεις Ελληνίδων δρομέων:

	Αθλήτριες	Επίδοση	Έτος
1.	Χέρον Τζακλίν Καμίλ	22:35:31	2023
2.	Νόορα Χόνκαλα	23:23:03	2023
3.	Λίπιαϊνεν Σάτου	23:48:34	2023
4.	Πατρίτσια Μπερεζνόβσκα	24:48:18	2017
5.	Ντιάνα Τζάβιζα	25:03:41	2022
6.	Κάταλιν Νάγκι	25:07:12	2015
7.	Κάταλιν Νάγκι	25:23:52	2016
8.	Ντιάνα Τζάβιζα	25:23:59	2021
	Ελληνίδες*	Επίδοση	Έτος
1.	Γεωργία Μαντά	28:36:15	2018
2.	Μάρθα Ξηροφώτου	29:14:22	2023
3.	Γεωργία Λαλιώτη	29:46:06	2022
4.	Γεωργία Μαντά	30:57:50	2017
5.	Πέγκυ Σταρφά-Παπαφίλη	31:24:58	2023

*Σημείωση: Η πρώτη Ελληνίδα που συμμετείχε στον αγώνα ήταν η Νίκη Χασάπη από την Πάρο το 2006, αλλά δεν τερμάτισε. Οι πρώτες Ελληνίδες που τερμάτισαν το Σπάρταθλον ήταν η Αμαλία Ματθαίου και η Σοφία Κασίμη το 2011.

Νικητές

Άνδρες

Νικητές ανά έτος

Έτος	Αθλητής	Χώρα	Χρόνος
2023	Φώτης Ζησιμόπουλος	Ελλάδα	19:55:02
2022	Φώτης Ζησιμόπουλος	Ελλάδα	21:00:59
2021	Φώτης Ζησιμόπουλος	Ελλάδα	21:57:20
2020	Δεν διεξήχθη
2019	Ταμας Μπόντις	Ουγγαρία	23:28:37
2018	Γιοσιχίκο Ισικάβα	Ιαπωνία	22:55:13
2017	Αλεξάντρ Σορόκιν	Λιθουανία	22:03:22
2016	Αντρέι Ρατζικόφσκι	Πολωνία	23:02:23
2015	Φλόριαν Ρέους	Γερμανία	23:17:31
2014	Ιβάν Κουντίν	Ιταλία	22:29:29
2013	Ζοάο Ολιβέιρα	Πορτογαλία	23:29:08
2012	Στου Τομς	Γερμανία	26:28:19
2011	Ιβάν Κουντίν	Ιταλία	22:57:34
2010	Ιβάν Κουντίν	Ιταλία	23:03:06
2009	Ριοΐτσι Σεκίγια	Ιαπωνία	23:48:24
2008	Σκοτ Τζιούρεκ	ΗΠΑ	22:20:01
2007	Σκοτ Τζιούρεκ	ΗΠΑ	23:12:14
2006	Σκοτ Τζιούρεκ	ΗΠΑ	22:52:18
2005	Γιενς Λούκας	Γερμανία	24:20:39
2004	Γιενς Λούκας	Γερμανία	25:49:59
2003	Μάρκους Τάλμαν	Αυστρία	23:28:24
2002	Ριοΐτσι Σεκίγια	Ιαπωνία	23:47:54
2001	Βαλμίρ Νούνιες	Βραζιλία	23:18:05
2000	Μασαγιούκι Οτάκι	Ιαπωνία	24:01:10
1999	Γιενς Λούκας	Γερμανία	25:38:03
1998	Κώστας Ρέππος	Ελλάδα	25:11:41
1997	Κώστας Ρέππος	Ελλάδα	23:37
1996	Ρολάν Βιλεμενό	Γαλλία	26:21:00
1995	Τζέιμς Ζάρεϊ	Ηνωμένο Βασίλειο	25:59:42
1994	Τζέιμς Ζάρεϊ	Ηνωμένο Βασίλειο	26:15:00
1993	Ρούνε Λάρσον	Σουηδία	25:57:12
1992	Ρούσκο Κάντιεφ	Βουλγαρία	24:15:31
1991	Γιάνος Μπόγκαρ	Ουγγαρία	24:15:31
1990	Γιάννης Κούρος	Ελλάδα	20:29
1989	Πάτρικ Μακ	Ηνωμένο Βασίλειο	24:32:00
1988	Ρούνε Λάρσον	Σουηδία	24:42:00
1987	Ρούνε Λάρσον	Σουηδία	24:41:00
1986	Γιάννης Κούρος	Ελλάδα	21:57
1985	Πάτρικ Μακ	Ηνωμένο Βασίλειο	23:18
1984	Γιάννης Κούρος	Ελλάδα	20:25
1983	Γιάννης Κούρος	Ελλάδα	21:53
1982*	Τζον Σκόλτενς	Ηνωμένο Βασίλειο	34:30

* Το 1982 ο αγώνας ήταν ανεπίσημος και δεν είχε ακόμα την επωνυμία "Σπάρταθλον".

Νικητές ανά χώρα

Νίκες	Χώρα	Έτη
9	Ελλάδα	1983, 1984, 1986, 1990, 1997, 1998, 2021, 2022, 2023
5	Ηνωμένο Βασίλειο	1982*, 1985, 1989, 1994, 1995
5	Γερμανία	1999, 2004, 2005, 2012, 2015
4	Ιαπωνία	2000, 2002, 2009, 2018
3	Σουηδία	1987, 1988, 1993
3	ΗΠΑ	2006, 2007, 2008
3	Ιταλία	2010, 2011, 2014
2	Ουγγαρία	1991, 2019
1	Βουλγαρία	1992
1	Γαλλία	1996
1	Βραζιλία	2001
1	Αυστρία	2003
1	Πορτογαλία	2013
1	Πολωνία	2016
1	Λιθουανία	2017

* Το 1982 ο αγώνας ήταν ανεπίσημος και δεν είχε ακόμα την επωνυμία "Σπάρταθλον".

Γυναίκες

Νικήτριες ανά έτος

Έτος	Αθλήτρια	Χώρα	Χρόνος
2023	Νόορα Χόνκαλα	Νορβηγία	23:23:02
2022	Ντιάνα Τζάβιζα	Λετονία	25:03:41
2021	Ντιάνα Τζάβιζα	Λετονία	25:23:59
2020	Δεν διεξήχθη
2019	Σουζάνα Μάραζ	Ουγγαρία	27:15:12
2018	Σουζάνα Μάραζ	Ουγγαρία	27:05:28
2017	Πατρίτσια Μπερεζνόβσκα	Πολωνία	24:47:07
2016	Καταλίν Νάγκι	ΗΠΑ	25:23:52
2015	Καταλίν Νάγκι	ΗΠΑ	25:07:12
2014	Σίλβια Λούμπιτς	Ουγγαρία	26:53:40
2013	Σίλβια Λούμπιτς	Ουγγαρία	28:03:04
2012	Ελίζαμπεθ Χόκερ	Ηνωμένο Βασίλειο	27:02:17
2011	Σίλβια Λούμπιτς	Ουγγαρία	29:07:45
2010	Έμιλι Γκέλντερ	Ηνωμένο Βασίλειο	30:17:03
2009	Σούμιε Ιναγκάκι	Ιαπωνία	27:39:49
2008	Σουκ-Χούε Χουρ	Νότια Κορέα	30:03:22
2007	Ακίκο Σακαμότο	Ιαπωνία	31:09:24
2006	Σούμιε Ιναγκάκι	Ιαπωνία	28:37:20
2005	Κίμι Νότο	Ιαπωνία	30:23:07
2004	Κίμι Νότο	Ιαπωνία	29:57:40
2003	Ακίκο Σακαμότο	Ιαπωνία	29:07:44
2002	Ιρίνα Ρέουτοβιτς	Ρωσία	28:10:48
2001	Αλζίρα Πορτέλα-Λάριο	Πορτογαλία	30:31:41
2000	Χιρόκο Οκιγιάμα	Ιαπωνία	29:16:37
1999	Ανί Μονό	Γαλλία	35:38:08
1998	Μέρι Λάρσον (πρώην Χάνουντελ)	Σουηδία	28:46.58
1997	Χέλγκα Μπακχάουζ	Γερμανία	30:39
1996	Χέλγκα Μπακχάουζ	Γερμανία	29:50
1995	Χέλγκα Μπακχάουζ	Γερμανία	29:33
1994	Χέλγκα Μπακχάουζ	Γερμανία	30:41
1993	Σίγκριντ Λόμσκι	Γερμανία	32:43:32
1992	Χίλαρι Γουόκερ	Ηνωμένο Βασίλειο	29:49:49
1991	Ούρσουλα Μπλάσμπεργκ	Γερμανία	34:42:45
1990	Αν-Μαρί Ντεγκιλέμ	Γαλλία	34:07:41
1989	Μέρι Χάνουντελ	ΗΠΑ	31:57:23
1988	–
1987	Χίλαρι Γουόκερ	Ηνωμένο Βασίλειο	31:23:30
1986	Βάλτροντ Ράιζερτ	Γερμανία	32:21
1985	Μέρι Χάνουντελ	ΗΠΑ	34:10
1984	Μέρι Χάνουντελ	ΗΠΑ	34:15:10
1983	Έλινορ Άνταμς	Ηνωμένο Βασίλειο	32:37:52

Νικήτριες ανά χώρα

Νίκες	Χώρα	Έτη
7	Γερμανία	1986, 1991, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997
7	Ιαπωνία	2000, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2009
5	Ηνωμένο Βασίλειο	1983, 1987, 1992, 2010, 2012
5	ΗΠΑ	1984, 1985, 1989, 2015, 2016
5	Ουγγαρία	2011, 2013, 2014, 2018, 2019
2	Γαλλία	1990, 1999
2	Λετονία	2021, 2022
1	Σουηδία	1998
1	Πορτογαλία	2001
1	Ρωσία	2002
1	Νότια Κορέα	2008
1	Πολωνία	2017
1	Νορβηγία	2023

Φειδιππίδειος Άθλος

Πρόκειται για το διπλό Σπάρταθλο που περιλαμβάνει τη συνολική διαδρομή που διέσχισε ο αρχαίος δρομέας Φειδιππίδης, ο οποίος αφού έφτασε στη Σπάρτη, επέστρεψε στην Αθήνα μεταφέροντας την απάντηση των Σπαρτιατών και αμέσως μετέβη στο Μαραθώνα, όπου είχαν στρατοπεδεύσει οι Αθηναίοι. Η διαδρομή πραγματοποιείται επίσημα ως αγώνας από το 2015 με το όνομα Αυθεντικός Φειδιππίδειος Δρόμος.

• 2005: Το Φειδιππίδειο δρόμο επιχείρησε πρώτος ο κορυφαίος Έλληνας υπερμαραθωνοδρόμος Γιάννης Κούρος από τις 29 Σεπτεμβρίου ως την 1η Οκτωβρίου 2005, διανύοντας τη διαδρομή Αθήνα-Σπάρτη-Αθήνα (490 χλμ.) σε 53 ώρες και 43΄.
• 2010: Τη διαδρομή του Φειδιππίδειου δρόμου "Αθήνα-Σπάρτη-Αθήνα-Μαραθώνας" (520 χλμ.) πραγματοποίησε, με δική της υποστήριξη, η Ελληνίδα μαραθωνοδρόμος Μαρία Πολύζου από τις 26 Ιουλίου ως τις 2 Αυγούστου 2010, με την ευκαιρία του εορτασμού των 2.500 ετών από τη Μάχη του Μαραθώνα.
• 2015: Το Νοέμβριο του 2015 πραγματοποιήθηκε ως επίσημος αγώνας ο 1ος αυθεντικός Φειδιππίδειος  δρόμος, στον οποίο τερμάτισαν 12 αθλητές. Νικητής ο Marco Bonfiglio με επίδοση 78:48:09 και πρώτη γυναίκα η Αμαλία Ματθαίου με επίδοση 99:43:34
• 2016: Από τις 18 ως τις 23 Νοεμβρίου 2016 πραγματοποιήθηκε ο 2ος αυθεντικός Φειδιππίδειος  δρόμος, στον οποίο τερμάτισαν 7 αθλητές. Νικητής ο Guajardo Brenda με επίδοση 74:35:43
• 2017: Από τις 17 ως τις 22 Νοεμβρίου 2017 πραγματοποιήθηκε ο 3ος αυθεντικός Φειδιππίδειος δρόμος, στον οποίο τερμάτισαν 13 αθλητές. Νικητής ο Hokes Martin με επίδοση 78:22:18 και πρώτη γυναίκα η Αμαλία Ματθαίου με επίδοση 101:24:22
• 2018: Από τις 16 ως τις 20 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε ο 4ος αυθεντικός Φειδιππίδειος δρόμος, στον οποίο τερμάτισαν 5 αθλητές. Νικητής ο Sagan Lukasz με επίδοση 75:36:57
• 2019: Από τις 15 ως τις 19 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε ο 5ος αυθεντικός Φειδιππίδειος δρόμος, στον οποίο τερμάτισαν 20 αθλητές. Νικητής ο Sagan Lukasz με επίδοση 69:22:17
• 2020: Ο αγώνας δεν πραγματοποιήθηκε λόγω της πανδημίας COVID-19

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Official Website for Spartathlon
• Rune Larsson's advice to Spartathlon runners
• John Foden's article on how the Spartathlon has changed over the years
• John Foden's article on time spent at refreshment points
• Σπάρταθλον
• Σπάρταθλον - Οι Πρωταγωνιστές για όλα τα χρόνια Αρχειοθετήθηκε 2021-10-24 στο Wayback Machine.
• Σπάρταθλον - Ιστορία του αγώνα Αρχειοθετήθηκε 2021-10-24 στο Wayback Machine.